ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.

Επειδή η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε πράξεις βαρβαρότητας, που εξεγείρουν την ανθρώπινη συνείδηση, και η προοπτική ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι να μιλούν και να πιστεύουν, λυτρωμένοι από τον τρόμο και την αθλιότητα, έχει διακηρυχθεί ως η πιο υψηλή επιδίωξη του ανθρώπου.

Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα από ένα καθεστώς δικαίου, ώστε ο άνθρωπος να μην αναγκάζεται να προσφεύγει, ως έσχατο καταφύγιο, στην εξέγερση κατά της τυραννίας και της καταπίεσης.

Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να ενθαρρύνεται η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στα έθνη.

Επειδή, με τον καταστατικό Χάρτη, οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών διακήρυξαν και πάλι την πίστη τους στα θεμελιακά δικαιώματα του ανθρώπου, στην αξιοπρέπεια και την αξία της ανθρώπινης προσωπικότητας, στην ισότητα δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών, και διακήρυξαν πως είναι αποφασισμένοι να συντελέσουν στην κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής στα πλαίσια μιας ευρύτερης ελευθερίας.

Επειδή τα κράτη μέλη ανέλαβαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν, σε συνεργασία με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, τον αποτελεσματικό σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιακών ελευθεριών σε όλο τον κόσμο.

Επειδή η ταυτότητα αντιλήψεων ως προς τα δικαιώματα και τις ελευθερίες αυτές έχει εξαιρετική σημασία για να εκπληρωθεί πέρα ως πέρα αυτή η υποχρέωση,

Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Διακηρύσσει ότι η παρούσα Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί το κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και όλα τα έθνη, έτσι ώστε κάθε άτομο και κάθε όργανο της κοινωνίας, με τη Διακήρυξη αυτή διαρκώς στη σκέψη, να καταβάλλει, με τη διδασκαλία και την παιδεία, κάθε προσπάθεια για να αναπτυχθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών, και να εξασφαλιστεί προοδευτικά, με εσωτερικά και διεθνή μέσα, η παγκόσμια και αποτελεσματική εφαρμογή τους, τόσο ανάμεσα στους λαούς των ίδιων των κρατών μελών όσο και ανάμεσα στους πληθυσμούς χωρών που βρίσκονται στη δικαιοδοσία τους.

ΑΡΘΡΟ 1

'Ολοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.

ΑΡΘΡΟ 2

Κάθε άνθρωπος δικαιούται να επικαλείται όλα τα δικαιώματα και όλες τις ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη, χωρίς καμία απολύτως διάκριση, ειδικότερα ως προς τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τις θρησκείες, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση.

Δεν θα μπορεί ακόμα να γίνεται καμία διάκριση εξαιτίας του πολιτικού, νομικού ή διεθνούς καθεστώτος της χώρας από την οποία προέρχεται κανείς, είτε πρόκειται για χώρα ή εδαφική περιοχή ανεξάρτητη, υπό κηδεμονία ή υπεξουσία, ή που βρίσκεται υπό οποιονδήποτε άλλον περιορισμό κυριαρχίας.

ΑΡΘΡΟ 3

Κάθε άτομο έχει δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την προσωπική του ασφάλεια.

ΑΡΘΡΟ 4

Κανείς δεν επιτρέπεται να ζει υπό καθεστώς δουλείας, ολικής ή μερικής. Η δουλεία και το δουλεμπόριο υπό οποιαδήποτε μορφή απαγορεύονται.

ΑΡΘΡΟ 5

Κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ούτε σε ποινή ή μεταχείριση σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική.

ΑΡΘΡΟ 6

Καθένας, όπου και αν βρίσκεται, έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της νομικής του προσωπικότητας.

ΑΡΘΡΟ 7

'Ολοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο και έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία του νόμου, χωρίς καμία απολύτως διάκριση. 'Ολοι έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία από κάθε διάκριση που θα παραβίαζε την παρούσα Διακήρυξη και από κάθε πρόκληση για μια τέτοια δυσμενή διάκριση.

ΑΡΘΡΟ 8

Καθένας έχει δικαίωμα να ασκεί αποτελεσματικά ένδικα μέσα στα αρμόδια εθνικά δικαστήρια κατά των πράξεων που παραβιάζουν τα θεμελιακά δικαιώματα τα οποία του αναγνωρίζουν το Σύνταγμα και ο νόμος.

ΑΡΘΡΟ 9

Κανείς δεν μπορεί να συλλαμβάνεται, να κρατείται ή να εξορίζεται αυθαίρετα.

ΑΡΘΡΟ 10

Καθένας έχει δικαίωμα, με πλήρη ισότητα, να εκδικάζεται η υπόθεσή του δίκαια και δημόσια, από δικαστήριο ανεξάρτητο και αμερόληπτο, που θα αποφασίσει είτε για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του είτε, σε περίπτωση ποινικής διαδικασίας, για το βάσιμο της κατηγορίας που στρέφεται εναντίον του.

ΑΡΘΡΟ 11

1. Κάθε κατηγορούμενος για ποινικό αδίκημα πρέπει να θεωρείται αθώος, ωσότου διαπιστωθεί η ενοχή του σύμφωνα με τον νόμο, σε ποινική δίκη, κατά την οποία θα του έχουν εξασφαλιστεί όλες οι απαραίτητες για την υπεράσπισή του εγγυήσεις.
2. Κανείς δεν θα καταδικάζεται για πράξεις ή παραλείψεις που, κατά τον χρόνο που τελέστηκαν, δεν συνιστούσαν αξιόποινο αδίκημα κατά το εσωτερικό ή το διεθνές δίκαιο. Επίσης, δεν επιβάλλεται ποινή βαρύτερη από εκείνη που ίσχυε κατά τον χρόνο που τελέστηκε η αξιόποινη πράξη.

ΑΡΘΡΟ 12

Κανείς δεν επιτρέπεται να υποστεί αυθαίρετες επεμβάσεις στην ιδιωτική του ζωή, την οικογένεια, την κατοικία ή την αλληλογραφία του, ούτε προσβολές της τιμής και της υπόληψης του. Καθένας έχει το δικαίωμα να τον προστατεύουν οι νόμοι από επεμβάσεις και προσβολές αυτού του είδους.

ΑΡΘΡΟ 13

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να εκλέγει τον τόπο της διαμονής του στο εσωτερικό ενός κράτους.
2. Καθένας έχει το δικαίωμα να εγκαταλείπει οποιαδήποτε χώρα, ακόμα και τη δική του, και να επιστρέφει σε αυτήν.

ΑΡΘΡΟ 14

1. Κάθε άτομο που καταδιώκεται έχει το δικαίωμα να ζητά άσυλο και του παρέχεται άσυλο σε άλλες χώρες.
2. Το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί κανείς να το επικαλεστεί, σε περίπτωση δίωξης για πραγματικό αδίκημα του κοινού ποινικού δικαίου ή για ενέργειες αντίθετες προς τους σκοπούς και τις αρχές του ΟΗΕ.

ΑΡΘΡΟ 15

1. Καθένας έχει το δικαίωμα μιας ιθαγένειας.
2. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιθαγένειά του ούτε το δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια.

ΑΡΘΡΟ 16

1. Από τη στιγμή που θα φθάσουν σε ηλικία γάμου, ο άνδρας και η γυναίκα, χωρίς κανένα περιορισμό εξαιτίας της φυλής, της εθνικότητας ή της θρησκείας, έχουν το δικαίωμα να παντρεύονται και να ιδρύουν οικογένεια. Και οι δύο έχουν ίσα δικαιώματα ως προς τον γάμο, κατά τη διάρκεια του γάμου και κατά τη διάλυσή του.
2. Γάμος δεν μπορεί να συναφθεί παρά μόνο με ελεύθερη και πλήρη συναίνεση των μελλονύμφων.
3. Η οικογένεια είναι το φυσικό και το βασικό στοιχείο της κοινωνίας και έχει το δικαίωμα προστασίας από την κοινωνία και το κράτος.

ΑΡΘΡΟ 17

1. Κάθε άτομο, μόνο του ή με άλλους μαζί, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.
2. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιδιοκτησία του.

ΑΡΘΡΟ 18

Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Στο δικαίωμα αυτό περιλαμβάνεται η ελευθερία για την αλλαγή της θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως και η ελευθερία να εκδηλώνει κανείς τη θρησκεία του ή τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, μόνος ή μαζί με άλλους, δημόσια ή ιδιωτικά, με τη διδασκαλία, την άσκηση, τη λατρεία και με την τέλεση θρησκευτικών τελετών.

ΑΡΘΡΟ 19

Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης, που σημαίνει το δικαίωμα να μην υφίσταται δυσμενείς συνέπειες για τις γνώμες του, και το δικαίωμα να αναζητεί, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες, με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης, και από όλο τον κόσμο.

ΑΡΘΡΟ 20

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να συνέρχεται και να συνεταιρίζεται ελεύθερα και για ειρηνικούς σκοπούς.
2. Κανείς δεν μπορεί να υποχρεωθεί να συμμετέχει σε ορισμένο σωματείο.

ΑΡΘΡΟ 21

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στη διακυβέρνηση της χώρας του, άμεσα ή έμμεσα, με αντιπροσώπους ελεύθερα εκλεγμένους.
2. Καθένας έχει το δικαίωμα να γίνεται δεκτός, υπό ίσους όρους, στις δημόσιες υπηρεσίες της χώρας του.
3. Η λαϊκή θέληση είναι το θεμέλιο της κρατικής εξουσίας. Η θέληση αυτή πρέπει να εκφράζεται με τίμιες εκλογές, οι οποίες πρέπει να διεξάγονται περιοδικά, με καθολική, ίση και μυστική ψηφοφορία, ή με αντίστοιχη διαδικασία που να εξασφαλίζει την ελευθερία της εκλογής.

