"Μιας αγκαλιάς το φως" (Δ.Βασιλείου)

Γ.Γαλατσιάτος. Αγκαλιά

Μια αγκαλιά, που ζήλεψαν ακόμη κι’ οι νεκροί

κι’ έδωσε φως ανέσπερο στα όνειρα μιας γειτονιάς,

που δεν υπήρχαν άγγελοι και δεν ανθίζαν κρίνοι,

που χάθηκε, την πήρε το σκοτάδι;

Ορφάνεψε ο έρωτας, ο ήλιος πάει να δύσει;

Οι αγκαλιές που σφίγγουν έρωτα και φως,

δεν χάνονται ποτέ, μεσ’ στους αιώνες ζουν!

13.12.2024

Δεκέμβρης 1944 (Δ.Βασιλείου)

 

Πάνω στον τάφο μου, είπε, να γράψετε με κεφαλαία: «ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ».

Πολέμησε, 33 ημέρες πολεμούσε,

για την τιμή και την αξιοπρέπεια αυτών που χάθηκαν

κι’ αυτών που θα ’ρθουν.

Πολέμησε, 33 ημέρες πολεμούσε,

για λευτεριά και για ζωή, για τη ψυχή και τ’ όνειρο

αυτής της γης και τούτων των ανθρώπων.

Και τον τιμώρησαν σαν άλλο Προμηθέα!

Στης Ικαριάς τα βράχια τον καρφώσαν, γιατί δεν είχαν Καύκασο,

και το συκώτι του έτρωγαν, αντί για τον αητό, οι καλοπατριώτες.

Ότι κι αν έγινε μετά, το σύμπαν κι αν τον φίλησε

κι αρμονικά στον κόσμο κι αν σεργιάνισε,

δεν σβήνει εκείνη η φωτιά π’ άναψε τον Δεκέμβρη,

μεσ’ στα μυαλά μας αναμμένη για πάντα παραμένει.

Η Ευρώπη και η Ασία περιοχές με τους περισσότερους οικονομικούς μετανάστες

Από το 2000, ο ΔΟΜ συντάσσει εκθέσεις παγκόσμιας μετανάστευσης. Η Έκθεση Παγκόσμιας Μετανάστευσης 2024, η δωδέκατη στη σειρά εκθέσεων παγκόσμιας μετανάστευσης, έχει εκπονηθεί για να συμβάλει στην αυξημένη κατανόηση της μετανάστευσης σε όλο τον κόσμο. Αυτή η νέα έκδοση παρουσιάζει βασικά δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με τη μετανάστευση καθώς και θεματικά κεφάλαια για εξαιρετικά επίκαιρα ζητήματα μετανάστευσης.

Ο πληθυσμός των διεθνών μεταναστών

Η Ευρώπη και η Ασία φιλοξένησαν η καθεμία περίπου 87 και 86 εκατομμύρια διεθνείς μετανάστες, αντίστοιχα – που αποτελούν το 61% του παγκόσμιου αποθέματος διεθνών μεταναστών.

Αυτές τις περιοχές ακολούθησε η Βόρεια Αμερική, με σχεδόν 59 εκατομμύρια διεθνείς μετανάστες το 2020, ή το 21% του παγκόσμιου αποθέματος μεταναστών, η Αφρική με 9%, η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική με 5% και η Ωκεανία με 3%.

Σε σύγκριση με το μέγεθος του πληθυσμού σε κάθε περιοχή, τα μερίδια των διεθνών μεταναστών το 2020 ήταν υψηλότερα στην Ωκεανία, τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, όπου οι διεθνείς μετανάστες αντιπροσώπευαν, αντίστοιχα, το 22 τοις εκατό, το 16 τοις εκατό και το 12 τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού. Συγκριτικά, το μερίδιο των διεθνών μεταναστών είναι σχετικά μικρό στην Ασία και την Αφρική (1,8% και 1,9%, αντίστοιχα) και τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (2,3%).

Ωστόσο, η Ασία γνώρισε την πιο αξιοσημείωτη ανάπτυξη από το 2000 έως το 2020, στο 74 τοις εκατό (περίπου 37 εκατομμύρια άνθρωποι σε απόλυτες τιμές). Η Ευρώπη γνώρισε τη δεύτερη μεγαλύτερη ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με αύξηση 30 εκατομμυρίων διεθνών μεταναστών, ακολουθούμενη από αύξηση κατά 18 εκατομμύρια στη Βόρεια Αμερική και 10 εκατομμύρια στην Αφρική.

Στην Ελλάδα ήταν 1.340.500 ή το 12,9% του πληθυσμού, από τους οποίους Αλβανοί 446.000 και Βούλγαροι 74.000. Μεταξύ των πρώτων χωρών στο κόσμο σε ποσοστό διεθνών μεταναστατών στο πληθυσμό τους είναι: ΗΑΕ 88%, Κατάρ 77%, Κουβέϊτ 73%, Σιγκαπούρη 43%, Σαουδική Αραβία 39%. Μεταξύ των παραδοσιακά ανεπτυγμένων χωρών ξεχωρίζουν: Καναδάς 21%, Σουηδία 20% και Γερμανία 19%

Τα οικονομικά εμβάσματα

Τα διεθνή εμβάσματα είναι χρηματικές μεταφορές ή μεταφορές σε είδος που πραγματοποιούνται από μετανάστες απευθείας σε οικογένειες ή κοινότητες στις χώρες καταγωγής τους.

Η Παγκόσμια Τράπεζα συγκεντρώνει παγκόσμια δεδομένα για τα διεθνή εμβάσματα, παρά τα μυριάδες κενά δεδομένων, τις διαφορές ορισμού και τις μεθοδολογικές προκλήσεις κατά την κατάρτιση ακριβών στατιστικών. Τα δεδομένα της, ωστόσο, δεν καταγράφουν μη καταγεγραμμένες ροές μέσω επίσημων ή ανεπίσημων καναλιών και, επομένως, το πραγματικό μέγεθος των παγκόσμιων εμβασμάτων είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερο από τις διαθέσιμες εκτιμήσεις.

Τα διαθέσιμα στοιχεία αντικατοπτρίζουν μια συνολική αύξηση των εμβασμάτων τις τελευταίες δεκαετίες, από 128 δισεκατομμύρια δολάρια το 2000 σε 831 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.

