Οι νεοφυείς Επιχειρήσεις και οι τεχνοβλαστοί

Νεοφυής (Startup) ονομάζεται ένα νέο και – μεσοπρόθεσμα - προσωρινό επιχειρηματικό σύστημα, που εργάζεται για την αναζήτηση κάθε είδους και τύπου καινοτομίας σε συγκεκριμένο πρόβλημα, του οποίου η λύση δεν είναι προφανής και η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη, φιλοδοξώντας να αναπτυχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, κατοχυρώνοντας την αξία της καινοτομίας εθνικά και διεθνώς. Κάθε νέα ίδρυση δεν είναι “Start up”, ούτε η επικέντρωση στις νέες τεχνολογίες ή στο νέο τύπο χρηματοδότησης την κάνει τέτοια. Τα  βασικά χαρακτηριστικά της είναι η διαφοροποίηση από το πλήθος με βάση την ιδέα και τη ραγδαία ανάπτυξη.

Ως τεχνοβλαστός («Spin Off») διεθνώς καθορίζεται η παραγωγή ενός υποπροϊόντος ή το τυχαίο αποτέλεσμα ενός μεγαλύτερου έργου / διαδικασίας, ή η παραγωγή ενός πρόσθετου που δεν είχε προγραμματιστεί αρχικά. Το διαστημικό πρόγραμμα έχει δώσει πολλές τέτοιες, νέες εμπορικές τεχνολογίες, το  ίδιο και η βιομηχανία στρατιωτικών εξοπλισμών. Προκύπτει συνήθως κατά τη λειτουργία τμημάτων ερευνών / τεχνολογίας / παραγωγής των μεγάλων εταιρειών που ασχολούνται με πολυτομεακά και σύνθετα έργα. «Συνάψιες όλα και ουχ όλα… και εκ πάντων εν και εξ ενός πάντα» - Οι συνδέσεις είναι όλα κι όχι όλα…και το ένα γεννιέται απ’ όλα και από το ένα όλα (Ηράκλειτος). Μπορεί να πει κανείς ότι είναι μια νεοφυής επιχείρηση άλλου κλάδου, που προκύπτει από τη μητρική και έχει εγγυημένη υποστήριξη κάποιου βαθμού από αυτή.

Η μητρική εταιρεία θα διακόψει το μέρος της νέας παραγωγής της εάν αναμένει ότι θα είναι επικερδές να το κάνει. Ο τεχνοβλαστός θα έχει ξεχωριστή δομή διαχείρισης και νέο όνομα, αλλά θα διατηρήσει τα ίδια περιουσιακά στοιχεία, πνευματική ιδιοκτησία και ανθρώπινο δυναμικό. Η μητρική εταιρεία θα συνεχίσει να παρέχει οικονομική και τεχνολογική υποστήριξη στις περισσότερες περιπτώσεις. Είναι η δημιουργία ενός start up, από τα σπλάχνα μιας μητρικής εταιρείας, ή αλλιώς η δημιουργία μιας ανεξάρτητης εταιρείας μέσω της πώλησης ή διανομής νέων μετοχών της υπάρχουσας ή της διάσπασής της.

Οι αποσυνδεθείσες εταιρείες που παράγουν τα νέα προϊόντα αναμένεται να αξίζουν περισσότερο ως ανεξάρτητες οντότητες, παρά ως μέρη της εταιρείας από την οποία προέρχονται. Πολλές φορές η μητρική εταιρεία δημιουργεί ένα spin off διανέμοντας το 100% του ιδιοκτησιακού της συμφέροντος σε αυτήν την νέα μονάδα ως μέρισμα μετοχών στους υφιστάμενους μετόχους. Μπορεί επίσης να προσφέρει στους υφιστάμενους μετόχους της έκπτωση για να ανταλλάξουν τις μετοχές τους στη μητρική εταιρεία με μετοχές του spin off ή και άλλες λύσεις..

Στην Ελλάδα όμως, με αυτό τον όρο αναφερόμαστε σε εταιρείες οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την εμπορική αξιοποίηση διανοητικής ιδιοκτησίας (δικαιωμάτων ή αιτήσεων κατοχύρωσης δικαιωμάτων) ή επιστημονικής γνώσης μελών ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσωπικού Ερευνητικών Οργανισμών. Ιδρύονται από μέλη του ακαδημαϊκού ή του ερευνητικού προσωπικού Ερευνητικών Οργανισμών, με ή χωρίς την συμμετοχή τρίτων προσώπων, ενώ βάσει νόμου ιδρύονται υποχρεωτικά κατόπιν άδειας που παραχωρεί ο Ερευνητικός Οργανισμός (τα Ερευνητικά Κέντρα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα).^[1]

