Ελάττωση και γήρανση του πληθυσμού της χώρας στις επόμενες δεκαετίες προβλέπει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσφατα έκθεση δημογραφικής κατάστασης για την ΕΕ με επικέντρωση στη γήρανση του πληθυσμού με τίτλο: The 2021 Ageing Report: Underlying Assumptions and Projection Methodologies. Η έκθεση αναφέρεται στη σύγχρονη περίοδο με προβλέψεις – βάσει συγκεριμμένων υποθέσεων και μεθοδολογίας - για τα επόμενα 50 χρόνια.

Αναμένεται συνέχιση της μείωσης του πληθυσμού της ΕΕ μακροπρόθεσμα

Ο συνολικός πληθυσμός της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί μακροπρόθεσμα και η ηλικιακή δομή θα αλλάξει σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο συνολικός πληθυσμός προβλέπεται να μειωθεί κατά 5% μεταξύ 2019 (447 εκατομμύρια) και 2070 (424 εκατομμύρια). Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις τάσεις του εθνικού πληθυσμού, με αυξήσεις σε 11 κράτη μέλη και μείωση στα υπόλοιπα. Η Ελλάδα δυστυχώς ανήκει στη δεύτερη κατηγορία με συνεχή μείωση πληθυσμού. απο 10,7 εκατ.κατ. σήμερα θα φτάσει στα 8,6 εκατ. το 2070

The fisherman and the Siren - 1858

Ο δείκτης εξάρτησης γήρατος θα συνεχίσει να αυξάνεται απότομα τις επόμενες δεκαετίες

Ο δείκτης εξάρτησης γήρατος της ΕΕ (δηλαδή ο λόγος μεταξύ ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω και ηλικίας 20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Από περίπου 29% το 2010, έφτασε στο 34% το 2019 και αναμένεται να σκαρφαλώσει στο 59% το 2070. Δηλαδή ενώ το 2010 αντιστοιχούσαν κάτι λιγότερο από τέσσερα άτομα σε ηλικία εργασίας για κάθε άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω, το 2070 θα είναι κάτω των δύο. Για την Ελλάδα το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο αφού απο 37,9% το 2019, θα φτάσει στο 65,2% το 2070

Τα αναμενόμενα ποσοστά γονιμότητας, θνησιμότητας και μετανάστευσης καθορίζουν τις προβλεπόμενες δομικές αλλαγές του πληθυσμού:

·            Το συνολικό ποσοστό γονιμότητας (TFR) προβλέπεται να αυξηθεί από 1,52 το 2019 σε 1,65 έως το 2070 για το σύνολο της ΕΕ, με προβλεπόμενη παρόμοια αύξηση για τη ζώνη του ευρώ. Αυτό προϋποθέτει μια υποτιθέμενη διαδικασία σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών με τη χώρα με το υψηλότερη ποσοστό γονιμότητας μακροπρόθεσμα. Για την Ελλάδα ο δείκτης απο 1,34 το 2019 προβλέπεται να φτάσει στο 1,54 το 2070 (για την αύξηση του πληθυσμού πρέπει να είναι 2,1 τουλάχιστον)

·            Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση για τους άνδρες αναμένεται να αυξηθεί κατά 7,4 έτη κατά την περίοδο προβολής, από 78,7 το 2019 σε 86,1 το 2070 στην ΕΕ. Για τις γυναίκες, αντίστοιχα κατά 6,1 χρόνια, από 84,2 το 2019 σε 90,3 το 2070, πρόβλεψη που δείχνει μια τάση  συνεχούς σύγκλισης του συνολικού αριθμού ανδρών και γυναικών. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, προβλέπονται για τα κράτη μέλη με το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής το 2019. Για τη χώρα μας ο σχετικός δείκτης για τους άνδρες απο 79 το 2019 θα φτάσει το 86,4 το 2070 και από 84,3 τα 90,3 για τις γυναίκες.

·            Προβλέπεται μείωση των ετήσιων συνολικών καθαρών εισροών μετανάστευσης από περίπου 1,3 εκατομμύρια ανθρώπους το 2019, σε περίπου 1 εκατομμύριο το 2070 (0,2% του πληθυσμού της ΕΕ). Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ κρατών μελών. Για τη χώρα μας απο 13.700 το 2019, ο σχετικός δείκτης προβλέπεται για το 2030: 11.600, το 2040: 16.000, το 2050: 20.700 και το 2070: 26.000. Δηλαδή απο το 0,1% επί του συνολικού πληθυσμού στο 0,3%.

Η αναφερόμενη πρόβλεψη έχει πρόβλημα σε σχέση με το τρίτο παράγοντα, την μετανάστευση. Άλλοι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν αύξηση των μεταναστευτικών ροών λόγω της κλιματικής αλλαγής, τοπικών συγκρούσεων, υπανάπτυξης και υπερπληθυσμού ορισμένων κρατών. Για παράδειγμα το Ινστιτούτο Οικονομικών και Ειρήνης δημοσίευσε πρόσφατα το νέο του εργαλείο ¨Μητρώο Οικολογικών Απειλών¨ που εξετάζει τον αριθμό των οικολογικών απειλών που αντιμετωπίζουν 157 χώρες. Η έρευνα αναφέρει ότι περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε 31 χώρες όπου τα επίπεδα ανθεκτικότητας είναι απίθανο να αντέξουν επαρκώς τον αντίκτυπο οικολογικών γεγονότων έως το 2050, με αποτέλεσμα τη μαζική μετατόπιση του πληθυσμού. Εκτός αυτού πάνω από 100 χώρες του κόσμου πλήττονται σοβαρά από την μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, ενώ στην Ελλάδα το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης. Άλλη έκθεση που  κυκλοφόρησε το Γενάρη του 2020 από την CARE International περιγράφει τις 10 «άγνωστες» ανθρωπιστικές κρίσεις του 2019. Αναφέρει ότι περισσότεροι από 51 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από αυτές τις κρίσεις, αλλά εμείς δεν δώσαμε την σημασία που τους άρμοζε. Οι περισσότερες - 9 στις 10 - σημειώθηκαν στην αφρικανική ήπειρο που είναι δίπλα απο την Ευρώπη.

 Η συμμετοχή ηλικιωμένων εργαζομένων στο συνολικό εργατικό δυναμικό αναμένεται να αυξηθεί λόγω εφάρμογής συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων.

Οι προβολές εργατικού δυναμικού γίνονται χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο προσομοίωσης, καταγράφοντας τη συγκεκριμένη κατάσταση σε κάθε χώρα και με τον όρο ότι δεν θα υπάρξει καμία περαιτέρω αλλαγή πολιτικής πέρα ​​από τις ήδη νομοθετημένες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό είναι και το αδύνατο σημείο της πρόβλεψης, δεδομένου ότι είναι μάλλον απίθανο να μην υπάρξουν νέες μεταρρυθμίσεις σε διάστημα 50ετίας προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας συνολικά, αλλά και η σύμφιση των φυσικών επιστημών με τις τεχνολογίες πληροφοριών, τη βιολογία, την ιατρική, τις εφαρμογές λογισμικού, τη ρομποτική κ.α μας δείχνουν ότι θα υπάρχουν τεράστιες αλλαγές που η έκθεση δεν τις λαμβάνει υπόψη της, ούτε καν ως ενδεχόμενα σενάρια. Ίσως με αυτό το τρόπο προσπαθεί να διαιωνίσει την υπάρχουσα κυριαρχία στο πολιτικό σκηνικό της ΕΕ νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων. Γενικά η έκθεση προβλέπει αύξηση των ποσοστών συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό των ηλικιωμένων εργαζομένων λόγω των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων και των νεότερων γυναικών.

Η συνολική συμμετοχή του εργατικού δυναμικού (για την ηλικιακή ομάδα 20-64) στην ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 3 % (από περισσότερο από 78% το 2019 έως κοντά στο 81% το 2070), παρόμοια και στη ζώνη του ευρώ. Μεγάλη αύξηση του ποσοστού συμμετοχής προβλέπεται για ηλικιωμένους εργαζομένους και των δυό φύλων (ηλικιακή ομάδα 55-64 ετών): σχεδόν 10 %. Το χάσμα συμμετοχής των φύλων στην εργασία θα μειωθεί αρκετά έως το 2070.

Για την Ελλάδα, το ποσοστό ανθρώπων που εργάζονται στις ηλικίες 55-64 από 50,4% το 2019 προβλέπεται να ανέλθει στο 80,8% το 2070. Αντίστοιχα, στις ηλικίας 65-74, απο 8% στο 25,7%.

 Η συνολική προσφορά εργασίας θα εξακολουθήσει να μειώνεται

Δεδομένης της προβλεπόμενης συρρίκνωσης σε πολλές χώρες της ΕΕ του πληθυσμού πρώτης ηλικίας (25-54 ετών) συνολικά η προσφορά εργασίας στην ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί κατά τη διάρκεια του ορίζοντα προβολής, κατά μέσο όρο 0,3% ανα έτος, που αντιστοιχεί σε μείωση 16% (32 εκατομμύρια άτομα) κατά την περίοδο έως το 2070.

Η ανδρική προσφορά εργασίας προβλέπεται να μειωθεί κατά 17% (περίπου 19 εκατομμύρια) και η προσφορά εργασίας γυναικών κατά 14% (σχεδόν 13 εκατομμύρια). Στη ζώνη του ευρώ, η συνολική προσφορά εργασίας προβλέπεται να μειωθεί μεταξύ 2019 και 2070 κατά 13%, που ισοδυναμεί με 20 εκατομμύρια άνθρωποι. Στην Ελλάδα η συνολική εργατική δύναμη απο 4.622 χιλ. το 2019, θα εξελιχθεί ως εξής: 2030 - 4.496, 2040 – 4.170, 2050 – 3.843, 2070 – 3.552

Προβλέπονται περαιτέρω αυξήσεις στα ποσοστά απασχόλησης, αν και ο αριθμός των απασχολούμενων μειώνεται

Οι προβλέψεις για το ποσοστό απασχόλησης καθορίζονται με βάση τις προβλέψεις του πληθυσμού, τα ποσοστά συμμετοχής και ανεργίας. Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί ελαφρώς στην ΕΕ (από 6,8% το 2019 σε 5,8% το 2070). Για τη ζώνη του ευρώ αντίστοιχα απο 7,7% το 2019 σε 6% το 2070.

Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης (μεταξύ ατόμων ηλικίας 20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί από 73,1% το 2019 σε 76,2% το 2070. Στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται κάπως μεγαλύτερη αύξηση. Η απασχόληση των γυναικών θα αυξηθεί κατά 5,1 % (από 67,2% σε 72,3%), και των ανδρών κατά 1,1 %. Η απασχόληση των ηλικιωμένων εργαζόμενοι (ηλικίας 55-64 ετών) αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 10 % (από 59,1% σε 68,7%).

F. de Goya. Old people singing and dancing. 1820

Ο οικονομικός δείκτης εξάρτησης γήρατος της ΕΕ (ανενεργά άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω) στον αριθμό των απασχολούμενων (20-64 ετών) προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά, από 45% το 2019 σε 72% το 2070. Αυτό θα συμβεί δεδομένου ότι, ο αριθμός ηλικιωμένων αυξάνεται και ο αριθμός του ικανού προς εργασία πληθυσμού μειώνεται. Στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται παρόμοια επιδείνωση (από 46% σε 71%). Ο συνολικός δείκτης οικονομικής εξάρτησης (ο συνολικός ανενεργός πληθυσμός έναντι της απασχόλησης) προβλέπεται επίσης να αυξηθεί περαιτέρω, από 119% το 2019 σε 141% το 2070, με παρόμοια αλλαγή για τη ζώνη του ευρώ. Για την Ελλάδα ο δείκτης εξάρτησης γήρατος (από τις ηλικίες 20-64) από 59,8% το 2019 θα φτάσει στο 77,2% το 2070. Ο ίδιος δείκτης από τις ηλικίες 20-74 θα έχει μια μικρή διαφορά αρχικά αφού είναι στο 58,5 το 2019, θα αυξάνεται συνεχώς μέχρι το 2050 που θα φτάσει στο 78,8 και μετά θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά φτάνοντας στο 71,7 το 2070. Επίσης ο δείκτης συνολικής εξάρτησης του πληθυσμού που λόγω ηλικίας δεν δουλεύει απο το πληθυσμό ηλικιών  20-74, από 37,9 το 2019 θα αυξάνεται συνεχώς μέχρι το 2050 φτάνοντας στο 68,2 και θα μειώνεται σταδιακά αργότερα φτάνοντας στο 65,2 το 2070. Πρόκειται βέβαια για πρωτόγνωρες καταστάσεις που χρήζουν από σήμερα οργανωμένης και σχεδιασμένης διακομματικής αντιμετώπισης με οικονομικό, δημογραφικό και κοινωνικό προσανατολισμό για να αποφευχθούν.

 Προβλέπεται σταθερή δυνητική μακροπρόθεσμη αύξηση του ΑΕΠ

Ο μέσος ετήσιος δυνητικός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,3% το 2019-2070 προβλέπεται για την ΕΕ στο σύνολό της με βάση το βασικό σενάριο. Η ανάπτυξη θα αυξάνεται κατά μέσο όρο 1,2% έως το 2030, και κατά 1,3% τη δεκαετία του 2030, φτάνοντας στο 1,4% τη δεκαετία του 2040, από όπου και μετά θα συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό έως το 2070. Οι προβλέψεις για τη ζώνη του ευρώ είναι παρόμοιες αν και ελαφρώς χαμηλότερες. Για την Ελλάδα προβλέπεται μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,2% για την περίοδο έως το 2070. Πρόβλεψη που δείχνει την έλλειψη προοπτικής σύγκλισης με τις αναπτυγμένες οικονομίες της ΕΕ.  

Μόνο η παραγωγικότητα της εργασίας αναμένεται να οδηγήσει στην αύξηση του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα

Η συμβολή της εισροής εργασίας στην πιθανή ανάπτυξη στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ είναι αρνητική από τις αρχές της δεκαετίας του 2020 και μετά. Οι δημογραφικές εξελίξεις οδηγούν στη μείωση του πληθυσμού ηλικίας εργασίας και κατ’ επέκταση σε αρνητική συμβολή της εισροής εργασίας στην πιθανή ανάπτυξη για τα περισσότερα κράτη της ΕΕ.

Ως αποτέλεσμα, οι πιθανές προβλέψεις αύξησης του ΑΕΠ καθοδηγούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Ετήσια η αύξηση της παραγωγικότητας ανά ώρα εργασίας αναμένεται να αυξηθεί από λιγότερο από 1% σε 1,5% μέχρι τη δεκαετία του 2030 και να παραμείνει αρκετά σταθερή στο 1,6% περίπου κατά την υπόλοιπη περίοδο προβολής. Σαν άποτέλεσμα, η μέση ετήσια αύξηση της διαμορφώνεται στο 1,6% το 2019-2070. Παρόμοια εξέλιξη προβλέπεται και στη ζώνη του ευρώ, με μικρότερη αύξηση παραγωγικότητας 1,4%. Για τη χώρα μας ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας προβλέπεται στο 1,5% για τη περίοδο 2020-2070, με κορυφή το 2,2% το 2040. Πρόβλεψη επίσης ανεπαρκής για την κάλυψη του χάσματος οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ της χώρας και των ανεπτυγμένων χωρών της ΕΕ.Απαιτείται άλλου είδους προσέγγιση απο τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας απέναντι στα βασικά θέματα επίδρασης στην ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας: εκπαίδευση και σύνδεσή της με τη παραγωγή, επικέντρωση στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, ανάπτυξη έρευνας και τεχνολογίας, παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αντιμετώπιση της διαφθοράς, ψηφιοποίηση διαδικασιών κ.α

Η πτωτική τάση στην ανάπτυξη της συνολικής παραγωγικότητας εξετάστηκε ως σενάριο κινδύνου.

Δεδομένης της πτωτικής τάσης στην ανάπτυξη της συνολικής παραγωγικότητας τις τελευταίες δεκαετίες, είναι σημαντικό να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος δαπανών που σχετίζονται με την γήρανση του πληθυσμού και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Για το σκοπό αυτό, εκτελέστηκε ένα «σενάριο κινδύνου». Με βάση αυτό η μέση ετήσια δυνητική αύξηση του ΑΕΠ το 2019-2070 προβλέπεται στο 1,1% για την ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ, σε σύγκριση με το 1,3% του βασικού σεναρίου.

Οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 διαμόρφωσαν σημαντικούς κινδύνους για τις μελλοντικές προοπτικές αύξησης του ΑΕΠ

Παγκόσμια ζήτηση, αλυσίδες προσφοράς, αγορές εργασίας, βιομηχανική παραγωγή, τιμές των εμπορευμάτων, εξωτερικό εμπόριο και κεφαλαιακές ροές έχουν επηρεαστεί σημαντικά. Είναι σαφές ότι η ΕΕ είχε εισέλθει σε βαθύτερη οικονομική ύφεση από το χρόνο οριστικοποίησης των βασικών συμπερασμάτων της έκθεσης. Το βασικό σενάριο σε αυτήν την έκθεση λαμβάνει υπόψη του την εαρινή πρόβλεψη του 2020 ως αφετηρία, αντικατοπτρίζοντας τον περιορισμένο (τότε) αντίκτυπο της κρίσης και υποθέτοντας ανάκαμψη το Μάιο 2020.

Δεδομένης της τρέχουσας αβεβαιότητας, οι εξελίξεις στην οικονομική ανάπτυξη ενδέχεται να είναι λιγότερο έντονες από αυτές που αναφέρονται στο βασικό σενάριο. Για αυτόν τον λόγο, προετοιμάστηκαν δύο πιο δυσμενή σενάρια:

·         Το σενάριο καθυστέρησης ανάκαμψης, το οποίο διατηρεί την υπόθεση σχετικά με το περιορισμένο αντίκτυπο του COVID-19 στην πιθανή αύξηση του ΑΕγχΠ, αλλά με πολύ πιο έντονη κυκλική κάμψη και μεγαλύτερη φάση ανάκτησης, με αποτέλεσμα την ευρεία αποκατάσταση «σε σχήμα U» και

·         Το δυσμενές διαρθρωτικό σενάριο όπου εκτός από την ισχυρότερη κυκλική ύφεση στο «καθυστερημένο» σενάριο προϋποθέτει ότι η δυνητική ανάπτυξη θα είναι χαμηλότερη την επόμενη δεκαετία. Η αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας ανακάμπτει με χαμηλότερη τάση ανάπτυξης, μέσω χαμηλότερων επενδύσεων ή / και παραγόντων συνολικής παραγωγικότητας (TFP), ανάπτυξη που προέρχεται από μια μακρά περίοδο μειωμένης επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την κρίση να συμβάλλει στην ιστορική πτωτική τάση. Επιπλέον, η βαθύτερη ύφεση και η βραδύτερη ανάκαμψη οδηγούν σε χαμηλότερη επιχειρηματική δραστηριότητα, παράγωντας ένα αποτέλεσμα υστέρησης και μόνιμα υψηλότερη ανεργία.

Ωστόσο, η κρίση του COVID-19 συνεχίζει την πορεία της και οι πλήρεις μεσοπρόθεσμες / μακροπρόθεσμες συνέπειές της είναι αβέβαιος. Συνεπώς, απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση για να μπορούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να προσαρμόζονται και να προσαρμόζουν τις οικονομικές πολιτικές για τον μετριασμό του βραχυπρόθεσμου, μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου αντίκτυπου. Η πορεία ανάκτησης θα εξαρτηθεί σχετικά με τις πολιτικές που εφαρμόζονται. 

