ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΩ ΤΑ ΤΡΙΑΝΤΑ-ΕΞΗ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ… (Λόρδος Μπάυρον)

Πηγή: Βικιπαίδεια by_Richard_Westall

Ο Τζορτζ Γκόρντον Μπάυρον (1788-1824), ήταν Άγγλος αριστοκράτης, ποιητής, πολιτικός, Φιλέλληνας και μια από τις σημαντικότερες μορφές του ρομαντισμού. 

Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Βρετανούς ποιητές και παραμένει ακόμα και σήμερα δημοφιλής. (Βικιπαίδεια)

Στη μνήμη του ο Λόχος Σπουδαστών του ΕΛΑΣ, μετονομάστηκε σε "Λόχος Μπάυρον" με διοικητές του το Γρηγόρη Φαράκο και το Μάνο Ζαχαρία. Αποτελούνταν  από φοιτητές του Πολυτεχνείου και της Ανωτάτης Εμπορικής και είχε έδρα σε ένα Δημοτικό Σχολείο στα Εξάρχεια. Η Μέλπω Αξιώτη αφηγείται: «Στις 25 του Δεκέμβρη σε γενική συνέλευση, ύστερα από πρόταση, ο Λόχος Σπουδαστών πήρε το όνομα “Λόρδος Μπάιρον”. Έτσι θα μείνει ξακουστός στην ελληνική Ιστορία».

 Από μετάφραση του Νίκου Σπάνια (1924-1990) - Δημοσιεύτηκε ίσως για πρώτη φορά στο περιοδικό «Δελφικά Τετράδια» (Ν7-8, 1966), του Φοίβου Δέλφη.

 

Αδιάφορη τούτη η καρδιά θα μένει

γιατί καρδιά καμμιά δεν συγκινεί:
κι’ όμως απαρνημένη και θλιμμένη
ματώνει στη στιγμή.

Οι μέρες μου χλωμά κίτρινα φύλλα
τ’ άνθη και της αγάπης οι καρποί
είναι σκουλήκια βούρκος και σαπίλα
και κούφιοι οι παλμοί.

Οι σπίθες που μου φεύγουν απ’ τα σπλάχνα
καθώς ηφαίστεια νησιού νεκρά
φλόγες δεν βγάνουνε παρά μιαν άχνα
σα νεκρικά πυρά.

Τον κλήρο του έρωτα που συνταράζει
ελπίδες και πόθους δεν έχω εγώ
μηδέ σκοπό πάρεξ ένα μαράζι
ένα βαρύ ζυγό.

Και να μην πω: «ούτε έτσι – μήτε τώρα…»
στα εξιλαστήρια πάθη της ζωής
ηρώων στεφάνια πλέκονται οληνώρα
θανάτου και τιμής.

Βόλια και λάβαρα! Αχός, Ελλάδα
φως μου, πώς με καλείς. Πολεμιστές
και πάλι στης ασπίδας την απλάδα
πεθαίνουν νικητές.

Ω ξύπνα! Ελλάδα μου όχι συ, ξύπνα
και βύζαξε τις ρίζες πνεύμα μου
δυνάμωσε μες των Γραικών τα δείπνα
με ένα νεύμα μου.

Πείνες της σάρκας, ηδονές και πάθος
τα βδελυρά και τερατόμορφα
Όχι! Κοίτα την ομορφιά σαν λάθος
σε πρόσωπα όμορφα.

Αν κλαις τη νιότη σου, τότε μη ζήσεις!
Χρέος και θάνατος σωστός εδώ
με σφαίρες τη ζωή σου να σφαλίσεις
στο χώμα αυτό.

Γύρνα με περιέργεια το κεφάλι
μέτρα καλά, να ’ναι φαρδύς-πλατύς
ο τάφος σου, κι’ ύστερα από την ζάλη
πέσε ν’ αναπαυτείς.

 (Μεσολόγγι, 22 Ιανουαρίου 1824) 

Μέχρι θανάτου (Δ.Βασιλείου)

Φωτο: Ζησούλα Ντάσιου

Αγάπα, αγάπα όσο μπορείς!

Δεν έχει σημασία, αν σ’ αγαπάνε

πόσο σ’ αγαπάνε, πότε σ’ αγαπάνε.

Αγάπα, μ’ όλη σου τη δύναμη.

Αγάπα, μ’ όλο σου το είναι.

Αγάπα, μέχρι θανάτου αγάπα !

Χαλκίδα 19.10.2011

Σουδάν: ακόμη μια εστία ανθρωπιστικής κρίσης

Παρά τη φρίκη της Γάζας και της Ουκρανίας, αυτό που απειλεί να γίνει η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο βρίσκεται αλλού. Η δεινή κατάσταση του Σουδάν απουσιάζει σχεδόν εντελώς από τις ειδήσεις που σερβίρουν τα  κυρίαρχα παγκόσμια μέσα μαζικής ενημέρωσης – γεγονός που δεν αφορά μόνο το Σουδάν. Η χώρα αυτή βρίσκεται σε μια πολύ ασταθή περιοχή της Αφρικής με σημαντικό πληθυσμό και συνορεύει επίσης με κάθε άλλο παρά σταθερές πολιτικά, κοινωνικά και στρατιωτικά χώρες.

Περίπου 15.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τότε που ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος στο κράτος αυτό της Βόρειας Αφρικής πριν από ένα χρόνο, και άλλα 18 εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν «οξεία πείνα», σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών. 

Σχεδόν 11 εκατομμύρια έχουν εκδιωχθεί από τα σπίτια τους και μεγάλα τμήματα της πρωτεύουσας, Χαρτούμ, είναι ερειπωμένα. 

Σχεδόν 2 εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν περάσει σε γειτονικές χώρες σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ.  Η χώρα και οι γείτονές της βιώνουν μια από τις μεγαλύτερες και πιο απαιτητικές ανθρωπιστικές κρίσεις και κρίσεις εκτοπισμού στον κόσμο. Οι έντονες ελλείψεις βασικών πόρων όπως τρόφιμα, νερό και καύσιμα, μαζί με ένα σοβαρά υποβαθμισμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, είναι μερικές μόνο από τις τρομερές συνέπειες της σύγκρουσης, επιβεβαιώνει η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού.

