Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2020

Δημιουργική παρουσίαση απο Ευβοείς καλλιτέχνες του βιβλίου της Κ.Γιαμά "Φεγγάρι Μπλε"

"Οι λέξεις επιτέλους βγαίνουν απ' το χαρτί..Οι σελίδες αποκτούν φωνή και ένα βιβλίο φλερτάρει με τη σκηνοθεσία. Το τελευταίο βιβλίο της Κατερίνας Γιαμά "Φεγγάρι μπλε" σε επιμέλεια εξωφύλλου από το patitiri.design σε ένα δημιουργικό ραντεβού σκηνοθεσίας - μουσικής - ερμηνείας.

Η εξαίρετη σκηνοθεσία ανήκει στον Σταμάτη Μανή, το εμπνευσμένο μουσικό θέμα στον πιανίστα Σπύρο Χαϊκάλη και οι εκφραστικές ερμηνείες στους ηθοποιούς Βάσια Σκούρα και Παναγιώτη Τζαφέρη. Ο χώρος ανήκει στην μεγάλη καρδιά της Θεοδοσίας Μπόνου που διέθεσε το χώρο της για το γύρισμα" .

Το βιβλίο μπορείτε να το προμηθευτείτε από το https://www.bookstars.gr και άλλα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία και τα βιβλιοπωλεία της πόλης σας

Δείτε τη παρουσίαση απο το facebook

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020

Ο χρόνος των Ελλήνων και πως τον ξοδεύουν (κατά τον ΟΟΣΑ)

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) συγκεντρώνει τα  στατιστικά δεδομένα απο 33 χώρες - μέλη του για τη χρήση του χρόνου, από άτομα ηλικίας 16 έως 64 ετών.

Οι Ελληνες, δαπανούν κατά μέσο όρο 187 λεπτά την ημέρα για δουλειά ή εκπαίδευση και μελέτη, κοιμούνται 8 ώρες και 20 λεπτά, 45 λεπτά για εργασία χωρίς αμοιβή (εθελοντισμός, παροχή βοήθειας κ.λπ.), 141 λεπτά για δουλειές του σπιτιού, 57 λεπτά για προσωπική φροντίδα, 128 λεπτά τρώγοντας και πίνοντας (δεύτεροι στη λίστα πίσω από τους Γάλλους),  137 λεπτά βλέποντας τηλεόραση ή ακούγοντας ράδιο (επίσης δεύτεροι μετά τους κατοίκους ΗΠΑ), 56 λεπτά για να δουν φίλους και 148 λεπτά σε άλλες δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνο τους.



Διαβάστε το άρθρο της huffingtonpost.gr

Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020

Πόσοι, απο που είναι και που φιλοξενούνται οι πρόσφυγες σήμερα

Σύμφωνα με μια νέα έκθεση που εκδόθηκε από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), ο αριθμός των ανθρώπων που διέφυγαν από τον πόλεμο, τις διώξεις και τις συγκρούσεις είναι στο υψηλότερο επίπεδο που έχει αντιμετωπίσει ο οργανισμός στα 70 χρόνια ύπαρξής του. 

"Για τους ανθρώπους που αναγκάστηκαν να φύγουν, το COVID-19 έγινε μια πρόσθετη κρίση προστασίας και επιβίωσης στην κορυφή της παγκόσμιας έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία", προειδοποιεί ο οργανισμός, προσθέτοντας ότι "ο ιός έχει διαταράξει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής και επιδείνωσε σοβαρά τις υπάρχουσες προκλήσεις για την αναγκαστικά εκτοπισμένοι και απάτριδες." Tα δύο τρίτα όλων των προσφύγων και των εκτοπισθέντων προέρχονταν από μόλις πέντε χώρες στα μέσα του 2020, ενώ οι 10 πρώτες χώρες προέλευσης αντιπροσώπευαν το 82% του παγκόσμιου συνόλου.


Η Ύπατη Αρμοστεία προειδοποίησε ότι: "Παρά την επείγουσα έκκληση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στις 23 Μαρτίου 2020, για παγκόσμια εκεχειρία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οι εκτοπισμοί δεν έχουν σταματήσει." Προσθέτοντας: "Ενώ το COVID-19 οδήγησε προσωρινά σε μείωση του αριθμού των νέων αιτούντων άσυλο λόγω περιορισμών κυκλοφορίας και κλεισίματος συνόρων ... οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν σε σύγκρουση παγκοσμίως παραμένουν."

Παρακάτω βλέπετε τις χώρες που φιλοξενούν σήμερα τους περισσότερους πρόσφυγες. Όντας το γεωγραφικό σκαλοπάτι για την ΕΕ όσων διαφεύγουν από τη σύγκρουση στη γειτονική Συρία, η Τουρκία φιλοξενεί μακράν το μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων 3,6 εκατομμύρια. Στο άλλο ημισφαίριο η Κολομβία, γείτονας της Βενεζουέλας που πλήττεται από τριπλή κρίση φιλοξενεί το δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό 1,8 εκατομμύρια.

Οι πρόσφυγες της Συρίας φιλοξενούνται από 127 χώρες, με την Τουρκία (3,6 εκατομμύρια), τον Λίβανο (884.000) και την Ιορδανία (658.000) τις σημαντικότερες χώρες υποδοχής στη περιοχή, ενώ η Γερμανία (562.000) και η Σουηδία (114.000) φιλοξενούν το μεγαλύτερο πληθυσμό Σύριων προσφύγων εκτός της άμεσης περιοχής.







Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2020

Ο Τζ.Στίγκλιτς για τις προτεραιότητες νέας Οικονομικής Πολιτικής στις ΗΠΑ

Το άρθρο αναδημοσιεύεται απο τη Ναυτεμπορική (https://www.naftemporiki.gr/story/1669443)

Τζόζεφ Ε. Στίγκλιτς, Νόμπελ Οικονομικών, πρώην αντιπρόεδρος και επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, καθηγητής Columbia και επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Roosevelt.

