Όλων των πόνων οι λυγμοί
και των καημών οι στεναγμοί,
πα στη πλατεία άπλωσαν
και όνειρα κι’ ελπίδες,
κουράγιο αρματώθηκαν
κι’ απόφαση το πήραν,
να αρνηθούν όλοι μαζί
να ζουν μέσ’ στο χειμώνα.
Κι’ αφού το συμφωνήσανε
κοιτάχτηκαν στα μάτια.
Και τώρα;
Ποιος το χορό της άνοιξης
θα σηκωθεί, να σύρει πρώτος,
χωρίς τσαλίμια περιττά
κι’ εγωισμούς περίσσιους,
με σταθερό το βήμα του
και περηφάνια γνήσια
γι’ αυτούς που μπήκαν στο χορό
και τον ακολουθούν,
ώσπου το γλέντι να γενεί
καθάριο καλοκαίρι
Σίγουρα έχετε δει ή διαβάσει για τους επικείμενους “εορτασμούς”, στη Μόσχα, των ογδόντα (80)
χρόνων από την μεγάλη αντιφασιστική νίκη στον Β΄Π.Π. Θα “γιορτάσουν” οι
απόγονοι των νικητών, του Κόκκινου Στρατού δηλαδή, τον οποίον έχουν, ιστορικά
και ιδεολογικά, αποκηρύξει! Θα απουσιάσουν οι απόγονοι των “συμμάχων”, πιθανώς
γιατί ντρέπονται για την συμμετοχή των προγόνων τους στην μεγάλη αντιφασιστική
νίκη!
Πέρυσι “γιορτάστηκαν” τα
ογδόντα (80) χρόνια της Διάσκεψης του Μπρέτον Γουντς, φέτος θα
“γιορταστούν” τα ογδόντα (80) χρόνια της Διάσκεψης
της Γιάλτας.
Ελάχιστοι όμως
θα θυμηθούν ότι, στις 12 Φλεβάρη 2025, “κλείνουν” ογδόντα (80) χρόνια από την υπογραφή της Συμφωνίας
της Βάρκιζας, μιας συμφωνίας “ταφόπλακας” του μεγαλειώδους κινήματος της
Εθνικής μας Αντίστασης, μιας συμφωνίας που “έκανε” τους περήφανους αντάρτες του
Ε.Λ.Α.Σ. να κλαίνε, μιας συμφωνίας που έστειλε χιλιάδες αγωνιστές σε φυλακές,
εξορίες και στα εκτελεστικά αποσπάσματα, μιας συμφωνίας - “Αχέροντα” των
ωραιότερων ονείρων αυτού του λαού.
Με την “ευκαιρία” λοιπόν
των ογδόντα (80) χρόνων από την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, σας
αφιερώνω το ποίημα που ακολουθεί.
ΣΤΙΣ ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΟΙΚΤΙΡΜΩΝ
Τσακίσαν το μυαλό,
κάναν σμπαράλια την καρδιά,
μα πιο βαρύς
ο πόνος της ζωής
και του φωτός η έλλειψη.
Με πανωφόρι τ’ όνειρο,
σχεδόν κουρελιασμένο,
θαμπό
και ματωμένο,
μεσ’ στους ψυχρούς κι αφώτιστους
δρόμους της οικουμένης,
σύντροφοι, φίλοι τριγυρνούν
και σε πλατείες οικτιρμών,
όπως ο Πέτρος και αυτοί
παλιές ταυτότητες αρνούνται.
Στην αγορά,
τα κίτρινα εγώ τους,
τελάληδες γινήκαν και πουλάνε.
Καθένας και ο πάγκος του,
γεμάτος άχρηστες αντίκες.
Κι όσοι, εκτός της αγοράς
κι απ’ τις πλατείες πέρα,
στα όνειρά μας τ’ άλικα
ψυχή και πάλι δίνουν,
παίρνουν τους δρόμους των καημών,
της πίκρας και των πόνων,
εκεί, όπου ο άνθρωπος
με τ’ όνειρό του γίνετ’ ένα.
