Πλημμύρες στους Δήμους Χαλκίδας και Διρφύων-Μεσσαπίων: Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου;

Του Βασίλη Λύκου Διδάκτωρα Ολοκληρωμένης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Πανεπιστημίου Κρήτης

Τα ποτάμια οικοσυστήματα είναι υγροτοπικά συμπλέγματα, που λειτουργούν ως «σφουγγάρι» για τις γύρω περιοχές. Εξισορροπούν και εκτονώνουν τα έντονα καιρικά φαινόμενα, δεν επιτρέπουν μεγάλες θερμοκρασιακές μεταβολές και είναι σημαντικά για τη γεωργική& οικονομική ανάπτυξη της γύρω περιοχής. Συνήθως αποστραγγίζουν μεγάλους δασικούς ορεινούς όγκους και αποτελούνται από ένα σύστημα χειμάρρων, παραπόταμων και ρυακιών μέσω των οποίων γίνεται η κατείσδυση των όμβρων προς τις υπόγειες υδροφορίες (εμπλουτισμός) ενώ παράλληλα το επιπλέον νερό απορρέει προς τη θάλασσα μέσω, ενός συστήματος μαιανδρισμών. Σημαντικές είναι επίσης οι περιοδικά πλημμυρικές πεδιάδες με παρόχθια βλάστηση, που αναπτύσσονται εκατέρωθεν της κυρίας κοίτης των ποταμών.

Στην περίπτωση της φονικής πλημμύρας της Εύβοιας στις 9 Αυγούστου, που στοίχισε τη ζωή σε 8 συμπολίτες μας κανένα από τα παραπάνω βασικά χαρακτηριστικά ενός κλασσικού ποτάμιου συστήματος δεν υπήρχε ή μάλλον είχε κατάφορα αλλοιωθεί προς χάρη της άναρχης οικιστικής ανάπτυξης και της ανεξέλεγκτης γεωργικής και βιομηχανικής μεγέθυνσης. Ο καθένας μπάζωνε ό, τι ήθελε. Έχτιζε όπου ήθελε. Έκλεινε παραποτάμους όταν ήθελε. Άνοιγε αγροτικούς δρόμους όταν τους χρειαζόταν. Εξέτρεπε την κοίτη των ποταμών όταν αυτή δεν τον βόλευε. Χρησιμοποιούσε τους ποταμούς ως λατομεία για την ανοικοδόμηση της περιοχής με συνεχείς αμμοχαλικοληψίες, ξεκοιλιάζοντας την κοίτη και τη στερεοπαροχήτων ποταμών. Κυρίως, όμως, έκλεινε το δέλτα τους για να αποκτήσει παραθεριστική κατοικία παρά θιν’ αλός. Επιπλέον αποψίλωνε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα, που υπήρχαν στη λεκάνη απορροής των ποταμών ενώ διατάραζε με αλλεπάλληλες – επαναλαμβανόμενες κάθε χρόνο – φωτιές τον τροφοδότη, ορεινό όγκο της Δίρφυος, που αποστραγγίζεται από το Μεσσάπιο και το Λήλαντα ποταμό βόρεια και νότια της Χαλκίδας αντίστοιχα. 

Κι όλα αυτά με τις ευλογίες της Περιφέρειας και παλιότερα της Νομαρχίας, που «αντάλλασσαν» την οικολογική ισορροπία της ευαίσθητης αυτής περιοχής για μια χούφτα ψήφους όταν οι ίδιες δεν παρατυπούσαν χτίζοντας σε πλημμυρικά επικίνδυνες περιοχές βάσει των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων από τις Πλημμύρες, που ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία το 2017 και υπάγονταν στην Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΝ, που πρόσφατα καταργήθηκε. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι ασφαλτόδρομοι, κλειστά γυμναστήρια, γέφυρες της περιοχής, και γενικότερα περιφερειακές υποδομές, που είχαν παραδοθεί και είχαν κοπεί κορδέλες, από λίγα χρόνια μέχρι τρεις μήνες πριν, καταστράφηκαν ή υπέστηκαν σημαντικές ζημιές από την πρόσφατη πλημμύρα στην Εύβοια. Αλήθεια ποιος υπέγραψε για την παράδοση αυτών των έργων πάνω στις όχθες του Λήλαντα και ποιος τα παρέλαβε; Και γιατί δεν εισακούστηκαν εισηγήσεις, με ώριμες μελέτες, των τεχνικών υπηρεσιών για έργα ανάσχεσης και προστασίας από πιθανά ακραία φυσικά φαινόμενα στο μέλλον; Γιατί δεν υλοποιήθηκαν εγκαίρως τα εγκεκριμένα αντιπλημμυρικά έργα, ύψους 1, 8 εκατ. ευρώ, στα ανάντη της πόλης των Ψαχνών και αφέθηκαν να καταστραφούν τα Πολιτικά, να πλημμυρίσουν τα Ψαχνά και να «μπαζωθεί» από λάσπη και φερτά υλικά η παραλιακή Ν. Αρτάκη;

