Η θέση της γυναίκας στο κόσμο το 2022 - Ρουάντα, Νικαράγουα, Ναμίμπια δείχνουν το δρόμο

Από το 2006, ο Παγκόσμιος Δείκτης Χάσματος των Φύλων μετράει την παγκόσμια πρόοδο προς την ισότητα των φύλων εξετάζοντας τέσσερις βασικές διαστάσεις: Οικονομική συμμετοχή και Ευκαιρίες, Εκπαιδευτική συμμετοχή, Υγεία και Επιβίωση και Πολιτική συμμετοχή.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο το 68,1% του χάσματος των φύλων έχει καλυφθεί, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούν άλλα 132 χρόνια για να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων. Πρόκειται για μια ελαφρά βελτίωση από πέρυσι, αλλά τρεις δεκαετίες περισσότερο από την κατάσταση το 2020, πριν από τις επιπτώσεις του COVID-19 στην ισότητα των φύλων.

Δείτε ποιες είναι οι πρώτες 10 χώρες στη παγκόσμια κατάταξη:

1. Ισλανδία: Έχει κλείσει σχεδόν εξ ολοκλήρου το χάσμα των φύλων στο Μορφωτικό τομέα, με βαθμολογία 0,993, όπου το 1 σημαίνει ότι έχει επιτευχθεί ισότητα. Ενώ μόνο το 22% του παγκόσμιου χάσματος μεταξύ των φύλων στην Πολιτική συμμετοχή έχει καλυφθεί, η Ισλανδία βρίσκεται στην κορυφή ολόκληρου του δείκτη σε αυτή τη διάσταση, λόγω του ότι έχει υψηλότερο μερίδιο γυναικών τα τελευταία 50 χρόνια. Η δίκαιη κατανομή των πληρωμών επίσης ήταν καθοριστική για την πρόοδο της Ισλανδίας, είπε η Joeli Brearley, συγγραφέας του The Motherhood Penalty, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: «Όταν το 90% των γυναικών απεργούσαν γι' αυτό τη δεκαετία του 1970, έδειξε στους άνδρες ότι έχει αξία αυτή τη δουλειά, δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς αυτήν. Αυτή ήταν η μεγάλη αλλαγή για την Ισλανδία όσον αφορά την ισότητα των φύλων».

2. Φινλανδία: Έχει επιτύχει πλήρη ισοτιμία στο Εκπαιδευτικό σύστημα και σχεδόν ισοτιμία (0,97) στο δείκτη Υγείας και Επιβίωσης. Ωστόσο, η βαθμολογία του 2022 στην Οικονομική Συμμετοχή και Ευκαιρίες (0,789) είναι χαμηλότερη από ότι για το 2021 (0,806) λόγω της μείωσης ισοτιμίας συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, της πτώσης του εκτιμώμενου εισοδήματος τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών και της μείωσης της ισότητας των φύλων στους μισθούς.

3. Νορβηγία: Στο 0,845, η βαθμολογία της Νορβηγίας είναι ελαφρώς χαμηλότερη από την υψηλότερη βαθμολογία της το 2021. Στο Εκπαιδευτικό σύστημα έχει σχεδόν πλήρη ισοτιμία (0,989). Στην Οικονομική Συμμετοχή και Ευκαιρίες, η βαθμολογία της χώρας 0,765 σηματοδοτεί μείωση 3% σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, ολισθαίνοντας στα επίπεδα που είχε καταγράψει η Νορβηγία το 2007. Οι φετινοί αριθμοί αντικατοπτρίζουν χαμηλότερα επίπεδα γυναικών που συμμετέχουν στο εργατικό δυναμικό και κατέχουν θέσεις ως νομοθέτες, ανώτεροι αξιωματούχοι και διευθυντικά στελέχη.

4. Νέα Ζηλανδία: Έχει επιτύχει ισοτιμία σε γενικές γραμμές στην κατηγορία Εκπαίδευση. Στην Υγεία έχει βελτιώσει την κατάταξή του στο προσδόκιμο υγιούς ζωής. Το επίπεδο ισοτιμίας που έφτασε φέτος η χώρα στο δείκτη Οικονομικών είναι χαμηλότερο από πέρυσι, καθώς μειώθηκε ο ρυθμός συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, αν και η ισότητα των μισθών για παρόμοια εργασία αυξήθηκε. Στον δείκτη Πολιτικής συμμετοχής, βελτίωσε τη βαθμολογία της από πέρυσι κατά 0,03, καθώς το μερίδιό της στη γυναικεία ηγεσία σε επίπεδο αρχηγών κράτους αυξήθηκε.

