Κομισιόν για τις επενδύσεις στην Ελλάδα το 2014-2020 (*)

(*) Της Δήμητρας Καδδά απο το www.capital.gr

Η Ελλάδα ετοιμάζεται να φτιάξει το δικό της σχέδιο ανάπτυξης έως το 2020 αλλά η Κομισιόν έχει ήδη συντάξει την δική της «λευκή βίβλο» για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στην Ελλάδα το 2014-2020 με επίκεντρο τους μόνους ίσως αναπτυξιακούς πόρους που θα έχει η εντός μνημονίου χώρα, το επόμενο ΕΣΠΑ το οποίο – προς το παρόν – προσδιορίζεται σε 14 δισ. ευρώ.

Η μελέτη καταγράφει τις 5 προκλήσεις, τους κινδύνους και τις 5 βασικές πρωτοβουλίες ανά τομέα με έμφαση σε ενεργειακά δίκτυα, σε θαλάσσιες μεταφορές, στην νέου τύπου αγροτική ανάπτυξη, στου τουρισμό και στην στήριξη των μικρομεσαίων.

Η έκθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την ανάπτυξη της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης (έτσι θα λέγεται το ΕΣΠΑ 2) όπως η ίδια αναφέρει, βασίστηκε στο μνημόνιο, στους στόχους Ευρώπη 2020, στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, στην έκθεση της ΕΕ "Ανάπτυξη για την Ελλάδα", στην έρευνα της McKinsey & Company με θέμα «Ελλάδα 10 Χρόνια μπροστά »και σε μια σειρά από μελέτες, όπως η έκθεση του ΟΟΣΑ για την αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης.

Τα προβλήματα

Η επιτροπή κάνει λόγο για «πιεστικές προκλήσεις στην Ελλάδα που σχετίζονται με:

1. ένα αναποτελεσματικό δημόσιο που εμποδίζει την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας, σε συνδυασμό με ένα μη βιώσιμο οικονομικό μοντέλο που στερείται ανταγωνιστικότητας. Αυτό οδηγεί σε

2. υψηλή ανεργία, ιδίως των νέων, αυξάνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη φτώχεια,

3. ανεπαρκείς επενδύσεις σε υποδομές για την προώθηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, και

4. αναποτελεσματική χρήση των φυσικών πόρων και

5. απουσία πολιτικής για την διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής.

Αναγκαίο θεωρείται για την Ελλάδα:

- η δημιουργία ενός πλαισίου διαλόγου

- να ανταποκριθεί στις πιο πιεστικές προκλήσεις

- να προτείνει βασικές προτεραιότητες χρηματοδότησης

- να προωθήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με βάση την πολυδιακυβέρνηση

Οι τομείς της ανάπτυξης εκτιμάται ότι είναι:

- Ένα επιχειρηματικό περιβάλλον ευνοϊκό για τις επενδύσεις.
- Αύξηση συμμετοχή στην αγορά εργασίας, με ενεργές πολιτικές ένταξης εκπαίδευσης κατάρτισης και ενίσχυσης προσόντων.
- Ανάπτυξη βασικών δικτύων υποδομών

- Φιλικό Περιβάλλον και ενεργειακά αποτελεσματική οικονομία

- Μεταρρυθμίσεις για μία αποτελεσματική και υπεύθυνη Διοίκηση.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι:

- Περιφερειακές Ανισότητες. Σημαντικές αποκλίσεις σε σχέση με τον μέσο όρο του ΑΕΠ για την περίοδο 2007-2009, μεταξύ των 13 Περιφερειών καθώς είναι στο 120,1% του κοινοτικού ΑΕΠ ανά κάτοικο για την Αττική, ενώ στη Δυτική Ελλάδα είναι μόνο66,2%.

- Αντί για τον στόχο επενδύσεων σε έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη 3% έως το 2020 η Ελλάδα έχει επίδοση μόνο 0,6% του ΑΕΠ.

- Η φτώχεια εκτοξεύεται, η απασχόληση είναι πολύ χαμηλή, η ανεργία καλπάζει, το ποσοστό των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο αυξάνεται στο 13,1%, το ποσοστό αποφοίτων πανεπιστημίων υπολείπεται των στόχων.