Η απόφαση του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να διορίσει την Τζάνετ Γέλεν ως επόμενη υπουργό Οικονομικών είναι καλά νέα για την Αμερική και τον κόσμο. Οι ΗΠΑ επέζησαν τέσσερα χρόνια υπό έναν ψευδολόγο πρόεδρο που δεν έχει κατανόηση, πόσο μάλλον σεβασμό, του κράτους δικαίου και των αρχών που διέπουν τη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς ή ακόμη και τη βασική ανθρώπινη ευπρέπεια.

O Τζόζεφ Στίγκλιτς

Ο Ντόναλντ Τραμπ όχι μόνο πέρασε τις εβδομάδες μετά τις προεδρικές εκλογές διασπείροντας ψέματα για ανύπαρκτη απάτη στην ψηφοφορία, - έπεισε επίσης τη μεγάλη πλειονότητα του κόμματός του να ενστερνιστεί αυτά τα ψέματα, αποκαλύπτοντας έτσι την αδυναμία της αμερικανικής δημοκρατίας.

Η επούλωση της ζημιάς δεν θα είναι εύκολη, ειδικά με την πανδημία του κορονοϊού που επιδεινώνει τα προβλήματα της Αμερικής. Ευτυχώς, κανείς δεν είναι πιο ικανός -στη διάνοια, στην εμπειρία, στις αξίες και στις διαπροσωπικές δεξιότητες- για να αντιμετωπίσει τις σημερινές οικονομικές προκλήσεις από τη Γέλεν, την οποία γνώρισα για πρώτη φορά όταν ήταν μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο πανεπιστήμιο Yale τη δεκαετία του 1960.

Προτεραιότητα η ανάκαμψη από την πανδημία

Πρώτη στην ημερήσια διάταξη θα είναι η ανάκαμψη από την πανδημία. Με πολλά εμβόλια, ο άμεσος στόχος είναι η οικοδόμηση μιας γέφυρας από εδώ προς την οικονομία μετά την κρίση. Είναι πολύ αργά για μια ανάκαμψη σχήματος V. Πολλές επιχειρήσεις έχουν χρεοκοπήσει και πολλές άλλες θα το πράξουν τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Ο ισολογισμός των νοικοκυριών και των εταιρειών ξεψαχνίζεται. Η πανδημία έχει τραβήξει έναν τεράστιο αριθμό ανθρώπων στα κατώτερα στρώματα του εισοδήματος και της κατανομής του πλούτου. Εκείνοι που επωφελήθηκαν από τις πολιτικές για την αποτροπή των εξώσεων και των κατασχέσεων δημιουργούν περισσότερα χρέη και σύντομα μπορεί να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο να κληθούν για διακανονισμούς.

Οι τρέχουσες προοπτικές θα ήταν πολύ καλύτερες αν είχαμε έναν πρόεδρο και ένα Κογκρέσο που να είχαν αναγνωρίσει τον Μάιο ότι ο κορονοϊός δεν θα εξαφανιζόταν από μόνος του. Τα ισχυρά προγράμματα αρχικής στήριξης που έπρεπε να επεκταθούν δεν είχαν ως αποτέλεσμα την αποτροπή της οικονομικής ζημίας, η οποία θα είναι δύσκολο να αντιστραφεί τώρα.

Εστίαση και τουρισμός η κορυφή του παγόβουνου

Η καταστροφή των κλάδων εστίασης και τουρισμού έχει τραβήξει μεγάλη προσοχή, αλλά αυτό μπορεί να είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ειδικά πολλά κολέγια και πανεπιστήμια, έχουν πληγεί σοβαρά. Και οι πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις που περιορίζονται από τους νόμους ισορροπημένου προϋπολογισμού, αντιμετωπίζουν τώρα κατακόρυφη μείωση των εσόδων. Χωρίς ομοσπονδιακή βοήθεια, θα πρέπει να γίνουν μεγάλες περικοπές στην απασχόληση και στα δημόσια προγράμματα, τα οποία θα αποδυναμώσουν την ευρύτερη οικονομία.

Οι ΗΠΑ χρειάζονται απεγνωσμένα μεγάλα προγράμματα διάσωσης, που στοχεύουν ειδικά στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και κλάδους. Το χρέος που προέκυψε από την αύξηση των δαπανών δεν θα πρέπει να θεωρηθεί εμπόδιο. Με σχεδόν μηδενικά επιτόκια, που πιθανότατα θα παραμείνουν εκεί για τα επόμενα χρόνια, το κόστος εξυπηρέτησης του νέου χρέους είναι εξαιρετικά χαμηλό.

Επιπλέον, πολλά από τα απαραίτητα προγράμματα ανάκαμψης μπορούν να σχεδιαστούν για να εξυπηρετήσουν πολλαπλούς στόχους, θέτοντας την οικονομία σε μια πιο βιώσιμη, ανθεκτική και βασισμένη στη γνώση βάση. Πολλά θα εξαρτηθούν από το Κογκρέσο, εντούτοις το οικονομικό ζήτημα για παροχή περισσότερης στήριξης είναι ξεκάθαρο και η Γέλεν είναι καλά εφοδιασμένη για να το χειριστεί.