5. Σουηδία: 'Εχει κλείσει το χάσμα μεταξύ των φύλων στην Εκπαίδευση και η δεύτερη υψηλότερη βαθμολογία της είναι στον δείκτη Υγείας και Επιβίωσης (0,963), όπου διατηρεί τα κέρδη που σημειώθηκαν το 2021. Έρχεται πρώτη για την Οικονομική Συμμετοχή και τις Ευκαιρίες στην περιοχή, με υψηλό επίπεδο συμμετοχής στο γυναικείο εργατικό δυναμικό, ισότητα στη συμμετοχή των γυναικών σε επαγγελματικούς και τεχνικούς ρόλους και επίπεδο ισοτιμίας στο εκτιμώμενο εισόδημα υψηλότερο από 137 άλλες χώρες.

6. Ρουάντα: Εμφανίζεται στο top 10 κάθε χρόνο από τότε που συμπεριλήφθηκε για πρώτη φορά στον Δείκτη το 2014 – και φέτος έχει ανέβει μία θέση στην κατάταξη. Οι υψηλότερες βαθμολογίες της είναι στο Εκπαιδευτικό σύστημα και στην Υγεία και Επιβίωση (0,96 και 0,974, αντίστοιχα). Μείωσε το χάσμα των φύλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά 2,9% και διατήρησε την ισοτιμία στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Στην Οικονομική Συμμετοχή και Ευκαιρίες, η Ρουάντα είναι μία από τις τρεις οικονομίες που κατέγραψαν ισοτιμία στη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό το 2022 (μαζί με τη Σιέρα Λεόνε και το Μπουρούντι). Στην Πολιτική συμμετοχή η χώρα κατέγραψε επίσης ισοτιμία σε υπουργικό και κοινοβουλευτικό επίπεδο.

7. Νικαράγουα: Σε σύγκριση με πέρυσι ανεβαίνει πέντε θέσεις το 2022 στην 7η θέση. Έχει κλείσει το χάσμα στο δείκτη εκπαίδευσης. Στον δείκτη Πολιτικής συμμετοχής παρέμεινε στην 5η θέση, με συνεχιζόμενη ισοτιμία στις υπουργικές θέσεις από το 2021. Αύξησε τη βαθμολογία της για την κοινοβουλευτική ισοτιμία από 0,938 πέρυσι σε 1. Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ των φύλων έχουν διευρυνθεί στην Οικονομική Συμμετοχή και τις Ευκαιρίες από το 2017. Φέτος, τα κενά είναι εμφανή στη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό και στην ισότητα των μισθών. Ωστόσο, η Νικαράγουα έχει διατηρήσει το επίπεδα του 2021  συμμετοχής των γυναικών σε επαγγελματικούς, τεχνικούς ρόλους και ως νομοθέτες, αξιωματούχους και ανώτερα στελέχη. Αυξήθηκε επίσης η ισότητα στο εκτιμώμενο εισόδημα, από 0,456 σε 0,682.

8. Ναμίμπια: Έχει υποχωρήσει δύο θέσεις από πέρυσι. Η απόδοσή της στο δείκτη Υγεία και Επιβίωση παρέμεινε αμετάβλητη από το 2014, αλλά ανέφερε χαμηλότερα επίπεδα ισοτιμίας σε τρεις δείκτες Οικονομικής Συμμετοχής και Ευκαιριών από ότι το 2021: συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό (-0,014), ισότητα μισθών (-0,017) και εκτιμώμενες αποδοχές εισοδήματος (-0,005). Αν και ανέφερε ισοτιμία σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και υψηλή βαθμολογία αλφαβητισμού (0,998), η κατάταξη της Ναμίμπια στον δείκτη Εκπαίδευσης δεν έχει κερδίσει έδαφος από τότε που έχασε την ισοτιμία το 2016. Στον πυλώνα Πολιτικής συμμετοχής, η μόνη αλλαγή το 2022 ήταν μια μικρή μείωση της βαθμολογίας της διαφοράς μεταξύ των φύλων για τις γυναίκες σε υπουργικές θέσεις (-0,001).