Το 2022, η Ινδία, το Μεξικό, η Κίνα, οι Φιλιππίνες και η Αίγυπτος ήταν (με φθίνουσα σειρά) οι πέντε κορυφαίες χώρες αποδέκτες εμβασμάτων, αν και η Ινδία ήταν πολύ πάνω από τις υπόλοιπες, με συνολικά εισερχόμενα εμβάσματα που ξεπερνούσαν τα 111 δισεκατομμύρια δολάρια, η πρώτη χώρα που έφτασε και μάλιστα ξεπέρασε τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι χώρες υψηλού εισοδήματος είναι σχεδόν πάντα η κύρια πηγή εμβασμάτων. Για δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν σταθερά η κορυφαία χώρα αποστολής εμβασμάτων, με συνολική εκροή 79 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022, ακολουθούμενες από τη Σαουδική Αραβία (39 δισεκατομμύρια δολάρια), την Ελβετία (31,9 δισεκατομμύρια δολάρια) και τη Γερμανία (25,6 δισεκατομμύρια δολάρια).

Ολόκληρη η έκθεση εδώ (αγγλ.)

Το τελευταίο ειδύλλιο

Οι πολλοί – μαζί τους κάποτε και εγώ –

ψάχνοντας να βρούνε το «εγώ» τους

στη ζούγκλα των παράταιρων ζευγαρωμάτων

νομίζουν ότι το βρίσκουν σε μια αιθέρια οπτασία,

ή σε μια «διεκπεραίωση» μεθυσμένων εραστών.

 

Στο παιχνίδι της ζωής

– μεταξύ πολλών, κομπάρσοι κι εμείς -

βρήκα τα κομμάτια του σε σένα,

στο μυαλό και τη ψυχή σου,

στο κορμί και την ερωτική σου παραζάλη

και γίναμε πρωταγωνιστές

 

Ας μείνουμε μαγεμένοι μαζί,

ακολουθώντας τις δαιδαλώδεις διαδρομές του γάργαρου νερού,

που χορεύει χωρίς σταματημό,

αγκαλιάζει, ξεπερνώντας τα πάντα

και στα χαρίζω τα κομμάτια του «εγώ» μου,

αφού τα βρήκα πιο όμορφα σε σένα,

γιατί ο έρωτας είναι ένα.

Απόλυτη αρμονία (αφιερωμένο στη Σβέτα)

 

P.Picasso. Still life with guitar

Σε μια στροφή του άπειρου χρόνου, /

που το σύμπαν ήταν σε διακριτική/

αλλά απόλυτη αρμονία με τον εαυτό του/

η ψυχή μου βαπτίστηκε στο φως των ματιών σου/

κι η καρδιά μου απέκτησε ρίζα. /

Στου κόσμου τους κατακλυσμούς/

εσύ παράδεισος κι απάγκιο.

Δημητρης Βασιλείου

Η μεθοδολογία και οι μέθοδοι της έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες

Σ. Νταλί - Η εμμονή της μνήμης

Είναι όροι που χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά, αλλά έχουν διαφορετική σημασία. Η ερευνητική μεθοδολογία είναι η πρωταρχική προσέγγιση της έρευνας, ενώ οι ερευνητικές μέθοδοι είναι τα συγκεκριμένα εργαλεία και διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων.

Η μεθοδολογία της έρευνας είναι μια συστηματική και θεωρητική προσέγγιση για τη συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων σε όλη τη διαδικασία της έρευνας. Καθορίζει την καταλληλότητα των μεθόδων που εφαρμόζονται για τη διαπίστωση λύσης και εφαρμόζεται στα αρχικά στάδια της έρευνας. Είναι η διερεύνηση, ανάλυση, αξιολόγηση και εφαρμογή των μεθόδων που εμπλέκονται στην ερευνητική διαδικασία και / ή στην επίλυση προβλημάτων. Δεν είναι μια απλή συνάθροιση, αλλά μια δημιουργική σύνθεση και αξιοποίηση ενός συνόλου μεθόδων. Βασίζεται στη λογική και τις φυσικές και κοινωνικές παραδοχές που αποτελούν (μας αρέσουν ή όχι) τη βάση μιας συγκεκριμένης μελέτης.

Εμπεριέχει:

·        Την συστηματική ανάλυση περιβάλλοντος, αρχών, κανόνων και αξιωμάτων που λειτουργούν / εφαρμόζονται σε ένα τομέα.

·        Τη συστηματική μελέτη μεθόδων που ήδη εφαρμόζονται ή θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε αυτόν.

·        Τη συγκριτική μελέτη, αξιολόγηση και εφαρμογή διαφορετικών συνεργατικών προσεγγίσεων και μεθόδων.

    Ένα σύνολο διαδικασιών . 

Παραδείγματα Μεθοδολογίας Έρευνας:

Ποσοτική μεθοδολογία έρευνας: Εστιάζει σε αριθμητικά δεδομένα για να περιγράψει, να εξηγήσει, να προβλέψει ή να ελέγξει φαινόμενα ενδιαφέροντος.

Μεθοδολογία ποιοτικής έρευνας: Δίνει έμφαση σε μη αριθμητικά δεδομένα για να αποκτήσει γνώσεις για ένα συγκεκριμένο φαινόμενο ενδιαφέροντος.

Μεθοδολογία έρευνας μεικτών μεθόδων: Συνδυάζει ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους έρευνας για να επιτύχει μια πιο ολιστική κατανόηση ενός ερευνητικού ζητήματος.

Η επιλογή της κατάλληλης μεθοδολογίας έρευνας για μια μελέτη περιλαμβάνει διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών στόχων και του ερευνητικού ερωτήματος, της φύσης του ερευνητικού ερωτήματος, των πρακτικών εκτιμήσεων και της διαθεσιμότητας πόρων.

Το πρώτο βήμα είναι ο καθορισμός του ερευνητικού ερωτήματος και ο καθορισμός των μεταβλητών που πρέπει να μελετηθούν για να ληφθεί μια απάντηση στο ερευνητικό ερώτημα. Οι ερευνητές θα πρέπει να αναφέρονται σε σχετική έρευνα και σε αποτελεσματικά χρησιμοποιούμενη μεθοδολογία για να αξιολογήσουν την πρακτικότητα της ερευνητικής τους μεθοδολογίας. Θα πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη τους κανόνες της ερευνητικής περιοχής και τις πρακτικές δυνατότητες της μεθοδολογίας.