Διάφορα κράτη της Μέσης Ανατολής εμπλέκονται βαθιά στην εμφύλια διαμάχη με πρωτεργάτες – παρά τις εκατέρωθεν διαψεύσεις - τα  Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ιράν.

Το περίπλοκο συνονθύλευμα συμφερόντων και θρησκευτικής πίστης στη χώρα και έξω από αυτή, κάνει τα πράγματα ακόμη πιο περίπλοκα με καλά εξοπλισμένες ομάδες πολιτοφυλάκων διαφόρων αποχρώσεων  να πολεμούν η μια την άλλη και όλοι μαζί όλους. 

Αυτή η κατάσταση έχει εγείρει φόβους ότι, ακόμη και αν επιτευχθεί μια κατάπαυση του πυρός – για την οποία έχουν γίνει επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες - ο εφιάλτης για τους Σουδανούς πολίτες θα συνεχιστεί.

Η Αρχαία Κήρινθος (οδοιπορικό του Horizon Levante)

" Το Horizon Levante το πρωί  της πρώτης του Απρίλη μήνα, τράβηξε για τη χώρα των Αβάντων, την Εύβοια. Συγκεκριμένα, εκεί που εκβάλει ο Βουδωρός ποταμός, πλάι στη παραλία της Κρύας Βρύσης. Τα χασομέρια για το έβγα στην Αθηνών - Λαμίας έφτασαν τη μία ώρα από το Βύρωνα. Μετά, το πέρασμα ήταν φουριόζικο μέχρι το Negroponte, αλλά τα στροφιλίκια για να φτάσεις στο Μαντούδι είναι πολλά. 

Μόλις πέρασα τη τσιμεντένια γέφυρα του Βουδωρού, έκανα αριστερά. Άσφαλτος πλάι στο ποτάμι για 4Km. Μετά καλοπατημένος χωματόδρομος, σκάρτο χιλιόμετρο, μέχρι το σημείο 1".

Ολόκληρο το οδοιπορικό με πολλές φωτο μπορείτε να το βρείτε εδω

Οι διαφορές μεταξύ της Μετα-Ανάλυσης και της Μετα-Σύνθεσης

The night market

 Η μετα-σύνθεση είναι μια δομημένη προσέγγιση για   την   ανάλυση πρωτογενών δεδομένων σε όλες τις   ενότητες   ευρημάτων ήδη  δημοσιευμένων εργασιών   με κριτές, που   αναφέρονται στη ποιοτική έρευνα.   Περιλαμβάνει τη   συγκέντρωση και την ανάλυση   ευρημάτων από πολλαπλές   ποιοτικές μελέτες για τη   διαμόρφωση μιας νέας ερμηνείας   του ερευνητικού   πεδίου. Αναφέρεται στη συστηματική   ανασκόπηση   και ενσωμάτωση ευρημάτων από ποιοτικές   μελέτες,   με στόχο τη δημιουργία μιας ολιστικής ερμηνείας   και   νέας γνώσης από την υπάρχουσα γνώση.

 Είναι μια ποιοτική εκδοχή της ποσοτικής μετα-   ανάλυσης,   η  οποία συνδυάζει αριθμητικά δεδομένα   από πολλαπλές   μελέτες για να καταλήξει σε ένα πιο   ακριβές   αποτέλεσμα.  Ενώ η μετα-ανάλυση   εστιάζει στη   συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων, η μετα-σύνθεση   δίνει έμφαση στην ερμηνεία των ευρημάτων και την εφαρμογή τους σε πραγματικές καταστάσεις.

Σκοπός: Η μετα-σύνθεση στοχεύει στην ανάπτυξη νέων θεωριών και ερμηνειών από ποιοτικά δεδομένα, παρέχοντας γνώσεις που μπορούν να εμβαθύνουν στην κατανόηση των συναφών διαστάσεων διαφόρων τομέων.

Τύποι: Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι μετα-σύνθεσης που περιλαμβάνουν την οικοδόμηση θεωρίας, την εξήγηση της θεωρίας και την περιγραφή της, καθένας από τους οποίους εξυπηρετεί διαφορετικούς σκοπούς στη σύνθεση της ποιοτικής έρευνας.

Οι δύο τεχνικές της μετα-ανάλυσης και μετα-σύνθεσης βοηθούν στον εντοπισμό προτύπων και τάσεων σε διάφορους τομείς, αλλά η μετα-σύνθεση δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην κατανόηση των υποκείμενων εννοιών και θεωριών πέρα από τα στατιστικά ευρήματα της έρευνας.

Η παγκόσμια έκθεση "ευτυχίας" για το 2023

Η κλίμακα Ladder χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της γενικής ευεξίας και της ικανοποίησης από τη ζωή.   Οι απαντήσεις των ερωτηθέντων παρουσιάζονται με μια εικόνα μιας κλίμακας αριθμημένης από το μηδέν έως το δέκα, όπου το μηδέν αντικατοπτρίζει τη χειρότερη και το δέκα την καλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή. Ζητείται να σκεφτούν τη ζωή τους αυτή τη στιγμή και να τοποθετηθούν στη κλίμακα. Μια βαθμολογία ίση ή κάτω από τέσσερα εκφράζει «βάσανα» και επτά ή πάνω «ακμή».

Η κλίμακα θεωρείται έγκυρη και αξιόπιστη μέτρηση της ικανοποίησης από τη ζωή και της ψυχοκοινωνικής υγείας. Ωστόσο, έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με την εγκυρότητα των μέτρων ικανοποίησης από τη ζωή μεμονωμένων στοιχείων. Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μέτρα ενός στοιχείου έχουν σχετικά υψηλή αξιοπιστία, η εγκυρότητά τους μπορεί να είναι χαμηλή ή ασθενέστερη σε σύγκριση με το συνδυασμό πολλαπλών στοιχείων. Το κύριο επιχείρημα είναι ότι τα μέτρα ενός στοιχείου είναι απαραιτήτως περιορισμένα και ενδέχεται να μην είναι σε θέση να συλλάβουν το εύρος που μπορεί να αξιολογηθεί με πολλαπλά στοιχεία. Έτσι, τα μεμονωμένα στοιχεία λειτουργούν τόσο καλά όσο και οι κλίμακες πολλών στοιχείων μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Για το λόγο αυτό, η χρήση μέτρων ενός μόνο στοιχείου  πρέπει να περιορίζεται σε ειδικές περιστάσεις . Ως εκ τούτου, υπάρχει ένα γενικό επιχείρημα ότι η εγκυρότητα τέτοιων μέτρων πρέπει να ελέγχεται όταν χρησιμοποιούνται σε συγκεκριμένους πληθυσμούς. Αυτό σχετίζεται με πληθυσμούς που βιώνουν συνεχές άγχος λόγω ανησυχίας για την οικονομία, την ειρήνη, την οικογένεια, τους φίλους, τη στέγαση, την δημόσια υγεία και την εκπαίδευση. Οι πληθυσμοί αυτοί ως ομάδα, μπορεί να έχουν διαφορετικές αντιλήψεις για την ικανοποίηση από τη ζωή.