Η Επιτροπή υπέβαλε μια περιεκτική πρόταση για μια διαρκή και βιώσιμη ανάκαμψη από την κρίση, χωρίς αποκλεισμούς  με τη «Διευκόλυνση Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας (RRF)»

Ολόκληρη η Έκθεση εδώ

Διαβάστε επίσης: 

Μίμη Ανδρουλάκη. "Βαμπίρ και κανίβαλοι - Το ρίσκο μιας νέας σύγκρουσης των γενεών" (Εκδόσεις Καστανιώτη)

Τάσου Γιαννίτση. "Ασφαλιστικό, Ανάπτυξη, Μακροοικονομία - Οι κρίσιμες διαπιστώσεις"  (Εκδόσεις Πατάκη)

Εμβόλιο Κορονοϊού: Αρχίζει το μάτς? Μάλλον αρχίζει το πάρτυ.

Το ματς άρχισε μεταξύ των εκπροσώπων διαφορετικών επιχειρηματικών ή και πολιτικών συμφερόντων για το καλύτερο και αποτελεσματικότερο εμβόλιο. 

Το πάρτυ άρχισε μεταξύ των εταιρειών για τις μελλοντικές παραγγελίες και τα αναμενόμενα υπερκέρδη.

Καλύτερα να πούμε ότι άρχισαν και τα δυό μαζί 

Στη χώρα μας μόνο για το πρώτο και το τρίτο στη λίστα ακούγονται από τα μήντια συνεχώς το τελευταίο διάστημα διάφορες ειδήσεις, κάτι ακούστηκε και για το τελευταίο στη λίστα αλλά μετά σιγή.

Τα θέματα της αποτελεσματικότητας και των πιθανών παρενεργειών είναι μεταξύ αυτών που "εξετάζονται" και παρουσιάζονται, το κόστος έρχεται τελευταίο. Φυσικά γιατί είναι και το τελευταίο για τους χορτάτους κάτοικους των ανεπτυγμένων χωρών, που μπορούν να το καλύψουν ποικιλοτρόπως (είτε μέσω της ασφάλισής τους, είτε ιδιωτικά). Όμως δεν είναι τελευταίο για κάποιους άλλους που δεν έχουν ούτε να φάνε. Για αυτούς θα είναι το πρώτο ζήτημα. Πολύ περισσότερο που τα εμβόλια που θα πάρουν τελική έγκριση θα έχουν όλα (μετά τις αναγκαίες διορθώσεις που θα γίνουν) αποτελεσματικότητα της τάξης 94-97%. 

Το ζήτημα προς στιγμή είναι ποιός θα το βγάλει πρώτος στην δυτική αγορά. Αυτός θα πάρει και τις πρώτες τεράστιες παραγγελίες και θα έχει μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στους άλλλους παραγωγούς.

Κανείς στα μήντια δεν σκέφτεται τα 4 δις (πάνω απο το 50%) του παγκόσμιου πληθυσμού απο τις πιο φτωχές χώρες, που δεν θα έχουν την "πολυτέλεια" του εμβολίου λόγω αδυναμίας των ντόπιων κυβερνήσεων να το αγοράσουν? 

Θα είναι στην κρίση των κάθε λογής "φιλάνθρωπων" και ΜΚΟ να τους βοηθήσουν. Εκτός και αν παρθεί μια σωτήρια πρωτοβουλία απο τον ΟΗΕ για αυτή τη κατηγορία χωρών

Διαβάστε και αυτό

Δίρφυς: Η μαγεία της φύσης στην Εύβοια

Λίγα χιλιόμετρα απο την Αθήνα και ακόμη πιο λίγα απο τη Χαλκίδα υπάρχει ο ορεινός όγκος της Δίρφυος, ενα φυσικό οχειρό που δέχεται την κακοκαιρία που έρχεται απο τα Βόρεια και ΒΑ και προστατεύει την κεντρική Εύβοια και τη Χαλκίδα " Η Δίρφυς, αν και βουνό μεσαίου υψομέτρου, με την πολυποίκιλη τοπογραφία της, την ιδιαίτερη φύση, τα πυκνά της δάση, τις απόκρημνες σάρες και τα γκρεμοτόπια της, δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Η κορφή Δέλφι (υψομ. 1.743), εκτός από ψηλότερο σημείο της Εύβοιας, είναι και η ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου (εξαιρουμένων βέβαια των κρητικών βουνών). Το μήκος του πολύπλοκου αυτού ορεινού συμπλέγματος, που καταλαμβάνει το σύνολο της Κεντρικής Εύβοιας και περιλαμβάνει αρκετά μικρότερα βουνά, ξεπερνά τα 40 χιλιόμετρα! " (απο την Εφ Συν αυτό και το επόμενο)

" Φυσικά το πιο χαρακτηριστικό τμήμα του ενδιαφέροντος αυτού ορεινού ανάγλυφου είναι ο ηφαιστειογενής κώνος στον οποίο απολήγει η ορεινή κορμοστασιά του βουνού, ορατός από κάθε σχεδόν σημείο όχι μόνο της Εύβοιας, αλλά και από τη Στερεά Ελλάδα, ακόμα και από τα νησιά του Αιγαίου " Περισσότερα στο www.efsyn.gr

"Helmut Newton: The Bad and the Beautiful"

 

Ένα μείγμα τρυφερότητας και λατρείας είναι εμφανές στο ντοκιμαντέρ όπου ο Von Boehm συνεντευξιάζει κάποιες από τις πιο εξέχουσες γυναίκες που φωτογράφισε ο Newton: οι Charlotte Rampling, Claudia Schiffer, Isabella Rosellini, Marianne Faithfull και άλλες αποτίουν φόρο τιμής στο μεγαλείο του ως φωτογράφου και την παιγνιώδη συμπεριφορά του ως συνεργάτη.

Περισσότερα στο https://www.sofokleousin.gr/helmut-newton-the-bad-and-the-beautiful-ntokimanter-apo-ton-gero-

Ο Ρίτσος για την ομορφιά του ανθρώπου

Ίσως εκεί που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία που λέμε, κι η ομορφιά του ανθρώπου (από την «Ελένη»)

Может там, где безнадежно сопротивляются, может быть там начинается история человечества и человеческая красота  («Елена»)

Maybe where one resists without hope, maybe that's where human history and the beauty of man begins ("Helen")

230.000 τόνοι πλαστικών καταλήγουν στα νερά της Μεσογείου κάθε χρόνο (*)

Για τη ραγδαία αύξηση των πλαστικών που καταλήγουν στη Μεσόγειο προειδοποίησε η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN).  Μία νέα έκθεση της Ένωσης διαπιστώνει ότι περίπου 229.000 τόνοι πλαστικών διαρρέουν στη Μεσόγειο Θάλασσα κάθε χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με περισσότερα από 500 κοντέινερ ημερησίως.

Μάλιστα, η έκθεση εκτιμά ότι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο τόνοι πλαστικών έχουν ήδη συσσωρευτεί μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο. Όπως τονίζει η οργάνωση, εάν δεν ληφθούν σημαντικά μέτρα για την αντιμετώπιση της διαχείρισης αποβλήτων, που αποτελεί και τη βασική αιτία της θαλάσσιας μόλυνσης, αυτή η ποσότητα αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2040.

Με βάση τη συλλογή δεδομένων από μελέτες στο πεδίο, η έκθεση, με τίτλο «Mare Plasticum: The Mediterranean», που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Environmental Action, διαπιστώνει ότι οι ροές προέρχονται από 33 χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου. Επισημαίνει,  ότι τα μακρο-πλαστικά που προκύπτουν από την κακή διαχείριση αποβλήτων αποτελούν το 94% της συνολικής διαρροής πλαστικών...

Ειδικότερα, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, η Αίγυπτος (περίπου 74.000 τόνοι/έτος), η Ιταλία (34.000 τόνοι/έτος) και η Τουρκία (24.000 τόνοι/έτος) είναι οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά διαρροής πλαστικών στη Μεσόγειο, κυρίως λόγω των μεγάλων ποσοτήτων κακοδιαχειριζόμενων αποβλήτων αλλά και λόγω των μεγάλων παράκτιων πληθυσμών τους. Κατά κεφαλήν, ωστόσο, το Μαυροβούνιο (8 κιλά/έτος/άτομο), η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία (το καθένα συμβάλλει περίπου 3 κιλά/έτος/άτομο) έχουν τα υψηλότερα επίπεδα διαρροής.

Σημειώνεται, ότι η Ελλάδα, βρίσκεται ένατη από το τέλος ανάμεσα στις 33 χώρες της Μεσογείου όσον αφορά τις διαρροές πλαστικών στη θάλασσα, τέταρτη από το τέλος σε κατά κεφαλήν διαρροές (πολύ λιγότερο από ένα κιλό κατά άτομο), ενώ έχοντας τη μεγαλύτερη ακτογραμμή κατέχει την πρωτιά σε καθαρισμούς ακτών και θαλασσών.

 (*) Πηγή: Ναυτεμπορική

Δείτε όλο το άρθρο εδώ

Αλλαγή κλίματος: Ανάγκη μετάβασης απο τις έγκαιρες προειδοποιήσεις στην έγκαιρη δράση

Μια έκθεση για την κατάσταση των κλιματικών υπηρεσιών του 2020 που περιέχει 16 διαφορετικές περιπτωσιολογικές μελέτες σχετικά με επιτυχημένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για κινδύνους, όπως κυκλώνες και τυφώνες, πλημμύρες, ξηρασίες, καύσωνα, δασικές πυρκαγιές, καταιγίδες με άμμο και σκόνη, ακρίδες ερήμων, σοβαρούς χειμώνες και κατακρημνήσεις παγετώδους λίμνης δόθηκε στη δημοσιότητα πρόσφατα

Η έκθεση, εκπονήθηκε από 16 διεθνείς οργανισμούς και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και προσδιορίζει πού και πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να επενδύσουν σε αποτελεσματικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης που ενισχύουν την ανθεκτικότητα των χωρών σε πολλαπλούς κινδύνους για τον καιρό, το κλίμα και το νερό και παρέχει επιτυχημένα παραδείγματα.