Καυτό σαν τη φωτιά, αείζωο,
το όνειρο
του δίκιου και της λευτεριάς,
μιας νέας μέρας η ανάγκη,
περνάει μέσ’ απ’ τα ηφαίστεια
και των κατακλυσμών τα κύματα
και άμεμπτο κι αλώβητο,
βαφτίζεται ξανά,
μεσ’ στων ανθρώπων τις ψυχές,
ίδια και απαράλλαχτα,
όπως στης Στύγας το νερό.
Και ξεκινάει, ξανά, να γνέθει
της επανάστασης τον μίτο.
Πέρα απ’ την αδιαμφισβήτητη ιστορικότητα της πόλης και την αναγκαιότητα μελέτης της, η Πρέβεζα και ο χώρος που την περιβάλλει, όσο κι’ αν ακούγεται υπερβολικό, αποτελεί, ανά τους αιώνες, ένα πέρασμα συμπαντικής ενέργειας, ένα πέρασμα ψυχών και ιδεών, ένα πέρασμα ερωτικών και επαναστατικών κυμάτων, ένα πέρασμα φωτός υψηλής, συμπαντικής διάθλασης.
Η Πρέβεζα είναι μια πόλη αερικό, μια πόλη ξωτικό, όπως λίγες πόλεις στον κόσμο - Αλεξάνδρεια, Οδησσός, Σαγκάη, Βαλπαραΐσο, Μασσαλία...Κι’ όλα τούτα δεν μπορείς να τα βιώσεις μέσω της ιστορικής, επιστημονικής προσέγγισης της πόλης, αλλά μπορείς μόνο να τα αισθανθείς, νιώθοντας την συμπαντική και ποιητική διάσταση της Πρέβεζας και του χώρου που την περιβάλλει και την συναποτελεί - Αχέροντας, Νεκρομαντείο, Κασσώπη, Νικόπολη, Σούλι, Ματζίρικα, Βαθύ, Παργινόσκαλα, Φυλακές...
Σ’ αυτή την Πρέβεζα, που όλοι μας, συνειδητά ή όχι, έχουμε μέσα μας, σ’ αυτή την Πρέβεζα που, το νιώθουμε ή δεν το νιώθουμε, εκπέμπουμε και μεταδίδουμε με τις φρυκτωρίες της ψυχής μας, σ’ αυτή την Πρέβεζα “ακουμπάει” το ποίημά μου, που ακολουθεί" (πρωτοδημοσιεύτηκε στο https://www.atpreveza.gr)
Πρέβεζα - Στους γονείς μου Βαγγελιώ και Νίκο Βασιλείου
Εκεί, στου κόσμου το μεσοστρατί,
που η Ανατολή τη Δύση συναντάει,
εκεί, που η θάλασσα παντρεύεται τη γη
χωρίς κουμπάρους και παπά,
εκεί, που η μέρα με τη νύχτα
αχώριστα βαδίζουν,
εκεί, που η ζωή κι’ ο θάνατος
την ίδια δόξα έχουν,
εκεί, που τ’ άδικο αδυνατεί
το δίκιο να κερδίσει,
εκεί, που η λευτεριά για τίμημά της έχει
μόνο την ίδια τη ζωή,
εκεί, που η επανάσταση
τον έρωτα αγκαλιάζει,
εκεί, που οι ματζίρηδες
νέα ζωή ζητούσαν,
εκεί, που η στέρνα πότιζε
του αύριο τα όνειρα,
εκεί, που οι κρίνοι άνθιζαν
και γίνονταν βαγγέλια,
εκεί, που μοσχοβόλαγε ψωμί
και τίμιος ιδρώτας,
εκεί, στου κόσμου τη μεσοποριά,
εκεί, η μάννα μου με γέννησε.
Κι’ ως άνοιξα τα μάτια μου,
άκουσα τον πατέρα μου να λέει:
Παιδί μου, εδώ, στον τόπο αυτό,
που Πρέβεζα τον λένε,
κάνε τα πρώτα βήματα
και πες τον πρώτο λόγο
κι’ άντε μετά σ’ ολόκληρο τον κόσμο,
με το μυαλό σου λεύτερο
και την καρδιά σου φως.
Μόνο μην πάψεις,
ποτέ μην πάψεις να πονάς
για τους καημούς τ’ Ανθρώπου.