Η ικανοποίηση από τη ζωή συσχετίζεται ισχυρά με ψυχολογικά προβλήματα όπως η κατάθλιψη, το κοινωνικό στρες και η αυτοκτονία. Ορισμένοι ερευνητές έχουν προτείνει ότι η κλινική κατάθλιψη είναι η απώλεια της υποκειμενικής ευεξίας, η οποία μπορεί να μετρηθεί με εκφράσεις ικανοποίησης από τη ζωή.  Άλλες μελέτες δείχνουν ότι η κατάθλιψη σχετίζεται με την ταυτότητα και την ικανοποίηση από τη ζωή, όπου τα χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης συνδέονται με υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή.

"ΑΙΕΝ ΠΟΙΗΤΗΣ" του Δημήτρη Βασιλείου

Μην ακούτε τι λένε οι γραφειοκράτες και οι εκδοτικοί οίκοι, ακούστε τους Ποιητές! ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ

"ΑΙΕΝ ΠΟΙΗΤΗΣ" 

Είσαι το φως του ουρανού,

του μύστη ύμνος φλογερός,

έκρηξη λάγνου κεραυνού,

λόγος λιτός και φοβερός.

Μια αρμονία υλική

του σώματος και της ψυχής,

φωνή ονείρων επική

το μέλλον, τώρα, αντηχείς.

Του πνεύματος ανάταση,

φάρος ζωής, οδηγητής,

έρωτας κι επανάσταση.

Αιέν κι ολούθε Ποιητής.

Οι διαφορές μεταξύ της Συστηματικής Ανασκόπησης και της Μετα-Ανάλυσης

Είναι δύο βασικές μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται στην έρευνα που βασίζεται σε στοιχεία, αν και έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.

William-Adolphe Bouguereau. Η Σφήκα.

 Συστηματική ανασκόπηση:

 Περιλαμβάνει τη συλλογή, την αξιολόγηση και τη σύνθεση   αποδεικτικών στοιχείων για την απάντηση σε ένα   συγκεκριμένο ερευνητικό ερώτημα με διαφάνεια και   συστηματικό τρόπο. Στόχος της είναι να είναι περιεκτική,   αποφεύγοντας μεροληψία εμπλέκοντας μια ανεξάρτητη   ομάδα εμπειρογνωμόνων και χωρίς να βασίζεται στην   υποκειμενική οπτική. Είναι ζωτικής σημασίας σε πολλούς   τομείς, για να διασφαλιστεί ότι οι επαγγελματίες   παραμένουν ενημερωμένοι με τα τελευταία ερευνητικά   ευρήματα. Αξιολογούν αμερόληπτα την εγκυρότητα των   συλλεγόμενων μελετών, καθορίζουν σαφείς στόχους και   χρησιμοποιούν αναπαραγώγιμες μεθοδολογίες.

Μετα-Ανάλυση:

Η μετα-ανάλυση είναι μια στατιστική μέθοδος που ενσωματώνει αριθμητικά δεδομένα από πολλαπλές μελέτες σε μια ενιαία αναφορά, παρέχοντας μια πιο ακριβή εκτίμηση των επιπτώσεων μιας παρέμβασης. Περιλαμβάνει το συνδυασμό αποτελεσμάτων από διάφορες δοκιμές για τη δημιουργία ενός μέσου αποτελέσματος, ενισχύοντας την ακρίβεια των υπολογισμών των επιπτώσεων της παρέμβασης. Οι μετα-αναλύσεις μπορούν να επιλύσουν αντιθέσεις μεταξύ μεμονωμένων μελετών, να εξερευνήσουν νέες υποθέσεις και να απαντήσουν σε ευρύτερες ερωτήσεις.

Οι βασικές διαφορές μεταξύ τους:

Στο σκοπό: Οι συστηματικές ανασκοπήσεις στοχεύουν στη συλλογή, αξιολόγηση και σύνθεση στοιχείων ολοκληρωμένα για να απαντήσουν σε συγκεκριμένα ερευνητικά ερωτήματα. Αντίθετα, η μετα-ανάλυση συνδυάζει στατιστικά αποτελέσματα από πολλαπλές μελέτες για να παρέχει μια πιο ακριβή εκτίμηση των αποτελεσμάτων της παρέμβασης.

Στη μεθοδολογία: Οι συστηματικές ανασκοπήσεις ακολουθούν μια διαφανή και συστηματική προσέγγιση στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, ενώ η μετα-ανάλυση επικεντρώνεται στη στατιστική ενοποίηση δεδομένων από διαφορετικές μελέτες.

Στο αποτέλεσμα: Οι συστηματικές ανασκοπήσεις παρουσιάζουν συνοπτικά στοιχεία χωρίς στατιστική ανάλυση, ενώ οι μετα-αναλύσεις χρησιμοποιούν στατιστικές τεχνικές για να συνδυάσουν δεδομένα και να δημιουργήσουν μέσες εκβάσεις για τα αποτελέσματα της παρέμβασης.

Συνοπτικά, ενώ οι συστηματικές ανασκοπήσεις επικεντρώνονται στη συλλογή και σύνθεση στοιχείων με διαφάνεια, οι μετα-αναλύσεις εμβαθύνουν στη στατιστική ολοκλήρωση για να παρέχουν πιο ακριβείς εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων. Και οι δύο έχουν κρίσιμους ρόλους στην έρευνα που βασίζεται σε στοιχεία, προσφέροντας αξιόπιστα ευρήματα για τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων.