Πολλά θα εξαρτηθούν επίσης από την παγκόσμια ανάκαμψη. Εδώ η νέα κυβέρνηση θα έχει περισσότερο χώρο για ελιγμούς. Υπάρχει ήδη ισχυρή παγκόσμια στήριξη για μια τεράστια έκδοση 500 δισ. δολαρίων Ειδικών Τραβηχτικών Δικαιωμάτων, το υπερεθνικό νόμισμα που εποπτεύεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και το οποίο θα συμβάλει πολύ στην υποστήριξη πολλών οικονομιών που παραπαίουν. Ο Τραμπ και ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντα Μόντι μπλόκαραν αυτήν την επιλογή. Τώρα πρέπει να βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας.

Το παγκόσμιο χρέος και τυχόν αναδιάρθρωση

Επιπλέον, με πολλές χώρες να μην είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους για το χρέος, μια γρήγορη και βαθιά αναδιάρθρωση θα βοηθούσε πάρα πολύ. Για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει να δηλώσει σαφώς ότι είναι προς το εθνικό συμφέρον της Αμερικής, να διατηρήσει τη βασική αρχή της δημοσιονομικής ασυλίας, όπως υποστηρίχθηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών των Ηνωμένων Εθνών το 2015. Η αναδιάρθρωση του χρέους είναι απαραίτητη για την παγκόσμια ανάρρωση και είναι το ανθρωπιστικό βήμα που πρέπει να κάνουμε. Αν υπήρξε ποτέ μια στιγμή που πρέπει να ισχύσει η αρχή της ανωτέρας βίας, είναι τώρα.

Η αποκατάσταση της πολυμερισμού θα βοηθούσε επίσης. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, αμέτρητες συγκρούσεις μεταξύ των ΗΠΑ και όλων των άλλων έχουν προκαλέσει αβεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομία. Είναι αυτονόητο ότι η αβεβαιότητα είναι κακή και για τις επιχειρήσεις και για τις επενδύσεις. Η επιστροφή στην ομαλότητα εκ μέρους των ΗΠΑ -η επανένταξη στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για παράδειγμα, και η δέσμευση ξανά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (επιτρέποντας τον διορισμό δικαστών στο Δευτεροβάθμιο Σώμα του)- θα βοηθούσε πολύ προς την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.

Αναμόρφωση της πολιτικής ατζέντας

Όμως η επιστροφή στην ομαλότητα δεν πρέπει να σημαίνει επιστροφή στον νεοφιλελευθερισμό. Όσον αφορά το εμπόριο και πολλές άλλες πτυχές του οικονομικού πλαισίου του 21ου αιώνα, οι πολιτικές ατζέντες πρέπει να επανεξεταστούν και να αναμορφωθούν. Δεν είναι σαφές πόσο θα ακολουθήσει ο Μπάιντεν αυτόν τον δρόμο. Ωστόσο μπορούμε τουλάχιστον να είμαστε σίγουροι ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα αγκαλιάσει τη λογική του μηδενισμού που υπογραμμίζει την προσέγγιση του Τραμπ στα πάντα.

Η διασφάλιση της παγκόσμιας σταθερότητας θα απαιτήσει βαθιά συνεργασία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, των πανδημιών και πολλών άλλων απειλών. Η πρόκληση θα είναι να βρούμε τρόπους για να το κάνουμε, παραμένοντας πλήρως και δυναμικά αφοσιωμένοι στις αξίες μας. Ενώ ο Τραμπ υπονόμευε σοβαρά τη διεθνή πολιτική και την οικονομική τάξη, οι ρωγμές τους ήταν πολύ προφανείς πριν κάνει την εμφάνισή του.

Σε τελική ανάλυση, η οικονομική κρίση του 2008 δυσφήμησε τον νεοφιλελευθερισμό, με την πίστη του στην απεριόριστη απελευθέρωση, ενώ και η επακόλουθη κρίση του ευρώ έδειξε ότι η λιτότητα υπό τέτοιες συνθήκες δεν λειτουργεί. Είναι σαφές ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει οδηγήσει σε χαμηλότερη ανάπτυξη, υψηλότερη ανισότητα και σε όλες τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια. Επί του παρόντος, η πανδημία έβαλε το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του νεοφιλελευθερισμού, αποκαλύπτοντας μια οικονομία που στερείται εντελώς ανθεκτικότητας και ένα κράτος που δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά σε μια κρίση.

Η Γέλεν μπορεί να βοηθήσει παρέχοντας την ηγεσία που είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου μετά την πανδημία. Για να πετύχει τη δόμηση ενός καλύτερου κόσμου, θα πρέπει η ιδεολογία που εξυπηρετεί τους λίγους εις βάρος των πολλών να αντικατασταθεί από κάποια που θα βασίζεται σε δημοκρατικές αξίες που προωθούν την κοινή ευημερία

Copyright: Project Syndicate, 2020 - www.project-syndicate.org

Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2020

Το σπίτι του Τσίπρα... (το λογοκριμένο χρονογράφημα της Ε.Ακρίτα)

 Σήμερα στα ‘Νέα’ λογοκρίθηκε από την διεύθυνση της εφημερίδας και, για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, δεν δημοσιεύεται στην στήλη της του Σαββάτου.