Για τη θέση των νεοφυών επιχειρήσεων στη χώρα μας, τα τελευταία πλήρη διαθεσιμα στοιχεία (2021) ως προς τους κλάδους δραστηριότητας, τον αριθμό απασχολουμένων και τις περιοχές εγκατάστασης εμφανίζονται παρακάτω:

Δυστυχώς, όπως μπορείτε να παρατηρήσετε στη περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αντιστοιχεί πολύ μικρό ποσοστό νεοφυών επιχειρήσεων παρά τα μεγάλα λόγια της περιφερειακής διοίκησης, την "δράση" αρκετών "αναπτυξιακών" εταιρειών, την ύπαρξη του τριγώνου Σχηματαρίου - Θήβας - Χαλκίδας με μεγάλη συγκέντρωση βιομηχανιών και την λειτουργία πολλών μεγάλων επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή. 

Μερικοί ανεβάζουν τον αριθμό των νεοφυών επιχειρήσεων στη χώρα υπερβολικά (> 1500).[2]  Όμως πρόσφατα στοιχεία καταγράφουν μόνο 728.[3] 

Η διευθύντρια του EGG της Eurobank Ρούλα Μπαχταλιά πρόσφατα επεσήμανε πως η αξία του ελληνικού συστήματος καινοτομίας έφτασε τα 8,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022 από 1,1 δισ. το 2017, ενώ ο αριθμός των εγγεγραμμένων νεοφυών επιχειρήσεων στο Elevate Greece ανέρχεται σε 800 και ο αριθμός των εργαζομένων σε αυτές τις εταιρείες ξεπερνά τις 7.000.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν περισσότερες πληροφορίες από το: https://elevategreece.gov.gr/el/mitroo/

Μπορείτε να διαβάσετε και αυτό

Παρακάτω ακολουθεί ένας ενδεικτικός κατάλογος κρίσιμων θεμάτων για νεοφυείς επιχειρήσεις και τους τεχνοβλαστούς

NN	Αντικείμενο / Θέμα	Ερώτηση	Σαφής & τεκμηριωμένη απάντηση
1	Έμπνευση	Από πού και πως έρχεται η ιδέα?
2	Καινοτομία	Ποια ακριβώς και σε ποιο τομέα?
3	Βασικό πρωτότυπο	Που και πως θα ετοιμαστεί
4	Ρυθμίσεις ιδιοκτησίας	Ανάλογα αν είναι Start Up ή Spin Off
5	Ρυθμίσεις πνευματικής ιδιοκτησίας / πατέντων	Ποιες και για πόσο χρονικό διάστημα?
6	Δυνητικοί πελάτες	Ποιοι και πόσοι είναι?
7	Ανταγωνισμός	Ποιοι είναι οι ανταγωνιστές / πάροχοι εναλλακτικών λύσεων?
8	Πωλήσεις	Ποια είναι τα κανάλια για να φτάσει το προϊόν στο πελάτη?
9	Μάρκετινγκ	Πως θα δημιουργηθεί η ζήτηση του τελικού πελάτη?
10	Ανάπτυξη εργασιών	Με συμφωνίες προώθησης,  πωλήσεων, συνεργασίες?
11	Μοντέλο εσόδων / τιμολόγησης	Ποιο και γιατί?
12	Από την επένδυση στην αγορά	Σε πόσο χρονικό διάστημα?
13	Μοντέλο ανάπτυξης προϊόντος	Ποιο και πως?
14	Παραγωγή	Τι εγκαταστάσεις χρειάζονται?
15	Αρχική χρηματοδότηση	Seed financing?
		Αναζήτηση μεγάλων επενδυτών?
		Αξιοποίηση κινήτρων επενδύσεων?
16	Επακόλουθη χρηματοδότηση	Πως, πόση και πότε?
17	Ρευστότητα
18	Από την έμπνευση στη πατέντα και από αυτή στη παραγωγή	Πόσος χρόνος απαιτείται και γιατί?