Σκοπός της Συστηματικής Ανασκόπησης:

Χρησιμεύει ως θεμελιώδες εργαλείο στην έρευνα, με στόχο να παρέχει μια σχολαστική περίληψη όλης της διαθέσιμης πρωτογενούς έρευνας ως απάντηση σε ένα συγκεκριμένο ερευνητικό ερώτημα.

Ακολουθούν βασικές πληροφορίες:

Αξιόπιστη πηγή αποδεικτικών στοιχείων: Μια υψηλής ποιότητας συστηματική ανασκόπηση θεωρείται η πιο αξιόπιστη πηγή αποδεικτικών στοιχείων για την καθοδήγηση της πρακτικής. Χρησιμοποιεί όλη την υπάρχουσα έρευνα, που συχνά αποκαλείται «δευτερεύουσα έρευνα» και είναι ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό της κατάστασης της υπάρχουσας γνώσης και την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών

Περιεκτική επισκόπηση: Οι συστηματικές ανασκοπήσεις παρέχουν μια σαφή και ολοκληρωμένη επισκόπηση των διαθέσιμων στοιχείων για ένα δεδομένο θέμα, βοηθώντας στον εντοπισμό ερευνητικών κενών και μεθοδολογικών ανησυχιών. Είναι ουσιαστικής σημασίας για την επιβεβαίωση ή την απόρριψη εάν οι τρέχουσες πρακτικές βασίζονται σε σχετικά στοιχεία και για την αντιμετώπιση αβεβαιοτήτων ή διακυμάνσεων στην πράξη

Οφέλη: Βοηθά στην αποκάλυψη νέων στοιχείων, επιβεβαιώνει τις τρέχουσες και εντοπίζει νέες πρακτικές, δημιουργεί πεδία για μελλοντική έρευνα, διερευνά αντικρουόμενα αποτελέσματα και καθοδηγεί στη λήψη αποφάσεων και στην ανάπτυξη πολιτικής. Διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην παραγωγή δηλώσεων που καθοδηγούν στη λήψη αποφάσεων και στην ανάπτυξη πολιτικής.

Συμπερασματικά, ο σκοπός της είναι να παράσχει μια περιεκτική και αμερόληπτη περίληψη της υπάρχουσας έρευνας για να βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων, να αντιμετωπίσει τις αβεβαιότητες στην πράξη, να εντοπίσει κενά στη γνώση και να καθοδηγήσει μελλοντικές ερευνητικές προσπάθειες σε διάφορους τομείς.

Οι προκλήσεις για τη διεξαγωγή της:

• Καθορισμός πεδίου εφαρμογής και ερώτησης: Η διασφάλιση ότι η ερώτηση επανεξέτασης δεν είναι ούτε πολύ ευρεία ούτε πολύ στενή είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της συνάφειας και της ανταπόκρισης, αποφεύγοντας μεροληψία στη διαδικασία αναθεώρησης
• Στρατηγική αναζήτησης και επιλογής: Η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής αναζήτησης και η διαφανής διαδικασίας επιλογής είναι απαραίτητες για να αποφευχθεί η απώλεια σχετικών μελετών ή η μεροληπτική επιλογή
• Εξαγωγή και αξιολόγηση δεδομένων: Η ακριβής εξαγωγή σχετικών πληροφοριών και η αξιολόγηση του κινδύνου μεροληψίας, ετερογένειας και μεροληψίας δημοσίευσης είναι κρίσιμα βήματα που απαιτούν τυποποιημένες μεθόδους για την αποφυγή σφαλμάτων ή παρερμηνειών στα δεδομένα
• Σύνθεση και Ανάλυση: Η σωστή σύνθεση και ανάλυση δεδομένων από μελέτες που περιλαμβάνονται είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή ανακριβών, παραπλανητικών ή μη οριστικών αποτελεσμάτων που αποτυγχάνουν να απαντήσουν στο ερώτημα ανασκόπησης

Σκοπός της Μετα-Ανάλυσης:

Χρησιμεύει ως μια στατιστική διαδικασία που συνδυάζει δεδομένα από πολλαπλές μελέτες για τον εντοπισμό κοινών επιδράσεων ή αιτιών για διάφορες διακυμάνσεις.

Ακολουθούν βασικές πληροφορίες:

Στατιστική Ολοκλήρωση: Περιλαμβάνει στατιστικό συνδυασμό δεδομένων από διάφορες μελέτες για τον εντοπισμό συνεπών επιδράσεων ή λόγων διακυμάνσεων στα αποτελέσματα.

Ενίσχυση ισχύος και ακρίβειας: Αυξάνει τη δύναμη ανίχνευσης πραγματικών επιπτώσεων συνδυάζοντας δεδομένα από πολλές μελέτες, βελτιώνοντας τις πιθανότητες ανίχνευσης σημαντικών επιπτώσεων που μπορεί να είναι εκτός ενδιαφέροντος μεμονωμένων ερευνών. Βελτιώνει την ακρίβεια της εκτίμησης των επιπτώσεων παρεμβάσεων χρησιμοποιώντας μεγαλύτερη δεξαμενή πληροφοριών, οδηγώντας σε πιο ακριβή συμπεράσματα και ενημερωμένη λήψη αποφάσεων

Επίλυση συγκρούσεων και δημιουργία υποθέσεων: Διευθετεί διαφωνίες που προκύπτουν από αντικρουόμενα αποτελέσματα μελετών και μπορεί να δημιουργήσει νέες υποθέσεις, αξιολογώντας επίσημα τις συγκρούσεις στα ευρήματα και διερευνώντας λόγους για τις αποκλίσεις. Επιτρέπει έρευνες πέρα από το πεδίο μεμονωμένων μελετών, επιτρέποντας στους ερευνητές να διερευνήσουν τη συνοχή μεταξύ διαφορετικών μελετών και να εμβαθύνουν σε πιθανούς λόγους για διαφορετικές εκτιμήσεις των επιπτώσεων

Εφαρμογές στην Έρευνα και τη Λήψη Αποφάσεων: Χρησιμοποιείται ευρέως σε διάφορους τομείς όπως η βασική έρευνα για τον προσδιορισμό αποτελεσματικών παρεμβάσεων, η εκπαίδευση, η κοινωνιολογία, η ιατρική, η ποινική δικαιοσύνη και για την αξιολόγηση των στοιχείων σε διάφορους τομείς.