- Αντί για 20% κάλυψη των αναγκών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η Ελλάδα έχει επίδοση μόνο 8,2% καταγράφεται αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ελλάδα βιώνει μια εξαιρετικά βαθιά ύφεση. Οι πόροι της ΕΕ θα αποτελέσουν έτσι μια σημαντική πηγή των δημόσιων επενδύσεων στην Ελλάδα και θα λειτουργήσουν ως καταλύτης για την χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και την απασχόληση. Με ποσοστά ανεργίας πάνω από 25% και από55% μεταξύ των νέων ένας γενικός επαναπροσδιορισμός των δαπανών είναι απαραίτητος.

Οι δαπάνες εκτιμάται ότι πρέπει να στοχεύουν στην στήριξη των ΜΜΕ, της κοινωνικής ένταξης, της ποιοτικής απασχόλησης, ιδίως για τους νέους, στην αγορά εργασίας με έμφαση σε ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση καθώς και στην έρευνα και στην καινοτομία.

Η κοινωνική προστασία «πρέπει να είναι δομημένη και τη δυνατότητα να αποφευχθεί η καταστροφή του ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω της κρίσης». Επιπλέον, η Ελλάδα θα πρέπει να επικεντρωθεί στην υψηλότερη αύξηση της παραγωγικότητας, την ενσωμάτωση των στόχων της κλιματικής αλλαγής και στην στροφή προς μια βιώσιμη και αποδοτική χρήση των πόρων οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Αυτοί οι στόχοι, ωστόσο, δεν θα επιτευχθούν» χωρίς ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό δημόσιο» αναφέρει.

Ποιοι είναι αναλυτικά Οι 5 άξονες της ανάπτυξης

1. Ένα επιχειρηματικό περιβάλλον ευνοϊκό για τις επενδύσεις: Είναι επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί η ρευστότητα και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Δημιουργία χρηματοδοτικών μέσων που θα καλύπτουν το σύνολο της χώρας και θα  υποστηρίζονται μέσω ενός ενιαίου επιχειρησιακού προγράμματος.

Προτείνονται  νέα χρηματοδοτικά μέσα,  επαναξιολόγηση όλων των προγραμμάτων.  Εμφαση στις δυνατότητες της γεωργίας, όπου υπάρχει σαφές πλεονέκτημα ανταγωνιστικότητας και κίνητρα στον τομέα της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας (βιολογική υδατοκαλλιέργεια).  

Βελτίωση της καταλληλότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με έμφαση στους τομείς τροφίμων, υδατοκαλλιέργειας, την παραγωγή και διανομή ενέργειας,  του τουρισμού, των τεχνολογιών πληροφορικής,  των υπηρεσιών κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και τα φαρμακευτικά προϊόντα).

Προτείνεται, μια περιφερειακή στρατηγική με στόχο τη δημιουργία ενός μικρού αριθμού πόλων ανάπτυξης η στήριξη της έρευνας αιχμής,  παρεμβάσεις για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των πανεπιστημίων – ερευνητικών κέντρων- εταιρειών,  κυρίως μέσω νέων clusters. Υποστήριξη και προώθηση της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού επιχειρείν.

2. Αύξηση συμμετοχή στην αγορά εργασίας, με ενεργές πολιτικές ένταξης εκπαίδευσης κατάρτισης και ενίσχυσης προσόντων:  Οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης θα πρέπει να ενισχύσουν την ικανότητά τους, μεταξύ άλλων, στην αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και στα συστήματα σχεδιασμού με στόχο την παροχή αποδοτικών και αποτελεσματικών υπηρεσιών.  Πρέπει να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τους εργοδότες,  την αποτελεσματικότητα των πολιτικών,  την αντιμετώπιση των αναγκών των πιο ευάλωτων ομάδων κλπ.

3.  Ανάπτυξη βασικών δικτύων υποδομών: Μοντέρνες και βιώσιμες υποδομές, τόσο σε εθνικό όσο και σε διασυνοριακό επίπεδο, κυρίως στο πεδίο των  μεταφορών, της ενέργειας και του περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό είναι βασικοί παράγοντες για την αύξηση της ελκυστικότητας της Ελλάδας για επενδύσεις.  Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων θα πρέπει να είναι σε προηγμένες τεχνολογίες στον τομέα του περιβάλλοντος και ενεργειακών δικτύων.  Η Ελλάδα θα πρέπει να αναπτύξει και μια ολοκληρωμένη στρατηγική στις μεταφορές που να  συνοδεύεται από ένα επιχειρηματικό σχέδιο.

