Της Θεοδώρας Ακριώτου, περιφερειακής συμβούλου Στερεάς Ελλάδας
Πραγματοποιήθηκε πανηγυρική σύσκεψη στο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό για την επίσημη παράδοση του master Plan για την ανασυγκρότηση της Β. Εύβοιας μετά την καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 από τον Σταύρο Μπενο και την επιτροπή του.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2022 συζητήθηκε η ερώτηση που κατέθεσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας με θέμα «Master Plan για την Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) Β. Εύβοιας» με την οποία ζητούσα διευκρινήσεις από τον Περιφερειάρχη Φ. Σπανό για το πώς νομιμοποιείται η σχέση του σωματείου «Διάζωμα» με την ΠΣτΕ, για το ιστορικό ανάθεσης του Σχεδίου Ανασυγκρότησης στον κ. Μπένο καθώς και για συγκεκριμένες προβλέψεις του MASTER PLAN που ως ΟΧΕ (Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση) θα υιοθετηθεί – όπως όλα δείχνουν- από την Τ.Α. και τα εμπλεκόμενα Υπουργεία και θα προταθεί προς χρηματοδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους (πρ. Τρίτσης, ΠΕΠ, ΕΣΠΑ κλπ).
Κατά την απάντηση του ο Περιφερειάρχης έδειξε ιδιαίτερα ικανοποιημένος – όπως και όλοι οι «επίσημοι» στη χθεσινή σύσκεψη - από τον σχεδιασμό λέγοντας μάλιστα ότι «αυτή είναι η πιο χαρακτηριστική ευκαιρία να δείξει ουσιωδώς το κράτος το ενδιαφέρον του για την Εύβοια που δίκαια παραπονιέται» και καθησυχαστικός ως προς τη νομιμότητα των διαδικασιών.
Στην ερώτηση μου δε για τυχόν μνημόνιο συνεργασίας Διαζώματος- ΠΣτΕ, απάντησε ότι υπάρχει επικυρωμένο από την Οικονομική Επιτροπή σύμφωνο συνεργασίας με το σωματείο «Διάζωμα» για συγκοινωνιακές υποδομές όμως και ακόμη ένα για τις πολιτιστικές διαδρομές «Οιδίπους» από το 2017…
Το μόνο που ίσως δεν περιμέναμε ήταν να πιστωθεί προσωπικά την πρωτοβουλία ο Περιφερειάρχης να αναλάβει τον σχεδιασμό της ανασυγκρότησης της Β. Εύβοιας ο Στ. Μπένος κατόπιν αιτήματος του την 7η ημέρα της φωτιάς που συνέχιζε να κατακαίει ανεξέλεγκτη από το Αιγαίο στον Ευβοϊκό και πάλι πίσω*.
Έχει σημασία να ειπωθεί ότι ουδέποτε εισακούστηκε το αίτημα σύσσωμης της αντιπολίτευσης προς την περιφερειακή αρχή να γίνει μονοθεματικη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για την ανασυγκρότηση της Β. Εύβοιας μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021.
Σωστό λοιπόν είναι να δούμε όχι μόνο ως αυτοδιοικητικό αλλά ως μείζον πολιτικό το ζήτημα της ανάθεσης για τον ολιστικό σχεδιασμό της Β. Εύβοιας μετά την ολοσχερή καταστροφή που υπέστη, σε ένα σωματείο και σε ένα πρόσωπο, που δεν νομιμοποιείται θεσμικά και με κανέναν ορθόδοξο τρόπο.