Οι ερευνητές θα πρέπει να δομήσουν το σχέδιο και να βρουν πόρους για τη διεξαγωγή έρευνας, να γράψουν λεπτομερώς τη μεθοδολογία της έρευνας και να την επανεξετάσουν. Η επιλογή της μεθοδολογίας έρευνας εξαρτάται από τη φύση των στόχων της έρευνας, τους στόχους και τα ερευνητικά ερωτήματα. Οι ερευνητές μπορούν να επιλέξουν μια από τρεις κύριες κατηγορίες μεθοδολογιών και να επιλέξουν αυτή που ταιριάζει στις συγκεκριμένες ανάγκες τους

*

Η μέθοδος έρευνας αναφέρεται στις συγκεκριμένες τεχνικές, στρατηγικές και εργαλεία που χρησιμοποιεί ένας ερευνητής για να ολοκληρώσει μια μελέτη και να βρει μια λύσεις στα προβλήματα που ερευνά. Είναι μια συστηματική κωδικοποιημένη σειρά βημάτων που λαμβάνονται για την ολοκλήρωση μιας συγκεκριμένης εργασίας ή για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου

Η «μέθοδος» επιχειρεί να ελαχιστοποιήσει την επίδραση της μεροληψίας των ερευνητών στο αποτέλεσμα ενός πειράματος.

·        Ο ερευνητής μπορεί να έχει τις προτιμήσεις του αλλά πρέπει να είναι αμερόληπτος στην έρευνά του, τα αποτελέσματα της και την ερμηνείας τους (πράγμα που δεν τηρείται παντού και πάντα) .

·        Χρειάζεται να αποφεύγει τις τόσο «παγίδες» της φυσικής εγκεφαλικής λογοκρισίας, όσο και της καθεστηκυίας και / ή κοινωνικής ειδικά στη διενέργεια πειραμάτων / ερευνών.

·        Συνήθης πρακτική αλλά και μεγάλο λάθος ταυτόχρονα είναι η αγνόηση δεδομένων που δεν υποστηρίζουν την αρχική υπόθεση ή τα συμφέροντα του χορηγού / πελάτη.

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι με διαφορετικές διαδικασίες και δυνατότητες και κάθε ερευνητής χρειάζεται να επιλέξει τις πλέον κατάλληλες και έγκυρες για την έρευνά του. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η κάθε μέθοδος δεν έχει μια γενικά απαιτούμενη οργανωτική - τεχνική δομή που είναι αναγκαία για την επιστημονικά έγκυρη εφαρμογή της. Όμως δεν είναι όλες οι μέθοδοι κατάλληλες για αξιοποίηση παντού. Χρειάζεται να επιλέξουμε τις πλέον κατάλληλες και οικονομικές για το θέμα μας, χωρίς να «πληγώνουμε» την τελική αξιοπιστία της έρευνας μας. .

Μερικά κοινά παραδείγματα μεθόδων περιλαμβάνουν:

Δευτερογενής έρευνα: Περιλαμβάνει τη συγκέντρωση, σύνοψη, ανάλυση και σύνθεση προ υπαρχόντων δημοσιεύσεων για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με το προς διερεύνηση θέμα.

Γενικές έρευνες: Συλλογή δεδομένων από μεγάλο αριθμό ερωτηθέντων μέσω ερωτηματολογίων ή δομημένων συνεντεύξεων.

Συνεντεύξεις: Συλλογή πληροφοριών από άτομα μέσω συνομιλιών πρόσωπο με πρόσωπο ή τηλεφωνικών κλήσεων.

Επικέντρωση σε ομάδες εμπλεκομένων: Διευκόλυνση συζητήσεων μεταξύ μικρών ομάδων συμμετεχόντων για διερεύνηση απόψεων και προοπτικών.

Πειράματα: Χειρισμός μιας ή περισσότερων μεταβλητών για την παρατήρηση της επίδρασης σε άλλη / άλλες μεταβλητή /ές.

Μελέτες περίπτωσης: Εξέταση μεμονωμένου ατόμου, ομάδας ή γεγονότος λεπτομερώς για την καλύτερη κατανόηση ενός συγκεκριμένου φαινομένου.

Παρατηρήσεις: Παρακολούθηση και καταγραφή της συμπεριφοράς ατόμων ή ομάδων χωρίς παρέμβαση.

Πρωτογενής έρευνα: Αναφέρεται στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων απευθείας από πρωτότυπες πηγές. Περιλαμβάνει τη συλλογή πληροφοριών απευθείας για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ερευνητικών στόχων και τη δημιουργία επικαιροποιημένων και συγκεκριμένων γνώσεων. Με την άμεση επαφή με τα υποκείμενα ή τις πηγές παρέχει πληροφορίες από πρώτο χέρι και επιτρέπει στους ερευνητές να έχουν τον έλεγχο της διαδικασίας συλλογής δεδομένων και να την προσαρμόζουν στις συγκεκριμένες ανάγκες τους.

Ιστορική έρευνα: Μελέτη του παρελθόντος μέσα από την εξέταση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών

Τα παραπάνω παραδείγματα και για τις δυο έννοιες απεικονίζουν τις διαφορές μεταξύ των μεθόδων έρευνας και της μεθοδολογίας έρευνας, όπου οι πρώτες αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένες τεχνικές που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, ενώ η μεθοδολογία αντιπροσωπεύει το πλαίσιο που καθοδηγεί την επιλογή και την εφαρμογή αυτών των τεχνικών.

Υπάρχει μια κωδικοποιημένη διαδικασία να ακολουθήσουμε;

Συνήθως προτείνουν διάφορες, αλλά όλες συγκλίνουν στα παρακάτω απαραίτητα προαπαιτούμενα:

1.  1. Παρατήρηση των υπό έρευνα φαινομένων με διάφορες μεθόδους / εφαρμογές
2. Διαμόρφωση εύλογης (ή και παράλογης, έξω από τα συνηθισμένα «κουτιά» της σκέψης) υπόθεσης
3. Ενδελεχής έλεγχος της υπόθεσης μέσω πειραμάτων και / ή ερευνών
4α. Εάν δεν επιβεβαιώνεται, τότε διορθώνεται η υπόθεση και επαναλαμβάνεται το 3^ο βήμα
4β. Εάν επιβεβαιώνεται, τότε διαμορφώνουμε τη θεωρία που βασίζεται σε επαναλαμβανόμενα  επικυρωμένα αποτελέσματα.