Η συνδεσιμότητα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες και την τόνωση της ανάπτυξης (π.χ. προώθηση των αειφόρων  μεταφορών και εξάλειψη των σημείων συμφόρησης στην βασική υποδομή του δικτύου).

Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα: στην ολοκλήρωση ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου, στη διασύνδεση λιμένων με  το σιδηροδρομικό δίκτυο,  οδικών και σιδηροδρομικών συνδέσεων με τρίτες χώρες.  Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις εσωτερικές διασυνδέσεις θαλασσίων και αεροπορικών μεταφορών  (ιδιαίτερα των περιφερειακών μικρών λιμανιών και αεροδρομίων) με τα νησιά.

Πρέπει να εκσυγχρονίσουν τα τελωνεία για γρήγορη διέλευση. Να γίνουν επενδύσεις  ελλιμενισμού,  και συγκοινωνιακές συνδέσεις με την ενδοχώρα για την περαιτέρω αύξηση της παραγωγής εσόδων από τον τουρισμό. Απαιτείται κατασκευή υποδομών για ιστιοφόρα ή γιοτ,  για  σταθμούς κρουαζιερόπλοιων.

Επίσης, δύο τομείς παραγωγής ενέργειας χρειάζονται εκσυγχρονισμό των δικτύων τους η ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, υπάρχει πιθανότητα ανάπτυξης από την ενίσχυση του δικτύου υψηλής τάσης με σκοπό την υποστήριξη της διείσδυσης των ΑΠΕ  (προτείνεται  διασύνδεση μεταξύ των νησιών παρά το ότι είναι μια δαπανηρή διαδικασία).  Στο φυσικό αέριο προτείνεται ενίσχυση της διείσδυσης  με εκμετάλλευση των  νέων γραμμές διασύνδεσης (Trans-Adriatic,  η γραμμή Ελλάδα- Βουλγαρία και Κύπρος-Ελλάδα).

Προτείνεται να γίνουν επενδύσεις σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων και διαχείρισης υδάτινων πόρων με βάση τιμολογιακής πολιτικής "ο ρυπαίνων πληρώνει".

4. Φιλικό Περιβάλλον και ενεργειακά αποτελεσματική οικονομία: Ορθολογική διαχείριση των πόρων (συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας, των υδάτων, του εδάφους και του αέρα). Προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αύξηση της αποτελεσματικότητας στη χρήση των νερού από τη γεωργία, μέσω επενδύσεων σε πιο αποτελεσματική άρδευση,  προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων, του αέρα και του εδάφους, ολοκληρωμένη στρατηγική για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών,  οριστικοποίηση του χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης (θα συμβάλει σημαντικά στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους),  ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης για την κρατική γη,  βιώσιμη ανάπτυξη της παράκτιας αλιείας,   προληπτικά μέτρα,  για την προστασία των δασών, την  πυρόσβεση και την αποκατάσταση.  Το δασικό κτηματολόγιο  πρέπει να συμπληρωθεί και να γίνει συμβατό με το εθνικό κτηματολόγιο.

Προτείνεται επίσης στροφή προς μια ενεργειακά αποδοτική οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα με μια συνολική στρατηγική  για να τονώσουν τη χρήση οικονομικά αποδοτικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η βιομάζα, η ηλιακή, αιολική ενέργεια  και η υδροηλεκτρική ενέργεια. Να συνεχιστεί  η εφαρμογή του προγράμματος  ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών,  ειδικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη του φωτοβολταϊκών συστημάτων σε πράσινα κτίρια και στον τουρισμό.  Κίνητρα για την προώθηση στρατηγικών για  αστικές και αγροτικές περιοχές, καθώς και για τα νησιά.

5  Μεταρρυθμίσεις για μία αποτελεσματική και υπεύθυνη Διοίκηση: Η αποτυχία να εφαρμόσει μια σημαντική και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης είναι πιθανό να θέσει σε κίνδυνο τις ευρύτερες μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να βγει η Ελλάδα σε πορεία προς την  αειφόρο ανάπτυξη αναφέρει η Κομισιόν.  Ανάγεται σε υψηλή προτεραιότητα η διοικητική μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος.