Τονίζει την ανάγκη μετάβασης σε προβλέψεις βάσει επιπτώσεων - μια εξέλιξη από το «τι θα είναι ο καιρός» στο «τι θα κάνει ο καιρός», ώστε οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις να μπορούν να ενεργήσουν νωρίς βάσει των προειδοποιήσεων.

Κατά τα τελευταία 50 χρόνια, περισσότερες από 11.000 καταστροφές έχουν αποδοθεί σε κινδύνους από τον καιρό, το κλίμα και το νερό, με 2 εκατομμύρια θανάτους και 3,6 τρισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομικές απώλειες. Ενώ ο μέσος αριθμός των θανάτων που καταγράφηκαν για κάθε καταστροφή μειώθηκε κατά ένα τρίτο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο αριθμός των καταγεγραμμένων καταστροφών έχει αυξηθεί πέντε φορές και οι οικονομικές απώλειες έχουν αυξηθεί κατά 7 φορές, σύμφωνα με νέα έκθεση πολλών οργανισμών.

Τα ακραία καιρικά και κλιματικά γεγονότα έχουν αυξηθεί σε συχνότητα, ένταση και σοβαρότητα ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και πλήττουν δυσανάλογα τις ευάλωτες κοινότητες. Ωστόσο, ένα στα τρία άτομα εξακολουθεί να μην καλύπτεται επαρκώς από συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, σύμφωνα με την έκθεση του 2017 για τις υπηρεσίες του κλίματος που κυκλοφόρησε τη Διεθνή Ημέρα για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών στις 13 Οκτωβρίου

Το 2018, παγκοσμίως, περίπου 108 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάστηκαν βοήθεια από το διεθνές ανθρωπιστικό σύστημα ως αποτέλεσμα καταιγίδων, πλημμυρών, ξηρασίας και πυρκαγιών. Μέχρι το 2030, εκτιμάται ότι αυτός ο αριθμός θα μπορούσε να αυξηθεί κατά σχεδόν 50% με κόστος περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως,.

Περισσότερα εδώ

Ο Γ.Ρίτσος για τη μοναξιά σαν στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης

Το ξέρω πως καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα, μονάχος στη δόξα και στο θάνατο. 

Το ξέρω. Το δοκίμασα. 

Δεν ωφελεί. 

Άφησέ με νάρθω μαζί σου.

(Απο τη Σονάτα του Σεληνόφωτος)

Η ΛΑΡΚΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ

Η κυβέρνηση βγάζει στο σφυρί την ταλαιπωρημένη μεταλλευτική εταιρεία υπερχρεωμένη και χωρίς καμιά μέριμνα για τους 1.200 άμεσα και τους 4.000 έμμεσα εργαζομένους

Περισσότερα στην ΕφΣυν

Καταστροφική μείωση της βιοποικιλότητας 1970 - 2016

Η μείωση του πληθυσμού των παρακολουθούμενων σπονδυλωτών άγριας ζωής στο διάστημα 1970-2016 είναι τραγική.

Τα ημίμετρα για τα πλαστικά δεν αρκούν - Χρειάζεται ριζική αλλάγή πολιτικής

Τα ημίμετρα για τα πλαστικά δεν αρκούν, ούτε στην Ελλάδα αλλά ούτε στην ΕΕ και όλο το κόσμο

Χρειάζεται ριζική αλλάγή πολιτικής για τη προστασία της φύσης και το μέλλον του πλανήτη

Πότε θα σταματήσουμε τη σπατάλη τροφίμων στη χώρα μας ?

Σίγουρα δεν είναι μόνο το σύνδρομο της κατοχής, ή τα σύνδρομα της δεκαετίας του 50 που έχουν αρνητική επίδραση στο μέσο νεοέλληνα και στο τρόπο που καταναλώνει τρόφιμα αλλά και αγοράζει καταναλωτικά άγαθά. 

Πάιζουν μεγάλο ρόλο επίσης λανθασμένες νοοτροπίες, νεοπλουτισμός, το "μαύρο" χρήμα, ψυχοπαθολογικά προβλήματα, η διαπαιδαγώγηση, ο καταναλωτισμός και το δεν "βαριέσαι, έτσι μάθαμε έτσι κάνουμε"

Μόνο αν αλλάξουμε θα γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί στο διεθνές περιβάλλον και πιο βιώσιμοι σαν κοινότητα.

29η Σεπτεμβρίου Διεθνής Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια και Σπατάλη τροφίμων.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, ο ΟΗΕ ανακύρηξε την 29η Σεπτεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια και τη Σπατάλη Φαγητού.

Eπιτακτική ανάγκη να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε, διανέμουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα - WWF. 

Για την παραγωγή τροφίμων καταστρέφονται σημαντικοί βιότοποι κι παράλληλα εκλύονται χιλιάδες τόνοι αερίων του θερμοκηπίου, θέτοντας σε κίνδυνο εξαφάνισης χιλιάδες είδη σε όλο τον κόσμο και επιδεινώνοντας την θερμική ισορροπία του πλανήτη. 

Eνώ 112 εκατομμύρια Ευρωπαίοι κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο κάθε άτομο στην ΕΕ πετάει στα σκουπίδια 173 κιλά τροφής ετησίως. 

Πρόκειται για ένα κορυφαίο πρόβλημα με περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και ανθρωπισυικές προεκτάσεις.

Οι χώρες που μέχρι το 2050 είναι απίθανο να αποφύγουν οικολογικούς κινδύνους που οδηγούν σε μετακινήσεις πληθυσμών

Το Ινστιτούτο Οικονομικών και Ειρήνης δημοσίευσε πρόσφατα το νέο του εργαλείο ¨Μητρώο Οικολογικών Απειλών¨ που εξετάζει τον αριθμό των οικολογικών απειλών που αντιμετωπίζουν 157 χώρες. 

Εξεταζόμενοι δείκτες είνα η αύξηση του πληθυσμού, η ανάγκες νερού, η επισιτιστική ανασφάλεια, η απειλή ξηρασίας, οι απειλές πλημμύρων, οι κυκλώνες, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και η ανύψωση της στάθμης της θάλασσας. 

Η ανάλυση είναι μοναδική γιατί συνδυάζει για κάθε χώρα τα μέτρα ανθεκτικότητας με τα πιο ολοκληρωμένα οικολογικά διαθέσιμα δεδομένα και ξεχωρίζει τις χώρες και τις περιοχές που είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν οικολογικές καταστροφές τώρα και στο μέλλον.

Μεταξύ των 19 χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό οικολογικών απειλών το 2020 συγκαταλέγονται αρκετές εμπόλεμες χώρες, όπως το Αφγανιστάν, η Συρία, το Ιράκ, Σομαλία και το Τσαντ. 

Η έρευνα αναφέρει ότι περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε 31 χώρες όπου τα επίπεδα ανθεκτικότητας είναι απίθανο να αντέξουν επαρκώς τον αντίκτυπο οικολογικών γεγονότων έως το 2050, με αποτέλεσμα τη μαζική μετατόπιση του πληθυσμού.

Πηγή: www.statista.com

Ο Βίκτορ Ουγκό για τον εικοστό αιώνα

" Στον εικοστό αιώνα, ο θάνατος θα πεθάνει, η σκαλωσιά θα πεθάνει, τα συνοριακά όρια θα πεθάνουν, η βασιλεία θα πεθάνει, τα δόγματα θα πεθάνουν, ο άνθρωπος θα αρχίσει να ζει" 

Ήταν τόσο αισιόδοξος... αλλά περιθώρια και προκλήσεις υπάρχουν ακόμη και σήμερα - στον εικοστό πρώτο αιώνα. Θα υπάρχουν και αργότερα και πάντα

Ο Όσκαρ Ουάιλντ για την Προόδο ως υλοποίηση της Ουτοπίας

" Έναν παγκόσμιο χάρτη που δεν εμφανίζει την Ουτοπία δεν αξίζει ούτε να τον κοιτάξεις, γιατί αφήνει έξω τη μοναδική χώρα στην οποία καταλήγει πάντα η Ανθρωπότητα. 

Κι όταν καταλήξει εκεί η Ανθρωπότητα, κοιτάξει γύρω της και δει μια καλύτερη χώρα, ανοίγει πανιά. 

Η πρόοδος είναι η υλοποίηση κάθε ουτοπίας" 

Κ.Γιαμά: Κάθε μυθιστόρημα είναι ένα τρένο... (Συνέντευξη στη Νικόλ Βότση - Sterea News)

Κάθε μυθιστόρημα είναι ένα τρένο όπου οι επιβάτες διατηρούν την ανωνυμία τους αλλά επιβάλλουν τη φυσική τους παρουσία

Είναι μια φράση που προσωπικά με καθορίζει όταν αρχίζω να συνθέτω το παζλ των ηρώων του μυθιστορήματος. Οι «επιβάτες» είναι οι ήρωες που ακολουθούν την διαδρομή της έμπνευσης. Είναι οι περισσότεροι φανταστικοί – αυτό επιτάσσει ο μύθος – με φανταστικά ονόματα αλλά με γήινα αισθήματα, που μπορεί να τα έχει καθένας από μας. Ο ήρωας «Νέστορας» στο τελευταίο βιβλίο επιβάλλεται λόγω του ρόλου που παίζει στο βιβλίο, είναι αναγκαίος για να προχωρήσει η ιστορία και μας μοιάζει.΄Ισως και τραγικά. ΄Ισως να είναι και ο ίδιος μας ο εαυτός που αυτοκωδικοποιείται. Ποιος ξέρει; To «τρένο» της συγγραφής κρύβει στα.. κουπέ του ανώνυμους ήρωες που καθορίζουν με την φυσική τους παρουσία το τέλος του βιβλίου.