Τι γίνεται όμως συνήθως;

Φτιάχνονται θεωρίες με βάση διάφορες πολιτικές ή δυνατότητες χρηματοδότησης ή αυτό που οι «πάνω» θέλουν να είναι αληθινό.

Σχεδιάζονται ελάχιστα πειράματα / κατευθυνόμενες έρευνες που θα ¨τεκμηριώσουν¨ ότι η θεωρία είναι αληθινή

Τροποποιείται η θεωρία (ή πλευρές της) για να ταιριάζουν με τα δεδομένα

Γίνονται δημοσιεύσεις όπου μετονομάζεται η «φτιαγμένη» θεωρία σε υπόθεση και αποδεικνύεται δήθεν η αλήθεια της.

Υπερασπίζεται η θεωρία, παρά όλα τα στοιχεία για το αντίθετο (βλ. και phdcomics.com - Jorge Cham ©2006)

Μεταξύ μερικών δραματικών ενεργειών των δήθεν ειδικών γεωπολιτικής (οι οποίοι τα αναγνωρίζουν για λάθη εκ των υστέρων), περιλαμβάνονται  η άκριτη υποστήριξη του Σάχη στην Περσία, οι αλλεπάλληλες επεμβάσεις στο Αφγανιστάν, οι επεμβάσεις στη Λιβύη και στην Σομαλία, η «πορτοκαλί επανάσταση» στην Ουκρανία, η Αραβική «άνοιξη», τα «χημικά» όπλα του Σαντάμ Χουσεΐν που δεν βρέθηκαν ποτέ…και έπεται συνέχεια στη σύγχρονη καθημερινότητα μας.

Δίπλα από αυτά υπάρχουν και οι επώνυμες «γκάφες», επιστημόνων / προσωπικοτήτων:

¨Όλοι σχεδόν ενάμισι αιώνα μετά το 1872 θυμούνται το Λουί Παστέρ, ενώ κανένας τον Pierre Pachet, Βρετανό χειρούργο και καθηγητή Φυσιολογίας στη Τουλούζη, που είχε πει ότι "Η θεωρία του Λουί Παστέρ για τα μικρόβια είναι μια γελοία μυθοπλασία".

Ο μαθηματικός και φυσικός Λόρδος Κέλβιν είχε προβλέψει το 1895 ότι «βαρύτερες του αέρα μηχανές που θα πετάνε είναι αδύνατον να υπάρξουν». Μόλις οκτώ χρόνια αργότερα, το 1903, η «βαρύτερη του αέρα μηχανή» των αδελφών Ράιτ κατάφερε να πετάξει. Παρά το γεγονός αυτό το 1910, ο αστρονόμος Γουίλιαμ Πίκερινγκ έψεγε διάφορους που «φαντάζονταν γιγάντιες ιπτάμενες μηχανές να διασχίζουν τον Aτλαντικό μεταφέροντας αμέτρητους επιβάτες, όπως κάνουν σήμερα τα μοντέρνα ατμόπλοια». Το 1911 ο  στρατάρχης Φέρντιναντ Φος πρόσθετε, ότι «τα αεροπλάνα είναι ενδιαφέροντα παιχνίδια, αλλά δεν έχουν καμιά στρατιωτική αξία».

Το 1919, ο καθηγητής Ρόμπερτ Γκοντάρ περιέγραψε τις βασικές αρχές της πυραυλικής και του απάντησαν οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» το 1920 «Ελπίζουμε ότι ο καθηγητής του Clark College απλώς υποκρίνεται ότι αγνοεί στοιχειώδη φυσική, αν πιστεύει πως ένας πύραυλος μπορεί να λειτουργήσει στο κενό».

Ακόμη και ο Μπιλ Γκέιτς το 1996 σε βιβλίο του έγραφε: «Δεν νομίζω ότι μπορούν να υπάρξουν modem ταχύτερα των 33.6 ή έστω 38.4 kbps που να χρησιμοποιούν τις κοινές τηλεφωνικές γραμμές». 

Οι κοινές μεθοδολογίες έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες:

Διερευνητική έρευνα: Χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό πιθανών θεμάτων, την ανάπτυξη υποθέσεων και τη βελτίωση των ερευνητικών ερωτημάτων.

Περιγραφική έρευνα: Περιγράφει τα χαρακτηριστικά πληθυσμών ή φαινομένων.

Πειραματική έρευνα: Ελέγχει τις σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος χειραγωγώντας μεταβλητές υπό ελεγχόμενες συνθήκες.

Συσχετιστική έρευνα: Διερευνά συσχετίσεις μεταξύ μεταβλητών χωρίς να καθιερώνει αιτιότητα.

Εθνογραφική έρευνα: Μελετά πολιτισμούς και υποκουλτούρες μέσω της παρατήρησης και της εμβάπτισης από τους συμμετέχοντες.

Έρευνα θεμελιωμένης θεωρίας: Αναπτύσσει επεξηγηματικές θεωρίες που βασίζονται σε δεδομένα που συλλέγονται μέσω ποιοτικών μεθόδων.

Αυτές οι μεθοδολογίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε ποσοτικά και ποιοτικά σχέδια, αν και η έρευνα μεικτών μεθόδων που συνδυάζει και τις δύο προσεγγίσεις είναι προτιμητέα.