Έμφαση στην  δημιουργία  ενός ισχυρού διοικητικού μηχανισμού, με σαφή ηγεσία που  θα αναλάβει την πλήρη εποπτεία των μεταρρυθμίσεων  Στρατηγική  για την αντιμετώπιση συνολικά του πολύπλοκου νομικού και διοικητικού πλαισίου, εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού πληροφοριακού συστήματος,  μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος με προώθηση της διαμεσολάβησης και άλλων εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών.

Εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της συστημικής διαφθορά στο δημόσιο τομέα και για την αντιμετώπιση της παραοικονομίας.  Εισαγωγή της ηλεκτρονικής υπογραφής και της ηλεκτρονικής διαβούλευσης για την ταχεία λήψη αποφάσεων.

Υδρογονάνθρακες - Μύθος και πραγματικότητα

ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ* από το www.avgi.gr 30/12/12

Οι εκτιμήσεις για την ύπαρξη τεράστιων ποσοτήτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα όταν πλασάρονται κατάλληλα την κατάλληλη εποχή μπορούν να εκτινάξουν στα ύψη χρηματιστηριακές τιμές εταιριών, τραπεζών και παραγωγών προϊόντων

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας υπάρχουν πετρώματα και δομές που μπορούν να φιλοξενούν υγρούς ή και αέριους υδρογονάνθρακες.

Τόσο επιστημονικές έρευνες όσο και επιφανειακές αναβλύσεις πίσσας ή φυσικού αερίου αλλά και γεωτρητικά δεδομένα ενισχύουν αυτήν την άποψη.

Η αναζήτηση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, πρακτικά, έχει ξεκινήσει από τις αρχές του εικοστού αιώνα. Με αυτήν έχουν ενδιαφερθεί κατά καιρούς πολλές και μάλιστα μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες (BP, Esso, Texaco, Chevron κ.α.).

Από τη δεκαετία του χίλια εννιακόσια εξήντα και μετά, έχουν γίνει πάμπολλες γεωλογικές μελέτες τόσο από Έλληνες και όσο και από ξένους επιστήμονες. Οι μελέτες αυτές έχουν προσφέρει ιδιαίτερα χρήσιμες πληροφορίες για: α) τα γεωπεριβάλλοντα και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες στο απώτερο παρελθόν δημιουργήθηκαν υδρογονάνθρακες, β) τα μητρικά πετρώματα που συνδέονται με τη δημιουργία των υδρογονανθράκων, γ) τα πετρώματα-ταμιευτήρες στα οποία έχουν μεταναστεύσει, μετά τη δημιουργία τους, οι υδρογονάνθρακες, δ) τις γεωλογικές δομές - "παγίδες" που έχουν δημιουργηθεί κατά τη γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας και που επιτρέπουν τη συσσώρευση - φυλάκιση των υδρογονανθράκων σε συγκεκριμένες θέσεις μέσα στις "στοίβες" των πετρωμάτων, και ε) για τα πετρώματα που καλύπτουν αυτές τις δομές, και δεν επιτρέπουν τη διαφυγή ή την οξείδωση των υδρογονανθράκων.

Οι περισσότερες των γεωλογικών ερευνών συνοδεύτηκαν από ειδικές γεωφυσικές μελέτες, δηλαδή από ειδικές σεισμικές τομές που θα μπορούσαμε να τις προσομοιάσουμε με τις σημερινές ακτινογραφίες θώρακα ή αξονικές τομογραφίες, από την ερμηνεία των οποίων, εντοπίζονται, όχι πάντα με επιτυχία, συγκεκριμένες γεωλογικές δομές και ακολουθίες πετρωμάτων, στις οποίες θα μπορούσαν να έχουν συσσωρευτεί υγροί ή και αέριοι υδρογονάνθρακες.

Έτσι, με τη βοήθεια των προηγούμενων πολυάριθμων γεωλογικών ερευνών και την ερμηνεία πολυάριθμων σεισμικών τομών που έχουν γίνει κατά μήκος 73.000 περίπου χιλιομέτρων, εντοπίστηκαν σε διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου πετρελαιοπιθανές περιοχές. Σ’ αυτές τις περιοχές έχουν γίνει πάνω από 110 γεωτρήσεις (άλλες στην ξηρά και άλλες στη θάλασσα, βάθους ολίγων εκατοντάδων μέτρων έως και 5,494m), προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πράγματι σ' αυτές τις περιοχές υπάρχουν υδρογονάνθρακες.