…Και το σπίτι του κρεμασμένου.
Που δεν μιλάνε για σκοινί. Κι όταν μιλάνε, κρίνονται. Όχι μόνο για τα δικά τους σπίτια – τα τριάντα δύο, λέω έτσι έναν αριθμό στην τύχη. Αλήθεια, αυτά όλα πόσο αγοράστηκαν, πόσα δάνεια πήρανε, πόσα επιστρέψανε στις τράπεζες και πόσα χρωστούν ακόμα;
Τί έγινε με τα στρέμματα στην Τήνο – λέω τυχαία ένα νησί.
Τί έγινε με το σπίτι του Βολταίρου – λέω τυχαία έναν συγγραφέα.
Και γιατί το κάνουν αυτό ειδικά τώρα; Γιατί επιλέγουν αυτή τη χρονική συγκυρία;
Διότι τα έχουν κάνει μαντάρα, αγάπη μου. Το ένα λάθος μετά το άλλο, η μία γκάφα πάνω στην άλλη, φάσκουν και αντιφάσκουν και μάς παν από το κακό στο χειρότερο.
Και μάς παν ποδηλατώντας. Ανέμελα.
Ποδηλατούν στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη με εκατό νεκρούς την ημέρα. Νεκρούς με ονοματεπώνυμο, νεκρούς με οικογένεια και παιδιά και κολλητούς και φίλους κι εχθρούς.
Νεκρούς με στέκια αγαπημένα και τραγούδια πανάκριβα και μνήμες παιδικές, και χούγια περίεργα, κι αναποδιές και νεύρα και φιλιά κι αγκαλιές. Νεκρούς γιατί δεν έχουμε ΜΕΘ, νεκρούς γιατί ανοίξανε τα σύνορα, νεκρούς γιατί στοιβάζονται στα λεωφορεία, νεκρούς γιατί οι κυβέρνηση πρώτη δίνει το κάκιστο παράδειγμα όταν κόβει βόλτες χωρίς μάσκα και χωρίς προφυλάξεις σε φιέστες και σε Πάρνηθες.

Λογικό λοιπόν να θέλουν να στρέψουν τα φώτα στο σπίτι του Τσίπρα. Να εστιάσουν στο ασήμαντο και στο παραπολιτικό. Αυτά γλυκούλα μου, ο Μακιαβέλι τα έκανε πριν καν μπουσουλήσει κι αυτοί νομίζουν πως εφηύραν την πυρίτιδα.
Ας πω λοιπόν κι εγώ την αποψάρα μου, όπως κάνω είκοσι χρόνια κάθε Σάββατο σε αυτήν εδώ την εφημερίδα. Όταν το σπίτι που έχει δήθεν αγοραστεί 1.300.000 ευρώ, αποδεικνύεται με έγγραφα και συμβόλαια ότι νοικιάζεται 500 ευρώ, ε συγγνώμη κιόλας.
Κι εγώ σού λέω δεν νοικιάζεται 500 ευρώ. Κι εγώ σού λέω λέει ψέματα ο Τσίπρας. Μπορείς να το αποδείξεις; Διότι όταν αφήνεις τέτοιες αιχμές, θα πρέπει να ξέρεις πως ο κατήγορος κι όχι ο ‘κατηγορούμενος’ φέρει το βάρος της απόδειξης του πραγματικού περιστατικού. Αν εγώ κουκλίτσα μου σε πω πχ κλέφτρα, πρέπει εγώ να το αποδείξω. Με χαρτιά και ντοκουμέντα. Εσύ δεν χρειάζεται να κουνηθείς απ’ την καρέκλα.
Αν λοιπόν δεν μπορούμε γραπτώς να αποδείξουμε ότι το νοίκιασε για τα διπλάσια και τα τριπλάσια - τότε το μίσθωμα είναι 500 ευρώ. Όσο γράφει το συμβόλαιο. Ούτε 449 ούτε 501. Πεντακόσια. Τέλος.
Δεν ξέρω ποιοι γείτονες ρωτήθηκαν και μίλησαν για διχίλιαρα ενοίκια. Γιατί κι εγώ γείτονας είμαι. Παραδίπλα έχω σπίτι - από τη γιαγιά μου για τους κακόβολους. Την περιοχή την ξέρω σαν την παλάμη του χεριού μου και τις τιμές και τις αξίες και τα πάντα. Κι εγώ όταν ζορίστηκα οικονομικά, προσπάθησα και να πουλήσω και να νοικιάσω. Ειλικρινά πιστεύει άνθρωπος ότι θα μπορούσαμε να εισπράττουμε νοίκι 1.500; Σοβαρά; Μέσα στην κρίση; Σε μια περιοχή όπου πωλούνται εκατοντάδες ακίνητα, και νοικιάζονται ελάχιστα;
Δηλαδή τι λέμε ακριβώς; Ότι θα μπορούσα εγώ και η κάθε εγώ, να βγάλω έξι χιλιάρικα τη σεζόν και θα μού ξίνιζαν; Τεμενάδες θα κάναμε. Αυτά τα τρελά ποσά ίσχυαν μόνο το 1999 με τη φούσκα του χρηματιστηρίου. Τότε που οι νεόπλουτοι εκδοροσφαγείς μάς παρακάλαγαν να αγοράσουν τα σπίτια μας όσο όσο.

Γι’ αυτό σού λέω. Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάν για το σπίτι το νοικιασμένο.
:Και όπως είπε ο ποινικολόγος Θανάσης Καμπαγιάννης
«Όταν πεθαίνουν 100 άτομα τη μέρα και το μόνο πράγμα που απασχολεί ολόκληρη κυβέρνηση είναι αν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πρόεδρος αστικού κόμματος και πρώην πρωθυπουργός μπορεί να νοικιάζει εξοχικό με 500 ευρώ το μήνα, καταλαβαίνεις ότι τη πρωτοχρονιά, εν μέσω πανδημίας και τις ελλείψεις του συστήματος υγείας, πιθανότερο είναι να συναντήσεις τον άγιο Πέτρο παρά τον άγιο Βασίλη».

Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2020

Ελάττωση και γήρανση του πληθυσμού της χώρας στις επόμενες δεκαετίες προβλέπει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσφατα έκθεση δημογραφικής κατάστασης για την ΕΕ με επικέντρωση στη γήρανση του πληθυσμού με τίτλο: The 2021 Ageing Report: Underlying Assumptions and Projection Methodologies. Η έκθεση αναφέρεται στη σύγχρονη περίοδο με προβλέψεις – βάσει συγκεριμμένων υποθέσεων και μεθοδολογίας - για τα επόμενα 50 χρόνια.