Συνοπτικά, η μετα-ανάλυση διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην έρευνα συνδυάζοντας στατιστικά δεδομένα από πολλαπλές μελέτες για την παροχή ακριβέστερων εκτιμήσεων των αποτελεσμάτων, την επίλυση συγκρούσεων στα ευρήματα, τη δημιουργία υποθέσεων και την καθοδήγηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων σε διαφορετικούς κλάδους

Οι προκλήσεις για τη διεξαγωγή της:

• Δεδομένα που λείπουν: Η αντιμετώπιση δεδομένων που λείπουν είναι μια κοινή πρόκληση στη μετα-ανάλυση που μπορεί να επηρεάσει την ακρίβεια των υπολογισμών του μεγέθους των αποτελεσμάτων και των συνολικών συμπερασμάτων
• Επιλογή ερευνητικής ομάδας: Η επιτυχία των συστηματικών ανασκοπήσεων και των μετα-αναλύσεων βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μια προσεκτικά επιλεγμένη ερευνητική ομάδα για να διασφαλίσει την ποιότητα και την αξιοπιστία της ανάλυσης
• Προετοιμασία Πρωτοκόλλου: Η θέσπιση ενός λεπτομερούς πρωτοκόλλου που περιγράφει τη διαδικασία αναθεώρησης, συμπεριλαμβανομένων των παρεμβάσεων, των αποτελεσμάτων, του προσδιορισμού του άρθρου και των μεθόδων ανάλυσης, είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της αυστηρότητας και της διαφάνειας σε όλη τη διαδικασία αναθεώρησης.

Συμπερασματικά, η εφαρμογή τους παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις που απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό, αυστηρή μεθοδολογία, διαφανείς διαδικασίες και εξειδικευμένες ερευνητικές ομάδες για να ξεπεραστούν πιθανές παγίδες όπως ελλείποντα δεδομένα, προκατειλημμένες διαδικασίες επιλογής, λάθη στην εξαγωγή δεδομένων και ανακρίβειες στη σύνθεση και ανάλυση. 

Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων διασφαλίζει την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και τη χρησιμότητα των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από αυτές τις ερευνητικές μεθοδολογίες.

Το "Σκοτεινό Δάσος" (Liu Cixin, εκδόσεις SELINI) και το παράδοξο του Φέρμι

Διαβάζοντας το δεύτερο τόμο της υπέροχης τριλογίας του Liu Cixin - που κυκλοφορεί στα ελληνικά απο τις εκδόσεις SELINI - δεν μπόρεσα να αντισταθώ στην πρόκληση να προσπαθήσω να σας μεταφέρω μερικές μόνο απο τις κυριολεκτικά επαναστατικές και δημιουργικές ιδέες που αναπτύσσονται εντός του.

Και αυτές είναι μόνο μια δροσοσταλίδα της πρωίνής βροχής, όπως ποιητικά θα έγραφε ο ίδιος. Γιατί η απεικόνιση των θεωριών της σύγχρονης φυσικής περιπλέκεται με τις καθόλα τεκμηριωμένες επιστημονικές προβλέψεις, την κοινωνική και πολιτική ανάλυση της γήϊνης σύγχρονης πραγματικότητας, την ανάλυση των μεγάλων μυστικών της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ενα "αιώνιο κυριολεκτικά ερωτικό ρομάντζο" και την επιστημονική φαντασία. 

Το συνιστούμε να το διαβάσετε και να το διαδώσετε αρχίζοντας βέβαια απο το πρώτο τόμο (βλ. https://evoikos.blogspot.com/2024/03/liu-cixin.html )

Παραθέτω πιο κάτω ενα μικρό απόσταγμα των ιδεών που μου προξένησαν εντύπωση. εσείς σίγουρα θα βρείτε ποιο πολλές

«Ακόμη και μπροστά στην καταστροφική… κρίση, η ενότητα της ανθρώπινης φυλής εξακολουθεί να παραμένει ένα μακρινό όνειρο». (Σκοτεινό δάσος, SELINI Αθήνα 2019, σελ. 51)

«Πρέπει να δούμε με ποιο τρόπο τα πράγματα αλλάζουν καθώς εξελίσσονται και δεν πρέπει να διαγράψουμε το μέλλον μέσα από τον τεχνολογικό ντετερμινισμό και τον μηχανικό υλισμό». (στο ίδιο, σελ. 155)

«Δεν αρκεί να παραμείνεις ζωντανός για να επιβιώσεις. Ο καλύτερος δρόμος για την επιβίωση είναι η εξέλιξη…τα ιστορικά δεδομένα του Μεσαίωνα …αποδεικνύουν ότι ένα ολοκληρωτικό καθεστώς αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανθρώπινη πρόοδο». (στο ίδιο, σελ. 559)

«Αυτό που θέλω να πω είναι πως δεν θα είμαστε πια άνθρωποι με την παλιά έννοια του όρου» (στο ίδιο, σελ. 567)

«Αν εμείς εξερευνούμε τους νόμους της φύσης, τι τους νοιάζει τους νόμους; Ίσως κάποια μέρα η ανθρωπότητα – ή κάποιοι άλλοι – να εξερευνήσουν τους φυσικούς νόμους τόσο διεξοδικά, ώστε να μπορούν πια να αλλάξουν όχι μόνο τη δική τους πραγματικότητα, αλλά ακόμη και ολόκληρο το σύμπαν…Και λοιπόν; Και πάλι οι φυσικοί νόμοι δεν πρόκειται να αλλάξουν». (στο ίδιο, σελ. 520-521)

«Το σύμπαν είναι μεγάλο, μα η ζωή είναι μεγαλύτερη! Αυτό σημαίνει και το δεύτερο αξίωμα. Η ποσότητα της ύλης μέσα στο σύμπαν παραμένει σταθερή, αλλά η ζωή αυξάνεται εκθετικά. Οι εκθετικοί δείκτες είναι οι δαίμονες των μαθηματικών». (στο ίδιο, σελ. 609)