Το τελικό αποτέλεσμα των παραπάνω ερευνών ήταν η ανακάλυψη των πρώτων εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων στη θαλάσσια περιοχή της Θάσου - κοίτασμα πετρελαίου Πρίνος και κοίτασμα φυσικού αερίου Ν. Καβάλας - από την OCEANIC (1971-1974), η ανακάλυψη του κοιτάσματος πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή του Κατάκολου (1981) (Δ. Πελοπόννησος), του κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Επανομή Θεσσαλονίκης (1989), καθώς και συγκεντρώσεων, σε διάφορες περιοχές, βιογενούς αερίου. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε ένα πλούσιο και εκτεταμένο αρχείο δεδομένων το οποίο όμως, μετά την ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίων (ΔΕΠ-ΕΚΥ, θυγατρική της ΔΕΠ Α.Ε.) και την αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), πέρασε στα χέρια συμφερόντων του Ομίλου Λάτση, για να επιστρέψει πάλι, το 2007, στο Ελληνικό Δημόσιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξιοποίηση και τη διαχείριση του πολύτιμου αυτού υλικού.

Ποιο είναι τελικά το πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας μας; Υπάρχουν κοιτάσματα (δηλαδή εκμεταλλεύσιμα αποθέματα) υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και πού; Πόσα είναι τα αποθέματα αυτά;

Σ' αυτά τα ερωτήματα θα προσπαθήσω να απαντήσω έμμεσα στη συνέχεια.

Τις τελευταίες εβδομάδες, πολλά από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα κλίμα ευφορίας, μεταδίδοντας και αναπαράγοντας πληροφορίες από απόρρητη έκθεση των κ.κ. Αντώνη Φώσκολου, Ηλία Κονοφάγου και του Γάλλου γεωφυσικού Alain Bruneton που έχει στα χέρια της η κυβέρνηση, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα έχει τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου (3,5 τρισ. κυβικών μέτρων!!!) και υγρών υδρογονανθράκων, ιδιαίτερα νότια και νοτιοανατολικά της Κρήτης. Οι ποσότητες και η αξία τους μας αφήνουν κατάπληκτους, όπως κατάπληκτους μας αφήνει και μια έκθεση της Deutsche Bank που και αυτή, για τους δικούς της λόγους, αναφέρθηκε με τη σειρά της στα τεράστια αποθέματα υδρογονανθράκων της Ελλάδας.

Δεν έχω στα χέρια μου την απόρρητη έκθεση κι έτσι δεν μπορώ να αξιολογήσω τα στοιχεία και τα επιστημονικά δεδομένα στα οποία στηρίζουν τις εκτιμήσεις τους και τους υπολογισμούς τους οι παραπάνω επιστήμονες.

Μπορώ όμως με σιγουριά να πω ότι είναι υπερεκτιμημένες οι ποσότητες αυτές.Μπορώ επίσης να πω ότι οι εκτιμήσεις τους δεν προέρχονται από δικές τους ολοκληρωμένες γεωλογικές, γεωφυσικές, γεωτρητικές έρευνες.

Τον Μάρτιο του 2012 δημοσιεύτηκε στο www.pytheas.net εργασία των τριών επιστημόνων με τίτλο: Cretan gas fields - A new perspective for Greece’s hydrocarbon resources. Ο τίτλος της εργασίας τους αποδίδεται από τους ίδιους στα ελληνικά ως: «Οι συγκλίνουσες λιθοσφαιρικές πλάκες και η ταυτόχρονη ύπαρξη πρισμάτων προσαύξησης και λασποηφαιστείων στη Μεσογειακή ράχη ως δείκτες ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην παράκτια Νότια Κρήτη. Νέες προοπτικές εντοπισμού κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα». Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται αποτελέσματα άλλων επιστημών γεωλόγων και γεωφυσικών σχετικών με τη γεωλογική δομή περιοχών του ελλαδικού χώρου, και συγκρίνοντας τις περιοχές αυτές με ανάλογες περιοχές στη Μεσόγειο ή στον κόσμο στις οποίες έχουν βρεθεί φυσικό αέριο και πετρέλαιο, πιθανολογούν την ύπαρξη υδρογονανθράκων και στην Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα, στα συμπεράσματά τους, που αυτά θα πρέπει να είναι και τα συμπεράσματα στα οποία στηρίζεται η απόρρητη έκθεσή τους, αναφέρουν: «Η νορβηγική εταιρία γεωφυσικών ερευνών Petroleum Geo-Services (σύμπτωση, είναι η ίδια εταιρεία που διεξαγάγει αυτές τις ημέρες γεωφυσική έρευνα στο Ιόνιο Πέλαγος και στο θαλάσσιο χώρο νότια της Κρήτης!!), με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει νότια της Κρήτης, εν αγνοία των ελληνικών κυβερνήσεων, διαπίστωσε από την εμπειρία της με τις μελέτες που έκανε στην Ανατολική Μεσόγειο ότι υπάρχουν τεράστιες γεωλογικές ομοιότητες με τη λεκάνη της Λεβαντίνης (ΑΟΖ Κύπρου, Ισραήλ, Συρίας και Λιβάνου) η οποία θεωρείται από τη Γεωλογική υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS) ότι έχει τουλάχιστον 3,45 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και 1,7 δισ. βαρέλια αργού πετρελαίου. Άρα επιβάλλεται η έρευνα για τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης».