ΑΡΘΡΟ 22

Κάθε άτομο, ως μέλος του κοινωνικού συνόλου, έχει δικαίωμα κοινωνικής προστασίας. Η κοινωνία, με την εθνική πρωτοβουλία και τη διεθνή συνεργασία, ανάλογα πάντα με την οργάνωση και τις οικονομικές δυνατότητες κάθε κράτους, έχει χρέος να του εξασφαλίσει την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων που είναι απαραίτητα για την αξιοπρέπεια και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

ΑΡΘΡΟ 23

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται και να επιλέγει ελεύθερα το επάγγελμά του, να έχει δίκαιες και ικανοποιητικές συνθήκες δουλειάς και να προστατεύεται από την ανεργεία.
2. 'Ολοι, χωρίς καμία διάκριση, έχουν το δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση εργασία.
3. Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα δίκαιης και ικανοποιητικής αμοιβής, που να εξασφαλίζει σε αυτόν και την οικογένειά του συνθήκες ζωής άξιες στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η αμοιβή της εργασίας, αν υπάρχει, πρέπει να συμπληρώνεται με άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.
4. Καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύει μαζί με άλλους συνδικάτα και να συμμετέχει σε συνδικάτα για την προάσπιση των συμφερόντων του.

ΑΡΘΡΟ 24

Καθένας έχει το δικαίωμα στην ανάπαυση, σε ελεύθερο χρόνο, και ιδιαίτερα, σε λογικό περιορισμό του χρόνου εργασίας και σε περιοδικές άδειες με πλήρεις αποδοχές.

ΑΡΘΡΟ 25

1. Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένεια του υγεία και ευημερία, και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. 'Εχει ακόμα δικαίωμα σε ασφάλιση για την ανεργία, την αρρώστια, την αναπηρία, τη χηρεία, τη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται τα μέσα της συντήρησής του, εξαιτίας περιστάσεων ανεξαρτήτων της θέλησης του.
2. Η μητρότητα και η παιδική ηλικία έχουν δικαίωμα ειδικής μέριμνας και περίθαλψης. 'Ολα τα παιδιά, ανεξάρτητα αν είναι νόμιμα ή εξώγαμα, απολαμβάνουν την ίδια κοινωνική προστασία.

ΑΡΘΡΟ 26

1. Καθένας έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση. Η εκπαίδευση πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τουλάχιστον στη στοιχειώδη και βασική βαθμίδα της. Η στοιχειώδης εκπαίδευση είναι υποχρεωτική. Η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να εξασφαλίζεται για όλους. Η πρόσβαση στην ανώτατη παιδεία πρέπει να είναι ανοικτή σε όλους, υπό ίσους όρους, ανάλογα με τις ικανότητες τους.
2. Η εκπαίδευση πρέπει να αποβλέπει στην πλήρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην ενίσχυση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιακών ελευθεριών. Πρέπει να προάγει την κατανόηση, την ανεκτικότητα και τη φιλία ανάμεσα σε όλα τα έθνη και σε όλες τις φυλές και τις θρησκευτικές ομάδες, και να ευνοεί την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των Ηνωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης.
3. Οι γονείς έχουν, κατά προτεραιότητα, το δικαίωμα να επιλέγουν το είδος της παιδείας που θα δοθεί στα παιδιά τους.

ΑΡΘΡΟ 27

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει ελεύθερα στην πνευματική ζωή της κοινότητας, να χαίρεται τις καλές τέχνες και να μετέχει στην επιστημονική πρόοδο και στα αγαθά της.
2. Καθένας έχει το δικαίωμα να προστατεύονται τα ηθικά και υλικά συμφέροντά του που απορρέουν από κάθε είδους επιστημονική, λογοτεχνική ή καλλιτεχνική παραγωγή του.

ΑΡΘΡΟ 28

Καθένας έχει το δικαίωμα να επικρατεί μια κοινωνική και διεθνής τάξη, μέσα στην οποία τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη να μπορούν να πραγματώνονται σε όλη τους την έκταση.

ΑΡΘΡΟ 29

1. Το άτομο έχει καθήκοντα απέναντι στην κοινότητα, μέσα στα πλαίσια της οποίας και μόνο είναι δυνατή η ελεύθερη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
2. Στην άσκηση των δικαιωμάτων του και στην απόλαυση των ελευθεριών του κανείς δεν υπόκειται παρά μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από τους νόμους, με αποκλειστικό σκοπό να εξασφαλίζεται η αναγνώριση και ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων, και να ικανοποιούνται οι δίκαιες απαιτήσεις της ηθικής, της δημόσιας τάξης και του γενικού καλού, σε μια δημοκρατική κοινωνία.
3. Τα δικαιώματα αυτά και οι ελευθερίες δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση, να ασκούνται αντίθετα προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών.

ΑΡΘΡΟ 30

Καμιά διάταξη της παρούσας Διακήρυξης δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι παρέχει σε ένα κράτος, σε μια ομάδα ή σε ένα άτομο οποιοδήποτε δικαίωμα να επιδίδεται σε ενέργειες ή να εκτελεί πράξεις που αποβλέπουν στην άρνηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που εξαγγέλλονται σε αυτήν.

Κομισιόν: Ασυμβίβαστες με την νομοθεσία της ΕΕ οι προτάσεις της Τρόικα για τα εργασιακά (*)

(*) Από την Ημερησία (ηλεκτρονική έκδοση)

Απαντώντας σε ερώτηση της ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ, κας Συλβάνας Ράπτη, η Κομισιον παραδέχεται πως οι προτάσεις της Τρόικα για τα εργασιακά στην Ελλάδα - που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εβδομάδα εργασίας έξι ημερών και 78 ωρών - περιγράφουν "οριακές καταστάσεις" και είναι ασυμβίβαστες με τη νομοθεσία της ΕΕ !..

Απάντηση του κ. Ρεν εξ ονόματος της Κομισιόν (P-007872/2012)

"1. Η Επιτροπή είναι ο θεματοφύλακας του ενωσιακού κεκτημένου και φυσικά δεν θα υποστήριζε κανένα κράτος μέλος στη θέσπιση νομοθεσίας ασύμβατης με τη νομοθεσία της ΕΕ. Ωστόσο, η νομοθεσία ορισμένων κρατών μελών θα μπορούσε να τροποποιηθεί ώστε να στηρίξει περισσότερο την ανάπτυξη και την απασχόληση, χωρίς να υπονομεύει τις συνθήκες εργασίας και τις σχετικές οδηγίες της ΕΕ.

2. Το άρθρο 31 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων[1] ορίζει γενικές αρχές σχετικά με τις δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας. Το άρθρο αυτό στηρίζεται από τη νομοθεσία της ΕΕ[2] μέσω της οδηγίας 2003/88/ΕΚ[3], η οποία προστατεύει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και ορίζει ελάχιστες περιόδους ανάπαυσης και μέγιστα όρια χρόνου εργασίας. Η οδηγία προβλέπει ότι κάθε εργαζόμενος δικαιούται ελάχιστη περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης έντεκα διαδοχικών ωρών ανά εικοσιτετράωρο και ελάχιστη εβδομαδιαία περίοδο αδιάλειπτης ανάπαυσης τουλάχιστον 24 ωρών[4]. Συνεπώς, είναι πιθανό, όπως προβλέπεται από την οδηγία, ο εργαζόμενος να αναπαύεται το λιγότερο έντεκα ώρες ημερησίως ή να εργάζεται έξι συναπτές ημέρες. Ωστόσο, αυτές είναι οριακές καταστάσεις και δεν πρέπει να εφαρμόζονται ως το σύνηθες πρότυπο υπερβαίνοντας μία παρατεταμένη χρονική περίοδο. Για την ακρίβεια, το άρθρο 6 προβλέπει επίσης ότι ο μέσος χρόνος εργασίας εβδομαδιαίως δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 48 ώρες (συμπεριλαμβανομένης της υπερωριακής εργασίας) εκτός από περιορισμένες παρεκκλίσεις που δεν είναι συναφείς εν προκειμένω. Η οδηγία δεν επιτρέπει εργασία έξι εργάσιμων ημερών εβδομαδιαίως και μόνο έντεκα ωρών ανάπαυσης ημερησίως για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Κάτι τέτοιο θα είχε σαν αποτέλεσμα μία μέση αύξηση των ωρών εργασίας εβδομαδιαίως σε 78, που είναι ασυμβίβαστο με το άρθρο 6.

3. Η Επιτροπή δημοσίευσε το 2010 μία περιεκτική ανασκόπηση ερευνών για την υγεία και την ασφάλεια στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, τα ευρήματα της οποίας εναρμονίζονται σε μεγάλο βαθμό με τους κανόνες της οδηγίας[5]."

Περισσότερα στο: http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26516&subid=2&pubid=112943308

Σουηδία: Εισαγωγή σκουπιδιών για παραγωγή ρεύματος, θερμότητας (*)

(*) Από τη http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2249044

Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια την επιβολή προστίμου ύψους 56 εκατομμυρίων ευρώ στην Ιταλία, τιμωρώντας την για την αδυναμία να καθαρίσει εκατοντάδες παράνομες χωματερές.

Στη Σουηδία έχουν το αντίθετο «πρόβλημα»: παράγουν τόσο λίγα σκουπίδια που αναγκάζονται να στραφούν στην εισαγωγή τους προκειμένου να τα αξιοποιήσουν για την την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.