Αναμένεται συνέχιση της μείωσης του πληθυσμού της ΕΕ μακροπρόθεσμα

Ο συνολικός πληθυσμός της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί μακροπρόθεσμα και η ηλικιακή δομή θα αλλάξει σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο συνολικός πληθυσμός προβλέπεται να μειωθεί κατά 5% μεταξύ 2019 (447 εκατομμύρια) και 2070 (424 εκατομμύρια). Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις τάσεις του εθνικού πληθυσμού, με αυξήσεις σε 11 κράτη μέλη και μείωση στα υπόλοιπα. Η Ελλάδα δυστυχώς ανήκει στη δεύτερη κατηγορία με συνεχή μείωση πληθυσμού. απο 10,7 εκατ.κατ. σήμερα θα φτάσει στα 8,6 εκατ. το 2070

The fisherman and the Siren - 1858

Ο δείκτης εξάρτησης γήρατος θα συνεχίσει να αυξάνεται απότομα τις επόμενες δεκαετίες

Ο δείκτης εξάρτησης γήρατος της ΕΕ (δηλαδή ο λόγος μεταξύ ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω και ηλικίας 20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Από περίπου 29% το 2010, έφτασε στο 34% το 2019 και αναμένεται να σκαρφαλώσει στο 59% το 2070. Δηλαδή ενώ το 2010 αντιστοιχούσαν κάτι λιγότερο από τέσσερα άτομα σε ηλικία εργασίας για κάθε άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω, το 2070 θα είναι κάτω των δύο. Για την Ελλάδα το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο αφού απο 37,9% το 2019, θα φτάσει στο 65,2% το 2070

Τα αναμενόμενα ποσοστά γονιμότητας, θνησιμότητας και μετανάστευσης καθορίζουν τις προβλεπόμενες δομικές αλλαγές του πληθυσμού:

·            Το συνολικό ποσοστό γονιμότητας (TFR) προβλέπεται να αυξηθεί από 1,52 το 2019 σε 1,65 έως το 2070 για το σύνολο της ΕΕ, με προβλεπόμενη παρόμοια αύξηση για τη ζώνη του ευρώ. Αυτό προϋποθέτει μια υποτιθέμενη διαδικασία σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών με τη χώρα με το υψηλότερη ποσοστό γονιμότητας μακροπρόθεσμα. Για την Ελλάδα ο δείκτης απο 1,34 το 2019 προβλέπεται να φτάσει στο 1,54 το 2070 (για την αύξηση του πληθυσμού πρέπει να είναι 2,1 τουλάχιστον)

·            Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση για τους άνδρες αναμένεται να αυξηθεί κατά 7,4 έτη κατά την περίοδο προβολής, από 78,7 το 2019 σε 86,1 το 2070 στην ΕΕ. Για τις γυναίκες, αντίστοιχα κατά 6,1 χρόνια, από 84,2 το 2019 σε 90,3 το 2070, πρόβλεψη που δείχνει μια τάση  συνεχούς σύγκλισης του συνολικού αριθμού ανδρών και γυναικών. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, προβλέπονται για τα κράτη μέλη με το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής το 2019. Για τη χώρα μας ο σχετικός δείκτης για τους άνδρες απο 79 το 2019 θα φτάσει το 86,4 το 2070 και από 84,3 τα 90,3 για τις γυναίκες.

·            Προβλέπεται μείωση των ετήσιων συνολικών καθαρών εισροών μετανάστευσης από περίπου 1,3 εκατομμύρια ανθρώπους το 2019, σε περίπου 1 εκατομμύριο το 2070 (0,2% του πληθυσμού της ΕΕ). Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ κρατών μελών. Για τη χώρα μας απο 13.700 το 2019, ο σχετικός δείκτης προβλέπεται για το 2030: 11.600, το 2040: 16.000, το 2050: 20.700 και το 2070: 26.000. Δηλαδή απο το 0,1% επί του συνολικού πληθυσμού στο 0,3%.

Η αναφερόμενη πρόβλεψη έχει πρόβλημα σε σχέση με το τρίτο παράγοντα, την μετανάστευση. Άλλοι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν αύξηση των μεταναστευτικών ροών λόγω της κλιματικής αλλαγής, τοπικών συγκρούσεων, υπανάπτυξης και υπερπληθυσμού ορισμένων κρατών. Για παράδειγμα το Ινστιτούτο Οικονομικών και Ειρήνης δημοσίευσε πρόσφατα το νέο του εργαλείο ¨Μητρώο Οικολογικών Απειλών¨ που εξετάζει τον αριθμό των οικολογικών απειλών που αντιμετωπίζουν 157 χώρες. Η έρευνα αναφέρει ότι περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε 31 χώρες όπου τα επίπεδα ανθεκτικότητας είναι απίθανο να αντέξουν επαρκώς τον αντίκτυπο οικολογικών γεγονότων έως το 2050, με αποτέλεσμα τη μαζική μετατόπιση του πληθυσμού. Εκτός αυτού πάνω από 100 χώρες του κόσμου πλήττονται σοβαρά από την μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, ενώ στην Ελλάδα το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης. Άλλη έκθεση που  κυκλοφόρησε το Γενάρη του 2020 από την CARE International περιγράφει τις 10 «άγνωστες» ανθρωπιστικές κρίσεις του 2019. Αναφέρει ότι περισσότεροι από 51 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από αυτές τις κρίσεις, αλλά εμείς δεν δώσαμε την σημασία που τους άρμοζε. Οι περισσότερες - 9 στις 10 - σημειώθηκαν στην αφρικανική ήπειρο που είναι δίπλα απο την Ευρώπη.