Ως εκ τούτου είναι χρήσιμες κάποιες επιπλέον αναφορές πέρα των στοιχείων της ερώτησης, όπως ότι τελικά η τηλεφωνική ανάθεση από τον Πρωθυπουργό με τη συναίνεση του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας για την ανασυγκρότηση της Β. Εύβοιας μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021 έγινε ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ των καταστροφικών πυρκαγιών του Αυγούστου 2021 και όχι μετά, όπως επιβεβαιώνεται και δια στόματος Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας. Ή όπως ότι παρά το γεγονός ότι καταστατικά το σωματείο Διάζωμα συνεργάζεται σχεδόν με όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας με ειδικό σκοπό την «προστασία και ανάδειξη αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης» εντούτοις τα μνημόνια συνεργασίας που συνάπτονται με Δήμους και Περιφέρειες αναφέρονται σε πιο ευρείες -πολιτιστικές κυρίως- παρεμβάσεις, ενώ τελευταίως το σωματείο Διάζωμα επιδίδεται και σε ολιστικές παρεμβάσεις ήτοι σε Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) όπως το πρόσφατο μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας για την Αρχαία Ολυμπία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα «διεύρυνσης» του αντικειμένου εργασίας του Διαζώματος είναι η πρωτοβουλία ανάθεσης μελετών των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων για τους Δήμους Ιστιαίας- Αιδηψού και Λίμνης _ Μαντουδίου- Αγ. Άννας σε μελετητικά γραφεία της επιλογής του κ. Μπένου και τις οποίες θα αποπληρώσει από δωρεές μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων – εταιρικά μέλη του Διαζώματος για να τις δωρίσει έπειτα στους 2 Δήμους ανεξαρτήτως εάν η διαδικασία μπορεί να χαρακτηριστεί οριακά νομότυπη και σίγουρα εκτός πλαισίου απ αυτό που περιγράφει το Σύνταγμα για τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Κατά τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας κ. Γ. Χριστοφορίδη, σε τοποθέτηση του στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής «ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός συνταγματικά ανήκει στον πυρήνα του Κράτους και δεν μπορεί να εκχωρηθεί ούτε καν στην Αυτοδιοίκηση». Βέβαια στο σωματείο Διάζωμα μετέχουν ή έχουν διαπροσωπική σχέση με τον Στ. Μπενο (κατ ‘ομολογία του στην τελευταία Γεν. Συνέλευση του σωματείου Διάζωμα) πρόσωπα που υπήρξαν ή βρίσκονται ακόμη σε θέσεις ευθύνης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην κεντρική πολιτική σκηνή και στις Ειδικές Διαχειριστικές Αρχές των Περιφερειών και ως εκ τούτου η τεχνογνωσία που προσφέρεται στο σωματείο είναι πολύτιμη για την εκπόνηση μεγαλεπήβολων project σε σημείο που να θεωρείται εκ του περισσού οποιαδήποτε συνέργεια με τους τυπικούς αρμόδιους φορείς (διοικητικές υπηρεσίες ΟΤΑ, αιρετούς, Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια, Επιμελητήρια κλπ).
Ο ρόλος τους/μας, περιορίζεται σε προσκεκλημένους συνομιλητές σε προσχηματικές διαδικασίες διαβούλευσης επί των ήδη κατατεθειμένων και επεξεργασμένων προτάσεων αλλά και σε διεκπαιρεωτες όταν θα κληθούν να υλοποιήσουν τα έργα.
Και αν υπάρξουν βέβαια έργα που προτείνουν - με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και μελέτες με τη διαδικασία που προανέφερα- αλλά που δεν επιτρέπεται η ένταξη τους (για κάποιους πολύ σοβαρούς λόγους και αντιρρήσεις υποθέτω) ο Σταύρος Μπένος έχει τη λύση! Προτείνει έναν ενιαίο ρυθμιστικό σχέδιο Νόμου ώστε να ξεπεραστούν δυνητικά νομικά εμπόδια που αντιμετώπισαν κατά τις εργασίες του/ς. Ίσως έτσι να μην είχε προκύψει και η μελανή σελίδα στο ενεργητικό του Διαζώματος όταν το 2019 – επί Υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά- αποκαλύφθηκε απόπειρα παράκαμψης του ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) και απόπειρα και άλλων παράτυπων ενεργειών προς όφελος του Διαζώματος, που οδήγησε σε ΕΔΕ εντός του ΥΠΠΟΑ.
Αλλά ας μην είμαστε κοντόφθαλμοι… όπως και ο ίδιος ο Σταύρος Μπένος δηλώνει για την «ιερή αποστολή» που ανέλαβε «ο πιο υψιπετής στόχος του Προγράμματος -Ανασυγκρότησης Β. Εύβοιας- είναι να εφαρμοστεί ένα ευρύ μεταρρυθμιστικό σχέδιο αναγέννησης της Βόρειας Εύβοιας που θα αποτελέσει το έναυσμα για να μεταδοθεί σε όλη τη χώρα". Και αφού για τον Κ. Μητσοτάκη οι καταστροφικές πυρκαγιές είναι «μια μεγάλη ευκαιρία αναγέννησης της Β. Εύβοιας» το πλάνο του Διαζώματος δεν μπορεί παρά να είναι, όπως καυχιέται, «ένα πείραμα σε μεγάλη έκταση για το πως μπορούμε να ανασυγκροτήσουμε ουσιαστικά μια περιοχή η οποία υπέστη μια καταστροφική πυρκαγιά πολύ μεγάλης έκτασης […]».