Χάρη σε ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό πρόγραμμα ανακύκλωσης, το 96% των απορριμμάτων αξιοποιούνται ποικιλοτρόπως, ενώ μόνο το υπόλοιπο 4% καταλήγει στις χωματερές. Η κεντρική μονάδα παραγωγής ηλεκτρισμού - θερμότητας, στην Ουψάλα, καλύπτει το 20% των αναγκών 250.000 νοικοκυριών, όμως ελλείψει καυσίμου, τα αποτεφρωτήρια υπολειτουργούν.

Έτσι η Σουηδία αποφάσισε πρόσφατα να εισάγει 800.000 τόνους σκουπιδιών το χρόνο, τα οποία θα διοχετεύονται στις μονάδες παραγωγής ενέργειας. Στην πλειονότητά τους τα απορρίμματα προέρχονται από τη γειτονική Νορβηγία, όπου η καύση τους στοιχίζει περισσότερο από την εξαγωγή τους.

Περισσότερα στο: http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2249044

Προκλητική αυτοδιάψευση της τροικας

Δήλωση του κοιν. εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Π. Κουρουμπλή

Κατά την παρουσίαση της έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας στο Τόκυο, αποκαλύφθηκε ότι το Ταμείο έχει διαπράξει ένα τεράστιο λάθος στα οικονομετρικά του μοντέλα. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ παραδέχτηκε ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (fiscal multiplier) που χρησιμοποιούσε για να προβλέψει την επίπτωση της λιτότητας στο ΑΕΠ της Ελλάδας είχε εκτιμηθεί στο 0,5, ενώ η πραγματική του τιμή είναι 1,8. Δηλαδή, για κάθε ευρώ περικοπών που επέβαλλε η τρόικα, το ΑΕΠ μειωνόταν όχι κατά 50 σεντς, όπως προέβλεπε, αλλά κατά 1,8 ευρώ!

Είναι θρασύτατη προσβολή για τον ελληνικό λαό να του λένε ότι ολόκληρη η στρατηγική για τη δημοσιονομική εξυγίανση που εκπονήθηκε από την τρόικα και τις ελληνικές κυβερνήσεις, πρώην και νυν, και που έχει ως αποτέλεσμα πρωτοφανή φτώχεια, ανεργία, αυτοκτονίες, ενεχυροδανειστήρια, κοινωνική εξαθλίωση και ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, απέτυχε παταγωδώς γιατί έκαναν λάθος σε έναν οικονομετρικό συντελεστή.

Μεγαλύτερη ακόμη προσβολή αποτελεί η συνέχιση, παρά τις αποκαλύψεις αυτές, των μέτρων ακραίας και επιθετικής νεοφιλελεύθερης λιτότητας που μας καταβυθίζουν στην ύφεση, αλλά και η αποδοχή τους από την κυβέρνηση, η οποία όφειλε να αμφισβητεί ευθέως πλέον την αξιοπιστία του ΔΝΤ. Όταν ο ελληνικός και διεθνής Τύπος βοά, η σιωπή της συγκυβέρνησης προδίδει τη συνενοχή της. 

Η αύξηση των γεννήσεων και της γεννητικότητας στην Ελλάδα (1999-2009), ένα παράδοξο; (*)

(*) Του Βύρωνα Κοτζαμάνη

Ο αριθμός των γεννήσεων στην χώρα μας αυξήθηκε την τελευταία ενδεκαετία, από 100,6 χιλ. το 1999 σε 117,9 χιλ. το 2009 (+17 %). 

Που οφείλεται όμως η αύξηση αυτή; στην αύξηση του συνολικού πληθυσμού της χώρας που από 10,86 εκατομ. το 1999 έχει φθάσει 11,30 εκατομ. στα τέλη του το 2009 (εκτιμήσεις ΕΛΣΤΑΤ), στη αύξηση του αριθμού των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας(15-49 ετών) ή στο ότι οι γυναίκες άλλαξαν τα πρότυπά τους και κάνουν περισσότερα παιδιά; Ή μήπως σε κανέναν από τους λόγους αυτούς, αλλά απλά στη μεταβολή της μέσης ηλικίας που φέρνουν στον κόσμο τα παιδιά τους; 

Από την ανάλυση που ακολουθεί προκύπτει ότι η αύξηση των γεννήσεων ανάμεσα στο 1999 και το 2009 δεν οφείλεται ούτε στην αύξηση του πληθυσμού της χώρας μας, ούτε στην αύξηση του πλήθους των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας ούτε στο ότι οι γυναίκες των νεότερων γενεών που μπήκαν στον αναπαραγωγικό τους κύκλο την ενδεκαετία αυτή επιθυμούν - και κάνουν- λίγα περισσότερα παιδιά από αυτές που τεκνοποίησαν τις δυο προηγούμενες δεκαετίες. 

Οφείλεται κυρίως στην μεταβολή του ημερολογίου της τεκνογονίας (δηλαδή στην μεταβολή της μέσης ηλικίας που οι γυναίκες φέρνουν στον κόσμο τα παιδιά τους). Ειδικότερα, ένα τμήμα των γυναικών που θα τεκνοποιούσε στην περίπτωση που η μέση ηλικία στην γέννηση των παιδιών παρέμενε σταθερή, «καθυστέρησε»να κάνει παιδιά και τα έκανε λίγο αργότερα, εξ ου και η καταγραφόμενη απο την ΕΛΣΤΑΤ αύξηση των γεννήσεων ανάμεσα στο 1999 και το 2009.....

Περισσότερα: http://www.demography-lab.prd.uth.gr/Index-gr.asp

Βαρέα μέταλλα στο νερό της λίμνης του Μαραθώνα

Νικέλιο και άλλα βαρέα μέταλλα έχει η λίμνη του Μαραθώνα σύμφωνα με τους μελετητές της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος. Ο Γιώργος Πάντζας κατέθεσε, χθες, ερώτηση στη Βουλή στην οποία αναφέρει την ανακοίνωση των μελετητών που έγινε στην τελευταία συνάντηση φορέων στο υπουργείο Περιβάλλοντος στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για τη διαχείριση του νερού στην Αττική.

Εκεί δήλωσαν ότι η ρύπανση οφείλεται "στην πρόδρομη πίεση από τις μεταφερόμενες ποσότητες νερού από τον ρυπασμένο υδροφόρο ορίζοντα Οινοφύτων - Βοιωτίας (Ασωπός) ". Δηλαδή, σημειώνει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, η ρύπανση που προκλήθηκε στον Ασωπό μεταφέρεται υπογείως μέσω του νερού και μπορεί να φτάσει πλέον στις βρύσες των κατοίκων της Αττικής. Παράλληλα, εξασθενές χρώμιο εντοπίστηκε στο δίκτυο του Ωρωπού, ύστερα και από ιδιωτική μέτρηση που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο.

Στο νερό του δικτύου ύδρευσης εντοπίστηκαν 8 μg/l εξασθενούς χρωμίου καθώς και υψηλές συγκεντρώσεις κολοβακτηριδίων με το ιδιωτικό εργαστήριο να αποφαίνεται στα συμπεράσματά του ότι το νερό είναι ακατάλληλο για την ύδρευση.
Πηγή: http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=718628

Αρχίζει η διαδικασία για την επιβολή του «φόρου Τόμπιν» στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές στην ΕΕ.

Το ελάχιστο απαιτούμενο όριο των 9 κρατών μελών συμπληρώθηκε στις 9/10 για την έναρξη προώθησης του μέτρου επιβολής φόρου στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές (γνωστού και ως «φόρου Τόμπιν») στην  ΕΕ. 

Ο συνολικός αριθμός των κρατών που συναινούν στη λήψη του μέτρου αυτού ανέρχεται σε 11, μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις της Ιταλίας, Ισπανίας, Εσθονίας και Σλοβακίας. 

Τα 7 κράτη - μέλη που ήδη είχαν δηλώσει τη συμφωνία τους είναι τα εξής: Γαλλία, Γερμανία,  Βέλγιο, Πορτογαλία, Σλοβενία, Αυστρία και Ελλάδα. 

Η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα και δύσκολη, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σουηδία έχουν ήδη εκφράσει τις αντιρρήσεις τους, ενώ σειρά άλλων κρατών προς το παρόν δεν έχουν πάρει θέση.

Στην Ελλάδα πουλιόνται τα ακριβότερα προϊόντα στην ΕΕ !

Από το: http://www.naftemporiki.gr

Η Ελλάδα, στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων, είναι ακριβότερη από τον κοινοτικό μέσο όρο και σε δύο από αυτές (γαλακτοκομικά και ηλεκτρονικός εξοπλισμός) είναι η ακριβότερη ευρωπαϊκή χώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostatπου δημοσιέυθηκαν σήμερα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η εικόνα ανά ομάδα προϊόντων διαμορφώνεται ως εξής:

- Συνολικά στα τρόφιμα η ελληνική αγορά ήταν το 2011 η 14η ακριβότερη μεταξύ των «27» της ΕΕ.

- Στο ψωμί -δημητριακά η χώρα μας βρίσκεται στην 8η θέση (από 7η το 2010), δηλαδή 16% ακριβότερη από το μέσο όρο της ΕΕ ενώ έχει και την υψηλότερη τιμή παραγωγού.

- Στα ψάρια η Ελλάδα είναι η 6η ακριβότερη χώρα με 12,4% πάνω από το μέσο όρο.

- Στο γάλα- τυροκομικά η Ελλάδα είναι η ακριβότερη χώρα, με 31,5% πάνω από το μέσο όρο στην ΕΕ. Και εδώ η τιμή παραγωγού είναι υψηλότερη (47- 56 λεπτά για το αγελαδινό γάλα έναντι 29 στην ΕΕ).

- Στα λίπη- έλαια η Ελλάδα είναι η 7η ακριβότερη χώρα με 15,7% πάνω από το μέσο όρο.