[1]  Βλ. https://gsri.gov.gr/protovoulies-draseis/technovlastoi-spin-off/

[2]  Βλ. https://www.dianeosis.org/2022/01/oi-neofyeis-epixeiriseis-stin-ellada/ 

[3]  Βλ. https://www.tanea.gr/2023/05/19/economy/okto-stis-10-neofyeis-epixeiriseis-stin-ellada-idryontai-apo-andres/

Εγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών - Μόλις κυκλοφόρησε

Μαγιακόφσκι και Καρλ Πόππερ, Αντρέας Εμπειρίκος και Εντουαρντ Λόρεντζ ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες και εμπειρίες, με το δικό του τρόπο ο καθένας ανακαλύπτουν τα λευκά και μαύρα σύννεφα της ανθρώπινης δραστηριότητας, που ορίζουν το σήμερα και το αύριο της σύγχρονης ασταθούς, αβέβαιης αλλά και δημιουργικής κοινωνίας. Μέσα σε αυτή τη κοινωνία, η επιχειρηματική δραστηριότητα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την " άνευ ορίων και όρων σφύζουσα γη του γίγνεσθαι".

 

«Το “Εγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών” είναι ένα πολύ καλό εργαλείο που δίνει έμφαση στην ολιστική προσέγγιση ανάλυσης και διαχείρισης επιχειρηματικών συστημάτων και διαδικασιών απαραίτητη για τη σύγχρονη εποχή». Δρ.Μηχ. Γεώργιος Βαρδάγγαλος, Διδάκτωρ Πληροφορικής ΕΜΠ, Διοίκηση Συστημάτων Παραγωγής (MSc.), Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Αξιολογητής Επενδυτικών Σχεδίων.

«Εκτίμησα ιδιαίτερα το ιστορικό υπόβαθρο που παρουσιάζεται, ξεκινώντας από τους αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους, το οποίο ωθεί τον αναγνώστη να κατανοήσει πού βρίσκονται οι ρίζες που μας οδήγησαν στη σημερινή εποχή, όπου το κέντρο βάρους βρίσκεται στη βιομηχανία 4.0 και στην εμφανιζόμενη νέα 5.0. Είμαι σίγουρος ότι οι αναγνώστες θα βρουν στο ¨Εγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών¨ έμπνευση και υποστήριξη στις πραγματικές προγραμματισμένες δραστηριότητές τους».Davide Branco, Οικονομολόγος, MSc. Εταιρική Διακυβέρνηση, Διεθνή Ανάπτυξη & Συνεργασία. Ανώτερος διεθνής Εμπειρογνώμων.

«Διαβάζοντας το προσχέδιο του βιβλίου, θεώρησα ότι αποτελεί μια εξαιρετικά θετική έκπληξη για τον χώρο της επιχειρηματικότητας. Και τούτο γιατί πραγματεύεται και αναδεικνύει ένα θέμα σημαντικό στην επιχειρηματική λειτουργία. Δηλαδή τα συστήματα και τις διαδικασίες. Σύγχρονα ζητήματα που πρέπει να απασχολούν τις επιχειρήσεις της εποχής μας». Δρ. Θεόδωρος Κόκκορης, Mentor. Καθηγητής Διεθνούς Marketing. Ανώτερος Διεθνής Εμπειρογνώμων.

Αγοράστε το απο το Bookstars (-10%)

¨Έγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών¨ - κυκλοφορεί σε λίγες μέρες

Την επόμενη βδομάδα απο τις εκδόσεις Bookstars (www.bookstars.gr) σε έντυπη μορφή κυκλοφορεί το πονημα του Γιάννη Ζέρβα  ¨Έγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών¨, τα σύννεφα και τα ρολόγια στα επιχειρηματικά συστήματα.

Απευθύνεται σε δυνητικούς ή / και πραγματικούς επιχειρηματίες που έχουν ένα νέο όραμα, για να προετοιμαστούν πριν ακόμη αρχίσουν να σκέφτονται το Business Plan, επίσης σε Start Uppers αλλά και σε επιχειρηματίες που θέλουν να «φρεσκάρουν» τις γνώσεις τους για τα σχετικά θέματα. Επιπλέον σε φοιτητές οικονομικών και management πριν βγουν στην αγορά εργασίας. Αλλά και σε στελέχη ΔΕΚΟ και συμβούλους management, που ίσως θυμηθούν με αφορμή το διάβασμα του τις δικές τους πολύτιμες αναμνήσεις και εμπειρίες.

Μερικά απο τα σχόλια για το βιβλίο:

«Βέβαια, πράγμα που δεν εξαρτάται από τον ίδιο τον συγγραφέα, επαφίεται στην “ντελικατοσύνη” των επιχειρηματιών, στους οποίους κατά κύριο λόγο απευθύνεται το “εγκόλπιο”, με τι τρόπο και προς τι όφελος – ευκαιριακού ή στρατηγικού χαρακτήρα - θα χρησιμοποιηθούν και θα υλοποιηθούν οι συμβουλές και οι πρακτικές οδηγίες του έμπειρου διεθνούς εμπειρογνώμονα  επιχειρήσεων και οργανισμών».