Οι περιορισμοί των μεθόδων της έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες:

• Δυσκολία στην αναπαράσταση σεναρίων πραγματικής ζωής: Τα εργαστήρια και τα ελεγχόμενα περιβάλλοντα ενδέχεται να μην προσομοιώνουν με ακρίβεια τα πραγματικά περιβάλλοντα, οδηγώντας σε μειωμένη εγκυρότητα.
• Περιορισμένη γενίκευση: Λόγω αυστηρών κανόνων, τα πειραματικά αποτελέσματα ενδέχεται να μην ισχύουν για ευρύτερους πληθυσμούς ή περιστάσεις
• Ανθρώπινο λάθος και εξωτερικοί παράγοντες: Μεταβλητές εκτός του ελέγχου του ερευνητή μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, μειώνοντας την εμπιστοσύνη στα ευρήματα
• Αδυναμία εξήγησης του "γιατί": Η πειραματική έρευνα επικεντρώνεται στην απάντηση σε ερωτήσεις ναι ή όχι αντί να παρέχει βαθύτερη εικόνα για τα αίτια
• Ανησυχίες σχετικά με την εξωτερική εγκυρότητα: Οι γενικεύσεις που γίνονται από πειραματικά αποτελέσματα ενδέχεται να μην ισχύουν σε διάφορα πολιτιστικά, γεωγραφικά ή χρονικά πλαίσια
• Υψηλό κόστος και απαιτήσεις πόρων: Οι σύνθετες έρευνες μπορεί να είναι δαπανηρές και χρονοβόρες
• Πιθανή βλάβη στους συμμετέχοντες: Ο έλεγχος ορισμένων μεταβλητών μπορεί να εκθέσει τους συμμετέχοντες σε κινδύνους ή δυσφορία.
• Περιορισμένο μέγεθος δείγματος: Τα μικρά μεγέθη δειγμάτων ενδέχεται να περιορίσουν την ισχύ των συμπερασμάτων και να αποτρέψουν τον εντοπισμό ουσιωδών επιδράσεων

Παρά τους περιορισμούς αυτούς, η πειραματική έρευνα παραμένει πολύτιμη για τον έλεγχο υποθέσεων και τη δημιουργία αξιόπιστων αποτελεσμάτων στις κοινωνικές επιστήμες.

Μερικές από τις πιο πρόσφατες τάσεις στη μεθοδολογία έρευνας των κοινωνικών επιστημών περιλαμβάνουν:

• Διεπιστημονική και συνεργατική έρευνα: Δίνεται αυξανόμενη έμφαση στις διεπιστημονικές και συνεργατικές ερευνητικές προσεγγίσεις στις κοινωνικές επιστήμες, όπου ερευνητές από διαφορετικούς τομείς εργάζονται από κοινού για να αντιμετωπίσουν πολύπλοκα κοινωνικά ζητήματα.
• Εμπειρική έρευνα με τη βοήθεια νέων τεχνολογιών: Η χρήση τους έχει γίνει απαραίτητη, επιτρέποντας στους ερευνητές να συλλέγουν και να αναλύουν μεγάλο όγκο δεδομένων πιο αποτελεσματικά.
• Μικρότερη Διάρκεια Έρευνας: Με την έλευση των μεγάλων δεδομένων, υπάρχει μια τάση για διεξαγωγή έρευνας σε σχετικά μικρότερη διάρκεια.

Αυτές οι τάσεις αντικατοπτρίζουν το εξελισσόμενο τοπίο της έρευνας των κοινωνικών επιστημών, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεργασίας, των τεχνολογικών προόδων και των αποτελεσματικών ερευνητικών πρακτικών για την αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινωνικών προκλήσεων

Ωδή στο αιώνιο θηλυκό

K. Makovsky. The mermaids. 1879

 «Του πάθους και του πόθου κόρη

του μυαλού και της φαντασίας γοργόνα και σειρήνα,

σαν ορμητικό και γάργαρο νερό

η ομορφιά σου υπερβαίνει όλα όσα σε περιβάλλουν.

Ξεπερνά διαλύοντας τα «δεν πρέπει»

και ανυψώνει τα «θέλω» σε ουράνιες σφαίρες,

άξια ποιητικής περιγραφής

τη φαντασία μας ολοκληρώνει

και οδηγεί σε χιλιοτραγουδισμένα μονοπάτια»

Ode to the Eternal Feminine

“Daughter of passion and lust

mermaid and siren of the mind and imagination,

like rushing and gurgling water

your beauty exceeds all that surrounds you.

 

Overcomes by dissolving the "don'ts"

and elevates the "wants" to celestial spheres,

worthy of poetic description

completes our imagination

and leads us to unexpected and unfathomable paths”

Ода Вечной Женственности

«Дочь страсти и похоти

русалка и сирена ума и воображения,

подобно бурлящей и журчащей воде

твоя красота превосходит все, что тебя окружает.

Преодолевает, растворяя «нельзя»

и возносит «хочу» в небесные сферы,

достойная поэтического описания

дополняет наше воображение

и ведет нас к неожиданным и непостижимым путям»

ΦΩΤΙΕΣ (Του Δ.Βασιλείου στη μνήμη Γιάννη Ρίτσου)

Σαν σήμερα, 34 χρόνια πριν, στις 11 Νοέμβρη 1990, πέθανε ο Γιάννης Ρίτσος, ένας μεγάλος Ποιητής, Άνθρωπος κι Αγωνιστής. Τιμούμε την μνήμη του, την ποίησή του και τους αγώνες του με ένα ανέκδοτο, ακόμη, ποίημα του φίλου Δημήτρη Βασιλείου.

Φωτιές

Ακούστε άνθρωποι αγνοί

κι εσείς σοφοί του κόσμου,

ακούστε έναν Ποιητή,

που με το μέλλον συζητά,

το παρελθόν κατέχει.

Φωτιές ανάψτε, φωτιές παντού,

με φως το σκότος να μπολιάσουμε!

Ωδή στη θάλασσα (του Δ.Βασιλείου)

 Θάλασσα αρχέγονη,

κόρη της φωτιάς

της γης και του αέρα αδελφή,

μεσ’ στην αγκάλη της ζωής

τον κόσμο μας ενώνει.

 

Στις γλώσσες όλων των ανθρώπων

θάλασσα - η μάνα μας

και θάλασσα - αγάπη,

θάλασσα - αδελφοσύνη

και θάλασσα - βωμός ελευθερίας.

 

Πόσοι και πόσοι προσπαθήσαν

να της φορέσουν αλυσίδες

και σύνορα να της χαράξουν.

Μ’ αυτή, περήφανα ελεύθερη,

μεσ’ στους αιώνες, θάλασσα ήταν

και θάλασσα να είναι συνεχίζει.