- Στα μη αλκοολούχα ποτά η Ελλάδα καταλαμβάνει την 10η θέση με απόκλιση 9,4% από την ΕΕ.

- Στα ρούχα η χώρα μας βρίσκεται στην 7η θέση και στα παπούτσια στην 9η, με 3% και 8% αντίστοιχα πάνω από την ΕΕ.

- Σε αγαθά όπως έπιπλα, οικιακές συσκευές, χαλιά κλπ, παραμένουμε ακριβότεροι από την ΕΕ σε ποσοστά έως 8% παρά το γεγονός ότι οι συγκεκριμένες αγορές επλήγησαν ιδιαίτερα από την κρίση. 

Περισσότερα στο: http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2240361

Τοποθέτηση του Ν.Στουπή για τον περιφερειακό σχεδιασμό στη Στερεά Ελλάδα

Στην τοποθέτηση μας κατά την συζήτηση για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό, ένα χρόνο περίπου πριν είχαμε εκφράσει την αντίθεσή μας αφού αυτός δεν εξέφραζε ένα καθαρό όραμα και στίγμα για την πραγματικότητα της Περιφέρειάς μας, αλλά με την υπαγορευμένη μεθοδολογία από το ΥΠΕΣ εξομοίωνε ισοπεδωτικά ως προς τα αναπτυξιακά τους χαρακτηριστικά  όλες τις Περιφέρειες υπονομεύοντας  τα όποια στοιχεία Δημοκρατικού Προγραμματισμού υπονοούσε η ακολουθούμενη διαδικασία.  

Είχαμε μάλιστα διατυπώσει και συγκεκριμένες παρατηρήσεις Δεν απαιτούμε ούτε από τους επιστήμονες που ασχολήθηκαν, ούτε από το προσωπικό που εργάστηκε, να υπερβεί τις «εντολές», να εναρμονιστεί με την συγκυρία και τα προτάγματα της περιόδου που διανύουμε. Είναι σαφές ότι αυτά  και οι πολιτικές κατευθύνσεις ορίζονται από την πολιτική ηγεσία και τις Κυβερνήσεις οι οποίες φέρνουν και την ευθύνη της σημερινής μνημονιακής λαίλαπας. Oύτε περιμέναμε από την σημερινή πλειοψηφία να υπερβεί τον εαυτό της και να δράσει «αυτόνομα – αυτοδιοικητικά».       

Όμως τόσο ο Στρατηγικός Σχεδιασμός που συζητήσαμε όσο και η εξειδίκευση του, ο Επιχειρησιακός και Οικονομικός Προγραμματισμός που σήμερα συζητάμε, μπορεί να είναι  εντός τόπου, όσον αφορά τον γεωγραφικό προσδιορισμό των προς ανάπτυξη έργων, αλλά απολύτως εκτός τόπου και χρόνου, με την έννοια ότι δεν αναμετριέται με τη συγκυρία που έχει διαμορφωθεί και έχει πάρει διαστάσεις κοινωνικής καταστροφής για τους ¨από κάτω¨, δηλαδή τους μισθωτούς, άνεργους, συνταξιούχους, νεολαία, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες. η ουσία των προτεινόμενων έργων βρίσκεται πέρα και μακρυά από τις οξυμένες κοινωνικές ανάγκες της συγκυρίας

Στην ετήσια έκθεσή του για την ελληνική οικονομία το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ που δόθηκε μόλις πριν λίγες ημέρες στη δημοσιότητα προβλέπει εκρηκτική αύξηση της ανεργίας, που θα φθάσει σε πραγματικά επίπεδα το 34% μέσα στο 2013, σωρευτική ύφεση η οποία από το 2008 έχει φθάσει το 22%, δραματική μείωση του ΑΕΠ, κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και ταχεία οπισθοδρόμηση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών και των συνταξιούχων στα μέσα της δεκαετίας του '70. Η ελληνική οικονομία αν δεν απαλλαγεί από το Μνημόνιο, θα συνεχίσει σε υφεσιακούς ρυθμούς τουλάχιστον μέχρι το 2016, ενώ η όποια ανάπτυξη έρθει αργότερα, θα συνοδεύεται από υψηλότατη ανεργία που δεν προβλέπεται να αποκλιμακωθεί νωρίτερα από το 2020. "Η εσωτερική υποτίμηση, δηλαδή η μείωση μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών που επιβλήθηκε από την τρόικα τα τελευταία δυόμισι χρόνια, έφερε πρωτόγνωρη απαξίωση του παραγωγι-κού εργατικού δυναμικού και, αν συνεχιστεί, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να αναστραφεί η κατάσταση" εκτιμά το ΙΝΕ  ενώ προβλέπει:                                                                                           Εκτόξευση της ανεργίας, που θα φθάσει και το 29% το 2013 και σε πραγματικά επίπεδα ίσως προσεγγίσει και το 34%, γεγονός που προοιωνίζεται ακόμα πιο δραματικό επίπεδο διαβίωσης των Ελλήνων πολιτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα 424.000 οικογένειες δεν έχουν καθόλου εισόδημα, αφού κανένα από τα ενήλικα μέλη τους δεν εργάζεται! Το βασικό επιχείρημα της τρόικας, σύμφωνα με το οποίο η μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (-8%) θα οδηγούσε σε αύξηση της απασχόλησης και μείωση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων, κατέρρευσε πανηγυρικά, καθώς η ανεργία διπλασιάστηκε την τελευταία διετία (επίσημα στο 24%), η ύφεση παρατάθηκε και το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 50%!                                                                                                                                         Η καθίζηση του βιοτικού επιπέδου των μισθωτών και των συνταξιούχων έχει πέσει κατά 50% σε σχέση με τα επίπεδα του 2008. Οι μισθωτοί, συνταξιούχοι και άνεργοι (η πλειονότητα των οποίων δεν λαμβάνει ούτε το πενιχρό επίδομα των 360 ευρώ) αντιμετωπίζουν, πέρα από τις οδυνηρές οριζόντιες μειώσεις, σημαντικές αυξήσεις στα βασικά είδη διατροφής, όπως και ανατιμήσεις στους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, με αποτέλεσμα η πτώση της ζήτησης να καταγράφει ρεκόρ (-25%) που συναντάται μόνο σε εμπόλεμες περιόδους! 

Με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις  το 2025 οι οικονομικοί δείκτες αναμένεται να επανέλθουν σε αυτούς του 2008.                                                                                                                                     Τα τελευταία στοιχεία του Υπ. Οικονομικών που  δόθηκαν στη δημοσιότητα είναι αποκαλυπτικά. Τουλάχιστον 910.000 Έλληνες αδυνατούν να πληρώσουν είτε μερικώς, είτε στο σύνολο, έστω και μία δόση του φόρου εισοδήματος! Μιλάμε δηλαδή για πλήρη κοινωνική χρεοκοπία.

                                                                                               

Η ουσία των προτεινόμενων έργων που μας έρχονται προς συζήτηση σήμερα, βρίσκονται πέρα και μακρυά από τις οξυμένες κοινωνικές ανάγκες της συγκυρίας

Ο  δεύτερος άξονας για παράδειγμα του Επιχειρησιακού και Οικονομικού Προγραμματισμού «Ενίσχυση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Μέριμνας, Υγείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού» με περίπου το 14,5% του προϋπολογισμού και με ποσό  120651000 €, καθώς και ο τρίτος άξονας «Οικονομία και Απασχόληση» με μόλις περίπου το 9% του προϋπολογισμού και με ποσό μόλις 75.892.000 ! €, θα μπορούσανε να συμβάλλουνε ενεργητικά και με σχεδιασμό στην ανακούφιση των πληττόμενων συνανθρώπων μας, αλλά και προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Φαίνεται όμως να μην επηρεάζονται από τα παραπάνω θέματα που αναφέραμε, καθώς οι πολιτικές εντολές που έχουν δοθεί για την οργάνωση των αξόνων και των δράσεων είναι σε άλλο μήκος κύματος, μη αντιλαμβανόμενοι την κοινωνική καταστροφή που συντελείται.

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο είναι το βασικό εργαλείο ανάπτυξης, προοπτικής και δημιουργίας θέσεων εργασίας και απασχόλησης παρακολουθούμε να βρίσκεται σε πλήρη κατάρρευση του, λόγω των νεοφιλελεύθερων επιλογών που ακολουθούνται. Ταυτόχρονα απαξιώνεται αν και αποτελεί και εργαλείο υπεράσπισης του Δημόσιου πλούτου.

Αναδεικνύεται λόγω της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης, πρώτιστο μέλημα η ανάγκη χρηματοδότησης των κοινωνικών πολιτικών και παρεμβάσεων μεταξύ των άλλων στα σοβαρότατα προβλήματα της κοινωνικής πρόνοιας και υγείας. Ιδιαίτερα σήμερα που βιώνουμε την πλήρη εγκατάλειψη αυτών των κρίσιμων δομών και την προσπάθεια που γίνεται για την απαξίωση τους και το πέρασμα των πιο κερδοφόρων τομέων τους στους κερδοσκόπους και την οικονομική ελίτ. Χαρακτηριστικά και τρανταχτά παραδείγματα η πλήρης υποβάθμιση της πρωτοβάθμιας υγείας, ο στραγγαλισμός των νοσοκομειακών μονάδων, η πληρωμή από τους ασφαλισμένους των φαρμάκων τους και πάει λέγοντας.