Στις δύσκολες αυτές ημέρες που διανύουμε, τα βιβλία είναι περισσότερο φίλοι και σύμμαχοί μας, από κάθε άλλη φορά;

Είναι ακριβώς αυτό αλλά ο ρόλος του συνεχώς εξελίσσεται, μεταπλάθεται και συντηρείται με νέα «κύτταρα» μέσω των αναγνωστών. ΄Αν δεν υπάρχουν αναγνώστες, ο ρόλος υποβαθμίζεται. Οι παντός είδους κρίσεις στην σύγχρονη κοινωνία ενέχουν ανατροπές που το βιβλίο καλείται να καταγράψει, ακόμη και μέσα από μια απλή, ερωτική ιστορία. Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη παραγωγή βιβλίων, δυσανάλογη με το αναγνωστικό κοινό που έχει γίνει εκλεκτικό αλλά και λιγότερο αριθμητικά σε σχέση με το ξένο αναγνωστικό κοινό. Οι οθόνες των κινητών αντικατέστησαν τη μυρωδιά του μελανιού και του χαρτιού του τυπογραφείου και τα μυθιστορήματα διαβάζονται πλέον on line. Να! η νέα μορφή της λογοτεχνίας που είναι αλήθεια ότι δεν την αγαπούν και δεν την ενστερνίζονται όλοι όσοι διαβάζουν. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει και μας επηρεάζει.

Ολόκληρη η συνέντευξη εδώ

Πλημμύρες στους Δήμους Χαλκίδας και Διρφύων-Μεσσαπίων: Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου;

Του Βασίλη Λύκου Διδάκτωρα Ολοκληρωμένης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Πανεπιστημίου Κρήτης

Τα ποτάμια οικοσυστήματα είναι υγροτοπικά συμπλέγματα, που λειτουργούν ως «σφουγγάρι» για τις γύρω περιοχές. Εξισορροπούν και εκτονώνουν τα έντονα καιρικά φαινόμενα, δεν επιτρέπουν μεγάλες θερμοκρασιακές μεταβολές και είναι σημαντικά για τη γεωργική& οικονομική ανάπτυξη της γύρω περιοχής. Συνήθως αποστραγγίζουν μεγάλους δασικούς ορεινούς όγκους και αποτελούνται από ένα σύστημα χειμάρρων, παραπόταμων και ρυακιών μέσω των οποίων γίνεται η κατείσδυση των όμβρων προς τις υπόγειες υδροφορίες (εμπλουτισμός) ενώ παράλληλα το επιπλέον νερό απορρέει προς τη θάλασσα μέσω, ενός συστήματος μαιανδρισμών. Σημαντικές είναι επίσης οι περιοδικά πλημμυρικές πεδιάδες με παρόχθια βλάστηση, που αναπτύσσονται εκατέρωθεν της κυρίας κοίτης των ποταμών.

Στην περίπτωση της φονικής πλημμύρας της Εύβοιας στις 9 Αυγούστου, που στοίχισε τη ζωή σε 8 συμπολίτες μας κανένα από τα παραπάνω βασικά χαρακτηριστικά ενός κλασσικού ποτάμιου συστήματος δεν υπήρχε ή μάλλον είχε κατάφορα αλλοιωθεί προς χάρη της άναρχης οικιστικής ανάπτυξης και της ανεξέλεγκτης γεωργικής και βιομηχανικής μεγέθυνσης. Ο καθένας μπάζωνε ό, τι ήθελε. Έχτιζε όπου ήθελε. Έκλεινε παραποτάμους όταν ήθελε. Άνοιγε αγροτικούς δρόμους όταν τους χρειαζόταν. Εξέτρεπε την κοίτη των ποταμών όταν αυτή δεν τον βόλευε. Χρησιμοποιούσε τους ποταμούς ως λατομεία για την ανοικοδόμηση της περιοχής με συνεχείς αμμοχαλικοληψίες, ξεκοιλιάζοντας την κοίτη και τη στερεοπαροχήτων ποταμών. Κυρίως, όμως, έκλεινε το δέλτα τους για να αποκτήσει παραθεριστική κατοικία παρά θιν’ αλός. Επιπλέον αποψίλωνε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα, που υπήρχαν στη λεκάνη απορροής των ποταμών ενώ διατάραζε με αλλεπάλληλες – επαναλαμβανόμενες κάθε χρόνο – φωτιές τον τροφοδότη, ορεινό όγκο της Δίρφυος, που αποστραγγίζεται από το Μεσσάπιο και το Λήλαντα ποταμό βόρεια και νότια της Χαλκίδας αντίστοιχα. 

Κι όλα αυτά με τις ευλογίες της Περιφέρειας και παλιότερα της Νομαρχίας, που «αντάλλασσαν» την οικολογική ισορροπία της ευαίσθητης αυτής περιοχής για μια χούφτα ψήφους όταν οι ίδιες δεν παρατυπούσαν χτίζοντας σε πλημμυρικά επικίνδυνες περιοχές βάσει των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων από τις Πλημμύρες, που ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία το 2017 και υπάγονταν στην Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΝ, που πρόσφατα καταργήθηκε. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι ασφαλτόδρομοι, κλειστά γυμναστήρια, γέφυρες της περιοχής, και γενικότερα περιφερειακές υποδομές, που είχαν παραδοθεί και είχαν κοπεί κορδέλες, από λίγα χρόνια μέχρι τρεις μήνες πριν, καταστράφηκαν ή υπέστηκαν σημαντικές ζημιές από την πρόσφατη πλημμύρα στην Εύβοια. Αλήθεια ποιος υπέγραψε για την παράδοση αυτών των έργων πάνω στις όχθες του Λήλαντα και ποιος τα παρέλαβε; Και γιατί δεν εισακούστηκαν εισηγήσεις, με ώριμες μελέτες, των τεχνικών υπηρεσιών για έργα ανάσχεσης και προστασίας από πιθανά ακραία φυσικά φαινόμενα στο μέλλον; Γιατί δεν υλοποιήθηκαν εγκαίρως τα εγκεκριμένα αντιπλημμυρικά έργα, ύψους 1, 8 εκατ. ευρώ, στα ανάντη της πόλης των Ψαχνών και αφέθηκαν να καταστραφούν τα Πολιτικά, να πλημμυρίσουν τα Ψαχνά και να «μπαζωθεί» από λάσπη και φερτά υλικά η παραλιακή Ν. Αρτάκη;

Γιατί είναι άλλο η Κλιματική αλλαγή που επιτείνει το μέσο όρο του ύψους των υετών, τη διάβρωση των παραθαλάσσιων περιοχών, την άνοδο των θερμοκρασιών και είναι άλλο η Κτηματική αλλαγή, που προκαλείται από κακοτεχνίες, ασύδοτη δόμηση και αποψίλωση δασικών εκτάσεων και δασών στα ανάντη προκειμένου κάποιοι να εκμεταλλευτούν φτηνές δημόσιες εκτάσεις προς πάσαν χρήσην, που ακριβώς επειδή ανήκουν σε όλους κανείς δεν επιβαρύνεται το κόστος της υποβάθμισής τους – τουλάχιστον – βραχυπρόθεσμα και γι’ αυτό κανείς δεν ενδιαφέρεται για την προστασίας τους. Σκεφτείτε μόνο ότι στην Εύβοια έχουμε ανά τρεις ημέρες μια πυρκαγιά όπου καταστρέφονται 92 στρέμματα αγροτοδασικά και 38 δασικά οικοσυστήματα! Όταν λοιπόν διαταράσσεις κι εξαφανίζεις πλήρως δασικά και ποτάμια, υγροτοπικά οικοσυστήματα ποιος σου φταίει μετά; Ο κακός σου ο καιρός, η κλιματική αλλαγή, η κακή σου μοίρα ή το γεγονός ότι δεν υπήρχαν προκαταρκτικές αξιολογήσεις κινδύνων πλημμύρας, χάρτες επικαιροποιημένοι επικινδυνότητας και σχέδια διαχείρισης κινδύνων των λεκανών απορροής των ποταμών; Υπήρχε χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός ή είχαν καθοριστεί χρήσεις γης; Εδώ ακόμη κι αυτό το έρημο το 112 δεν λειτούργησε για να ενημερώσει τους κατοίκους όταν τρεις μέρες πριν τόσο η ΕΜΥ όσο κι ο Δήμος Ψαχνών προειδοποιούσαν για έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες στην περιοχή κι όταν όλοι γνωρίζουν ότι τουλάχιστον ο Λήλαντας στο Βασιλικό κάθε δεκαετία, δίνει ένα μεγάλο πλημμυρικό φαινόμενο. Και να σκεφτεί κανείς ότι η Ε.Ε. διαθέτει 6, 3 δις ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων ορθών πρακτικών για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Όμως όπως λέει και μια τούρκικη παροιμία, στου κακού τη σκάλα ακόμη και στο προτελευταίο κάτω σκαλοπάτι να σταματήσεις πάλι όφελος έχεις. Επομένως το θέμα είναι τι κάνουμε από εδώ και πέρα. Καταρχήν σύμφωνα με το Στόχο 15 της Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ε.Ε. περί προστασίας δασών και βιοποικιλότητας, θα πρέπει άμεσα να γίνει η αποκατάσταση των ορεινών όγκων της Δίρφυος με την αναγέννηση των καμένων κωνοφόρων δασών, σκληρόφυλλης αείφυλλης βλάστησης και μεταβατικών δασών θάμνων σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία δορυφορικής χαρτογράφησης COPERNICUS. Σημαντικά είναι και τα έργα ορεινής υδρονομίας με φυσικά υλικά. Αν δεν υπάρχει βλάστηση να συγκρατεί, να επιβραδύνει και να απορροφά τα νερά της βροχής στα ανάντη, τα κατάντη κοντά στη θάλασσα πάντα θα πλημμυρίζουν, όσα φράγματα από τσιμέντο κι αν κατασκευαστούν. Επιπλέον πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί αυστηρά ο κανόνας ότι οι καμένες εκτάσεις των ιδιαίτερων αυτών δασικών οικοσυστημάτων δεν επιδέχονται καμία αλλαγή χρήσης και μεταβολή του προορισμού τους όσα χρόνια κι αν περάσουν.