«Υπάρχουν διάφοροι βαθμοί έκθεσης. Η χειρότερη είναι όταν γνωρίζω τις ακριβείς διαστρικές σου συντεταγμένες. Η αμέσως επόμενη είναι όταν ξέρω τη γενική κατεύθυνση προς την οποία βρίσκεσαι και η προτιμότερη είναι όταν γνωρίζω μόνο την ύπαρξή σου. ¨Όμως ακόμη και η προτιμότερη μορφή έκθεσης μου επιτρέπει να σε αναζητήσω, επειδή από τη στιγμή που εντόπισα την ύπαρξή σου, ξέρω και πως θα μπορέσω να σε ανακαλύψω. Από τη πλευρά της τεχνολογικής εξέλιξης είναι απλά θέμα χρόνου». (στο ίδιο, σελ. 610-611)

«Ακόμα και ένα αγαθός πολιτισμός δεν μπορεί να προβλέψει αν οποιοσδήποτε άλλος πολιτισμός είναι αγαθός ή όχι. Δεν ξέρεις αν σε θεωρώ αγαθό ή κακόβουλο. Στη συνέχεια ακόμα και αν νομίζω ότι είσαι αγαθός και επίσης γνωρίζω πως εσύ θεωρείς εμένα αγαθό και πάλι δεν ξέρω τι σκέφτεσαι σχετικά με το τι σκέφτομαι σχετικά με το τι σκέφτεσαι εσύ για μένα». (στο ίδιο, σελ. 611)

«Σε ένα πραγματικό συμπαντικό πολιτισμό, οι βιολογικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων ομάδων θα μπορούσαν να είναι τεράστιες, ενώ οι πολιτισμικές διαφορές ίσως ξεπερνούσαν ακόμη και τη φαντασία μας. Αν προσθέσει κανείς και τις τεράστιες αποστάσεις αναμεσά τους οι αλυσίδες των υποψιών είναι ουσιαστικά άθραυστες». (στο ίδιο, σελ. 612)

«Μέσα σ ’αυτό το δάσος, η κόλαση είναι οι άλλοι. Μια αιώνια απειλή ότι οποιοδήποτε είδος ζωής αποκαλύψει την ύπαρξή του θα αφανιστεί πολύ σύντομα. Αυτή είναι η εικόνα του συμπαντικού πολιτισμού. Είναι η εξήγησή του Παράδοξου του Φέρμι». (στο ίδιο, σελ. 615)

Ο Liu Cixin είναι μηχανικός υπολογιστών και συγγραφέας. Είναι εννέα φορές νικητής του China's Galaxy Award και έχει επίσης λάβει το βραβείο Hugo 2015 για το μυθιστόρημά του  "Το πρόβλημα των τριών σωμάτων" καθώς και το βραβείο Locus 2017 για το ¨Τέλος του θανάτου"

Για την διατύπωση και ανάπτυξη υποθέσεων

Η διατύπωση υποθέσεων και η ανάπτυξη υποθέσεων είναι στενά συνδεδεμένες πτυχές της ερευνητικής διαδικασίας, αλλά αντιπροσωπεύουν διακριτά στάδια.

Διατύπωση υπόθεσης: Αυτό το στάδιο εμφανίζεται νωρίς στην ερευνητική διαδικασία, όπου ο ερευνητής δημιουργεί μια ελεγχόμενη δήλωση που περιγράφει την αναμενόμενη σχέση μεταξύ των μεταβλητών ή τα αναμενόμενα αποτελέσματα ενός πειράματος. Οι υποθέσεις αναπτύσσονται με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, τα θεωρητικά πλαίσια και την προηγούμενη έρευνα. Πρέπει να είναι σαφείς, συνοπτικές και ελεγχόμενες, συχνά παίρνοντας τη μορφή μηδενικής υπόθεσης (H0) και εναλλακτικής υπόθεσης (H1).

Minotaur With Dead Horse In Front Of A Cave Facing A Girl In Veil (1936) P.Picasso

 Η μηδενική υπόθεση (Η0): Δεν   αντιπροσωπεύει καμία   παρατηρούμενη επίδραση ή σχέση   μεταξύ μεταβλητών. Με τη   διαμόρφωσή της οι ερευνητές   στοχεύουν να τη διαψεύσουν. Εάν   γίνει αποδεκτή, δεν γίνονται   αλλαγές σε υπάρχουσες   καταστάσεις ή ενέργειες.

 Το επίπεδο σημαντικότητας στη   δοκιμή υποθέσεων δεν υπολογίζεται από στατιστικό λογισμικό, αλλά   επιλέγεται από τον ερευνητή πριν   από τη διεξαγωγή του πειράματος.   Αντιπροσωπεύει την πιθανότητα απόρριψης της μηδενικής υπόθεσης όταν είναι αληθινή. Τα κοινά επίπεδα σημαντικότητας περιλαμβάνουν 0,05 (5%) και 0,01 (1%). Η επιλογή του επιπέδου σημαντικότητας εξαρτάται από το πλαίσιο και τις πιθανές συνέπειες της πραγματοποίησης ενός σφάλματος τύπου Ι (απόρριψη μιας αληθινής μηδενικής υπόθεσης). Τα υψηλότερα επίπεδα σημαντικότητας απαιτούν ισχυρότερα στοιχεία για την απόρριψη της μηδενικής υπόθεσης, ενώ τα χαμηλότερα επίπεδα σημασίας διευκολύνουν την απόρριψη της μηδενικής υπόθεσης

Η εναλλακτική υπόθεση (Η1): Υπονοεί κάποιο παρατηρούμενο αποτέλεσμα ή σχέση μεταξύ μεταβλητών. Με τη διαμόρφωσή της οι ερευνητές επιδιώκουν να την αποδείξουν ή να την αποδεχτούν. Η αποδοχή οδηγεί σε αλλαγές σε καταστάσεις, απόψεις ή ενέργειες.

Συνοπτικά, η μηδενική υπόθεση υποθέτει ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ των μεταβλητών και ελέγχεται για να απορριφθεί, ενώ η εναλλακτική υπόθεση προτείνει μια σχέση και ελέγχεται για να γίνει αποδεκτή.