Αν λοιπόν δούμε τους 4 βασικούς άξονες που απαρτίζουν τον Επιχειρησιακό και Οικονομικό Προγραμματισμό και κατά πόσο αυτοί είναι εναρμονισμένοι με τις διαπιστώσεις που αναφέρονται στην παραπάνω έκθεση, άρα και τι καθήκοντα, δράσεις, παρεμβάσεις απαιτούνται να ξεδιπλωθούν για τα προβλήματα που σήμερα απασχολούν την ελληνική κοινωνία θα παρατηρήσουμε ότι είναι σε πλήρη αναντιστοιχία με τα διαδραματιζόμενα στην αληθινή ζωή.

 Διατηρούμε όμως σοβαρές αμφιβολίες στο κατά πόσο θα ολοκληρωθεί ακόμη και ο αυτός ο καταγραφόμενος προγραμματισμός που αναφέρεται εισηγητικά και προτείνεται, όταν τα κονδύλια που διατίθενται είναι στην κυριολεξία ελάχιστα και στον αέρα, αφού περικόπτονται βίαια οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να υλοποιηθούν οι εντολές των τροϊκανών. Οι νέες περικοπές πόρων ανέρχονται σε 29%, ενώ τα τρία μνημονιακά χρόνια οι ΚΑΠ έχουν μειωθεί κατά 60% και η ΣΑΤΑ κατά 50%. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για το σταμάτημα της ροής χρημάτων στον Προϋπολογισμό της Περιφέρειας από τον κρατικό κορβανά λόγω της μνημονιακής ύφεσης και των προγραμμάτων άγριας λιτότητας είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο. Ταυτόχρονα, πολλοί Δήμοι αντιδρούν έμπρακτα στις απολύσεις εργαζομένων και τον προωθούμενο θεσμό της εφεδρείας.

Ήδη 60 Δήμοι  έχουν χρεοκοπήσει, που σημαίνει ότι δεν μπορούν να πληρώσουν μισθούς, λειτουργικές δαπάνες και τρέχοντα καθημερινά έξοδα. Από την 1^η Σεπτεμβρίου προστίθενται δεκάδες νέοι και μετά από 2 – 3 μήνες όλοι οι Δήμοι της χώρας θα οδηγηθούν σε στάση πληρωμών και διακοπή παροχής των πιο κρίσιμων κοινωνικών υπηρεσιών, που αφορούν σε ευρύτατα λαϊκά στρώματα τα οποία εξαθλιώνονται από την κυβερνητική πολιτική.

Υπηρεσίες όπως σχολικές επιτροπές, μεταφορές μαθητών, βρεφονηπιακοί σταθμοί, δημοτικά ιατρεία, ΚΑΠΗ, πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι, προνοιακές παροχές, καθαριότητα, δημοτικά έργα, περιβάλλον, πολιτισμός, αθλητισμός, καθώς και οι απολύτως αναγκαίοι σήμερα θεσμοί κοινωνικής αλληλεγγύης παύουν να λειτουργούν.

Απέχουμε πολύ από αυτή την κατάσταση ως Περιφέρειες; Δεν έχουμε ουσιαστικά κηρύξει στάση πληρωμών όσον αφορά πραγματοποιηθέντα και πραγματοποιούμενα έργα; Δεν έχει ουσιαστικά κηρυχθεί στάση πληρωμών όσον αφορά την καθημερινή λειτουργία των υπηρεσιών μας; Δεν έχει αρχίσει να γενικεύεται το μποϋκοτάζ προμηθευτών  απέναντί μας;

Η Πρωτοβάθμια ΤΑ ξεκίνησε  γύρο αγωνιστικών κινητοποιήσεων προκειμένου να σταθεί όρθια, ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις των πολιτών της. Τον δρόμο της αγωνιστικής παρέμβασης και διεκδίκησης όμως δεν επέλεξε ούτε η Διοίκηση της Περιφέρειας ούτε η ΕΝΠΕ.  Αντί αυτού πορεύεται με την άκριτη υποδοχή των όποιων κυβερνητικών επιλογών και αποφάσεων επιλέγονται για λογαριασμό της Τ.Α.

Φαίνεται ότι κατά βάθος οι ιθύνοντες κατανοούν τα προβλήματα άσχετα αν δεν τα παραδέχονται.

Σημειώνουμε το γεγονός πως διαδικαστικά η συζήτηση γίνεται στο μέσον της θητείας του ΠΣ, φορμαλιστικά , τυπολογικά και ουσιαστικά καθ υπόδειξη του ΥΠΕΣ, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με την κοινωνία, χωρίς διασύνδεση με ένα  Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο που δεν υπάρχει.

Σημειώνουμε την ασφυκτική χρονική πίεση σε ένα κείμενο 700 σελίδων γεμάτων πίνακες, που όπως το ίδιο καταγράφει είχε ετοιμαστεί πριν το καλοκαίρι, να δίνεται Δευτέρα στους επικεφαλής των παρατάξεων με απαίτηση να εκφέρουν γνώμη μέχρι την Παρασκευή, και το σπουδαιότερο μέχρι την τελευταία στιγμή να αλλάζει με προσθαφαιρέσεις έργων .

Ενώ θα έπρεπε να αναφερόμαστε σε ένα μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό για την συγκεκριμένη περίοδο με προτεραιότητες και ιεραρχήσεις, με στόχους και συγκεκριμένα κοστολόγια τι έχουμε;

---Ολοκληρωμένα ήδη έργα απλά εισαγόμενα στους πίνακες για διευκόλυνση της αποπληρωμής τους. Συρραφή των υπαρχόντων προγραμμάτων της κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Κατά το δοκούν προτάσεις νέων έργων. (Ακόμη και προκηρύξεις ιδιωτικών επενδύσεων  βρίσκουμε στο επιχειρησιακό σας σχέδιο) Αποκαλύπτεται έτσι η αθέατη πλευρά του προγραμματισμού που υπήρχε και πως αυτός υλοποιούνταν όλα αυτά τα χρόνια…Αποκαλύπτεται η διαχειριστική σας  (αν) επάρκεια. Έργα  να σέρνονται από  Περίοδο σε Περίοδο.  Η ήταν ανώριμα έργα και εντάθηκαν πλαγίως, ή χαριστικά, ή για ικανοποιήσουν τις πελατειακές σχέσεις σας ή σέρνονται παρανόμως ή και βαρύνουν το εθνικό προϋπολογισμό ενώ έπρεπε να απενταχθούν σύμφωνα με τους κανονισμούς των Διαρθρωτικών Ταμείων. …

---Χωρίς (μηδενικούς) ή με ατεκμηρίωτους προϋπολογισμούς στα νέα έργα , χωρίς δηλ. μελέτες. Οι πίνακες περιλαμβάνουν έργα από προγράμματα δημοσίων επενδύσεων τα οποία για φέτος έχουν μηδενικές πιστώσεις όταν είναι γνωστό πως το υπουργείο έχει απαγορεύσει τις δημοπρατήσεις νέων έργων από τα προγράμματα αυτά .

---Στα προγράμματα αυτά υπάρχουν έργα ενταγμένα από την προηγούμενη δεκαετία χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν ξεκινήσει (Περιφερειακός Τρικόρφου 3000000, Άμφισσα – Χιονοδρομικό παρνασσού 14.350.000,Νεοχωράκι-Τανάγρα…

---Έργα-Έργα- Έργα : Μικρά και Μεγάλα…Μακρόσυρτα και ημιτελή…Έργα αναγκαστι-κά και έργα χωρίς σκοπό…Έργα επαναλαμβανόμενα με ίδιο ή παρεμφερές τίτλο…Χωρίς ακριβή προσδιορισμό του φυσικού τους αντικειμένου ή με σκόπιμες (;) ασάφειες…Πάντως πολλά έργα για να θαμπώνει το μάτι…του απλού ανθρώπου

Απ όλα έχει ο Μπαξές σας: Kέντρο Γεροντολογίας , Πνευματικά Κέντρα, Επιδιορθώσεις καμπαναριών,… για να ικανοποιείται το τρίπτυχο Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια. Έργα για τους τσιγγάνους μέχρι 100.000 (όχι για τον Γύφτο Μπάκα που δωροδοκούσε ο Τζοχατζόπουλος). Έργα των Επιχειρήσεων ΟΤΑ που έχουν κλείσει… Έργα που είχαν πέσει σαν ιδέες παλιότερα και τώρα τα βαφτίζεται συνεχιζόμενα με ένα χιλιάρικο προϋπολογισμό…

Και επί της ουσίας (Ας μας συγχωρέσει η Ευρυτανία αλλά λόγω πίεσης χρόνου σταθήκαμε σε αυτή την Περιφερειακή Ενότητα ως η μικρότερη , που από μια άλλη οπτική αντικειμενικά χρήζει του πιο μεγάλου μας ενδιαφέροντος ως η περιοχή που εμφανίζει τους δυσμενέστερους δείκτες απομόνωσης και ανισοτήτων, όμως δεν μιλάμε σήμερα για τις ανάγκες):

---Ti είναι η αξιοποίηση του Επιχειρηματικού πλούτου της Ευρυτανίας και στοιχίζει 250.000€?, Τι είναι το Κέντρο Προώθησης Προϊόντων και στοιχίζει 300.000€, Τι είναι η μελέτη πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων Ευρυτανίας και στοιχίζει 200.000€  Τι είναι η μελέτη αξιοποίησης των ορεινών μονοπατιών της Ευρυτανίας και στοιχίζει 800.000€;  Τι είναι η μελέτη διασύνδεσης τουρισμού της Ευρυτανίας με την Καρδίτσα και στοιχίζει  300.000€  Τι είναι η μελέτη μονοπατιών στην Φθιώτιδα και στοιχίζει πάλι 300.000€Τι είναι οι μελέτες αξιοποίησης ορειβατικών μονοπατιών και στοιχίζουν χιλιάδες ευρώ…Τι είναι η ανάδειξη του Ευρυτανικού πολιτισμού και στοιχίζει 500.000€ . Ευρώ είναι στραγάλια ή πλατανόφυλλα…;Τι από όλα αυτά και γιατί δεν μπορούν να μελετήσουν και να ετοιμάσουν οι ίδιες οι υπηρεσίες; Τι είναι πια αυτή η περίφημη ΠΡΟΒΟΛΗ; 3000000 για την Περιφέρεια , από 200.000 για κάθε Περιφερειακή Ενότητα. Τι άλλο είναι παρά φτηνά παλιά προεκλογικά τερτίπια;