Άρα τα συμπεράσματά τους βασίζονται στην εμπειρία της νορβηγικής εταιρείας και τις θεωρήσεις της Γεωλογικής εταιρείας των ΗΠΑ!!! Και ενώ λέγουν ότι «επιβάλλεται η έρευνα για τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης», το ξεχνούν αυτό και αρχίζουν τον χορό των αριθμών. Κι έτσι ξαφνικά γίναμε, Ελντοράντο!!!

Βέβαια, η γεωλογική δομή της περιοχής νότια της Κρήτης δεν έχει καμιά ομοιότητα με αυτήν της Λεβαντίνης στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα.

Επισημαίνω επίσης ότι άλλο πράγμα οι εκτιμήσεις κι άλλο πράγμα η βεβαιότητα. Οι εκτιμήσεις μπορούν να ενθαρρύνουν τις παραπέρα έρευνες, ή να εκτινάξουν στα ύψη τις χρηματιστηριακές τιμές εταιρειών, τραπεζών, παραγώγων και προϊόντων, όταν οι εκτιμήσεις αυτές αρχίζουν να πλασάρονται κατάλληλα την κατάλληλη εποχή!

Η βεβαιότητα επιτυγχάνεται από τη στιγμή που έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες, έχει οριοθετηθεί το κοίτασμα, (που σημαίνει ότι ξέρουμε τις διαστάσεις του, άρα ξέρουμε τον όγκο του), ξέρουμε το πορώδες και τη διαπερατότητα των σχηματισμών που φιλοξενούν τους υδρογονάνθρακες, (άρα ξέρουμε την ποσότητά τους), ξέρουμε την ποιότητά τους, ξέρουμε, για τις υποθαλάσσιες περιοχές, το βάθος της θάλασσας και σε τι βάθος βρίσκεται το κοίτασμα. Όλα αυτά προϋποθέτουν εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων και γεωχημικών αναλύσεων. Και θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι στατιστικά μία στις δεκαπέντε γεωτρήσεις είναι επιτυχημένες! Εάν λοιπόν όλα τα παραπάνω είναι γνωστά τότε όλα αυτά σε συνδυασμό με την εκτίμηση του κόστους ανόρυξης, του κόστους μεταφοράς και των τρεχουσών τιμών οδηγούν στην εκμεταλλευσιμότητα ή όχι μιας συγκέντρωσης υδρογονανθράκων. Όταν η συγκέντρωση αυτή κρίνεται οικονομικά εκμεταλλεύσιμη, τότε πια μιλάμε για κοίτασμα υδρογονανθράκων.

Πιο ρεαλιστικά νομίζω ότι είναι τα συμπεράσματα των δυο ερευνητών των ΕΛΠΕ κ.κ. Ζαφειρόπουλου και Μαρνέλη, όπως αυτά παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που οργάνωσε για τους υδρογονάνθρακες το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας το καλοκαίρι του 2011. Οι δύο επιστήμονες καταλήγουν στα παρακάτω.

«Υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για εντοπισμό κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων:

α) Στα νερά του Β. Ιονίου καθώς και σε λεκάνες του κεντρικού και Ν. Ιονίου.