Επιπλέον πρέπει να απομακρυνθούν, με απαλλοτριώσεις, όλα τα αυθαίρετα  (νομιμοποιημένα και μη) από τις κοίτες των ρεμάτων και ποταμών και να δοθεί στα ρέματα ο απαραίτητος χώρος εκτόνωσης της πλημμύρας. Δεν γίνεται ο Λήλαντας, ο μεγαλύτερος ποταμός στην Εύβοια να έχει μετατραπεί σε κανάλι με πλάτος δέλτα, μόνο 35 μέτρα! Παράλληλα είναι αναγκαίο να σταματήσουν οι εγκιβωτισμοί ρεμάτων με τσιμέντο και συρματοκιβώτια, παγκοσμίως ξεπερασμένης αντίληψης (τα εγκιβωτισμένα ρέματα είναι επικίνδυνα γιατί το νερό δε συναντά αντιστάσεις και η ορμή κι η ταχύτητά του αυξάνονται, ενώ μειώνονται οι χρόνοι υπερχείλισης), και να χρησιμοποιούνται για στηρίξεις πρανών, φυσικά υλικά (soilbioengineering).

Επίσης χρειάζεται μελέτη ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής διαχείρισης συνολικά σε όλη τη λεκάνη απορροής των ποταμών, όπως άλλωστε επιτάσσουν και οι Οδηγίες της Ε.Ε. κι όχι αποσπασματικά έργα για ημέτερους εργολάβους, που δεν λύνουν το πρόβλημα αλλά το μεταθέτουν παρακάτω ή και αλλού. Ακόμη πρέπει επιτέλους να γίνουν οριοθετήσεις ρεμάτων με κριτήριο την ασφάλεια των πολιτών την περιβαλλοντική προστασία των ποτάμιων οικοσυστημάτων και τη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής

Τέλος χρειάζεται άμεσα – για να μην καταλήξει η Κ. Εύβοια να γίνει Αθήνα, που είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χωρίς κάποιον μεγάλο ανοικτό ποταμό να τη διασχίζει – αποκάλυψη αστικών ρεμάτων. Είναι μια ορθή, βέλτιστη πρακτική που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο πια και έχει ως στόχο την περιβαλλοντική, κλιματική & οικονομική αναβάθμιση των περιοχών που γειτνιάζουν μ’ αυτά.

Όλα τα παραπάνω δεν είναι δύσκολα ούτε κοστοβόρα αρκεί να υπάρξει πραγματική πολιτική βούληση για να λυθεί το πρόβλημα κι όχι να μετατεθεί στο μέλλον όταν θα έχει λήξει η θητεία των ιθυνόντων. Όμως χρειάζονται ακόμη να αναπτυχθούν και μοντέλα έγκαιρης πρόγνωσης φυσικών καταστροφών με σύγχρονες μεθόδους τηλεπισκόπισης και τηλεμετρίας, που θα υπάγονται σε ένα επιστημονικά και τεχνολογικά άρτιο Πράσινο Παρατηρητήριο στην Εύβοια. Αυτό θα εφαρμόζει συστήματα monitoring για μία σειρά από βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες των ευαίσθητων φυσικών οικοσυστημάτων του νησιού, από τα νερά των θαλασσών, που έχουν ρυπανθεί σημαντικά από τις χιλιάδες τόνους φερτών υλικών, νεκρών ζώων, πετρελαιοειδών και πλαστικών, που παρασύρθηκαν από την πρόσφατη πλημμύρα έως την αναγέννηση ιδιαίτερων ενδιαιτημάτων που απειλούνται από τις συνεχείς πυρκαγιές στο νησί.

Γιατί διαφορετικά, όπως έλεγε κάποτε κι ένας φιλόσοφος – συγγραφέας, θα εξακολουθήσουμε να κατηγορούμε ότι τα νερά του ποταμού είναι βίαια κι όχι οι (ανθρωπογενώς κατασκευασμένες) όχθες του, που τον περιορίζουν...

Τα προκαταρκτικά συμπεράσματα και προτάσεις για τη πρόσφατη πλημμύρα στην Εύβοια

Χθες δημοσιεύθηκαν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα και δεδομένα που αφορούν στις πλημμύρες που έπληξαν περιοχές της Εύβοιας στις 9 Αυγούστου 2020 και προέκυψαν στο πλαίσιο επιστημονικής αποστολής, με τη συμμετοχή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Τμήματος Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Αστεροσκοπείου.

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ / ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Έντονη βροχόπτωση: Η πολύ έντονη βροχόπτωση υψηλής έντασης που σημειώθηκε στην περιοχή της κεντρικής Εύβοιας και κυρίως στα μεγαλύτερα υψόμετρα γύρω από τη Δίρφη και δυτικά της αποτελούν την κύρια αιτία των πλημμυρικών φαινομένων. Με βάση τα στοιχεία η καταιγίδα έμεινε για αρκετές ώρες πάνω από την περιοχή και ανατροφοδοτήθηκε δίνοντας πολύ μεγάλα ποσά βροχόπτωσης. 

2. Μεγάλη χωρική εξάπλωση των φαινομένων: Η μεγάλη έκταση των φαινομένων προκύπτει αφενός από την χωρική εξάπλωση της καταιγίδας αλλά και το γεγονός ότι ο μεγάλος όγκος των υδάτων παρελήφθη από δύο λεκάνες απορροής οι οποίες απορρέουν στο βόρειο και στο νότιο Ευβοϊκό σε μεγάλες αποστάσεις από τον πυρήνα της καταιγίδας αλλά και μεταξύ τους. Η μορφολογία των λεκάνων ήταν επίσης σημαντική: Οι έντονες μορφολογικές κλίσεις των λεκανών ενίσχυσαν τον όγκο της απορροής και τον ρυθμό της διάβρωσης προκαλώντας κατολισθήσεις και άλλες αστοχίες στα ορεινά. 

3. Ο όγκος και η ραγδαιότητα της βροχής δημιούργησε το πρωτοφανές φαινόμενο έντονης αυλάκωσης και χαράδρωσης σε επιφανειακούς γεωλογικούς σχηματισμούς βάθους έως και δύο μέτρων ακόμα και σε ανώτερα σημεία των λεκανών εκεί που ξεκινά η επιφανειακή απορροή. 

4. Ο ρόλος της πυρκαγιάς 2019: Η πυρκαγιά του 2019, συνετέλεσε στην αύξηση των φερτών υλικών και του όγκου των υδάτων. Ο ρόλος της όμως περιορίζεται σε ένα μόνο κλάδο της λεκάνης απορροής του Μεσσάπιου (Ψαχνά) και επομένως εκτιμάται ότι έχει περιορισμένο ρόλο στην εκδήλωση των φαινομένων. 

5. Ιδιαίτερη μορφολογία στις εκβολές: Στην εκβολή του Ποταμού Λήλαντα η μορφολογία που απαντάται είναι εκείνη του αλλουβιακού ριπιδίου με αποτέλεσμα ο φυσικός χώρος πλημμύρας να σχηματίζει μια μορφή βεντάλιας από τον οικισμό «Λευκαντί» έως τον οικισμό «Άγιος Νικόλαος». Κατά συνέπεια ο χώρος αυτός πλημμύρισε και πλημμυρίζει σε κάθε πλημμυρική απορροή του ποταμού. 

6. Ανθρώπινες παρεμβάσεις και υποδομές: Κατά θέσεις οι ανθρώπινες παρεμβάσεις μείωσαν κρίσιμες διατομές οι οποίες ενίσχυσαν τα πλημμυρικά φαινόμενα. 

7. Εκτιμάται ότι η περιοχή χρήζει εκπόνησης σχεδίου ολοκληρωμένης διαχείρισης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και άμεσων επεμβάσεων στις λεκάνες απορροής που επλήγησαν. Επιπρόσθετα, η κατασκευή ανασχετικών φραγμάτων ανάλογα με την περίπτωση και την τοποθεσία θα μπορούσε να ανασχέσει την ροή των υδάτων ενώ παράλληλα θα εξυπηρετούσε άλλες ανάγκες σχετικές με την ύδρευση και την άρδευση. 

8. Ειδικότερες προτάσεις που θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή στην περιοχή με θετικά αποτελέσματα: Ειδικά χωροταξικά – φυσικογεωγραφικά - γεωπεριβαλλοντικά σχέδια ευαίσθητων περιοχών (π.χ. εκβολές Λήλαντα, Πολιτικά), το οποία θα έχουν ως στόχο και την μείωση των επιπτώσεων από μελλοντικές καταστροφές - Πρότυπα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης στις συγκεκριμένες υδρολογικές λεκάνες - Ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή τοπικού συστήματος ενημέρωσης – ειδοποίησης μέσω κινητής τηλεφωνίας.

Ολόκληρη την ανακοίνωση μπορείτε να βρείτε στο:

https://edcm.edu.gr/images/docs/newsletters/Newsletter_19_2020_Evia_flood.pdf

«Αλληλεγγύη για όλους»: Συλλογή ειδών για τους πλημμυροπαθείς

Η "Στερεά Υπεροχής" στηρίζει και ενισχύει την προσπάθεια του δικτύου «Αλληλεγγύη για όλους».