9. Ιρλανδία: Παραμένει στην 9η θέση, αλλά έχει ανακτήσει το χαμένο έδαφος από τότε που σημείωσε την υψηλότερη βαθμολογία της το 2016 (0,806). Έκλεισε το χάσμα στον δείκτη Εκπαίδευσης και η συνολική βαθμολογία Οικονομικής Συμμετοχής αυξήθηκε κατά 0,013 χάρη στη συνεχιζόμενη ισοτιμία στη συμμετοχή των γυναικών ως επαγγελματίες και τεχνικοί εργαζόμενοι και στη μείωση των διαφορών μεταξύ των δύο φύλων στο εκτιμώμενο εισόδημα, την ισότητα των μισθών και τη συμμετοχή νομοθετών, ανώτερων αξιωματούχων και διευθυντών. Αλλά αυτές οι βελτιώσεις αντισταθμίζονται από μια πτώση 0,026 στη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό.

10. Γερμανία: Η βαθμολογία για το 2022 είναι η υψηλότερη ποτέ και επιστρέφει στην πρώτη 10άδα φέτος, έχοντας καταταγεί μεταξύ 10ης και 14^ης θέσης από το 2008. Κατατάσσεται υψηλότερα στην Πολιτική συμμετοχή, που είναι επίσης ο υποδείκτης όπου έχει το υψηλότερο επίπεδο βελτίωσης. Η βαθμολογία του 0,55 είναι υψηλότερη από το 94% του ίδιου δείκτη σε όλες τις χώρες. Διατηρεί υψηλά επίπεδα ισοτιμίας στο Εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά έχει χαμηλότερες βαθμολογίες μεταξύ των δεικτών στην Οικονομική Συμμετοχή και τις Ευκαιρίες σε σύγκριση με το 2021

Όσο για την Ελλάδα παραμένει – όπως ήταν και το προηγούμενο έτος - στην 100^η θέση με γενικό δείκτη 0,689 και επιμέρους δείκτες στην οικονομική συμμετοχή 0,672 (83^η), εκπαίδευση 0,986 (84^η), υγεία 0,966 (98^η) και πολιτική συμμετοχή 0,130 (108^η)

Η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ 2022 εδώ

Μας κοροϊδεύουν ο ΟΗΕ, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα;

Διαβάζω σε σημερινό άρθρο του Οικονομικού Ταχυδρόμου με τίτλο "UNDP: Η κρίση κόστους ζωής βυθίζει εκατομμύρια σε ακραία φτώχεια" το παρακάτω: 

¨Οργανισμοί όπως ο ΟΗΕ, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν μια «αριθμητική σειρά» αναφορικά με το «όριο φτώχειας», ένα για τις φτωχότερες χώρες όπου οι άνθρωποι ζουν με 1,90 δολάρια ή λιγότερο την ημέρα, ένα για τις οικονομίες χαμηλότερου και μεσαίου (προς τα κάτω - σημείωση δικιά μας) εισοδήματος, όπου το όριο είναι στα 3,20 δολ. την ημέρα, και ένα για οικονομίες ανώτερου και μεσαίου (προς τα πάνω - σημείωση δικιά μας) εισοδήματος με το όριο της φτώχιας να τοποθετείται στα 5,50 δολ. την ημέρα.¨

Μπορεί να σκεφτεί κάποιος, για την Ελλάδα (αλλά και άλλες χώρες) που κατατάσσεται προς το παρόν τουλάχιστον στις οικονομίες μεσαίου προς τα πάνω εισοδήματος, ότι το όριο φτώχειας των 165 δολαρίων το μήνα είναι ουσιαστικό ή έχει τεχνηέντως μειωθεί για να εμφανίζονται στατιστικά λιγότεροι φτωχοί; Το γελοίο του θέματος είναι ότι το ίδιο όριο ισχύει και για τις οικονομίες ανώτερου εισοδήματος, πχ Ελβετία ή Νορβηγία ή ΗΒ. 