--- Κατασκευή βιοκλιματικού κτηρίου στα κτίρια της πρώην Ευρυτανία ΑΕ. Για ποιά χρήση; Δεν έιναι προτιμότερη η ενεργειακή αναβάθμιση των μεγάλων κτιρίων της ΠΕ και σχολικών μονάδων για εξοικονόμηση τεράστιων ποσών από τη θέρμανση;… Έργο Σταθμός Ανακύκλωσης Υλικών στην Ευρυτανία με κόστος 7.000.000 ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν σε εξέλιξη άλλες μελέτες για το σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων στην περιφέρεια. Σε κάθε περίπτωση όμως με ποίες ποσότητες όταν αυτές οριακά αγγίζουν τις 12-15.000 τόνους  το χρόνο και μάλιστα προ κρίσεως…  Κονδύλια για την αναβάθμιση των κτιρίων του ΤΕΙ. Από την άλλη έχει εξασφαλιστεί η παραμονή του ΤΕΙ στο Καρπενήσι;

---Με τι χρηματοδοτικές προβλέψεις τα έργα αυτά; ΣΑΕ 409: Προϋπολογισμός 44877€.Πληρωμές 2008-2011 7812€. Πιστώσεις 2012 1400€.Πώς  στο 2012-2013 θα πληρωθούν 34600€ ;Πως γίνεται η πρόβλεψη 25000000€ για συντήρηση οδικού δικτύου (εννοείται το Εθνικό;) όταν φέτος έχουν δοθεί 7000€; Όταν ξέρετε ότι μη ύπαρξης Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων οι ΚΑΠ φτάνουν μόνο για αυτοσυντηρήσεις του Επαρχιακού Δικτύου και για τα Ποτάμια;. Μήπως οι τελικά ισοσκελισμένοι πίνακες εσόδων – εξόδων είναι τελικά ψευδείς και πλασματικοί;

Συμπερασματικά: Δεν μιλάμε για Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Ουσιαστικά πρόκειται για μια κωδικοποίηση συνεχιζόμενων και μη αξιολογούμενων έργων - μερικών και από την προηγούμενη δεκαετία - , απλά ενταγμένων – μερικά και με το «ζόρι» ως προς το περιεχόμενό τους – σε καθορισμένους άξονες, και λίγων νέων έργων , όλων ασύνδετων όμως μεταξύ τους και χωρίς να δίνουν ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό στίγμα.  Σημειώνουμε  το γεγονός πως τα περισσότερα έργα είναι με κατ εκτίμηση προϋπολογισμό και μερικά με μηδενικό, αλλά κυρίως το γεγονός πως όλα τα έργα είναι κυριολεκτικά στον αέρα  και σε χρηματοδοτικό κενό στις σημερινές μνημονιακές συνθήκες. Σημειώνουμε πως η ουσία των προτεινόμενων έργων βρίσκεται πέρα και μακρυά από τις οξυμένες κοινωνικές ανάγκες της συγκυρίας

Προχωρώντας σε έναν σύντομο σχολιασμό των άλλων δύο αξόνων του Προγράμματος αφού ο χρόνος προετοιμασίας μας ήταν πολύ λίγος

Ο πρώτος άξονας «Προστασία του Περιβάλλοντος και Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής» αντιστοιχεί στο 70% περίπου του Συνολικού Προϋπολογισμού και με ποσό περίπου 780.000.000 €. Πράγματι τα χρήματα που θα διατεθούν σε αυτή την κατεύθυνση είναι τεράστια. Όμως εμείς θεωρούμε ότι για το περιβάλλον, την αειφορία, την βιωσιμότητα και την στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί, θα μας έρχονται στο Περιφερειακό Συμβούλιο ειλημμένες αποφάσεις από την πλευρά της Κυβερνητικής μνημονιακής τρόϊκα, όπως εξάλλου γινότανε μέχρι σήμερα. Στην ίδια πατημασιά θα βαδίσουνε. Η παρέμβαση μας ως Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα είναι στα δευτερεύοντα και επουσιώδη. Τα συμφέροντα που υπάρχουν και συγκρούονται για τα περιβαλλοντικά ζητήματα είναι τεράστια καθώς το Περιβάλλον αποτελεί για την ιδιωτική κερδοσκοπία το νέο Ελντοράντο. Ας αναφερθούμε για παράδειγμα σε μερικά κρίσιμα στοιχεία, προσανατολισμούς και κατευθύνσεις που έπρεπε να υπάρχουν και θα χρειαζότανε να δοθεί ιδιαίτερο βάρος κατά την γνώμη μας.

Είναι ανάγκη να προχωρήσει γρήγορα και να ολοκληρωθεί ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός ιδιαίτερα εν όψει χειμώνα.

Τι θα γίνει με την  εκτός σχεδίου δόμησης; Θα οριοθετηθεί η περιοχή πού μπορεί να δομηθεί καθώς και εκείνη που οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε είτε είναι καλλιεργήσιμη αγροτική γη, είτε είναι δασική περιοχή;

Δεν υπάρχει απολύτως κανένα σχέδιο για την διαφύλαξη και την διαχείριση της φυσικής κληρονομιάς της Περιφέρειας που είναι οι ορεινοί όγκοι,  το παράλιο μέτωπο της, οι ακτές της.

Θα τελειώνουμε και πότε με την οργάνωση της Βιομηχανικής Περιοχής των Οινοφύτων και  την απορρύπανσή της, με την οργάνωση ενός εκτεταμένου δικτύου παρακολούθησης, ελέγχου και διαφύλαξης της περιοχής από την συνεχιζόμενη ρύπανση;

Κανένα απολύτως σχέδιο ή δράση δεν υπάρχει για την προστασία του Κορινθιακού και Ευβοϊκού Κόλπου αλλά και τον καθαρισμό του όπου απαιτείται από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις.

Που βρισκόμαστε με την διαχείριση των στερεών και των υγρών αποβλήτων  της Περιφέρειας;

Ο χωροταξικός σχεδιασμός, η αρμοδιότητα του πολεοδομικού σχεδιασμού που σήμερα βρίσκεται στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση είναι στοιχήματα που οφείλουμε να αναμετρηθούμε μαζί τους και να μην στρουθοκαμηλίζουμε.

Θα απαιτήσουμε να έρθει ως αρμοδιότητα η χωροθέτηση, αδειοδότηση και έλεγχος των ιχθυοπαραγωγικών μονάδων που σήμερα βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του διορισμένου Γ.Γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης;   

 Θα σχεδιάσουμε την πλήρη προστασία, διαφύλαξη και ανάδειξη των υγροβιότοπων, των περιοχών NATURA και των  Εθνικών Δρυμών (Πάρνηθας, Σουνίου) που υπάρχουν στην Περιφέρειά μας απαιτώντας τα δάση και τα νερά να περάσουν στην αρμοδιότητά μας;

Θα προωθήσουμε πρακτικά να εφαρμόσουμε στην πράξη έστω και αυτά που ήδη έχει πάρει απόφαση το ΠΣ για το καλάθι των αγροτικών προϊόντων;

Ο σχεδιασμός για την αποκομιδή και τη διαχείριση των απορριμμάτων θα γίνει με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και με επίκεντρο την επιλογή διαλογής στην πηγή και ριζικής μείωσης της παραγωγής σύμμεικτων απορριμμάτων;

Υπάρχει στρατηγική για τους ελεύθερους χώρους, τα υδατικά αποθέματα, το ενεργειακό ισοζύγιο, την επιστημονική και περιβαλλοντική χωροθέτηση των φωτοβολταϊκών; Ή όλα εντάσσονται και υποκύπτουν σε μία αγοραία λογική ¨ανάπτυξης¨ και κατασπατάλησης των φυσικών πόρων;

Τελικά στη ζυγαριά τι θα μετράει ; Η προστασία και η αειφορική διαχείρισή του  ή η αξιοποίηση του Περιβάλλοντος όπως καταφανώς αναδεικνύει το πρόγραμμα

Ο τέταρτος άξονας δράσης «Βελτίωση της Διοικητικής Ικανότητας της Περιφέρειας» με περίπου το 3,5 % του Προϋπολογισμού και με ποσό περίπου 27.500.000€, παραπέμπει ευθέως στη διατύπωση των παρακάτω σκέψεων και ερωτημάτων.