Καλούμε τα μέλη και τους φίλους της παράταξής μας, να στηρίξουν όσο μπορούν αυτή την πρωτοβουλία.
Η «Αλληλεγγύη για όλους», η ομάδα της Χαλκίδας, ξεκινά έναν μαραθώνιο συλλογής ειδών, (μια και οι ανάγκες είναι μακροχρόνιες), που θα στηρίξουν σε πρώτη φάση, τους ανθρώπους μας, να σταθούν στα πόδια τους, να ξανακάνουν κατοικήσιμα τα σπίτια τους, να πάρουν κουράγιο, να αισθανθούν ότι είμαστε δίπλα τους και τους στηρίζουμε,να ξαναγεννηθεί η ελπίδα.
Κάθε απόγευμα, μετά τις 6.00 μ.μ., στο Εργατικό Κέντρο Χαλκίδας, θα λειτουργεί Αποθήκη, στην οποία θα συγκεντρώνονται για διανομή:
* Είδη πρώτης ανάγκης: Καθαριστικά σπιτιού, σκούπες, φαράσια, σφουγγαρίστρες, κουβάδες.
* Χαρτικά: Χαρτιά Κουζίνας και Υγείας, πάνες για μωρά.
* Σεντόνια, Πετσέτες.
* Ρούχα και Παπούτσια.
* Τρόφιμα: Ξηρά τροφή, γάλα, κονσέρβες, φρυγανιές, μπισκότα.

Θεομηνία;΄Η ολιγωρία και ευθύνες;

Του Γ.Βουκούτη, Συντονιστή Ο.Μ. Χαλκίδας του ΣΥΡΙΖΑ

Το μοιρολόι δεν έχει κοπάσει ακόμη. Oκτώ  άνθρωποι παρασύρθηκαν από τη λάσπη, με την οποία χτίστηκε η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες. Μια χώρα που βγάζει τα μάτια της. Και όλοι αυτοί που την διαφέντεψαν όλα αυτά τα χρόνια, θλίβονται και εκστομίζουν στερεότυπες δικαιολογίες και αντιλήψεις, που πάλι σκοπό έχουν να αποσείσουν από πάνω τους τις ευθύνες και ενοχές. Αν αναλάμβαναν τις βαριές ευθύνες τους, θα καταλάβαιναν πως υπήρξαν ένοχοι μιας επαναλαμβανόμενης τραγωδίας, για την οποία κανείς ως τώρα δεν τους τιμώρησε. Κι όταν δεν σιωπούν, αλυχτούν: Ακραία καιρικά φαινόμενα. Θεομηνία. Επιλογή που βολεύει. Απεκδυόμαστε των ευθυνών μας ως οργανωμένη κοινωνία. Βρίσκουμε κάποιον Θεό, όποιος κι αν είναι αυτός και του φορτώνουμε τις δικές μας ευθύνες. Έτσι καλύπτουμε, με επικίνδυνο τρόπο, μια διαχρονική ευθύνη όλων εκείνων που ενεπλάκησαν στον σχεδιασμό, εκτέλεση αλλά και νομιμοποίηση, άστοχων επεκτάσεων πολεοδομικών σχεδίων, νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων, αλλά και ακατάλληλων αντιπλημμυρικών έργων.                                                                 

Ο μύθος ξαναμοντάρεται στο καλοταϊσμένο τηλεοπτικό πεδίο, εκεί που κατασκευάζονται οι νέοι μύθοι.

Βολεύει να γίνει η φύση ο αποδιοπομπαίος τράγος. Γιατί τότε θα παρασύρει με τα νερά της και θα ξεπλύνει τις ενοχές και την εγκληματική αδιαφορία όσων ασέβησαν στη φύση, για να ικανοποιήσουν τα συμφέροντα της εκλογικής τους πελατείας. Η απληστία για το οικονομικό κέρδος, η βλακεία και τα μικροπολιτικά και ολιγαρχικά συμφέροντα μας οδήγησαν σε τέτοιο σημείο αλλοτρίωσης, ώστε να μπαζώσουμε κάθε ρέμα και ποτάμι, να κάψουμε εκατομμύρια στρέμματα δασών και πρασίνου.

Προχθές το νερό της βροχής, θεριεμένο από τη δυνατή καταιγίδα, ξαναθυμήθηκε τον δρόμο που δικαιωματικά εδώ και αιώνες τού ανήκει και όρμησε ξέφρενα να περάσει, δείχνοντας την πραγματική δύναμη της φύσης παρασέρνοντας σαν αθύρματα και μετατρέποντας σε άμορφες μάζες τα λαμαρινένια είδωλα της εποχής μας, που μερικά από αυτά πήρανε μαζί τους και κάποιους δυστυχείς συνανθρώπους μας. Η αλαζονεία, η αυθαιρεσία, η απληστία και η αμετροέπεια που μας χαρακτηρίζει, ώστε να καταντήσουμε να υβρίζουμε τη φύση, πληρώνεται δυστυχώς πολύ ακριβά και θα πληρωθεί πολύ ακριβότερα στο μέλλον.

 

Στις σημερινές πλημμυροπαθείς περιοχές μας, ίδια η κατάσταση το 2006 και το 2009. Οι καταστροφικές πλημμύρες που κόστισαν τη ζωή σε 8 ανθρώπους και έπληξαν καίρια κατοικίες και επιχειρήσεις, επαναφέρουν στη δημόσια συζήτηση τα ζητήματα της άναρχης δόμησης, των εγκληματικών παρεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον, της αντιπλημμυρικής προστασίας, της καταστροφικής διαχείρισης των πόρων από την πολιτεία.Η αποσπασματική -σε βαθμό εγκλήματος- πολιτική κυβερνήσεων και Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξυπηρέτησε την πελατειακή λογική που διέτρεχε το πολιτικό σύστημα. Αντί για έργα ουσίας, κάποιοι προτιμούσαν έργα βιτρίνας, ενώ έκαναν τα στραβά μάτια σε παρανομίες, ώστε να αποφύγουν τον συνολικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του προβλήματος στέγασης των φτωχότερων στρωμάτων.

Η επανάληψη των ίδιων συμπερασμάτων ύστερα από κάθε κακοκαιρία δεν οδήγησε ποτέ στην κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που θα προστατεύει τους πολίτες από τις καταστροφές.

Η μόνη μας ελπίδα είναι να παραδειγματιστούμε από τις καταστροφές και να δουλέψουμε με συναίσθηση ευθύνης για επείγουσα αντιπλημμυρική προστασία των περιοχών που έχουμε εγκαταλείψει στη μοίρα τους, δίνοντας διέξοδο στις φυσικές ροές του νερού.  

Καθώς τα δάκρυα στεγνώνουν, περιμένουν οι νομοθετικές και διοικητικές πρωτοβουλίες. Να θωρακιστούν οι αδύναμοι από την αδιαφορία όσων κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου στα προστατευμένα σπίτια τους.

ΥΓ.1 Η κυβέρνηση της Ν.Δ. και οι εκπρόσωποί της (Χαρδαλιάς κ.ά.) να σταματήσουν τα χυδαία ψέματα και τον εμπαιγμό για να αποσείσουν τις ευθύνες τους. Οι ευθύνες και η ολιγωρία τόσο της κυβέρνησης όσο και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας είναι δεδομένες και μεγάλες. Ευχόμαστε να σκύψουν πάνω από τα προβλήματα των συμπολιτών μας και να μην συνεχίσουν την ίδια τακτική που εδώ και ένα χρόνο δεν έχει αποδώσει καμία αρωγή σε πληγέντες συμπολίτες μας. Ας είχαν τουλάχιστον το θάρρος να πουν μια συγγνώμη στους πληγέντες και τις οικογένειες των θυμάτων.  Αρκετά πια με  τη …συμπάθεια και τη θλίψη τους.

ΥΓ.2  Είναι χρέος της Κυβέρνησης και επείγουσα κοινωνική ανάγκη η άμεση υλική ενίσχυση των πληγέντων, ιδίως των ανέργων, εποχιακά εργαζομένων και των πιο αδύνατων οικονομικά ανθρώπων.                                          

• Άμεση αποκατάσταση των δικτύων ύδρευσης και ρεύματος και των άλλων υποδομών.
• Ενίσχυση  σε στελεχιακό δυναμικό των υπηρεσιών των Δήμων για  συγκρότηση επιτροπών για τη καταγραφή των καταστροφών σε επιχειρήσεις, αγρότες, κτηνοτρόφους και νοικοκυριά, με την ολοκλήρωση των αυτοψιών εντός μίας εβδομάδας.
• Έκτακτη επιχορήγηση στις επιχειρήσεις των πληγεισών περιοχών της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας οι οποίες λόγω της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και καταστροφής των παραλιών ουσιαστικά οδηγούνται σε κλείσιμο.

Τεχνικό Πρόγραμμα της "πεπατημένης" για διαβούλευση στη Χαλκίδα

Ηχηρή διάψευση των προσδοκιών των δημοτών της πόλης αλλά και των υποστηρικτώνν της νέας Δημοτικής Αρχής αποτελεί το τεχνικό πρόγραμμα του ΔΧ που τέθηκε σε διαβούλευση. 

• Πλήρης απουσία αειφόρου προσεγγισης για τα προβλήματα της πόλης
• Όλα "τσιμέντο και άσφαλτος να γίνουν", ανυπαρξία έργων κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα
• Απουσία προτάσεων ή έστω μελετών για έργα οραματικού χαρακτήρα
• Απουσία αντιμετώπισης των "βιομηχανικών σπαραγμάτων" που ρυπαίνουν τον πολεοδομικό ιστό χρόνια τώρα
• Έλλειψη οποιασδήποτε αναφοράς αξιοποίησης του παλιού νοσοκομείου και της δωρεάς του Υπ.Αγροτικής Ανάπτυξης στην Αρτάκη
• Απουσία προτάσεων ουσιαστικής αξιοποίησης της υπάρχουσας δημοτικής περιουσίας για τις ερχόμενες γενεές
• Πασσαλείματα εδώ και εκεί που ουσιαστικά σπαταλούν τους δημόσιους πόρους αντι να τους κατευθύνουν σε έργα ουσίας

Και πολλά άλλα...