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι για όλες τις χώρες ισχύει ο ίδιος κανόνας, της τεχνητής δηλαδή μείωσης του αριθμού των φτωχών για πολιτικούς λόγους που έχουν σχέση με αυτούς τους οργανισμούς.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Μερικές διαρθρωτικές αιτίες του αυξημένου πληθωρισμού στην Ελλάδα

Σύμφωνα με την Eurostat οι τιμές καταναλωτή κατα τον Ιούνιο στην Ελλάδα επιταχύνθηκαν με ρυθμό 12%, έναντι 10,5% το προηγούμενο μήνα. Αντίστοιχα στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στο 8,6%, από 8,1% τον Μάιο.

Διατυπώνεται η άποψη από ορισμένους αναλυτές ότι τα 2/3 του σύγχρονου πληθωρισμού στην Ελλάδα οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες με κυρίαρχους την αύξηση των τιμών στην ενέργεια (καύσιμα, φυσικό αέριο, πόλεμος στην Ουκρανία). Η αιτιότητα είναι μια πλήρης αλυσίδα αιτίου και αποτελέσματος όταν είναι δυνατό να υπολογιστεί μια πλήρης αλυσίδα αιτιότητας. Η συσχέτιση σημαίνει ότι οι δεδομένες μετρήσεις τείνουν να συνδέονται μεταξύ τους. Αυτή η συσχέτιση που αναφέρεται διαρκώς δεν είναι αιτιότητα. Ακριβώς επειδή μια μέτρηση σχετίζεται με μια άλλη, δεν σημαίνει ότι προκλήθηκε από αυτήν. Η αιτιότητα είναι πάντα πιο δύσκολο να αποδειχθεί από τη συσχέτιση. Όταν αναλύονται πολύπλοκα συστήματα με πολλές μεταβλητές και αλληλεξαρτήσεις, είναι συχνά εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί η αληθινή αιτιότητα. Όσο περισσότερες αλλαγές συμβαίνουν σε ένα σύστημα σε μια χρονική περίοδο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα περισσότερες από μία αλλαγές να έχουν αντίκτυπο στο αποτέλεσμα που προσπαθείτε να αναλύσετε. «Η συσχέτιση δεν είναι αιτιότητα, αλλά είναι σίγουρα μια υπόδειξη». (Edward Tufte, στατιστικολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yale)

Οι ίδιοι επισημαίνουν και άλλους παράγοντες που επιτείνουν το πρόβλημα με κυρίαρχο την ανεπαρκή «ιδεώδη» λειτουργία του ανταγωνισμού. Όμως στη σύγχρονη εποχή των μονοπωλίων και ολιγοπωλίων σε ποια χώρα υπάρχει αυτή η υποδειγματική λειτουργία; Σε ποια χώρα η αγορά λειτουργεί «τέλεια»;

Αρκετοί από αυτούς επισημαίνουν την ύπαρξη και άλλων παραγόντων ή «ξεχνούν» να αναφέρουν ορισμένους άλλους. Ένας ξεχασμένος παράγοντας είναι η κερδοσκοπία που γίνεται στη χώρα μας ευρέως και από όσους μπορούν να την υλοποιήσουν, εφόσον δεν υπάρχουν ουσιαστικοί, διαρκείς και αυστηροί έλεγχοι.

Ας δούμε όμως όλους τους παράγοντες με μια σειρά ευκολίας εντοπισμού, που δεν έχει σχέση με τη βαρύτητα τους, η οποία μπορεί να αξιολογηθεί μόνο με ειδικές μελέτες.

Ιστορικά και τραγικά προηγούμενα

Η χώρα που έχει τεράστιες δυνατότητες παραγωγής ΑΠΕ (ήλιος, αέρας, γεωθερμία, βιοκαύσιμα, θαλάσσια ρεύματα) αλλά και λιγνίτη βρίσκεται στη δυσκολότερη θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Δεν μιλάμε για τα αποθέματα υδρογονανθράκων που είναι μια πονεμένη ιστορία πολλών δεκάδων χρόνων. Άρα το θέμα της ενέργειας είναι συζητήσιμο αν είναι αποκλειστικά εξωγενής παράγοντας ή εμφανίζεται ως τέτοιος εξ αιτίας αναγόρευσης της συσχέτισης σε αιτιότητα και της χρόνιας πολιτικής ανεπάρκειας των κυβερνώντων. Η εξωγένειά της σίγουρα δεν έχει το ειδικό βάρος που της προσάπτεται αλλά γίνεται για να αποκρυφτούν τεχνηέντως πολιτικές και άλλες ευθύνες.