Ψελλίζει ποίηση ο πόνος
και η ζωή μας έρωτα,
ώσπου κραυγή να γίνουν
κι επανάσταση!
23-24.12.2024
ΔΙΩΞΤΕ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ
Θα φύγουν τα σύννεφα, είπε.
Κι΄ εμείς, περιμέναμε,
κοιτώντας τα κίτρινα φύλλα
στο γκρίζο φόντο τ’ ουρανού.
Θλίψη!
Θα φύγουν, είπε, θα φύγουν.
Κι΄ εμείς, περιμέναμε,
κοιτώντας τα πεσμένα φύλλα
στο σκούρο φόντο της γης.
Πόνος!
Όπου να ’ναι φεύγουν, είπε.
Κι΄ εμείς, περιμέναμε,
κοιτώντας τα νεκρά δέντρα
στο μαύρο στήθος της γης.
Θάνατος!
Θα φυγ ..., έκανε να πει,
και τον πλάκωσαν τα σύννεφα,
τα σύννεφα, που μόνα τους δεν έφυγαν
και μόνα τους, δεν πρόκειται να φύγουν.
Κι’ εμείς;
Τι κάνουμε τώρα;
Να διώξουμε τα σύννεφα,
με τις δικές μας τις δυνάμεις!
Να διώξουμε τα σύννεφα,
όλοι μαζί,
εμείς,
Να διώξουμε τα σύννεφα, τώρα!
19.11.2007
 |
| Γ.Γαλατσιάτος. Αγκαλιά |
Μια αγκαλιά, που ζήλεψαν ακόμη κι’ οι νεκροί
κι’ έδωσε φως ανέσπερο στα όνειρα μιας γειτονιάς,
που δεν υπήρχαν άγγελοι και δεν ανθίζαν κρίνοι,
που χάθηκε, την πήρε το σκοτάδι;
Ορφάνεψε ο έρωτας, ο ήλιος πάει να δύσει;
Οι αγκαλιές που σφίγγουν έρωτα και φως,
δεν χάνονται ποτέ, μεσ’ στους αιώνες ζουν!
13.12.2024
Πάνω στον τάφο μου, είπε, να γράψετε με κεφαλαία: «ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ».
Πολέμησε, 33 ημέρες πολεμούσε,
για την τιμή και την αξιοπρέπεια αυτών που χάθηκαν
κι’ αυτών που θα ’ρθουν.
Πολέμησε, 33 ημέρες πολεμούσε,
για λευτεριά και για ζωή, για τη ψυχή και τ’ όνειρο
αυτής της γης και τούτων των ανθρώπων.
Και τον τιμώρησαν σαν άλλο Προμηθέα!
Στης Ικαριάς τα βράχια τον καρφώσαν, γιατί δεν είχαν Καύκασο,
και το συκώτι του έτρωγαν, αντί για τον αητό, οι καλοπατριώτες.
Ότι κι αν έγινε μετά, το σύμπαν κι αν τον φίλησε
κι αρμονικά στον κόσμο κι αν σεργιάνισε,
δεν σβήνει εκείνη η φωτιά π’ άναψε τον Δεκέμβρη,
μεσ’ στα μυαλά μας αναμμένη για πάντα παραμένει.
Φωτιές
Ακούστε άνθρωποι αγνοί
κόρη της φωτιάς
της γης και του αέρα αδελφή,
μεσ’ στην αγκάλη της ζωής
τον κόσμο μας ενώνει.
Στις γλώσσες όλων των ανθρώπων
θάλασσα - η μάνα μας
και θάλασσα - αγάπη,
θάλασσα - αδελφοσύνη
και θάλασσα - βωμός ελευθερίας.
Πόσοι και πόσοι προσπαθήσαν
να της φορέσουν αλυσίδες
και σύνορα να της χαράξουν.
Μ’ αυτή, περήφανα ελεύθερη,
μεσ’ στους αιώνες, θάλασσα ήταν
και θάλασσα να είναι συνεχίζει.
Πρέβεζα 04,11,2024
Μη με ξεχάσεις και να περάσεις
από το στέκι το γνωστό
και να αφήσεις τις αναμνήσεις
να μπουν στον χρόνο τον σωστό.