Ο αντισυστημικός Σταμάτης Κραουνάκης, άφησε το στίγμα του στη σκηνή του 4ου bio – Mechanical festival

“Let’s go party”: Ο Σταμάτης Κραουνάκης, εμφανώς αντισυστημικός, άφησε το στίγμα του καταμεσής στη σκηνή του 4^ου bio – Mechanical festival

Κείμενο – φωτογραφίες Κατερίνα Γιαμά – Θέατρο Χαλκίδας

Με όπλο την μαγική δύναμη της μουσικής και το αδιαμφισβήτητο τάλαντο της επικοινωνίας τους με το κοινό, ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Σπείρα με φίλους μουσικούς δεν άφησαν το παραμικρό περιθώριο χρόνου σε όσους είχαν την τύχη να τους ακούσουν, το Σάββατο το βράδυ στον Πολιτιστικό χώρο της Αυλιδείας Αρτέμιδας. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεών του το 4^ο bio – Mechanical festival άφησε, ως προτελευταία γεύση, το μουσικό αυτό σχήμα με επικεφαλής τον ανατρεπτικό Έλληνα μουσικό που έδωσε ηχηρό μήνυμα αισιοδοξίας στους ακροατές, αποδεικνύοντας ότι οι παντός είδους κρίσεις αντιμετωπίζονται δραστικά με την πολιτιστική δραστηριότητα, το πηγαίο χιούμορ, το μπρίο, την καλοστημένη σάτιρα και την έκφραση του σώματος. Στο «σχήμα» που αναστάτωσε τις κερκίδες κερδίζοντας πόντο πόντο το κέφι και την έντονη συμμετοχή του κοινού, συμμετείχαν οι Βαϊος Πράπας(φωνή – κιθάρα – μπουζούκι), Σάκης Καραθανάσης(φωνή – κιθαρόνι – καχόνε), Γιώργος Στιβανάκης(φωνή – μαράκες, ντέφι), Κώστας Μπουγιώτης(φωνή – καχόνε), Χρήστος Γεροντίδης(φωνή – καχόνε), Γιώργος Ταμιωλάκης(τσέλλο), Δημήτρης Ανδρεάδης(πλήκτρα).

Το πρόγραμμα διέθετε τα πάντα. Μια πλούσια και ευρηματική γκάμα χαρακτηριστική για τις ευρηματικές εναλλαγές της, αφενός «ανέβαζε» τους τόνους προκαλώντας ένταση και σασπένς, αφετέρου τους «κατέβαζε», δημιουργώντας ημισκότεινα σκηνικά στυλ καμπαρέ- town και φωνές που «σφυροκοπούσαν» απροκάλυπτα το συναίσθημα. Λαϊκά της περασμένης δεκαετίας, παραδοσιακά, ρετρό, ξένες μπαλάντες με αποκαλυπτικές ερμηνείες, κοινωνική σάτιρα που τσάκιζε κόκκαλα ή που άγγιζε επιδερμικά αλλά επιδέξια την ευαισθησία των ακροατών, τραγούδια που έχουν αφήσει εποχή από τις πρώτες του και κατ’ εξακολούθηση συνεργασίες με την Λίνα Νικολακοπούλου και γνωστούς ‘Ελληνες τραγουδιστές, μουσικά όργανα σε συστοιχία αλλά και..χωρίς αυτήν, ανάμικτα αλλά και σύμμικτα. «Αυτή η νύχτα» που την τραγούδησε και το κοινό, «Τα πιο ωραία λαϊκά» , «Μια πόλη μαγική», «Η κουπαστή» με το «Φίλα με» και «Όταν έχω εσένα» μετέτρεψαν την μουσική του παράσταση σε μια επαναλαμβανόμενη, αλλά συνήθιστη «οπερέτα» όπου όλοι και όλα κινούνταν αδιάκοπα με διαφορετικούς ρυθμούς εναρμονισμένους μεταξύ τους. Το ερωτικό στοιχείο διαπερνούσε τη θεματική του κάνοντάς το να φαντάζει άλλοτε σαν επίγεια αναγκαιότητα και άλλοτε σαν μεταφυσική αναζήτηση. 

Πριν το θεαματικό τέλος – αν και στην περίπτωση Κραουνάκη το τέλος είναι μια δεύτερη παράσταση – ερμήνευσε ένα τραγούδι βασισμένο σε σύγχρονο άρθρο της Έλενας Ακρίτα που όπως είπε, χωρίς να «μασάει» τα λόγια του, τον συγκλόνισε για την αλήθεια του. Μέσα στο σκοτάδι – που εναλασσόταν με εντυπωσιακούς φωτισμούς των προβολέων - ενός πρώην ανενεργού λατομείου, ο Κραουνάκης (Σταμάτης για τους περισσότερους λόγω της αμεσότητάς του) υποκλίθηκε με την ταπεινότητα του καλλιτέχνη που γνωρίζει πολύ καλά πώς να κερδίζει την συμπάθεια του κοινού και να την μετουσιώνει σε πολύωρη, μουσική πανδαισία με εσάνς καυστικού χιούμορ.

Το Θέατρο Χαλκίδας συναντά τον μύθο ενδίδοντας στην γοητεία των Ομηρικών επών

 

 

Το Θέατρο Χαλκίδας «Αναχωρεί από την Ωγυγία» για ένα τριήμερο  και συναντά τον μύθο  ενδίδοντας στην γοητεία των Ομηρικών επών

Κείμενο – φωτο: Κατερίνα Γιαμά – Θέατρο Χαλκίδας

Το ταξίδι του Οδυσσέα εν μέσω θεϊκών και θνητών δυσκολιών, φιλοσοφικών διλημμάτων και νοσταλγίας για την πατρίδα του με ζωντανέ αφηγήσεις και έντεχνα ευρήματα, παρουσιάστηκε, σε πείσμα ποικίλων ανασταλτατικών παραγόντων(συμπεριλαμβανομένου και του κορονοϊού) την Πέμπτη το βράδυ στη σκηνή του Πολιτιστικού χώρου της Αυλιδείας Αρτέμιδας σε παραγωγή του Θεάτρου Χαλκίδας. Το «τρίτο κουδούνι» αντήχησε μέσα στην απλόχωρη αγκαλιά του παλιού νταμαριού και η  πέμπτη ραψωδία της Ομηρικής Οδύσσειας σε σκηνοθεσία και δραματουργία της Μαρίας Βαρδάκα πήρε τη θέση της επάξια ενώπιον των θεατών που έσπευσαν να απολαύσουν την πρεμιέρα της παράστασης ενώ αναμένονται δύο ακόμη παραστάσεις απόψε Παρασκευή 31 Ιουλίου και την Κυριακή 2 Αυγούστου. 

Η ενδυματολογική επιμέλεια ανήκει στην Βάσω Λευκούδη, η μουσική επένδυση στην Μαίρη Χουλιέρη,  η χορογραφία στην Δήμητρα Αγραφιώτη και η μουσική διδασκαλία των τραγουδιών στον Νικηφόρο Κουρμπέτη. Την επιμέλεια του προγράμματος έχει η ΄Εστερ Σώτια Λουκά, την δημιουργία της αφίσας ο Πέτρος Χριστούλιας ενώ στον σκηνοθετικό βοηθητικό ρόλο είναι ο Θεόφιλος – Ιάσονας Τσουκαλάς. Τους ρόλους ερμήνευσαν μέλη της θεατρικής ομάδας  Θεάτρου Χαλκίδας που κάτω από την έμπειρη «μπαγκέτα» της Μαρίας Βαρδάκα απέδωσαν  βάσει του περιορισμένου χρόνου που διέθεταν, με καλλιτεχνική αξιοπιστία και αξιοσημείωτη ερμηνευτική συνέπεια. 

Στους ρόλους οι : Νίκος Αθανασιάδης, Λιζ Αθανασιάδη – Γκάρντερ, Ελένη Αλεξανδρή, Ματούλα Αναστασίου, Ευρώπη Ευαγγελοπούλου, Σουζάνα Αθανασιάδου, Μαρία Καράκωστα, Εύη Κονοβέση, Βασιλική Κοτσανταμάνη, Γιώργος Λεβάκης, Ζωή Λιβανίου, ΄Εστερ Σώτια Λουκά, Κώστας Ντεγιάννης,΄Αννα Οταπασίδου, Γιάννης Παρχαρίδης, Κωνσταντίνα Πολυδώρου, Βάσια Σκούρα, Παναγιώτης Τζαφέρης,΄Ελενα Φωτιά,΄Αννα  και Εύα Χειμώνα.Διανθισμένη κατά διαστήματα με ζωντανή μουσική από τους Δημήτρη Κικίδη - Μιχαέλα Ρώτα και χορογραφία της Δήμητρας Αγραφιώτη που αποδόθηκε από τους Αναστασία – Βαρβάρα Μπαρότα και Χριστόφορο Παντούλα, η πέμπτη ραψωδία ταξίδεψε το κοινό κόντρα στι ς «θύελλες» της σύγχρονης  πραγματικότητας δίνοντάς του την έντονη αίσθηση ότι ο μύθος αντιστέκεται στη φθορά των δυσκολιών και του χρόνου. Το κείμενο  και οι μουσικές σύγχρονα, οι ποιητικές αναφορές  εναλλάχτηκαν  με διαδοχικές παύσεις, μελωδικές «αναπνοές» και  ερωτικές επικλίσεις. Από τον Ελύτη και τον Καζαντζάκη μέχρι τον μεταπολεμικό Ασλάνογλου και την νεορομαντική Μαρία Πολυδούρη, την «Αθανασία» του Χατζηδάκη και τραγούδια των Δήμα, «Ρόδο του Ανέμου», Βασιλείου και Ζαχοπούλου, η Ωγυγία όπου η Καλυψώ γνώρισε και «αιχμαλώτισε» τον Οδυσσέα σύμφωνα με τον μύθο, πέρασε μέσω της  μαγικής θεατρικής τέχνης στη σκηνή χωρίς..συνοπτικές διαδικασίες.΄Οπως εξηγεί στο σημείωμά της για το έργο η Μαρία Βαρδάκα  που χαιρέτισε με όλους τους συντελεστές το ακροατήριο, «ενδώσαμε στην κρυφή σκηνική γοητεία των Ομηρικών επών». Τίποτε λιγότερο, αντίθετα πολύ περισσότερο.