Για την αναγκαιότητα αξιοποίησης των γεωθερμικών πεδίων στη περιοχή (*)

(*)Του Χάρη Φλουδόπουλου απο το www.capital.gr Η γεωθερμία είναι ίσως η πιο «αδικημένη» μορφή ανανεώσιμης ενέργειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη εβδομάδα μαζί με το πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε μια δέσμη μέτρων που στοχεύουν στην ανάδειξη και αξιοποίησή της ενέργειας που μας έρχεται από τα έγκατα της γης. Όμως πέρασαν σε δεύτερη μοίρα, καθώς η επικαιρότητα μονοπωλήθηκε από τα φωτοβολταϊκά. Και όμως αυτό που ίσως δεν γνωρίζει το ευρύ κοινό είναι ότι η γεωθερμία μπορεί να αποτελέσει μια εξίσου ελκυστική επιλογή τόσο ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας για την ηλεκτροπαραγωγή, όσο και ως οικιακή εφαρμογή εξοικονόμησης ενέργειας. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του International Energy Agency για τη γεωθερμία. Σύμφωνα με το IEA, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία έφτασε το 2006 τις 60 TWh και παρουσιάζει ιδιαίτερη ανάπτυξη στην Ισλανδία, το Ελ Σαλβαδόρ, τις Φιλιππίνες, την Κόστα Ρίκα και την Κένυα. Η ανακάλυψη και εκμετάλλευση νέων γεωθερμικών πεδίων, αναμένεται να τριπλασιάσει την παραγωγή ηλεκτρισμού από γεωθερμία την επόμενη 20ετία. Σε ό,τι αφορά τη θέρμανση, η ζέστη που παράχθηκε το 2006 υπολογίζεται σε 3 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου, με τις ΗΠΑ να έχουν την πρωτοκαθεδρία, ενώ ακολουθούν η Σουηδία, η Κίνα, η Τουρκία και η Ισλανδία. Μάλιστα στην Ισλανδία η γεωθερμία καλύπτει περίπου το 45% των αναγκών των κτιρίων σε θέρμανση. Το ένα τρίτο της ενέργειας προέρχεται από βαθειά πεδία και τα υπόλοιπα από οικιακές αντλίες θερμότητας. Μόνο στη Σουηδία έχουν εγκατασταθεί περίπου 300 χιλιάδες γεωθερμικά συστήματα και προβλέπεται στο μεσοπρόθεσμο μέλλον σημαντική αύξηση διεθνώς. Μέχρι το 2030 εκτιμάται ότι η γεωθερμική ενέργεια που θα χρησιμοποιείται για θέρμανση θα φτάσει εξαπλασιαστεί φτάνοντας τα 18 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου. Τι είναι η γεωθερμία Σύμφωνα με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ο ορισμός της γεωθερμίας είναι η θερμική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και εμπεριέχεται σε φυσικούς ατμούς, σε επιφανειακά ή υπόγεια θερμά νερά και σε θερμά ξηρά πετρώματα. Ανάλογα με τη θερμοκρασία, η γεωθερμική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες εφαρμογές: • ηλεκτροπαραγωγή (>90 °C), • θέρμανση χώρων (με καλοριφέρ >60 °C, με αερόθερμα >40 °C, με ενδοδαπέδιο σύστημα >25 °C), • ψύξη και κλιματισμό (με αντλίες θερμότητας απορρόφησης >60 °C, ή με υδρόψυκτες αντλίες θερμότητας <30 °C) • θέρμανση θερμοκηπίων και εδαφών (>25 °C), ή και για αντιπαγετική προστασία • ιχθυοκαλλιέργειες (>15 °C) • βιομηχανικές εφαρμογές όπως αφαλάτωση (>60 °C), • θερμά λουτρά (25-40 °C) Το κόστος Το κόστος για την εγκατάσταση ενός συστήματος γεωθερμικής αντλίας ποικίλει ανάλογα με το βάθος αλλά και τα τετραγωνικά που θα πρέπει να καλυφθούν. Ωστόσο σύμφωνα με εταιρείες που εγκαθιστούν τέτοια συστήματα, η απόσβεση μπορεί να γίνει σε περίπου μία έξι έως οκτώ χρόνια, ανάλογα και με την τιμή του πετρελαίου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ένα συμβατικό σύστημα θέρμανσης για μια μέση οικία κοστίζει 4.600,00 €, ενώ κάθε χρόνο απαιτείται κόστος συντήρησης. Ένα γεωθερμικό σύστημα κοστίζει περίπου 13.500,00 € χωρίς όμως να υπάρχει ετήσιο κόστος συντήρησης. Θα αναφερθώ τώρα σε ένα πραγματικό παράδειγμα το οποίο λαμβάνεται από ένα ξενοδοχείο 60 κλινών που λειτουργεί στην Κρήτη. Το ξενοδοχείο αυτό έχει όπως είπα 60 κλίνες, δύο θερμαινόμενες πισίνες, κοινόχρηστους χώρους, κουζίνα, εστιατόριο, αθλητικό κέντρο και SPA. Η εξοικονόμηση που έχει ανά ώρα για την θέρμανση είναι 20,00 € με τιμή πετρελαίου 0,55 € ανά λίτρο και τιμή ρεύματος 0,11 € ανά κιλοβατώρα. Τα μέτρα Ποια ήταν όμως τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης για την ανάδειξη και προώθηση της γεωθερμίας; Καταρχήν ανακηρύχθηκαν 7 νέων γεωθερμικών πεδίων, μέσω μιας υπουργικής απόφασης που υπεγράφη χθες. Πρόκειται για πέντε βεβαιωμένα και δύο πιθανά πεδία σε δύο περιοχές της Χίου καθώς και στην Άρτα, τη Φθιώτιδα, την Εύβοια, τη Θεσσαλονίκη και την Αιτωλοακαρνανία. Τα πεδία αυτά μπορούν να εκμισθωθούν από τις περιφέρειες και να αξιοποιηθούν σε μια ευρεία γκάμα εφαρμογών, ανάλογα με τη θερμότητα, που ξεκινά από τη γεωργία και εκτείνεται στη βιομηχανία, την τηλεθέρμανση πόλεων. Το δεύτερο μέτρο, που παρουσιάζει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το ευρύ κοινό αφορά στην απλοποίηση των διαδικασιών για τη χρήση της γεωθερμίας σε οικιακά κτίρια και εγκαταστάσεις. Τα μέτρα αφορούσαν στη μείωση των δικαιολογητικών, την κατάργηση της υποχρέωσης για σύνταξη νέου τοπογραφικού διαγράμματος, αλλά και την υποβολή σε ένα ενιαίο έντυπο της αίτησης και της μελέτης. Παράλληλα η άδεια εκδίδεται πλέον από τις νομαρχίες χωρίς την εμπλοκή των πολεοδομικών υπηρεσιών. Επίσης επιτρέπεται η χρήση κλειστών κυκλωμάτων χωρίς άδεια για χρήση νερού και σε περιοχές που απαγορεύονται οι υδρογεωτρήσεις ενώ επιτρέπεται η χρήση της γεωθερμίας και σε γεωργικές εγκαταστάσεις, όπως είναι τα θερμοκήπια. Τέλος το τρίτο μέτρο που ανακοινώθηκε αφορά σε αλλαγές στις διαδικασίες μίσθωσης των γεωθερμικών πεδίων.