 Η συμμετοχή ηλικιωμένων εργαζομένων στο συνολικό εργατικό δυναμικό αναμένεται να αυξηθεί λόγω εφάρμογής συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων.

Οι προβολές εργατικού δυναμικού γίνονται χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο προσομοίωσης, καταγράφοντας τη συγκεκριμένη κατάσταση σε κάθε χώρα και με τον όρο ότι δεν θα υπάρξει καμία περαιτέρω αλλαγή πολιτικής πέρα ​​από τις ήδη νομοθετημένες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό είναι και το αδύνατο σημείο της πρόβλεψης, δεδομένου ότι είναι μάλλον απίθανο να μην υπάρξουν νέες μεταρρυθμίσεις σε διάστημα 50ετίας προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας συνολικά, αλλά και η σύμφιση των φυσικών επιστημών με τις τεχνολογίες πληροφοριών, τη βιολογία, την ιατρική, τις εφαρμογές λογισμικού, τη ρομποτική κ.α μας δείχνουν ότι θα υπάρχουν τεράστιες αλλαγές που η έκθεση δεν τις λαμβάνει υπόψη της, ούτε καν ως ενδεχόμενα σενάρια. Ίσως με αυτό το τρόπο προσπαθεί να διαιωνίσει την υπάρχουσα κυριαρχία στο πολιτικό σκηνικό της ΕΕ νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων. Γενικά η έκθεση προβλέπει αύξηση των ποσοστών συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό των ηλικιωμένων εργαζομένων λόγω των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων και των νεότερων γυναικών.

Η συνολική συμμετοχή του εργατικού δυναμικού (για την ηλικιακή ομάδα 20-64) στην ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 3 % (από περισσότερο από 78% το 2019 έως κοντά στο 81% το 2070), παρόμοια και στη ζώνη του ευρώ. Μεγάλη αύξηση του ποσοστού συμμετοχής προβλέπεται για ηλικιωμένους εργαζομένους και των δυό φύλων (ηλικιακή ομάδα 55-64 ετών): σχεδόν 10 %. Το χάσμα συμμετοχής των φύλων στην εργασία θα μειωθεί αρκετά έως το 2070.

Για την Ελλάδα, το ποσοστό ανθρώπων που εργάζονται στις ηλικίες 55-64 από 50,4% το 2019 προβλέπεται να ανέλθει στο 80,8% το 2070. Αντίστοιχα, στις ηλικίας 65-74, απο 8% στο 25,7%.

 Η συνολική προσφορά εργασίας θα εξακολουθήσει να μειώνεται

Δεδομένης της προβλεπόμενης συρρίκνωσης σε πολλές χώρες της ΕΕ του πληθυσμού πρώτης ηλικίας (25-54 ετών) συνολικά η προσφορά εργασίας στην ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί κατά τη διάρκεια του ορίζοντα προβολής, κατά μέσο όρο 0,3% ανα έτος, που αντιστοιχεί σε μείωση 16% (32 εκατομμύρια άτομα) κατά την περίοδο έως το 2070.

Η ανδρική προσφορά εργασίας προβλέπεται να μειωθεί κατά 17% (περίπου 19 εκατομμύρια) και η προσφορά εργασίας γυναικών κατά 14% (σχεδόν 13 εκατομμύρια). Στη ζώνη του ευρώ, η συνολική προσφορά εργασίας προβλέπεται να μειωθεί μεταξύ 2019 και 2070 κατά 13%, που ισοδυναμεί με 20 εκατομμύρια άνθρωποι. Στην Ελλάδα η συνολική εργατική δύναμη απο 4.622 χιλ. το 2019, θα εξελιχθεί ως εξής: 2030 - 4.496, 2040 – 4.170, 2050 – 3.843, 2070 – 3.552

Προβλέπονται περαιτέρω αυξήσεις στα ποσοστά απασχόλησης, αν και ο αριθμός των απασχολούμενων μειώνεται

Οι προβλέψεις για το ποσοστό απασχόλησης καθορίζονται με βάση τις προβλέψεις του πληθυσμού, τα ποσοστά συμμετοχής και ανεργίας. Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί ελαφρώς στην ΕΕ (από 6,8% το 2019 σε 5,8% το 2070). Για τη ζώνη του ευρώ αντίστοιχα απο 7,7% το 2019 σε 6% το 2070.

Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης (μεταξύ ατόμων ηλικίας 20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί από 73,1% το 2019 σε 76,2% το 2070. Στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται κάπως μεγαλύτερη αύξηση. Η απασχόληση των γυναικών θα αυξηθεί κατά 5,1 % (από 67,2% σε 72,3%), και των ανδρών κατά 1,1 %. Η απασχόληση των ηλικιωμένων εργαζόμενοι (ηλικίας 55-64 ετών) αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 10 % (από 59,1% σε 68,7%).