Κατανοούμε και συμφωνούμε για την αναγκαιότητα της καλύτερης διοικητικής οργάνωσης των Διευθύνσεων μας και εξυπηρέτησης των χρηστών των υπηρεσιών που προσφέρει η Περιφέρεια, δηλαδή των πολιτών; 

Ποιος θα κάνει όμως όλες τις παρεμβάσεις που αναλύονται εισηγητικά αλλά και περιγράψαμε παραπάνω για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό εάν όχι οι Δημόσιες Υπηρεσίες; Υπηρεσίες που σήμερα λοιδορούνται με φτηνά επιχειρήματα προκειμένου να υπάρξει χώρος εισδοχής για το Κεφάλαιο και τις δραστηριότητες του, στη θέση που θα αφήσουν οι Υπηρεσίες που θα κλείσουν, θα συγχωνευτούν, ή θα προχωρήσουν σε αναγκαστική εφεδρεία, και απολύσεις του προσωπικού τους υλοποιώντας τα ακραία νεοφιλελεύθερα δόγματα των δανειστών και των τοκογλύφων; 

Θα πρέπει να υπάρξει οργανωτική και λειτουργική διαφοροποίηση μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων σε μια Περιφέρεια που αποτελεί ένα εκτεταμένο σχήμα αυτοδιοίκησης με ανισοκατανομή του πληθυσμού  και μεγάλη διαφοροποίηση αναπτυξιακής προοπτικής; Θα συνεχίσει η σημερινή οργανωτική δομή της περιφέρειας είναι τόσο απαράδεκτα συγκεντρωτική; Αρμοδιότητες και οργανικές μονάδες που έχουν άμεση σχέση με την εξυπηρέτηση του πολίτη, να μην υπάρχουν σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας;( παράδειγμα η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας); 

Θα υπερισχύσουν τελικά απόψεις από κεντρικά στελέχη της διοίκησης της περιφέρειας, της περαιτέρω συγκέντρωσης αρμοδιοτήτων στο κέντρο, με την κατάργηση των περισσοτέρων οργανικών μονάδων επιπέδου Διεύθυνσης των Περιφερειακών ενοτήτων και τη δημιουργία οργανικών μονάδων επιπέδου Τμήματος με περιορισμένες αποφασιστικές αρμοδιότητες;. Τι θα γίνει με την υποστελέχωση των υπηρεσιών της Περιφέρειας; Αν το μέτρο της εξώθησης σε έξοδο των δημοσίων υπαλλήλων, που σχεδιάζει η κυβέρνηση περάσει, τότε θα μιλάμε για διάλυση. Με βάση τα στοιχεία για την Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας, από τους 160 περίπου υπαλλήλους που έχει σήμερα, το μέτρο αυτό αναμένεται να οδηγήσει στη συνταξιοδότηση τουλάχιστον 40, οι οποίοι είναι στην πλειοψηφία τους Διευθυντές ή Τμηματάρχες και αποτελούν το εμπειρότερο στελεχικό δυναμικό της Περιφέρειας.

Θα προχωρήσουμε με προγράμματα δημόσιου χαρακτήρα, με διαγωνισμούς για την πρόσληψη και στελέχωση του αναγκαίου μόνιμου προσωπικού σε υπηρεσίες αιχμής οι οποίες βουλιάζουν από την υποστελέχωση, μακριά και έξω από λογικές πεντάμηνων φτηνών εργαζομένων που προσλαμβάνονται μέσω Μ.Κ.Ο. γεμίζοντας τις τσέπες των διαχειριστών τους;

Θα προχωρήσουμε αποφασιστικά στη στελέχωση εκείνων των Διευθύνσεων που καλούνται να παίξουν ένα κρίσιμο ρόλο ως Ελεγκτικοί μηχανισμοί της Περιφέρειας για το περιβάλλον, την τήρηση των Μελετών Περιβαλλοντικών Όρων, των Διευθύνσεων Κοινωνικής Μέριμνας, Πρόνοιας, Υγείας κ.α.;

Πιστεύουμε ότι ο Επιχειρησιακός και Οικονομικός Προγραμματισμός που σήμερα καλούμαστε να ψηφίσουμε δεν αναμετριέται με τα βασικά ερωτήματα που προσπαθήσαμε να θέσουμε. Απλώς προσπαθεί να διαχειριστεί την τρέχουσα κατάσταση ακολουθώντας την πεπατημένη. Εξάλλου ήδη έχουμε διανύσει τον ένα (2012) από τους 3 χρόνους του Προγράμματος.

Η νέα κατάσταση επιβάλλει και νέα καθήκοντα. Καθήκοντα που αποκτούν επιτακτική ανάγκη λόγω της πρωτοφανούς επίθεσης που δέχεται ο λαός μας και οι εργαζόμενοι προκειμένου να ικανοποιηθούν τα επιχειρηματικά και ολιγαρχικά σχέδια και επιδιώξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη. Καθήκοντα που απορρέουν από την  επίθεση που συντελείται και στο περιβάλλον το οποίο αντιμετωπίζεται και αυτό ως νέα πηγή κέρδους. Οι Αυτοδιοικητικές δομές οφείλουν να σταθούν με ότι εργαλείο διαθέτουν δίπλα στους εργαζόμενους, τους αγώνες τους και τα αιτήματα τους.

Αναφερθήκαμε για τις δράσεις που εμφανίζονται. Αυτό που απαιτείται  είναι να υπάρξει τομή, να γίνει η αξιολόγηση ώστε τολμηρά, ριζοσπαστικά, να διαμορφωθεί ένα Πρόγραμμα το οποίο σαφώς και θα απαιτεί κονδύλια, οικονομική ενίσχυση, εγρήγορση και συμμετοχή όλου του ανθρώπινου δυναμικού, των πόρων που υπάρχουν για μια διαφορετική ανάπτυξη. Ανάπτυξη που θα έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και όχι τις ανάγκες της κερδοφορίας των διαφόρων μερίδων του Κεφαλαίου. Με άλλες αξίες , με άλλη περπατησιά. Η σημερινή πλειοψηφία οφείλει να αντιληφθεί την νέα πραγματικότητα. Να λάβει υπόψη της τους νέους κοινωνικούς και πολιτικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί. Τυπικά  νομιμοποιείται να σχεδιάζει αλλά ηθικά δεν έχει το δικαίωμα σε επιλογές που τελικά είναι απέναντι στην κοινωνία. Παραλλήλως δεν μπορεί διαρκώς να αναζητεί η να μεταθέτει τις ευθύνες ότι κάποιοι άλλοι φταίνε ή σε κάποιο αόρατο χέρι της κεντρικής  εξουσίας…Πολύ περισσότερο όταν αποδέχεται το ρόλο της Διοίκησης και όχι της Αυτοδιοίκησης. Δεν είναι ουδέτερη και  αμέτοχη , ούτε άμοιρη ευθυνών όταν η πολιτική της εξελίσσει τον χορό της χρεοκοπίας σε χορό του Ζαλόγγου... 

Aγαπητοί συνάδελφοι,

Από όσα εκθέσαμε είναι σαφές πως η δική μας αντίληψη για τον Στρατηγικό τον Επιχειρησιακό και Οικονομικό Προγραμματισμό βρίσκεται στον αντίποδα των όσων εισηγείται η πλειοψηφία και για αυτό τον λόγο εμείς θα προχωρήσουμε στην καταψήφιση του σχεδίου αυτού

Αειφόρος ανάπτυξη, περιβάλλον, ανάπτυξη και οι ποιοτικές βαθμίδες του τρόπου ζωής (*)

(*) Του Παναγιώτη Ήφαιστου από: www.ifaistosedu.gr

Η κρατούσα άποψη διεθνώς είναι ότι βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να σημαίνει μόνο αειφόρο ανάπτυξη:

α) διαφύλαξη ενός κρίσιμου φυσικού κεφαλαίου,

β) διασφάλιση αναπλήρωσης των πλουτοπαραγωγικών πόρων που χρησιμοποιούνται για αναπτυξιακούς λόγους,

γ) διασφάλιση της βιοποικιλότητας και

δ) κανονιστικές ρυθμίσεις που διασφαλίζουν ότι η ευημερία μελλοντικά είναι ευθέως ανάλογη φιλικών με το περιβάλλον οικονομικών δραστηριοτήτων που διαφυλάττουν τη φυσική και πολιτισμική κληρονομιά. 

Χωρίς ασφαλώς να εξαντλήσουμε αυτή τη μεγάλη υπόθεση θα εστιάσουμε την προσοχή στο οικονομικό σκέλος και τη σχέση του με τη φυσική και πολιτισμική κληρονομιά.

Παρά το γεγονός ότι επίκεινται αποφάσεις μεγάλης περιβαλλοντολογικής σημασίας, παρατηρείται ένας ανερμήνευτος εφησυχασμός στο επίπεδο του πολιτικού προσωπικού, των μέσων ενημέρωσης, των οργανώσεων στο πεδίο της περιβαλλοντολογικής προστασίας και των επιστημονικά αρμόδιων. Εφησυχασμός ο οποίος θα οδηγήσει σε άνευ προηγουμένου και ανεπίστροφη καταπάτηση εκείνων των κομματιών του ελληνικού θαλάσσιου οικοσυστήματος που μέχρι σήμερα έτυχε να μείνει άθικτο.

Γράφοντας αυτές τις γραμμές έχω μπροστά μου ογκώδεις συλλογικούς τόμους για την «αειφόρο ανάπτυξη» γραμμένους από εκλεκτούς επιστήμονες. Για λόγους οικονομίας χώρου και για να καταδείξω το γεγονός ότι εδώ δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό αλλά λέμε μόνο το αυτονόητο, καταγράφω ενδεικτικούς τίτλους επιστημονικών παρεμβάσεων:

·                     «Δικαιώματα του ανθρώπου και των λαών στον πολιτισμό και το περιβάλλον: Μια τελευταία ανάγνωση της διεθνούς πρακτικής και της νομολογίας».

·                     «Το δικαίωμα σ’ ένα υγιές και αρμονικό περιβάλλον ως συλλογικό ανθρώπινο δικαίωμα». 

·                     «Η αειφορική ανάπτυξη στο πλαίσιο προστασίας και διαχείρισης της φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς».

·                     «Προστασία της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομιάς, διεθνής και ευρωπαϊκή διάσταση».

·                     «Η οικονομική διάσταση στην προστασία της φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς».

·                     «Η αειφορία ως παράδειγμα προστασίας και διαχείρισης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος».