β) Σε βαθείς στόχους στην Ήπειρο που δεν έχουν διατρηθεί μέχρι σήμερα .

γ) Στη λεκάνη Θερμαϊκού -Θεσσαλονίκης και σε περιοχές του Βορείου Αιγαίου.

Οι περιοχές Αιτωλοακαρνανίας και Β.Δ. Πελοποννήσου μπορούν ν’ αναβαθμιστούν εάν επιβεβαιωθούν οι βαθείς στόχοι στην Ήπειρο και το Β. Ιόνιο.

Υπάρχουν πιθανότητες για εντοπισμό κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων και στις περιοχές Γρεβενών και Έβρου - Ορεστιάδας.

Οι περιοχές της Ελληνικής τάφρου και της Μεσογειακής Ράχης (δηλ. οι περιοχές νότια της Κρήτης), παραμένουν πρακτικά άγνωστες, παρουσιάζουν δυνητικό ενδιαφέρον αλλά χρειάζεται περαιτέρω μελέτη και έρευνα. Δεν είναι δυνατόν να εντοπιστούν στόχοι και να χαρτογραφηθούν περιοχές άμεσου ενδιαφέροντος με τα υπάρχοντα σεισμικά δεδομένα».

Νομίζω ότι στο πλαίσιο των παραπάνω συμπερασμάτων καλά κάνουμε ως πολιτεία και ξεκινάμε πάλι την έρευνα για την αναζήτηση υδρογονανθράκων. Βέβαια θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί οι έρευνες είχαν σταματήσει για δέκα τουλάχιστον χρόνια. Μα αυτό είναι μια άλλη ιστορία στην οποία θα μπορούσε να μπλέξει κανείς μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, την άφιξη του ρώσικου φυσικού αερίου και της διάθεσής του στην Ελλάδα, τους αγωγούς μεταφοράς του φυσικού αερίου, το λαθρεμπόριο του πετρελαίου κι άλλα, ενδεχομένως, πολλά.

Καλά κάνουμε λοιπόν και ξεκινάμε με την εκτέλεση νέων γεωφυσικών μελετών. Ξεκινάμε σχεδόν πάλι από την αρχή, έχουμε όμως μαζί μας όλη τη γνώση και την εμπειρία από τις προηγούμενες έρευνες και μελέτες. Τέτοιες γεωφυσικές μελέτες, και πιο συγκεκριμένα σεισμικές τομές κατά μήκος συγκεκριμένων διαδρομών, εκτελεί τούτες τις μέρες στο Ιόνιο πέλαγος και νότια της Κρήτης η νορβηγική εταιρεία Petroleum Geo-Services (PGS), με σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, σε μια εκ νέου προσπάθεια καλύτερης διερεύνησης περιοχών που έχουν ήδη διερευνηθεί ή που τα διαθέσιμα στοιχεία είναι ανεπαρκή, ελάχιστα ή αμφιβόλου αξιοπιστίας.

Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά αμφιβολία ότι οι έρευνες θα πρέπει να συνεχιστούν. Να συνεχιστούν όμως κατά τρόπο που θα εξυπηρετείται και θα διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον.

Τι συμβαίνει όμως σήμερα;

Η νορβηγική εταιρεία έχει ξεκινήσει τις έρευνές της χωρίς να γνωρίζουμε τις συμβατικές της υποχρεώσεις, ούτε ποια θα είναι τα οφέλη της Ελλάδας από την πώληση των συλλεγόμενων δεδομένων, από την εταιρεία, ούτε πως θα γίνει η διάθεση αυτών των δεδομένων. Δεν ξέρουμε ουσιαστικά εάν έχει υπογραφεί σύμβαση ανάμεσα στη νορβηγική εταιρεία και το Δημόσιο, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει πάνω από είκοσι ημέρες από τότε που ζητήσαμε να κατατεθεί η σύμβαση στη Βουλή.

Από την άλλη μεριά, η κυβέρνηση υποταγμένη στις μνημονιακές της δεσμεύσεις και υποχρεώσεις, φρόντισε και μεταβίβασε στο περιβόητο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) «τα υφιστάμενα και μελλοντικά περιουσιακής φύσεως δικαιώματα του Δημοσίου, δικαιώματα διαχείρισης και εκμετάλλευσης, κεκτημένα οικονομικά συμφέροντα, άυλα δικαιώματα λειτουργίας που απορρέουν από την 23 Νοεμβρίου 1999 σύμβαση μεταξύ του Δημοσίου και της KAVALA OIL Α.Ε.». Φρόντισε και μεταβίβασε στο ίδιο ταμείο το 35,77% των μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων, που είχε στη διάθεσή του το Δημόσιο.