Ανάπτυξη υπόθεσης: Μόλις διατυπωθεί η υπόθεση, το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη ενός σχεδίου για τη συλλογή δεδομένων και την ανάλυσή τους με τρόπο συνεπή με την υπόθεση. Σε αυτό το στάδιο, ο ερευνητής καθορίζει τον κατάλληλο σχεδιασμό έρευνας, επιλέγει τα κατάλληλα μέτρα και καθορίζει κριτήρια για την αξιολόγηση της υπόθεσης. Οι τεχνικές συλλογής και ανάλυσης δεδομένων επιλέγονται για την αντιμετώπιση των ερωτημάτων που τίθενται από την υπόθεση

Η ανάπτυξη της υπόθεσης συνήθως ακολουθεί τα εξής βήματα:

Ø  Δηλώστε το πρόβλημα: Καθορίστε ξεκάθαρα το ερευνητικό ερώτημα ή θέμα που σκοπεύετε να εξερευνήσετε

Ø  Διεξαγωγή προκαταρκτικής δευτερογενούς έρευνας: Ανασκοπήστε την υπάρχουσα βιβλιογραφία, θεωρίες και προηγούμενες μελέτες για να δημιουργήσετε μια βάση για την υπόθεσή σας

Ø  Γράψτε μια υπόθεση ως δήλωση «αν-τότε»: Δημιουργήστε μια δήλωση «αν-τότε» που συνδέει τις ανεξάρτητες μεταβλητές με τις εξαρτημένες μεταβλητές, υποδεικνύοντας το αναμενόμενο αποτέλεσμα

Ø  Ορισμός των μεταβλητών: Προσδιορίστε εάν οι μεταβλητές είναι ανεξάρτητες ή εξαρτημένες και διασφαλίστε τη σαφήνεια στον ορισμό κάθε όρου

Ø  Βελτιώστε την υπόθεση: Αναθεωρήστε την υπόθεση για να βεβαιωθείτε ότι είναι συγκεκριμένη, ελεγχόμενη και βασίζεται σε έγκυρα στοιχεία

Ø  Εξετάστε διαφορετικούς τύπους υποθέσεων: Επιλέξτε μεταξύ μηδενικών, εναλλακτικών, κατευθυντήριων, μη κατευθυντήριων, συσχετιστικών ή αιτιολογικών υποθέσεων ανάλογα με το ερευνητικό ερώτημα και τα διαθέσιμα στοιχεία

Ø  Γράψτε μια μηδενική υπόθεση: Εάν ισχύει, δημιουργήστε μια μηδενική υπόθεση που να δηλώνει ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ των μεταβλητών

Ø  Αξιολογήστε τις υποθέσεις και τις προβλέψεις: Εξετάστε κριτικά την υπόθεση για να επιβεβαιώσετε τη λογική συνέπεια και τη σκοπιμότητά της

Αυτά τα βήματα καθοδηγούν τους ερευνητές στη δημιουργία ισχυρών, ελεγχόμενων υποθέσεων που χρησιμεύουν ως βάση για πειραματικά σχέδια και αναλύσεις δεδομένων.

Συνοπτικά, η διατύπωση υπόθεσης εστιάζει στη δημιουργία μιας ακριβούς δήλωσης που περιγράφει τη σχέση μεταξύ μεταβλητών ή των αναμενόμενων αποτελεσμάτων ενός πειράματος, ενώ η ανάπτυξη υπόθεσης αφορά τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της έρευνας για τον έλεγχο της υπόθεσης.

Μια μέρα μαγική (Δ.Βασιλείου)

Ξέρω, ξέρω Αγγελική,

θα ‘ρθεί μια μέρα μαγική!

Τα μάτια μας θα βλέπουνε αστέρια,

λουλούδια θα ‘χουμε στα χέρια!

Απ’ τις καρδιές θα βγαίνει φως

και το μυαλό σαν αδελφός

θα μας στηρίζει, στη ζωή

νέα να δώσουμε πνοή.

Μην κάνουμ’ έκπτωση στο Δίκιο,

δεν είμαστε εδώ με νοίκιο.

Δικός μας είν’ ο κόσμος όλος

κι ο νότιος κι ο βόρειος ο πόλος!

Σ’ όλους μας αξίζει ελευθερία!

(ας μην υπάρχει τέτοια απορία).

Τι Ανατολή, τι Δύση;

Ελεύθερος ο Άνθρωπος να ζήσει!

(" Ξέρω, ξέρω Αγγελική", είπε η Αθηνά στην Αγγελική. Εγώ δεν ξέρω!)

Αθήνα 4/4/24

Οι διαφορές μεταξύ συσχέτισης και αιτιώδους συνάφειας

Σ.Νταλί. Η αποσύνθεση της εμμονής της μνήμης

 Η συσχέτιση και η αιτιότητα είναι δύο   συγγενείς αλλά διακριτές έννοιες. Η πρώτη   αναφέρεται σε μια στατιστική συσχέτιση   μεταξύ μεταβλητών, όπου μια αλλαγή σε μια   μεταβλητή σχετίζεται με μια αλλαγή σε μια   άλλη. 

 Από την άλλη πλευρά, η αιτιότητα   συνεπάγεται ότι μια αλλαγή σε μια μεταβλητή   προκαλεί άμεσα μια αλλαγή σε μια άλλη. Ενώ   η συσχέτιση δεν συνεπάγεται αιτιότητα, η   αιτιότητα συνεπάγεται πάντα συσχέτιση.

Η βασική διαφορά μεταξύ τους είναι ότι ενώ η συσχέτιση υπονοεί απλώς μια σχέση μεταξύ μεταβλητών, αλλά δεν υποδηλώνει αιτιολογική σχέση μεταξύ τους, η αιτιώδης συνάφεια δεν συνεπάγεται μόνο σχέση, αλλά επιφέρει και αιτιατή σχέση.