Ποιος χρόνος είναι; Λιγάκι μείνε
στης ιστορίας τη σκιά,
σκέψου για λίγο τώρα, πριν φύγω,
από τους άλλους μακριά.
Θα ‘ρθούν εικόνες και θα ’ν’ οι μόνες
που θα θυμίζουν έρωτα,
καυτές εντάσεις χωρίς συμβάσεις,
στα χρόνια τα ξενέρωτα.
Αιώνες θα ‘ρθούν και δεν θα ξεχνούν
των εραστών οι πανστρατιές
τον έρωτά μας και τα δικά μας
τα θαύματα και τις φωτιές.
13.12.2023
Ξημερώνουν στην ώρα τους οι μέρες,
τα αύριο παίρνουν τις θέσεις των χθες,
τίποτα όμως δεν αλλάζει.
Το φως παραμένει ελπίδα!
Το σκοτάδι συνεχίζει να σκεπάζει τη ζωή μας.
Ένας φάρος που είχε ανάψει
και φώτιζε, έστω κι αχνά, αλλά φώτιζε
τη θωριά των ονείρων,
πάει κι αυτός, έσβησε.
Το βλέμμα του Γκεβάρα παραμένει παγωμένο.
Του Άρη το κεφάλι στάζει, ακόμη, αίμα.
Τον Λαμπράκη συνεχίζουν σε πολέμους να σκοτώνουν
και στον Μίκη να φοράνε σιγαστήρα.
Μεσ’ στου σκοταδιού μάς κλείνουν την παγίδα.
Και μεσ’ σ’ αυτή τη σκοτεινιά
π’ απλώθηκε στο κόσμον όλο,
κάποιοι, χρυσούς στήνουνε θρόνους,
τα δουλικά τους κάνουνε βαρόνους
κι οι δεσποτάδες,
μαζί ραβίνοι και μουλάδες,
με λίβανο και σμύρνα τους βλογάνε.
Κι όλοι οι άλλοι, οι πολλοί,
σε δύση και σ’ ανατολή,
στης πείνας πνίγονται τον πάτο,
στης άγνοιας το βωμό τούς γονατίζουν
και μ’ αλυσίδες στα μυαλά
τους θυσιάζουν, οι χρυσοί,
σαν Ιφιγένεια,
την Τροία θέλοντας να κάνουνε δική τους.
Κι όποιοι, σαν άλλοι Έκτορες,
θέλει από μόνος του καθείς
τον τόπο του να σώσει,
κάποιον θα στείλουν οι χρυσοί,
ας πούμε Αχιλλέα,
όπως τον Έκτορα να τους σκοτώσει.
Όσο βαθύ κι αν είναι το σκοτάδι,
τα μάτια που ’ναι ανοιχτά μπορούν να διακρίνουν
τ’ αστέρια που ακόμα λαμπυρίζουν,
απ’ τη φωτιά που έδωσε σε όλους
εκείνος ο ατρόμητος, ο Προμηθέας.
Τα μυαλά που σπάσανε τις αλυσίδες
μπορούν να καταλάβουν
και πράξη να το κάνουν δυνατή,
αυτό που κάποτε ο Κάρολος μας είπε:
«Προλετάριοι όλων των χωρών…».
Και τότε, όταν όλοι οι πολλοί,
όλων των χωρών και τόπων
με φόρα τα σκοτάδια θα διαλύσουν,
τότε, ακούστε με, τότε μόνο,
το φως θα πάψει να ’ν’ ελπίδα!
02.07.2024, Αθήνα
Στον αστερισμό των ερώτων παγιδεύτηκα,
στον γαλαξία της αγάπης περιπλανήθηκα.
Με μιαν ανάσα τη ζωή μου έζησα,
με μιαν ανάσα, που διαπερνά το είναι μου.
Σαν το αλκοόλ που παραλύει τις αντιστάσεις,
σαν αχτίδα φωτός που διαλύει τις ομίχλες,
σαν τη σπίθα οργής που ξεκινάει τις επαναστάσεις,
ο έρωτας
τις ορίζουσες της ζωής μου στοιχειοθέτησε
και η σκέψη εισχώρησε στους δαιδάλους των μυστηρίων
λευκαίνοντάς τα.