Ταυτόχρονα έχει φροντίσει όλα τα δικαιώματα έρευνας, αξιοποίησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που υπάρχουν στις χερσαίες, στις υπολίμνιες και υποθαλάσσιες περιοχές, εκεί που κάνει έρευνες σήμερα η νορβηγική εταιρεία PGS, ως ανήκοντα στο Δημόσιο, να μπορούν να περάσουν κι αυτά στο ΤΑΙΠΕΔ. Και είναι γνωστό ότι τα έσοδα από την αξιοποίηση (εκποίηση ή ξεπούλημα λέμε εμείς) των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου πηγαίνουν κατευθείαν στους "τοκογλύφους" δανειστές μας.

Συμπερασματικά επισημαίνονται τα παρακάτω:

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι στον ελλαδικό χώρο, και ιδιαίτερα στον θαλάσσιο, υπάρχουν πετρελαιοπιθανές περιοχές.

Απαιτείται η συστηματικοποίηση των ερευνών για την αναζήτηση υδρογονανθράκων, με συνθήκες όμως που θα διασφαλίζονται τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου.

Η πολιτική που ακολουθεί σήμερα η κυβέρνηση οδηγεί μαθηματικά στην απώλεια κάθε οφέλους από την όποια πιθανολογούμενη ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων

Πρέπει να διασφαλιστούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας και αυτά συνδέονται άμεσα με την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ)

Η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας για την εκμετάλλευση και μεταφορά των ανευρεθέντων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, και ιδιαίτερα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο είναι σημαντική.

Οι εκτιμήσεις των κ.κ. Αντώνη Φώσκολου, Ηλία Κονοφάγου, του Γάλλου γεωφυσικού Alain Bruneton και της Deutsche Bank είναι υπερβολικές. Άθελά τους οι εκτιμήσεις αυτές ευνοούν χρηματιστηριακά παιγνίδια και γεωπολιτικές τακτικές.

Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στα επιχειρηματικά κοράκια που καραδοκούν να καταληστέψουν τις όποιες πλουτοπαραγωγικές μας πηγές

* Ο Απόστολος Αλεξόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Β' Αθήνας

Ακαδημία Αθηνών: βράβευση μετά θάνατον για «υπέρτατη πράξη αυτοθυσίας»

Στις 8 Απρίλη 2012 τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Κρυονέρι, όταν αμαξοστοιχία συγκρούστηκε με ΙΧ σε ισόπεδη διάβαση.

Οι δύο από τους τέσσερις ήταν μετανάστες από το Πακιστάν. Ο  Hamayun Anwar, 18 ετών και ο Wakar Ahmed, 32 ετών,
Πολτοποιήθηκαν από το τρένο στην προσπάθειά τους να σώσουν ένα ζευγάρι ηλικιωμένων από το ΙΧ που ήταν εγκλωβισμένο στις γραμμές. 

Προσπαθούσαν να σώσουν δύο συνανθρώπους τους, Έλληνες, και δεν υπολόγισαν τον κίνδυνο. 

Από τους 15 ανθρώπους που προσπαθούσαν να απεγκλωβίσουν για ώρα το ηλικιωμένο ζευγάρι μέσα στο αυτοκίνητο, οι δύο Πακιστανοί έμειναν εκεί για να βοηθήσουν, βλέποντας το θάνατο να έρχεται κατά πάνω τους...

Σήμερα η Ακαδημία Αθηνών τους βράβευσε μετά θάνατον για «υπέρτατη πράξη αυτοθυσίας». 

Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση συνεχίζει το πογκρόμ κατά των μεταναστών και τα αστικά κόμματα, με πρώτη τη Χρυσή Αυγή, συνεχίζουν την προπαγάνδα που στοχεύει να κάνει τους Έλληνες να στραφούν ενάντια στους μετανάστες.

Οι δύο Πακιστανοί επιβεβαίωσαν με τραγικό τρόπο το πόσο ψεύτικη, δηλητηριώδης και επικίνδυνη είναι αυτή η ρατσιστική και αντιδραστική προπαγάνδα.