Είναι απαραίτητο να γίνει διάκριση μεταξύ συσχέτισης και αιτιότητας επειδή:

Αποφεύγονται παρερμηνείας: Η σύγχυση της συσχέτισης με την αιτιότητα μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες υποθέσεις σχετικά με τη φύση της σχέσης μεταξύ των μεταβλητών

Αναγνωρίζονται πιθανοί παράγοντες σύγχυσης: Η αναγνώριση ότι η συσχέτιση δεν συνεπάγεται αιτιώδη συνάφεια βοηθά τους ερευνητές να αποφεύγουν να αποδίδουν ψευδείς συσχετισμούς σε πραγματικούς αιτιατούς δεσμούς

Σχεδιάζονται κατάλληλες παρεμβάσεις: Με τη διάκριση μεταξύ συσχέτισης και αιτιώδους συνάφειας, οι ερευνητές μπορούν να αναπτύξουν στοχευμένες παρεμβάσεις για τη δημιουργία αιτιατών σχέσεων

Βελτιώνεται ο σχεδιασμός λήψης αποφάσεων: Η ακριβής αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ των μεταβλητών επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να λαμβάνουν σωστές αποφάσεις με βάση ισχυρά στοιχεία

Βελτιώνεται η κριτική σκέψη: Η κατανόηση της διάκρισης μεταξύ συσχέτισης και αιτιώδους συνάφειας προάγει την ανάλυση και ενθαρρύνει τους ερευνητές να αναζητήσουν πρόσθετα στοιχεία για να υποστηρίξουν ισχυρισμούς σχετικά με αιτιώδεις σχέσεις

Υποστηρίζεται η αποτελεσματική τεκμηρίωση: Ο σαφής καθορισμός των αποχρώσεων της συσχέτισης και της αιτιώδους συνάφειας διασφαλίζει ότι οι αναγνώστες κατανοούν πλήρως τις επιπτώσεις των ευρημάτων της έρευνας

Η εμπιστοσύνη στην ακριβή διάκριση των διαφορών μεταξύ συσχέτισης και αιτιώδους συνάφειας είναι θεμελιώδης για τη διεξαγωγή ορθών ερευνών και την προώθηση της αξιόπιστης διάδοσης της γνώσης

Οι άνθρωποι συνήθως κάνουν λάθη όταν συνάγουν την αιτιότητα από τη συσχέτιση λόγω παρεξηγήσεων σχετικά με τη φύση αυτών των στατιστικών σχέσεων.

Μερικά από τα πιο συχνά σφάλματα περιλαμβάνουν:

• Υποθέτοντας την αιτιότητα κατά την παρατήρηση μιας συσχέτισης: Ακριβώς επειδή δύο μεταβλητές συσχετίζονται, δεν προκύπτει απαραίτητα ότι η μία προκαλεί την άλλη.
• Παραβλέποντας πιθανές παρεμβαλλόμενες μεταβλητές: Η αποτυχία αναγνώρισης ότι μια τρίτη μεταβλητή μπορεί να επηρεάσει τόσο τις ανεξάρτητες όσο και τις εξαρτημένες μεταβλητές, οδηγεί σε μια ψευδή συσχέτιση.
• Εστιάζοντας αποκλειστικά στο μέγεθος του συντελεστή συσχέτισης: Οι υψηλοί συντελεστές συσχέτισης από μόνοι τους δεν εγγυώνται την αιτιότητα.
• Παραβλέποντας την αντίστροφη αιτιότητα: Μερικές φορές, υπάρχει  πλασματική εξάρτηση μιας μεταβλητής από μια άλλη ενώ  το αληθές μπορεί να είναι το αντίστροφο.
• Παραβλέποντας σφάλματα μέτρησης: Τα τελευταία μπορούν να εισαγάγουν «πλαστές» συσχετίσεις και να αποκρύψουν πραγματικές αιτιώδεις σχέσεις.
• Μεροληπτόντας στην επιλογή του δείγματος: Οι επιλεκτικές  δειγματοληψίες μπορούν να δημιουργήσουν λαθεμένες εκτιμήσεις των παραμέτρων του πληθυσμού και να παραμορφώσουν τις παρατηρούμενες συσχετίσεις.
• Εξάγοντας συμπεράσματα με βάση ανεπαρκή δεδομένα: Τα μικρά δείγματα ή οι μεμονωμένες μελέτες μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένα συμπεράσματα σχετικά με την αιτιότητα.

Για να ελαχιστοποιηθούν αυτές οι παγίδες, είναι απαραίτητο να προσεγγίζουμε την ανάλυση δεδομένων με σκεπτικισμό, να εξετάζουμε διεξοδικά τις υποκείμενες υποθέσεις και να χρησιμοποιούνται πολλαπλές γραμμές αποδείξεων όποτε είναι δυνατόν.

Η αιτιότητα χωρίς συσχέτιση είναι ένα φαινόμενο όπου μια αλλαγή σε μια μεταβλητή προκαλεί αλλαγή σε μια άλλη, αλλά δεν υπάρχει στατιστική συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών. Μερικά πραγματικά παραδείγματα αιτιότητας χωρίς συσχέτιση περιλαμβάνουν τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, τις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και τις οικονομικές πολιτικές, όπου μπορεί να μην υπάρχει στατιστική συσχέτιση μεταξύ της αναφερόμενης κατάστασης / ενέργειας και του αποτελέσματος λόγω ατομικής μεταβλητότητας και άλλων παραγόντων.

Για να αποφευχθεί η σύγχυση της συσχέτισης με την αιτιώδη συνάφεια, είναι σημαντικό να εξετάσετε εναλλακτικές εξηγήσεις, να χρησιμοποιήσετε πειραματικά σχέδια, να είστε προσεκτικοί με τις μελέτες παρατήρησης, να εξετάσετε τη δύναμη της συσχέτισης, να χρησιμοποιήσετε πολλαπλές πηγές αποδεικτικών στοιχείων και να αποφύγετε την εξαγωγή συμπερασμάτων που βασίζονται σε ανεπαρκή στοιχεία.

Την ώρα εκείνη - Δ.Βασιλείου

Howard Chandler Christy. (1873 - 1952)

 Την ώρα που τα βλέμματά μας

 στου φεγγαριού την όχθη ακουμπάνε

 Την ώρα που τα βήματά μας

 στου παραδείσου τις εισόδους οδηγάνε

 Την ώρα εκείνη το μηδενικό

 του άπειρου τα χείλη συναντά

 Την ώρα εκείνη το μοναδικό

 του αστεριού το φως μας απαντά

Την ώρα που οι καρδιές μας λένε

τα μυστικά του κόσμου των πουλιών

Την ώρα που οι ψυχές μας κλαίνε

την πίκρα των χαμένων μας φιλιών

Την ώρα εκείνη ορμά το κύμα

στην αγκαλιά του βράχου δυνατά

Την ώρα εκείνη κόβει το νήμα

η αγάπη μας. Ο χρόνος σταματά.

03-04.03.1997