Δρ. Δημήτρης Βασιλείου, Οικονομολόγος, MSc., PhD. Ανώτερος διεθνής Εμπειρογνώμων

*

«Από την προσωπική ζωή καθώς και από τις επιχειρηματικές μας εμπειρίες, βαθιά μέσα στην καρδιά μας καταλαβαίνουμε ότι το «να κρατάμε τα πράγματα υπό έλεγχο» είναι μάλλον ευσεβής πόθος. Το χάος, ή θα μπορούσαμε επίσης να το ονομάσουμε δημιουργικό χάος, είναι το καύσιμο που εμπνέει τους ανθρώπους, τους επιχειρηματικούς εταίρους και τους πολίτες όσον αφορά την αλλαγή συμπεριφοράς… Τώρα, που ο Γιάννης ανατρέχει σε μια επιτυχημένη συμβουλευτική σταδιοδρομία περίπου 40 ετών, η προφανής επιθυμία του είναι να αφήσει σε όσους ενδιαφέρονται για το αντικείμενο, το πολύ προσωπικό του έργο από τα διδάγματα που πήρε. Θέλω να τον συγχαρώ για αυτό το σημαντικό επίτευγμα».

Δρ. Manfred W. Buch, Γεωγράφος, μόνιμο μέλος του Πανεπιστημίου του Regensburg (DE). CEO της Etosha Consult Int’l. Ανώτερος διεθνής εμπειρογνώμων  για την αειφόρο ανάπτυξη.

*

«Καθώς προχωρούσα τις σελίδες ενθουσιαζόμουν όταν κάποιες προσωπικές διάχυτες σκέψεις έβρισκαν επιβεβαίωση και έμπαιναν σε τάξη, ενώ κάποιες άλλες γεννιόντουσαν από τις επόμενες προτάσεις. Προσωπικά θα το χρησιμοποιήσω ως βοηθό καταστρώνοντάς τα σχέδια της επιχειρηματικής μου δραστηριότητας, αξιοποιώντας όσα μπορώ να εφαρμόσω».

Κώστας Κατσαντώνης, Μαθηματικός, MSc. in Advance Telecommunication Systems and Applications.  Co-Founder at GatherNext (Event & Conference Management Software)

*

«Το Βιβλίο του Γιάννη Ζέρβα είναι καλογραμμένο και περιεκτικό για όλες τις διαστάσεις των επιχειρηματικών συστημάτων. Αντικατοπτρίζει την πολυετή διεθνή εμπειρία του από τη υποστήριξη χωρών σε οικονομική μετάβαση, για την ανάπτυξη θετικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Είναι ένα πόνημα χρήσιμο σε πολλούς αποδέκτες».

Δρ. Πάρις Κοκορότσικος, Διευθύνων Σύμβουλος Ευρωσύμβουλοι ΑΕ. Διδάκτωρ του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Α.Π.Θ. Επισκέπτης Καθηγητής Καινοτομικής Επιχειρηματικότητας, Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος.

*

«Στην σύγχρονη εποχή που βιώνουμε ριζικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, ήδη λειτουργούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης σε πολλούς τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας…. Αυτές οι αλλαγές καθιστούν την εργασία των  επιχειρηματιών, αλλά και των συμβούλων τους εξαιρετικά πολύπλοκη. Απαιτείται τόλμη προκειμένου να προχωρήσουν σε αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, κάτι το οποίο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την απαιτούμενη κατάρτιση.

Το βιβλίο του κ. Ζέρβα μπορεί να στηρίξει μια τέτοια προσπάθεια: οι σύμβουλοι επιχειρήσεων, αλλά και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες μπορούν να το αξιοποιήσουν στη δουλειά τους, ενώ  μπορεί επίσης  να αποτελέσει πολύτιμο εφόδιο αφ’ ενός  για τους καθηγητές οικονομικών σχολών καθώς επίσης και τους εκπαιδευτές πάσης φύσεως σχολών κατάρτισης: ΚΕΚ, ΙΕΚ κτλ. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα ως οδηγό σκέψης και ενεργειών».