Πρέβεζα 04,11,2024

Ενα νέο πλαίσιο αξιολόγησης επενδύσεων για την αλλαγή απο τη σύγχρονη δυστοπία προς την πραγματική αειφορία

P.Picaso Still Life with Guitar

 Εδώ και αρκετά χρόνια έχουν διατυπωθεί από διεθνή   φόρα και οργανισμούς οι βασικές αρχές, οι στόχοι   και  συγκεκριμένες πολιτικές για την προώθηση της   αειφόρου ανάπτυξης (μεταξύ αυτών η Agenda 21, η   στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη της ΕΕ, η   πρωτοβουλία Global Compact του ΟΗΕ, η   Διακήρυξη  της Χιλιετίας κ.α). Αρκετές εργασίες   πρωτοποριακών διανοητών, αλλά και πρακτικές (βλ.   χώρες της Βόρειας Ευρώπης) όχι μόνο έμπρακτα   υποστηρίζουν αλλά και προχωρούν ακόμη πιο πέρα   από τα καθορισθέντα όρια από τους διεθνείς   οργανισμούς. 

 Στην ολότητα αλλά και κριτική αξιοποίηση των   προαναφερθέντων για την Ελληνική πραγματικότητα,   βασίζεται η ιδέα της πρότασης που έχουμε   διατυπώσει απο το 2008, αλλά "εις μάτην". Σήμερα όμως με τις σύγχρονες κρίσεις ενέργειας, πρώτων υλών, οικονομικής και πολιτικής αστάθειας και αξιών αποκτά περισσότερη αξία προσοχής, σκέψης και εφαρμογής.  

Όπως όλοι γνωρίζουμε, στη χώρα μας το πλαίσιο των άμεσων ή έμμεσων επιδοτήσεων για την υλοποίηση επενδύσεων παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική λειτουργία. Χρήματα των φορολογουμένων ενισχύουν επενδύσεις (και επενδυτές) όλων των τομέων της οικονομίας.

Όμως έχουν ορθολογική και αειφορική απόδοση? Ή μήπως θα μπορούσαν με εφαρμογή κάποιων καλλίτερων αρχών, εργαλείων και μεθόδων να συμβάλλουν πιο θετικά στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη?

Η ιδέα είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο που παραστατικά θα απεικονίζει μια διπλή δυνατότητα για τις μελλοντικές επενδύσεις. Αφ’ ενός μεν θα ξεχωρίζει τις επενδύσεις πραγματικής αειφορίας από τις κοινές επενδύσεις και αφετέρου θα αξιολογεί κατά πόσο μια μελλοντική επένδυση πλησιάζει το ιδανικό ζητούμενο. Για παράδειγμα μια μελλοντική επένδυση μπορεί να καλύπτει μερικά κριτήρια κάποιου απαραίτητου ελάχιστου (ίσως και τα περισσότερα), κάποια άλλα από ένα δεύτερο πιο απαιτητικό σύνολο και κάποια ή και κανένα από μια τρίτη πιο προηγμένη ενότητα προϋποθέσεων. Έτσι μπορεί να συγκεντρώνει π.χ. το 50% του μέγιστου δυνατού ποσοστού, να αξιολογείται σε σύγκριση με κάποια άλλη που ίσως συγκεντρώνει πιο μεγάλο ποσοστό (ή και πιο μικρό) και να προτιμάται ή όχι σε σύγκριση με τη δεύτερη, ειδικά για την απορρόφηση δημόσιων επιδοτήσεων. Θα μπορεί επίσης ο κάθε επενδυτής να βελτιώσει τις επιδόσεις της επένδυσής του με την ανάληψη των σχετικών δεσμεύσεων απέναντι στο κράτος, ως εκφραστή του δημόσιου συμφέροντος. 

Από την άλλη μεριά τα κριτήρια έχουν αξιολογηθεί και καθοριστεί έτσι ώστε ακόμη και αν πληρούνται όλα για όλες τις κατηγορίες να μην ξεπερνούν το 95%, δεδομένου ότι η κοινωνική, επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος τρέχει με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς από οποιαδήποτε δημόσια ή ιδιωτική γραφειοκρατία σε οποιοδήποτε μέρος του Κόσμου (Αθήνα ή Βρυξέλλες ή Ουάσιγκτον κλπ) Έγινε αυτό για να φανεί ότι δεν υπάρχει επένδυση που να καλύπτει το ιδεώδες της αειφόρου ανάπτυξης.

Οι επενδυτές πρέπει να προσεγγίζουν τα αναφερόμενα κριτήρια όχι ως ένα υποχρεωτικό πρόσθετο στις μελλοντικές τους επενδύσεις, αλλά ως συμφωνημένο, αναπόσπαστο τμήμα της επιχειρησιακής τους στρατηγικής και των δικών τους διαδικασιών. 

Η προτεινόμενη προσέγγιση εκτιμά τα δικαιώματα αλλά και θέτει σαφείς υποχρεώσεις για την ηγεσία, τους μετόχους, τους υπαλλήλους και τους πελάτες των επιχειρήσεων. Η εφαρμογή των κριτηρίων πρέπει να είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία, που απαιτεί δεσμεύσεις για μια συνεχή οργανωτική αλλαγή και βελτίωση.

Εντούτοις, δεν υπάρχει κανένας «σωστός ακαδημαϊκά» τρόπος για την απρόσκοπτη εισαγωγή της στο management μιας επιχείρησης. Στη πράξη υπάρχουν και μπορούν να εφαρμοστούν διαφορετικές προσεγγίσεις για να υποστηρίξουν αυτή τη διαδικασία. Τα κριτήρια έχουν ταξινομηθεί σε τρία επίπεδα:

Ι - Το ανθρωπιστικό επίπεδο που είναι αναγνωρισμένο και συμφωνημένο σε επίπεδο παγκόσμιων οργανισμών, αλλά δεν εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, ειδικά του τρίτου κόσμου.