F. de Goya. Old people singing and dancing. 1820

Ο οικονομικός δείκτης εξάρτησης γήρατος της ΕΕ (ανενεργά άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω) στον αριθμό των απασχολούμενων (20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά, από 45% το 2019 σε 72% το 2070. Αυτό θα συμβεί δεδομένου ότι, ο αριθμός ηλικιωμένων αυξάνεται και ο αριθμός του ικανού προς εργασία πληθυσμού μειώνεται. Στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται παρόμοια επιδείνωση (από 46% σε 71%). Ο συνολικός δείκτης οικονομικής εξάρτησης (ο συνολικός ανενεργός πληθυσμός έναντι της απασχόλησης) προβλέπεται επίσης να αυξηθεί περαιτέρω, από 119% το 2019 σε 141% το 2070, με παρόμοια αλλαγή για τη ζώνη του ευρώ. Για την Ελλάδα ο δείκτης εξάρτησης γήρατος (από τις ηλικίες 20-64) από 59,8% το 2019 θα φτάσει στο 77,2% το 2070. Ο ίδιος δείκτης από τις ηλικίες 20-74 θα έχει μια μικρή διαφορά αρχικά αφού είναι στο 58,5 το 2019, θα αυξάνεται συνεχώς μέχρι το 2050 που θα φτάσει στο 78,8 και μετά θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά φτάνοντας στο 71,7 το 2070. Επίσης ο δείκτης συνολικής εξάρτησης του πληθυσμού που λόγω ηλικίας δεν δουλεύει απο το πληθυσμό ηλικιών  20-74, από 37,9 το 2019 θα αυξάνεται συνεχώς μέχρι το 2050 φτάνοντας στο 68,2 και θα μειώνεται σταδιακά αργότερα φτάνοντας στο 65,2 το 2070. Πρόκειται βέβαια για πρωτόγνωρες καταστάσεις που χρήζουν από σήμερα οργανωμένης και σχεδιασμένης διακομματικής αντιμετώπισης με οικονομικό, δημογραφικό και κοινωνικό προσανατολισμό για να αποφευχθούν.

 Προβλέπεται σταθερή δυνητική μακροπρόθεσμη αύξηση του ΑΕΠ

Ο μέσος ετήσιος δυνητικός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,3% το 2019-2070 προβλέπεται για την ΕΕ στο σύνολό της με βάση το βασικό σενάριο. Η ανάπτυξη θα αυξάνεται κατά μέσο όρο 1,2% έως το 2030, και κατά 1,3% τη δεκαετία του 2030, φτάνοντας στο 1,4% τη δεκαετία του 2040, από όπου και μετά θα συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό έως το 2070. Οι προβλέψεις για τη ζώνη του ευρώ είναι παρόμοιες αν και ελαφρώς χαμηλότερες. Για την Ελλάδα προβλέπεται μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,2% για την περίοδο έως το 2070. Πρόβλεψη που δείχνει την έλλειψη προοπτικής σύγκλισης με τις αναπτυγμένες οικονομίες της ΕΕ.  

Μόνο η παραγωγικότητα της εργασίας αναμένεται να οδηγήσει στην αύξηση του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα

Η συμβολή της εισροής εργασίας στην πιθανή ανάπτυξη στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ είναι αρνητική από τις αρχές της δεκαετίας του 2020 και μετά. Οι δημογραφικές εξελίξεις οδηγούν στη μείωση του πληθυσμού ηλικίας εργασίας και κατ’ επέκταση σε αρνητική συμβολή της εισροής εργασίας στην πιθανή ανάπτυξη για τα περισσότερα κράτη της ΕΕ.

Ως αποτέλεσμα, οι πιθανές προβλέψεις αύξησης του ΑΕΠ καθοδηγούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Ετήσια η αύξηση της παραγωγικότητας ανά ώρα εργασίας αναμένεται να αυξηθεί από λιγότερο από 1% σε 1,5% μέχρι τη δεκαετία του 2030 και να παραμείνει αρκετά σταθερή στο 1,6% περίπου κατά την υπόλοιπη περίοδο προβολής. Σαν άποτέλεσμα, η μέση ετήσια αύξηση της διαμορφώνεται στο 1,6% το 2019-2070. Παρόμοια εξέλιξη προβλέπεται και στη ζώνη του ευρώ, με μικρότερη αύξηση παραγωγικότητας 1,4%. Για τη χώρα μας ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας προβλέπεται στο 1,5% για τη περίοδο 2020-2070, με κορυφή το 2,2% το 2040. Πρόβλεψη επίσης ανεπαρκής για την κάλυψη του χάσματος οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ της χώρας και των ανεπτυγμένων χωρών της ΕΕ.Απαιτείται άλλου είδους προσέγγιση απο τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας απέναντι στα βασικά θέματα επίδρασης στην ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας: εκπαίδευση και σύνδεσή της με τη παραγωγή, επικέντρωση στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, ανάπτυξη έρευνας και τεχνολογίας, παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αντιμετώπιση της διαφθοράς, ψηφιοποίηση διαδικασιών κ.α

Η πτωτική τάση στην ανάπτυξη της συνολικής παραγωγικότητας εξετάστηκε ως σενάριο κινδύνου.

Δεδομένης της πτωτικής τάσης στην ανάπτυξη της συνολικής παραγωγικότητας τις τελευταίες δεκαετίες, είναι σημαντικό να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος δαπανών που σχετίζονται με την γήρανση του πληθυσμού και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Για το σκοπό αυτό, εκτελέστηκε ένα «σενάριο κινδύνου». Με βάση αυτό η μέση ετήσια δυνητική αύξηση του ΑΕΠ το 2019-2070 προβλέπεται στο 1,1% για την ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ, σε σύγκριση με το 1,3% του βασικού σεναρίου.

Οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 διαμόρφωσαν σημαντικούς κινδύνους για τις μελλοντικές προοπτικές αύξησης του ΑΕΠ

Παγκόσμια ζήτηση, αλυσίδες προσφοράς, αγορές εργασίας, βιομηχανική παραγωγή, τιμές των εμπορευμάτων, εξωτερικό εμπόριο και κεφαλαιακές ροές έχουν επηρεαστεί σημαντικά. Είναι σαφές ότι η ΕΕ είχε εισέλθει σε βαθύτερη οικονομική ύφεση από το χρόνο οριστικοποίησης των βασικών συμπερασμάτων της έκθεσης. Το βασικό σενάριο σε αυτήν την έκθεση λαμβάνει υπόψη του την εαρινή πρόβλεψη του 2020 ως αφετηρία, αντικατοπτρίζοντας τον περιορισμένο (τότε) αντίκτυπο της κρίσης και υποθέτοντας ανάκαμψη το Μάιο 2020.