Ο μεγάλος αριθμός μεσαζόντων και μεταπωλητών που κυριαρχεί σε όλους του κλάδους της οικονομίας (και φυσικά και στις υπηρεσίες, που πολλοί τις ξεχνούν στο μέτρημα) και δημιουργεί επιπλέον επιβαρύνσεις στις τιμές μέχρι το προϊόν ή η υπηρεσία να φτάσει στο τελικό καταναλωτή. Βέβαια η πρόσφατες εξελίξεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο -  με τον αποκλεισμό των μεσαζόντων κλπ - θα μπορούσαν να επιδράσουν θετικά, αλλά και εδώ δυστυχώς εμφανίζεται το ίδιο φαινόμενο.

Η έλλειψη ανταγωνισμού οφείλεται επίσης και στο μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς  και στον αντίστοιχα μικρό αριθμό των επιχειρήσεων που μπορούν να λειτουργήσουν σε κάθε κλάδο, αλλά και στην έλλειψη εξωστρέφειας και δυνατοτήτων εξαγωγών (πλην των παραδοσιακών κλάδων). Οι τελευταίες με τη σειρά τους επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη καθυστέρηση της τεχνολογικής ανάπτυξης, της ανάπτυξης νέων προϊόντων και υπηρεσιών και της καινοτομίας.

Η γραφειοκρατία του δημόσιου τομέα σε συνδυασμό με την έλλειψη συντονισμού των δημόσιων υπηρεσιών και την καθυστέρηση εφαρμογής σύγχρονων τεχνολογιών, αξιολόγησης και ουσιαστικών αναφορών που να λύνουν και δεν «κουκουλώνουν» τα προβλήματα, οδηγεί με τη σειρά της στην αύξηση του κόστους ίδρυσης, λειτουργίας και παραγωγής των επιχειρήσεων.

Η ανεπάρκεια των ελέγχων της αγοράς που οφείλεται εν μέρει στο παραπάνω αλλά και σε χρόνια παθογενή αίτια λειτουργίας του δημόσιου τομέα (βλ. φακελάκια, «γρηγορόσημα», «φιλικές» ειδοποιήσεις προετοιμασίας πριν τους ελέγχους κ.α) έχει επίσης τεράστια ευθύνη, αφού δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο απώλειας εσόδων και ενισχύει το πληθωρισμό.

Υπάρχει βέβαια και ο εισαγόμενος πληθωρισμός λόγω της τεχνολογικής καθυστέρησης και της ανεπαρκούς παραγωγικής βάσης της χώρας μέσω της διαρκούς και χρόνιας αύξησης των εισαγωγών.

Η διαρκής και εκτεταμένη φοροδιαφυγή στην χώρα επίσης έχει το ρόλο της αφού οδηγεί στη ζήτηση συγκεκριμένων «μοδάτων», πολυτελών αγαθών με υψηλότερες τιμές που τελικά επηρεάζουν τον πληθωρισμό. Οδηγεί επίσης σε ένα διαρκή καταναλωτισμό που δεν είναι αντίστοιχος με τις πραγματικές ανάγκες και τις δυνατότητες των καταναλωτών. Το τελευταίο οδήγησε σε «φούσκες» πρόσφατα πολλούς τομείς της οικονομίας (κατασκευές, χρηματιστήριο, στεγαστική και καταναλωτική πίστη κλπ)

Η σύνδεση των μισθών με τη παραγωγικότητα που δεν εφαρμόζεται - πλην φωτισμένων ιδιωτικών εξαιρέσεων - οδηγεί στην δικαιολογημένη πίεση για μισθολογικές αυξήσεις και ημερομίσθια λόγω του αυξημένου πληθωρισμού

Τι πρέπει να γίνει; Αυτό είναι το ουσιώδες θέμα για τους πολίτες, τη κοινωνία των πολιτών, τους καταναλωτές και τα πολιτικά κόμματα, που είναι ή θέλουν να γίνουν πραγματικά προοδευτικά και να αλλάξουν τη πορεία αυτού του τόπου. .