ΙΙ – Ο κεντρικός πυρήνας της αειφόρου ανάπτυξης (που έχει καθορισθεί και συμφωνηθεί από σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς (συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εφαρμόζεται απολύτως και σε όλες τις χώρες, κάθε άλλο μάλιστα, πάρτε για παράδειγμα τη χώρα μας)

ΙΙΙ - Το προηγμένο επίπεδο αειφόρου ανάπτυξης (που έχει διατυπωθεί θεωρητικά αλλά δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί, ούτε εγκριθεί ως κατεύθυνση στρατηγικής και μέτρων εφαρμογής)

 Επίπεδο Ι: Βασικές απαιτήσεις (max αξιολόγησης 3 βαθμοί ανά κριτήριο)

1. Να σέβονται και υποστηρίζουν τη προστασία των διεθνώς αναγνωρισμένων ανθρώπινων δικαιωμάτων

2. Να επιβεβαιώνουν ότι δεν εμπλέκονται στην καταπάτησή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

3. Να δέχονται στην πράξη την ανεξαρτησία των σωματείων και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις

4. Να επιδιώκουν τον περιορισμό όλων των μορφών αναγκαστικής εργασίας

5. Να μην επιτρέπουν την παιδική εργασία.

6. Να επιδιώκουν τον περιορισμό των διακρίσεων σε σχέση με την απασχόληση και το επάγγελμα.

7. Να αναγνωρίζουν, υποστηρίζουν και συμμορφώνονται με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»

8. Να εργάζονται εναντίον όλων των μορφών διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των εκβιασμών και των δωροδοκιών

9. Να αναγνωρίζουν, υποστηρίζουν και συμμορφώνονται όχι μόνο με τα δικαιώματα και το διάλογο μεταξύ ιδιοκτητών αλλά και τα δικαιώματα και το διάλογο με τους εργαζόμενους και τους πελάτες τους.

10. Να αναγνωρίζουν, υποστηρίζουν και συμμορφώνονται με την αρχή της ανοικτής και δημοκρατικής κοινωνίας με τη συμμετοχή και συνεισφορά των κοινωνικών εταίρων, της κοινωνίας των πολιτών και μεμονωμένων προσώπων

11. Να αντιμετωπίζουν κάθε διάκριση που έχει σχέση με το χρώμα, την εθνικότητα, τη θρησκεία, το φύλο και τη πολιτική ένταξη.

12. Να αναγνωρίζουν, υποστηρίζουν και συμμορφώνονται με την αξιοκρατία.

13. Να εισάγουν και υποστηρίζουν ένα διαφανές σύστημα επικοινωνίας.

Η αξιολόγηση για τα παραπάνω μπορεί να βασιστεί σε μια απλή μεθοδολογία βαθμολόγησης των επιδόσεων της επιχείρησης: καμία συμμόρφωση 0 βαθμοί, έναρξη διαδικασιών συμμόρφωσης 1 βαθμός, αποδεδειγμένα μερική συμμόρφωση 2 βαθμοί, πλήρης συμμόρφωση 3 βαθμοί.

 Επίπεδο ΙΙ: Απαιτήσεις αειφορίας (max αξιολόγησης 4 βαθμοί ανά κριτήριο)

1. Να υποστηρίζουν την προληπτική προσέγγιση για τις περιβαλλοντικές προκλήσεις

2. Να παίρνουν πρωτοβουλίες μεγαλύτερης περιβαλλοντικής ευθύνης

3. Να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και διάδοση φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών

4. Να περιορίζουν τη συνεισφορά τους στις κλιματικές αλλαγές, στο κόστος και στην αρνητική επίδραση αυτών στη κοινωνία και στο περιβάλλον.

5. Να αναγνωρίζουν, υποστηρίζουν και συμμορφώνονται με τις αρχές, τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της Αειφόρου Ανάπτυξης.

6. Να υποστηρίζουν την προληπτική προσέγγιση για τις επαγγελματικές ασθένειες, την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας

7. Να προστατεύουν εμπράκτως τη μητρότητα

8. Να υποστηρίζουν την δια βίου εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση στο χώρο εργασίας, την προθυμία και δυνατότητα εκμάθησης και προσαρμογής.

9. Να εξασφαλίζουν ότι τα χρησιμοποιούμενα συστήματα μεταφοράς ικανοποιούν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες της κοινωνίας ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις ανεπιθύμητες παρενέργειές τους.

10. Να προωθούν την βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή (κυκλική οικονομία)

11. Να βελτιώνουν τη διαχείριση των φυσικών πόρων, με στόχο την αποφυγή της υπερεκμετάλλευσής τους και να αναγνωρίζουν στη πράξη την αξία του οικοσυστήματος.

12. Να προωθούν την καλή δημόσια υγεία για όλους και να βελτιώνουν την προστασία της εντός και εκτός της παραγωγής.

13. Να προωθούν ενεργά τη βιώσιμη ανάπτυξη όχι μόνο μέσα στην εταιρία αλλά και εκτός.

14. Να αναγνωρίζουν και να προωθούν στη πράξη συνέργειες μεταξύ της εταιρίας, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και οργανισμών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας.

15. Να υποστηρίζουν τις νέες ιδέες, την επιχειρηματική καινοτομία και την προώθηση νέων ταλέντων.

 Η αξιολόγηση για το δεύτερο επίπεδο θα μπορούσε να έχει όπως ακολουθεί, λαμβάνοντας όμως υπ’ όψη της το μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας του δεύτερου επιπέδου: καμία συμμόρφωση 0 βαθμοί, έναρξη διαδικασιών συμμόρφωσης 1 βαθμός, αποδεδειγμένα μερική συμμόρφωση 2 βαθμοί, σχεδόν πλήρης συμμόρφωση 3 βαθμοί, πλήρης συμμόρφωση 4 βαθμοί. Το μέγιστο δυνατό άθροισμα για το σύνολο των κριτηρίων για τα επίπεδα Ι & ΙΙ είναι 95 βαθμοί, σύμφωνα με τη λογική που έχει προαναφερθεί. Για την συγκεκριμένη παρακολούθηση των προαναφερθέντων δεικτών των επιπέδων Ι & ΙΙ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το δυναμικό πλαίσιο δεικτών αειφορίας της Ε.Ε.