Δεδομένης της τρέχουσας αβεβαιότητας, οι εξελίξεις στην οικονομική ανάπτυξη ενδέχεται να είναι λιγότερο έντονες από αυτές που αναφέρονται στο βασικό σενάριο. Για αυτόν τον λόγο, προετοιμάστηκαν δύο πιο δυσμενή σενάρια:

·         Το σενάριο καθυστέρησης ανάκαμψης, το οποίο διατηρεί την υπόθεση σχετικά με το περιορισμένο αντίκτυπο του COVID-19 στην πιθανή αύξηση του ΑΕγχΠ, αλλά με πολύ πιο έντονη κυκλική κάμψη και μεγαλύτερη φάση ανάκτησης, με αποτέλεσμα την ευρεία αποκατάσταση «σε σχήμα U» και

·         Το δυσμενές διαρθρωτικό σενάριο όπου εκτός από την ισχυρότερη κυκλική ύφεση στο «καθυστερημένο» σενάριο προϋποθέτει ότι η δυνητική ανάπτυξη θα είναι χαμηλότερη την επόμενη δεκαετία. Η αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας ανακάμπτει με χαμηλότερη τάση ανάπτυξης, μέσω χαμηλότερων επενδύσεων ή / και παραγόντων συνολικής παραγωγικότητας (TFP), ανάπτυξη που προέρχεται από μια μακρά περίοδο μειωμένης επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την κρίση να συμβάλλει στην ιστορική πτωτική τάση. Επιπλέον, η βαθύτερη ύφεση και η βραδύτερη ανάκαμψη οδηγούν σε χαμηλότερη επιχειρηματική δραστηριότητα, παράγωντας ένα αποτέλεσμα υστέρησης και μόνιμα υψηλότερη ανεργία.

Ωστόσο, η κρίση του COVID-19 συνεχίζει την πορεία της και οι πλήρεις μεσοπρόθεσμες / μακροπρόθεσμες συνέπειές της είναι αβέβαιος. Συνεπώς, απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση για να μπορούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να προσαρμόζονται και να προσαρμόζουν τις οικονομικές πολιτικές για τον μετριασμό του βραχυπρόθεσμου, μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου αντίκτυπου. Η πορεία ανάκτησης θα εξαρτηθεί σχετικά με τις πολιτικές που εφαρμόζονται. 

Η Επιτροπή υπέβαλε μια περιεκτική πρόταση για μια διαρκή και βιώσιμη ανάκαμψη από την κρίση, χωρίς αποκλεισμούς  με τη «Διευκόλυνση Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας (RRF

Ολόκληρη η Έκθεση εδώ

Διαβάστε επίσης: 

Μίμη Ανδρουλάκη. "Βαμπίρ και κανίβαλοι - Το ρίσκο μιας νέας σύγκρουσης των γενεών" (Εκδόσεις Καστανιώτη)

Τάσου Γιαννίτση. "Ασφαλιστικό, Ανάπτυξη, Μακροοικονομία - Οι κρίσιμες διαπιστώσεις"  (Εκδόσεις Πατάκη)

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020

Εμβόλιο Κορονοϊού: Αρχίζει το μάτς? Μάλλον αρχίζει το πάρτυ.

Το ματς άρχισε μεταξύ των εκπροσώπων διαφορετικών επιχειρηματικών ή και πολιτικών συμφερόντων για το καλύτερο και αποτελεσματικότερο εμβόλιο. 
Το πάρτυ άρχισε μεταξύ των εταιρειών για τις μελλοντικές παραγγελίες και τα αναμενόμενα υπερκέρδη.
Καλύτερα να πούμε ότι άρχισαν και τα δυό μαζί 
Στη χώρα μας μόνο για το πρώτο και το τρίτο στη λίστα ακούγονται από τα μήντια συνεχώς το τελευταίο διάστημα διάφορες ειδήσεις, κάτι ακούστηκε και για το τελευταίο στη λίστα αλλά μετά σιγή.
Τα θέματα της αποτελεσματικότητας και των πιθανών παρενεργειών είναι μεταξύ αυτών που "εξετάζονται" και παρουσιάζονται, το κόστος έρχεται τελευταίο. Φυσικά γιατί είναι και το τελευταίο για τους χορτάτους κάτοικους των ανεπτυγμένων χωρών, που μπορούν να το καλύψουν ποικιλοτρόπως (είτε μέσω της ασφάλισής τους, είτε ιδιωτικά). Όμως δεν είναι τελευταίο για κάποιους άλλους που δεν έχουν ούτε να φάνε. Για αυτούς θα είναι το πρώτο ζήτημα. Πολύ περισσότερο που τα εμβόλια που θα πάρουν τελική έγκριση θα έχουν όλα (μετά τις αναγκαίες διορθώσεις που θα γίνουν) αποτελεσματικότητα της τάξης 94-97%. 

Το ζήτημα προς στιγμή είναι ποιός θα το βγάλει πρώτος στην δυτική αγορά. Αυτός θα πάρει και τις πρώτες τεράστιες παραγγελίες και θα έχει μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στους άλλλους παραγωγούς.

Κανείς στα μήντια δεν σκέφτεται τα 4 δις (πάνω απο το 50%) του παγκόσμιου πληθυσμού απο τις πιο φτωχές χώρες, που δεν θα έχουν την "πολυτέλεια" του εμβολίου λόγω αδυναμίας των ντόπιων κυβερνήσεων να το αγοράσουν? 

Θα είναι στην κρίση των κάθε λογής "φιλάνθρωπων" και ΜΚΟ να τους βοηθήσουν. Εκτός και αν παρθεί μια σωτήρια πρωτοβουλία απο τον ΟΗΕ για αυτή τη κατηγορία χωρών