Θυσία εξαγνιστική στο βωμό του γονάτισα,
στων αγγέλων του τα φτερά με ανασήκωσε,
στης ευτυχίας τους ορίζοντες με προσήλωσε
δείχνοντας το δρόμο της ζωής.
Γενεσιουργός αιτία των δρωμένων
ω! έρωτα κι’ αγάπη και ζωή!
Στον περίπλοκο λαβύρινθο
εσύ δείχνεις του μίτου την άκρη
εσύ ορίζεις την πορεία
εσύ ανασταίνεις το πνεύμα
εσύ νικάς το θάνατο!
Στη Ρένα Χατζηδάκη - Μαρίνα
Ναι Μαρίνα,
μακριά, πολύ μακριά
στις λεύτερες, λουσμένες στο δίκιο,
φωτεινές πολιτείες του μέλλοντος,
θα θυμόμαστε τη μελωδία της κραυγής σου
κι αν δεν υπάρχουμε εμείς,
θα τη θυμούνται τα παιδιά που έρχονται.
Γιατί τα παιδιά έρχονται
και θα φτάσουν τα παιδιά,
αν όχι εμείς,
στις πολύχρωμες, λαμπερές πολιτείες.
Θα σπάσουμε τις αλυσίδες του μυαλού,
θα γκρεμίσουμε τους τοίχους των φυλακών,
θα λύσουμε θριαμβικά την πολιορκία,
θα πάρουμε πίσω τις κλεμμένες ζωές,
θα κρατήσουμε τη μνήμη ζωντανή
και θα φτιάξουμε καινούργια τραγούδια.
Καινούργια τραγούδια,
που θα ενώνουν
αυτούς που ήταν, αυτούς που είναι
κι αυτούς που θα ’ρθουν.
Καινούργια τραγούδια,
σ’ όλες τις γλώσσες του κόσμου,
γιατί εκεί μακριά, πολύ μακριά,
όλοι μας θα ζούμε στις ίδιες
πολύχρωμες,
λαμπερές,
λουσμένες στο δίκιο,
φωτεινές,
λεύτερες πολιτείες.
17-18.07.2024, Αθήνα
*Στίχος από το ποίημα «Κατάσταση πολιορκίας» της Ρένας Χατζηδάκη (Μαρίνα), το οποίο μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.
 |
| Ραφαήλ Σχολή Αθηνών |
Ίδια, όπως και τα τραπέζια μας,
άδεια και τα τελευταία ράφια
στις βιβλιοθήκες μας.
Τα βιβλία του χθες θαμμένα στη σκόνη.
Αυτοί, που σοφοί μεταξύ τους λέγονται,
οι σοφοί του σήμερα, κάνουν πως απορούν.
Απ’ τις μακριές, καλοπληρωμένες, συζητήσεις τους
και τις βαθιές, καλοπληρωμένες κι αυτές, αναλύσεις τους,
τίποτα δεν παίρνει μορφή, λόγια του αέρα, που αύριο δεν έχουν.
Κι έτσι σιγά – σιγά χάνεται το αύριο.
Χάνουμε το αύριο.
Αυτοί, όμως, θα συνεχίσουν να πληρώνονται
για να μας αφήνουν χωρίς αύριο.
Τα ωραία τους, καλοπληρωμένα, λόγια
δεν γεμίζουν τα τραπέζια μας, δεν γεμίζουν τις βιβλιοθήκες μας.
Ως πότε θα τους αφήνουμε να μας κλέβουν το αύριο;
Στην άκρη ν’ αφήσουμε τα ψέματά τους, τη δήθεν σπλαχνική σοφία τους.
Τα μυαλά μας εργοστάσια να κάνουμε, οι δικοί μας σοφοί να προκύψουν
κι όλοι μαζί να γεμίσουμε τα τραπέζια μας, να ξεσκονίσουμε τα παλιά μας βιβλία
και νέες βιβλιοθήκες να γεμίσουμε με τα σχέδια και τα όνειρα του αύριο.
Κι αυτό το αύριο να το κάνουμε δικό μας.
08.07.2024, Αθήνα