Το τρίτο επίπεδο είμαστε υποχρεωμένοι να το αφήσουμε προς το παρόν εκτός της πρότασης, όχι μόνο επειδή δεν έχει θεσμοθετηθεί διεθνώς, αλλά επειδή για τις συνθήκες της χώρας μας είναι πολύ προωθημένο, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων θα δυσκολεύονταν να τηρήσουν ακόμη και το σύνολο κριτηρίων του πρώτου επιπέδου. Το αναφέρουμε μόνο για ενημέρωση

Επίπεδο ΙΙΙ: Προηγμένες απαιτήσεις

1. Να λαμβάνουν υπ’ όψη τους την αλληλεγγύη μεταξύ και εντός των γενεών για την εξασφάλιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών ως προϋπόθεση διαρκούς προσωπικής ευημερίας

2. Να λαμβάνει υπόψη της για τη διαμόρφωση της τιμής των προϊόντων της το εξωτερικό κόστος που αντιπροσωπεύει τη μείωση της ευημερίας του κοινωνικού συνόλου (σε θέματα ατομικής και δημόσιας υγείας, προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, της χλωρίδας και πανίδας, των κοινωνικών κεκτημένων και της πολιτισμικής κληρονομιάς) και να ανακατευθύνει το πρόσθετο κέρδος σε κοινωνικές δράσεις.

2. Να αποδέχονται και προωθούν τη συμμετοχική προσέγγιση στο management της επιχείρησης

3. Να οργανώνουν ορθολογικά τον όγκο, την ποιότητα και τη χρήση της πληροφορίας

4. Να μειώνουν το έλλειμμα οργανωτικής και επαγγελματικής ευθύνης

5. Να αντιμετωπίζουν ενεργά το επαγγελματικό και κοινωνικό στρες

6. Να αντιμετωπίζουν την καθημερινή απογοήτευση πλατειών κοινωνικών στρωμάτων και να συντελούν στη βελτίωση της συναισθηματικής συμμετοχής και κατανόησης.

7. Να αποφεύγουν ηθικά διλήμματα αλλά και να τα διαχειρίζονται σωστά όταν προκύπτουν.

8. Να ευνοούν όχι μόνο τις ανθρωπιστικές αξίες αλλά να σέβονται επίσης και την διαφορετικότητα και ποικιλία των ανθρώπινων αντιλήψεων

Με ευχαρίστηση θα δεχτούμε οποιαδήποτε κριτική αντιμετώπιση των προταθέντων, προτάσεις βελτίωσης, διεύρυνσης των κριτηρίων, εξειδίκευσης ή και βάσιμες αντιρρήσεις. Θα μπορούσαμε επίσης να παρουσιάσουμε λεπτομερώς τη πρόταση σε συσκέψεις κατά περιοχή, κλάδο ή και επιχείρηση.

Μην με ξεχάσεις (Δ.Βασιλείου)

Μη με ξεχάσεις και να περάσεις

από το στέκι το γνωστό

και να αφήσεις τις αναμνήσεις

να μπουν στον χρόνο τον σωστό.

Ποιος χρόνος είναι; Λιγάκι μείνε

στης ιστορίας τη σκιά,

σκέψου για λίγο τώρα, πριν φύγω,

από τους άλλους μακριά.

Θα ‘ρθούν εικόνες και θα ’ν’ οι μόνες

που θα θυμίζουν έρωτα,

καυτές εντάσεις χωρίς συμβάσεις,

στα χρόνια τα ξενέρωτα.

Αιώνες θα ‘ρθούν και δεν θα ξεχνούν

των εραστών οι πανστρατιές

τον έρωτά μας και τα δικά μας

τα θαύματα και τις φωτιές.

13.12.2023

"Focus Anima" - Από τη παρουσίαση του βιβλίου της Κατερίνας Γιαμά στη Λιβαδειά

 

Το Φως παραμένει Ελπίδα (Δ. Βασιλείου)

Ξημερώνουν στην ώρα τους οι μέρες,

τα αύριο παίρνουν τις θέσεις των χθες,

τίποτα όμως δεν αλλάζει.

Το φως παραμένει ελπίδα!

Το σκοτάδι συνεχίζει να σκεπάζει τη ζωή μας.

Ένας φάρος που είχε ανάψει

και φώτιζε, έστω κι αχνά, αλλά φώτιζε

τη θωριά των ονείρων,

πάει κι αυτός, έσβησε.

Το βλέμμα του Γκεβάρα παραμένει παγωμένο.

Του Άρη το κεφάλι στάζει, ακόμη, αίμα.

Τον Λαμπράκη συνεχίζουν σε πολέμους να σκοτώνουν

και στον Μίκη να φοράνε σιγαστήρα.

Μεσ’ στου σκοταδιού μάς κλείνουν την παγίδα.

Και μεσ’ σ’ αυτή τη σκοτεινιά

π’ απλώθηκε στο κόσμον όλο,

κάποιοι, χρυσούς στήνουνε θρόνους,

τα δουλικά τους κάνουνε βαρόνους

κι οι δεσποτάδες,

μαζί ραβίνοι και μουλάδες,

με λίβανο και σμύρνα τους βλογάνε.

Κι όλοι οι άλλοι, οι πολλοί,

σε δύση και σ’ ανατολή,

στης πείνας πνίγονται τον πάτο,

στης άγνοιας το βωμό τούς γονατίζουν

και μ’ αλυσίδες στα μυαλά

τους θυσιάζουν, οι χρυσοί,

σαν Ιφιγένεια,

την Τροία θέλοντας να κάνουνε δική τους.

Κι όποιοι, σαν άλλοι Έκτορες,

θέλει από μόνος του καθείς

τον τόπο του να σώσει,

κάποιον θα στείλουν οι χρυσοί,

ας πούμε Αχιλλέα,

όπως τον Έκτορα να τους σκοτώσει.

Όσο βαθύ κι αν είναι το σκοτάδι,

τα μάτια που ’ναι ανοιχτά μπορούν να διακρίνουν

τ’ αστέρια που ακόμα λαμπυρίζουν,

απ’ τη φωτιά που έδωσε σε όλους

εκείνος ο ατρόμητος, ο Προμηθέας.

Τα μυαλά που σπάσανε τις αλυσίδες

μπορούν να καταλάβουν

και πράξη να το κάνουν δυνατή,

αυτό που κάποτε ο Κάρολος μας είπε:

«Προλετάριοι όλων των χωρών…».

Και τότε, όταν όλοι οι πολλοί,

όλων των χωρών και τόπων

με φόρα τα σκοτάδια θα διαλύσουν,

τότε, ακούστε με, τότε μόνο,

το φως θα πάψει να ’ν’ ελπίδα!

02.07.2024, Αθήνα