Εν ολίγοις η ανάθεση της ανασυγκρότησης της Β. Εύβοιας στον κ. Μπενο έχει πολλές παραμέτρους και αγγίζει όλο το φάσμα της πολίτικης ζωής και της Διοίκησης. Το πρωτοφανές περιθώριο που δόθηκε στο σωματείο Διάζωμα και στον κ. Μπένο να αυτενεργεί, ακυρώνοντας κάθε λειτουργία του κράτους και απαξιώνοντας τον θεσμικά κυρίαρχο ρόλο της αυτοδιοίκησης και των ψηφισμένων από τον λαό εκπροσώπων της είναι πολιτική επιλογή του Κ. Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας, στη λογική του πώς αντιλαμβάνονται κάθε τι δημόσιο. Ιδιώτες και επιχειρηματικοί όμιλοι θα χρηματοδοτούν μελέτες που παραγγέλνουν κατά το δοκούν, θα υιοθετούνται de facto από το τις σχετικές διοικήσεις- υπουργείων και αυτοδιοίκησης – και θα υλοποιούνται με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ο Μπένος και κάθε Μπένος που θεωρεί τον εαυτό του Στρατηγό και Νέο Καποδίστρια, είναι αυτό που συνομολόγησε μαζί με τον Κ. Μητσοτάκη: Ότι στην Β. Εύβοια τεστάρεται ένας άλλος τρόπος διοίκησης και λειτουργίας Κράτους που θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα με πρόσχημα το κατεπείγον, και άλλοθι τις παθογένειες της δημοσίας διοίκησης και τις αργόσυρτες διαδικασίες (για τις οποίες έχουν ευθύνη βεβαίως).
Όμως πλησιάζει ο χρόνος που κυβέρνηση και Κυριάκος Μητσοτάκης θα κριθούν αμείλικτα για τα έργα και τις ημέρες τους όπως θα κριθούν και οι κλακαδόροι ομογάλακτοι τους αιρετοί και αιρετές στην Εύβοια γιατί ειδικά οι βορειοευβοιώτες και βορειοευβοιώτισσες βίωσαν με τον σκληρότερο τρόπο τι σημαίνει επιτελικό κράτος του Κ. Μητσοτάκη. Βίωσαν την περιφρόνηση του κρατικού μηχανισμού που άφησε τον τόπο τους και το βιός τους να κατακαίγεται επί 10 μέρες, τον εμπαιγμό για τις αποζημιώσεις και τα έργα θωράκισης (αντιπλημμυρικά & αντιδιαβρωτικά) και τώρα τις ασκήσεις επί χάρτου μαθητευόμενων μάγων στα αποκαΐδια της.
* Ο κ. Σπανός αναφέρει ότι την 7η ημέρα της φωτιάς μίλησε με τον κ. Μπενο και την επομένη μέρα -την 8η - ο κ. Μητσοτάκης τον ενημέρωσε ότι έχει μιλήσει ήδη μαζί του για την εκπόνηση σχεδίου ανασυγκρότησης της Β. Εύβοιας. Δημοσιογραφικές έρευνες και ειδικά στο Ντοκιμαντέρ «το Σχέδιο 2/ πάρτι συνεργειών» , των Ν. Ψαρρού - Ι. Λαζάρου σχετικά με τι φωτιές στη Β. Εύβοια αναφέρεται ότι η μελέτη/ σχέδιο ανασυγκρότησης σε εξαιρετικά ανεπτυγμένο εύρος -σύμφωνα με το ψηφιακό της αποτύπωμα και με αλλά στοιχεία που επικαλούνται οι δημοσιογράφοι- ήταν έτοιμο 14 Αυγούστου, δηλαδή 1 ημέρα αφότου «έσβησε» η φωτιά και 4 ήμερες μετά τον ορισμό του κ. Μπένου από τον πρωθυπουργό, ως επικεφαλής της επιτροπής ανασυγκρότησης.