Δρ. Δημήτριος Μπακόλας, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος European Profiles SA

*

Πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο που θα υποβοηθήσει παλιούς και νέους επιχειρηματίες, καθώς και στελέχη επιχειρήσεων να γνωρίσουν ή και να αναψηλαφήσουν σύγχρονες μεθόδους και πρακτικές που αφορούν: (α) στην  οργανωτική βελτίωση της επιχείρησης, στην σωστή αξιολόγηση παραγόντων που επηρεάζουν την βιωσιμότητα της, στην επίλυση προβλημάτων, στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων κτλ. και (β) στην αναβάθμιση της ικανότητας τους να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα, η οποία εντείνεται μέσα από τα ατίθασα σύγχρονα πολιτικοοικονομικά νέφη που συντηρούν ένα επιρρεπές σε κρίσεις και καθόλα απαισιόδοξο επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και επέκεινα.
Δρ. Βάσος Τσιάμπερλεν, Διδάκτωρ Γεωγραφικών Επιστημών, Αφυπηρετήσας Πρέσβης Κυπριακής Δημοκρατίας.

*

«Το “Εγκόλπιο ντελικάτων επιχειρηματιών” δεν είναι απλά ένα καλός οδηγός για την σύγχρονη επιχειρηματικότητα, αλλά ταυτόχρονα και μια μεθοδολογία για το πώς να προσεγγίζουμε κάποια θέματα ολιστικά, προσπαθώντας να ισορροπήσουμε ανάμεσα στην μεγάλη αντίφαση που συνυπάρχει σε κάθε Σύστημα, μεταξύ της αιτιοκρατίας και της τυχαιότητας…»

Δρ Κωνσταντίνος Χαϊνάς, InfoSoft Consultants. Διδάκτωρ Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Μαθηματικός  - Προγραμματιστής. Οικονομολόγος (MSc., PhD.) - Μελετητής

Και ενα μικρό απόσπασμα: 

Ο Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι (1893-1930) κατέχει τη μοναδική ιδιότητα να είναι εξέχον  εκπρόσωπος του Ρωσικού Φουτουρισμού και κορυφαίος ποιητής της επανάστασης συνδέοντας το φουτουρισμό με τη διαφορετικότητα και τις διαρκείς αλλαγές της ζωής.

Γράφει «φωνάζοντας» στο γνωστό του ποίημα ¨Σύννεφο με παντελόνια¨ ^[1]

¨..Εσείς οι αβροί!. Επάνω στα βιολιά ξαπλώνετε τον έρωτα.
Επάνω στα ταμπούρλα ο άξεστος τον έρωτα ξαπλώνει…

.. Θέλετε, θάμαι ακέριος όλο κρέας, λυσσασμένος,
— κι αλλάζοντας απόχρωση σαν ουρανός —
θέλετε , θάμαι η άχραντη ευγένεια
— όχι άντρας πιά, μα σύγνεφο με παντελόνια..¨

Είναι άγνωστο αν ο Karl Popper (1902-1984), ο  φιλόσοφος της σύγχρονης επιστήμης, γνώριζε το ποίημά του Μαγιακόφσκι και αν εμπνεύστηκε από αυτό, αλλά αφαιρετικά και αλληγορικά διαίρεσε  τον κόσμο σε δύο κατηγορίες: ρολόγια και σύννεφα. Τα ρολόγια είναι τακτοποιημένα και συστήματα που μπορούν να κατανοηθούν, ελεγχθούν και προβλεφθούν. Τα σύννεφα είναι ένα επιστημολογικό χάος, "εξαιρετικά ακανόνιστα, ατάσθαλα και περισσότερο ή λιγότερο απρόβλεπτα". Το λάθος της σύγχρονης επιστήμης είναι να προσποιούμαστε ότι όλα είναι ένα ρολόι, γι 'αυτό παρασυρόμαστε, συνεχώς από τις ψευδείς υποσχέσεις του εγκεφάλου και των γονιδιακών κληρονομικών αλληλουχιών. Θέλουμε να πιστέψουμε ότι θα καταλάβουμε τη φύση των πραγμάτων, αν βρούμε το ακριβές σωστό εργαλείο για να μειώσουμε τις διασυνδέσεις τους. Αλλά αυτή η προσέγγιση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Ζούμε σε ένα σύμπαν όχι ρολογιών αλλά σύννεφων….

Τα παραπάνω  – αν και τους αφορούν άμεσα - είναι «ψιλά γράμματα» για τους περισσότερους πολύ μικρούς, μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία στην Ελλάδα και στη Κύπρο και οι οποίοι ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους και πιο άμεσα και απτά αποτελέσματα. Το θέμα όμως είναι ότι συνήθως ξεχωρίζουν αυτοί που δίνουν σημασία και στα «ψιλά γράμματα», γιατί ο «διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες»

---

[1]  Μετάφραση Γιάννη Ρίτσου, «Μαγιακόφσκι – Ποιήματα» (Εκδόσεις Κέδρος)