Ο Σωκράτης για τη Γη από ψηλά (Πλάτωνος Φαίδων 110b-110d)

Μουσείο Βατικανού (Mark Cartwright CC BY-NC-SA)

 "Λέγεται λοιπόν, σύντροφε, είπεν ο Σωκράτης, πρώτον  μεν ότι η γη, όταν την παρατηρήση κανείς   απ' επάνω, έχει την όψιν των σφαιρών εκείνων, αι   οποίαι κατασκευάζονται από δώδεκα τεμάχια   δέρματος, είναι δηλ. σφαίρα πολύχρωμος και τα   μέρη  της διακρίνονται από τα χρώματα, τα οποία   έχουν και των οποίων απομιμήσεις είναι όσα χρώματα   μεταχειρίζονται εδώ κάτω οι ζωγράφοι. 

 Εκεί επάνω λοιπόν η γη έχει τοιαύτα χρώματα και   μάλιστα πολύ λαμπρότερα και καθαρώτερα από αυτά   εδώ· αλλού μεν είναι καταπόρφυρος και θαυμαστόν το   κάλλος της, αλλού δε χρυσοειδής και αλλού πάλιν   κατάλευκη, λευκοτέρα από τον γύψον ή την χιόνα· και   τα άλλα χρώματα, από τα οποία σύγκειται, είναι   ομοίως  περισσότερα και ωραιότερα από όσα ημείς   έχομεν ιδεί. Ακόμη και αυταί αι κοιλότητες της γης, καθώς είναι τελείως πεπληρωμέναι με ύδωρ και αέρα, λαμποκοπούν μέσα εις την ποικιλίαν των άλλων χρωμάτων και παίρνουν έν είδος χρώματος, εις τρόπον ώστε η γη παρουσιάζει την όψιν μιας συνεχούς πολυχρωμίας με ενιαίον τόνον". Μτφρ. Ε. Παπανούτσος. [1939]  Πλάτων. Φαίδων.

Περισσότερα εδώ

Ο Σωκράτης ήταν Αθηναίος φιλόσοφος, που θεωρείται ο ιδρυτής της Δυτικής φιλοσοφίας και συγκαταλέγεται στους πρώτους ηθικούς φιλοσόφους. Δεν συνέγραψε κάποιο φιλοσοφικό έργο όσο ζούσε· η διδασκαλία του επιβίωσε μέσω των καταγραφών που έκαναν μαθητές του όπως ο Πλάτων και ο Ξενοφών, μετά τον θάνατό του. (Βικιπαίδεια).

Μαθητής του ήταν ο Πλάτων (424/423-348/347 π.Χ.), Το κατά πόσον οι διάλογοι του Πλάτωνα αντιπροσωπεύουν με ακρίβεια τις διδασκαλίες του Σωκράτη εξακολουθεί να συζητείται, αλλά είναι απίθανο να υπάρξει οριστική απάντηση. Μαθητής του Πλάτωνα ήταν ο Αριστοτέλης από τα Στάγειρα (384-322 π.Χ.), ο οποίος στη συνέχεια θα διδάξει τον Μέγα Αλέξανδρο (356-323 π.Χ.) και θα ιδρύσει τη δική του σχολή. Με αυτή την εξέλιξη, η ελληνική φιλοσοφία, διαδόθηκε σε όλο τον γνωστό κόσμο.

Είχε πεί κάτι που συχνά το ξεχνάνε πολλοί σήμερα: "Δεν είμαι Αθηναίος, ούτε Έλληνας πολίτης, αλλά πολίτης του κόσμου"

Και οι δύο (Πλάτωνας και Ξενοφώντας) παρουσιάζουν το Σωκράτη ως άνθρωπο που δεν νοιαζόταν καθόλου για τις ταξικές διακρίσεις ή την "ορθή συμπεριφορά" και που μιλούσε το ίδιο εύκολα με τις γυναίκες, τους υπηρέτες και τους δούλους όσο και με εκείνους των ανώτερων τάξεων.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Αξιόλογα ρητά κλασσικών για τη τρέχουσα επικαιρότητα

" Όλα τα πράγματα πρέπει να κρίνονται με βάση τον άνθρωπο " (Πλάτων - Κρατύλος 385 e 6)

" Το χειρότερο από τα περασμένα μπορεί να γίνει ωφέλιμο στο μέλλον "
(Δημοσθένης - Κατά Φιλίππου Γ,5)

" Δεν υπάρχει τίποτα που να μην το περιμένεις, όλα ανατρέπονται " (Σοφοκλής - Αίας 648-649)

" Να θυμάσαι όσα έγιναν στο παρελθόν, να δουλεύεις για όσα γίνονται στο παρόν και να λαμβάνεις τις προφυλάξεις σου για το μέλλον " (Ισοκράτης - Στοβαίου Ανθολόγιο Α, 45)

" Κάνει λάθη ακόμη και ο σοφότερος των σοφών "
(Αισχύλος - Στοβαίου Ανθολόγιο Γ, 10)

" Να κάνεις μεγάλα έργα χωρίς να υπόσχεσαι ότι θα τα κάνεις "
(Πυθαγόρας - Στοβαίου Ανθολόγιο Α, 24)

" Να χαίρεσαι όταν σε ελέγχουν και όχι όταν σε κολακεύουν "
(Πυθαγόρας - Στοβαίου Ανθολόγιο ΙΔ, 18)

" Δεν είναι όλοι φτιαγμένοι για τα ίδια πράγματα " (Αισώπου Μύθοι)

" Κανένας δεν γεννήθηκε καλύτερος από τον άλλο " (Σοφοκλής - Στοβαίου Ανθολόγιο Πς, 12)

" Η μέση κατάσταση για τα πάντα είναι το καλύτερο " (Αριστοτέλης  - Πολιτικά 1295b)

Ο Πλάτωνας για την συνεργασία

¨ Χωρίς τις μικρές πέτρες δεν κτίζονται καλά ούτε οι μεγάλες ¨
(Νόμοι 902e)

Ο Πλάτων για το μέτρο του λόγου

" Το μέτρο του λόγου δεν το καθορίζει αυτός που μιλάει, αλλά αυτός που ακούει"
(Στοβαίου Ανθολόγιο ΛΣΤ ', 22)

Ο Πλάτων για το μέτρο του λόγου και ο Μένανδρος για τη σωστή απόφαση και την απρονοησία

" Του λόγου μέτρον εστίν ούχ ο λέγων, αλλ' ο ακούων " (Στοβαίου Ανθολόγιον ΛΣΤ ΄, 22)

Μέτρο του λόγου δεν είναι ο ομιλών αλλά αυτός που ακούει

" Βουλής ορθής ουδέν ασφαλέστερον " (Μένανδρος, Γνώμαι μονόστιχοι)

Δεν υπάρχει κάτι πιο ασφαλές από τη σωστή απόφαση

" Προπέτεια πολλοίς εστίν αιτία κακών " (Μένανδρος, Γνώμαι μονόστιχοι)

Η απρονοησία για πολλούς είναι αιτία συμφορών

Για τη συμβολή όλων στο έργο (Πλάτων)

"Γιατί όπως λένε και οι ειδικοί, χωρίς τις μικρές πέτρες δεν τοποθετούνται καλά ούτε οι μεγάλες" (Νόμοι 902e)

Η αρχή το ήμισυ του παντός (Πλάτων Νόμοι VI 753e)

Το έχουμε ζήσει όλοι μας, όσοι μπορούμε να σκεφτούμε κάτι κατά την έναρξη κάθε προσπάθειάς μας