·                     «Ο ρόλος του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στην τήρηση και εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου για το περιβάλλον».

·                     «Οργανωμένα συμφέροντα και ομάδες πίεσης στην Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική περιβάλλοντος».

·                     «Λειτουργική σχέση Ανθρώπου και Φύσης».

·                     «Ο ρόλος των ΜΜΕ στην παραγωγή κοινωνικής προβληματικής και της πολιτικής για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτισμικής κληρονομιάς».

·                     «Αειφορία και ανάπτυξη των θαλασσών και των ωκεανών». «Η επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης μέσα από τον χωροταξικό σχεδιασμό».

Συντομογραφικά συνοψίζουμε την ουσία αυτού του ζητήματος. Ήδη από τον 18ο αιώνα αλλά πολύ περισσότερο το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα έγινε ευρέως αποδεκτό ότι η άκριτη ανάπτυξη εις βάρος του περιβάλλοντος σημαίνει υποβάθμιση του οικοσυστήματος και υποβάθμιση του ανθρώπου. Η μαζικοπαραγωγή και η μαζικοκατανάλωση δεν σημαίνει αυτόματα και πάντοτε πρόοδο, ιδιαίτερα όταν ανταγωνίζεται ευθέως το περιβάλλον και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ζωής. Μεταξύ άλλων, τους πατροπαράδοτους τρόπους ζωής τους, την πολιτισμική τους κληρονομιά, τις κοινωνικές σχέσεις, την άκριτη αστικοποίηση, τις οικογενειακές σχέσεις, την ερωτική συμπεριφορά και τη δημοκρατία.

Ένας «πλαστικός» και μηχανοποιημένος τρόπος ζωής προκαλεί ανθρωπολογική υποβάθμιση κάθε είδους και σίγουρα διαφθορά της διατροφικής αλυσίδας.

Αειφόρος ανάπτυξη σημαίνει:

α) Διασφάλιση πόρων για το μέλλον με χρήση τους που είναι μικρότερη από την ανανέωσή τους,

β) μέριμνα ούτως ώστε να διαφυλαχθεί η χλωρίδα και πανίδα και

γ) μέριμνα ούτως ώστε να μην θίγεται η εν γένει φυσική και πολιτισμική κληρονομιά, της οποίας το δικαίωμα απόλαυσης των αγαθών ανήκει σε όλους.

«Αειφόρος ή συντηρούμενη ανάπτυξη (Sustainable Development)», επιπλέον, «είναι εκείνο το είδος της ανάπτυξης που αντιμετωπίζει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να αποστερεί από τις επόμενες γενιές τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις δικές τους ανάγκες» (Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών).

Κάποια πράγματα είναι τόσο αντικειμενικά και τόσο πασίδηλα ορθά, ούτως ώστε με λογικούς όρους δεν τίθεται καν ζήτημα αμφισβήτησής τους. Η ηθικολογία ή αντίστροφα η «αναπτυξιακή ρητορική» περιττεύει. Έτσι, μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα ότι οι αναπτυξιακές δυνατότητες της Ελλάδας, όπως και κάθε άλλης χώρας η οποία (ευτυχώς για τους κατοίκους της) δεν διαθέτει βαριά και ρυπογόνο βιομηχανία, σχετίζεται με δύο βασικά αλληλένδετους παράγοντες:

Πρώτον, τη φιλική με το περιβάλλον και με τους υπάρχοντες πόρους τεχνολογία αιχμής που επιτυγχάνει οικονομική ανταγωνιστικότητα εκεί όπου η χώρα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα (υπηρεσίες, ναυτιλία, τουρισμό υψηλής στάθμης –όχι μαζικό και όχι ενθαρρυντικό της χυδαίας υποκουλτούρας–, κατασκευαστικός τομέας, εκπαίδευση, γεωργία υψηλών προδιαγραφών βιολογικού προσανατολισμού, συμμετρικές ξένες επενδύσεις σε αυτούς και άλλους τομείς κ.τ.λ.  

Δεύτερον,  διαφύλαξη ως κόρη οφθαλμού των φυσικών πόρων, δηλαδή την ακεραιότητα όσων φυσικών τοπίων και πολιτισμικών αγαθών έμειναν άθικτα από την άκριτη αστικοποίηση, την άναρχη ανάπτυξη και την αυθαίρετη και χωρίς πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό δόμηση σε πλείστες περιοχές.

Βασικά, θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι εξ αντικειμένου και αποφεύγοντας κάθε βαρβαρισμό, πιθηκισμό και υπανάπτυκτων νοοτροπιών (για παράδειγμα, τη βάρβαρη εκποίηση μερικών πανέμορφων παραλιών της Τουρκίας και την συνεπαγόμενη οικολογική καταστροφή που προκλήθηκε), η Ελλάδα είναι καταδικασμένη σε οικονομικό θάνατο, εάν δεν κατανοήσει ότι το αειφόρο οικονομικό πλεονέκτημά της είναι εκείνα τα φυσικά και πολιτισμικά αγαθά της που έτυχε να μην πληγούν τις τελευταίες δεκαετίες.

Κανένας «φιλοξενούμενός μας επισκέπτης» –έτσι θεωρεί όσους επισκέπτονται την Ελλάδα μια σωστή αναπτυξιακή πολιτική αυτού που συμβατικά ονομάζεται «τουρισμός»– δεν θα έλθει μελλοντικά στην Ελλάδα αν δεν έχουν μείνει ανέπαφα τα φυσικά τοπία που ακόμη δεν έχουν κατακλυστεί από μαζική υποκουλτούρα και αν δεν έχει διαφυλαχθεί ακέραια η πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων.

Δεν αντιλέγουμε ότι τα πιο πάνω δεν είναι άσχετα με το πώς βλέπουμε την πατρίδα μας και με το πόσο αγαπούμε το συλλογικό Είναι μας: Μεταξύ άλλων, πώς και πόσο είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε την αξιοπρέπειά μας και τον τρόπο ζωής μας στη μεταμοντέρνα βαρβαρότητα. Πώς και πόσες ξενοκρατικές λογικές θα εισρεύσουν στην επικράτειά μας. Πώς και πόσο ταυτιζόμαστε με την ιδιοσυστασία της κοινωνίας στην οποία ανήκουμε. Πως και πόσο σεβόμαστε την πολιτισμική μας κληρονομιά και το φυσικό περιβάλλον του τόπου μας. Πόσο θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι ή εάν αντίθετα έχουν ήδη κυριαρχήσει αξιοθρήνητα σύνδρομα ξενοκρατίας και υποτέλειας.

Για να συνδέσουμε αυτά τα ζητήματα με την ζώσα καθημερινότητα: ποιος από τους δύο δίσκους της πλάστιγγας βαραίνει όταν από τη μία πλευρά είναι το οικοσύστημα και ο πολιτισμός που κληρονομήσαμε και από την άλλη πλευρά αχρείαστα μωροφιλόδοξα σύνδρομα και συμπλέγματα. Αρχοντοχωριάτικα ντυσίματα, περιττά αυτοκίνητα «πολυτελείας» και κωμικοτραγικές επιδειξιομανείς συμπεριφορές κάθε είδους που υποβαστάζουν ελλειμματικές προσωπικότητες και ασθενείς ψυχές.

Εν κατακλείδι, πόσο αγαπάμε και σεβόμαστε την πατρίδα μας ή αντίστροφα πόσο θεωρούμε τους εαυτούς μας παροδικούς αχθοφόρους, άπληστους επιβήτορες των φυσικών και πολιτισμικών αγαθών και εφήμερους μεταπράτες ξεπουλήματός τους.

Καμιά αντίρρηση δεν μπορεί να υπάρξει ότι αμφίπλευρες επιλογές στα πιο πάνω «διλήμματα» προσδιορίζουν τις ποιοτικές βαθμίδες μιας οποιασδήποτε κοινωνίας: Ποια κοσμοθεωρητικά θέσφατα υποβόσκουν στα κοινωνικοπολιτικά της θεμέλια; Ποιες είναι οι ποιοτικές βαθμίδες της πολιτικής της ανθρωπολογίας και του κοινωνικοπολιτικού της συστήματος; Τι κυρίαρχα πολιτισμικά πρότυπα προσδιορίζουν την αισθητική των πολιτών; Ποιες είναι οι ποιοτικές βαθμίδες του τρόπου ζωής τους; Ποιες πολιτικές προσεγγίσεις υιοθετούνται εάν σκοπός είναι υψηλές ποιοτικές βαθμίδες ζωής;

Πολύ σωστά και πολλοί επισημαίνουν ότι αειφόρος ανάπτυξη, πολιτισμός και πολιτική είναι άρρηκτα αλληλένδετα. Υπό αυτό το πρίσμα θα πρόσθετα ότι το πολιτισμικό και πολιτικό παράδειγμα που επιλέγεται είναι και το μέτρο στάθμισης και εκτίμησης των ποιοτικών μας βαθμίδων και των πιθανοτήτων εθνοκρατικής επιβίωσης.

Επειδή επιπλέον παρά τις εξελίξεις στο πεδίο αυτό στους διεθνείς θεσμούς, όπως και για πολλά άλλα ζητήματα απουσιάζει κάποια παγκόσμια εξουσία για να υποδείξει και εφαρμόσει περιβαλλοντολογικά υγιείς αποφάσεις, αρμόδιο και υπεύθυνο για ότι συμβαίνει και ότι αποφασίζεται είναι το κοινωνικοπολιτικό σύστημα κάθε κράτους. Ότι και να λέγεται και να πράττεται αλλού, σημασία έχει ότι θα πάθουμε αυτό που μας αξίζει ανάλογα και αντίστοιχα με τις αποφάσεις που υιοθετούνται και εφαρμόζονται τώρα.