Γιατί είναι άλλο η Κλιματική αλλαγή που επιτείνει το μέσο όρο του ύψους των υετών, τη διάβρωση των παραθαλάσσιων περιοχών, την άνοδο των θερμοκρασιών και είναι άλλο η Κτηματική αλλαγή, που προκαλείται από κακοτεχνίες, ασύδοτη δόμηση και αποψίλωση δασικών εκτάσεων και δασών στα ανάντη προκειμένου κάποιοι να εκμεταλλευτούν φτηνές δημόσιες εκτάσεις προς πάσαν χρήσην, που ακριβώς επειδή ανήκουν σε όλους κανείς δεν επιβαρύνεται το κόστος της υποβάθμισής τους – τουλάχιστον – βραχυπρόθεσμα και γι’ αυτό κανείς δεν ενδιαφέρεται για την προστασίας τους. Σκεφτείτε μόνο ότι στην Εύβοια έχουμε ανά τρεις ημέρες μια πυρκαγιά όπου καταστρέφονται 92 στρέμματα αγροτοδασικά και 38 δασικά οικοσυστήματα! Όταν λοιπόν διαταράσσεις κι εξαφανίζεις πλήρως δασικά και ποτάμια, υγροτοπικά οικοσυστήματα ποιος σου φταίει μετά; Ο κακός σου ο καιρός, η κλιματική αλλαγή, η κακή σου μοίρα ή το γεγονός ότι δεν υπήρχαν προκαταρκτικές αξιολογήσεις κινδύνων πλημμύρας, χάρτες επικαιροποιημένοι επικινδυνότητας και σχέδια διαχείρισης κινδύνων των λεκανών απορροής των ποταμών; Υπήρχε χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός ή είχαν καθοριστεί χρήσεις γης; Εδώ ακόμη κι αυτό το έρημο το 112 δεν λειτούργησε για να ενημερώσει τους κατοίκους όταν τρεις μέρες πριν τόσο η ΕΜΥ όσο κι ο Δήμος Ψαχνών προειδοποιούσαν για έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες στην περιοχή κι όταν όλοι γνωρίζουν ότι τουλάχιστον ο Λήλαντας στο Βασιλικό κάθε δεκαετία, δίνει ένα μεγάλο πλημμυρικό φαινόμενο. Και να σκεφτεί κανείς ότι η Ε.Ε. διαθέτει 6, 3 δις ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων ορθών πρακτικών για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Όμως όπως λέει και μια τούρκικη παροιμία, στου κακού τη σκάλα ακόμη και στο προτελευταίο κάτω σκαλοπάτι να σταματήσεις πάλι όφελος έχεις. Επομένως το θέμα είναι τι κάνουμε από εδώ και πέρα. Καταρχήν σύμφωνα με το Στόχο 15 της Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ε.Ε. περί προστασίας δασών και βιοποικιλότητας, θα πρέπει άμεσα να γίνει η αποκατάσταση των ορεινών όγκων της Δίρφυος με την αναγέννηση των καμένων κωνοφόρων δασών, σκληρόφυλλης αείφυλλης βλάστησης και μεταβατικών δασών θάμνων σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία δορυφορικής χαρτογράφησης COPERNICUS. Σημαντικά είναι και τα έργα ορεινής υδρονομίας με φυσικά υλικά. Αν δεν υπάρχει βλάστηση να συγκρατεί, να επιβραδύνει και να απορροφά τα νερά της βροχής στα ανάντη, τα κατάντη κοντά στη θάλασσα πάντα θα πλημμυρίζουν, όσα φράγματα από τσιμέντο κι αν κατασκευαστούν. Επιπλέον πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί αυστηρά ο κανόνας ότι οι καμένες εκτάσεις των ιδιαίτερων αυτών δασικών οικοσυστημάτων δεν επιδέχονται καμία αλλαγή χρήσης και μεταβολή του προορισμού τους όσα χρόνια κι αν περάσουν.

Επιπλέον πρέπει να απομακρυνθούν, με απαλλοτριώσεις, όλα τα αυθαίρετα  (νομιμοποιημένα και μη) από τις κοίτες των ρεμάτων και ποταμών και να δοθεί στα ρέματα ο απαραίτητος χώρος εκτόνωσης της πλημμύρας. Δεν γίνεται ο Λήλαντας, ο μεγαλύτερος ποταμός στην Εύβοια να έχει μετατραπεί σε κανάλι με πλάτος δέλτα, μόνο 35 μέτρα! Παράλληλα είναι αναγκαίο να σταματήσουν οι εγκιβωτισμοί ρεμάτων με τσιμέντο και συρματοκιβώτια, παγκοσμίως ξεπερασμένης αντίληψης (τα εγκιβωτισμένα ρέματα είναι επικίνδυνα γιατί το νερό δε συναντά αντιστάσεις και η ορμή κι η ταχύτητά του αυξάνονται, ενώ μειώνονται οι χρόνοι υπερχείλισης), και να χρησιμοποιούνται για στηρίξεις πρανών, φυσικά υλικά (soilbioengineering).

Επίσης χρειάζεται μελέτη ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής διαχείρισης συνολικά σε όλη τη λεκάνη απορροής των ποταμών, όπως άλλωστε επιτάσσουν και οι Οδηγίες της Ε.Ε. κι όχι αποσπασματικά έργα για ημέτερους εργολάβους, που δεν λύνουν το πρόβλημα αλλά το μεταθέτουν παρακάτω ή και αλλού. Ακόμη πρέπει επιτέλους να γίνουν οριοθετήσεις ρεμάτων με κριτήριο την ασφάλεια των πολιτών την περιβαλλοντική προστασία των ποτάμιων οικοσυστημάτων και τη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής

Τέλος χρειάζεται άμεσα – για να μην καταλήξει η Κ. Εύβοια να γίνει Αθήνα, που είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χωρίς κάποιον μεγάλο ανοικτό ποταμό να τη διασχίζει – αποκάλυψη αστικών ρεμάτων. Είναι μια ορθή, βέλτιστη πρακτική που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο πια και έχει ως στόχο την περιβαλλοντική, κλιματική & οικονομική αναβάθμιση των περιοχών που γειτνιάζουν μ’ αυτά.

Όλα τα παραπάνω δεν είναι δύσκολα ούτε κοστοβόρα αρκεί να υπάρξει πραγματική πολιτική βούληση για να λυθεί το πρόβλημα κι όχι να μετατεθεί στο μέλλον όταν θα έχει λήξει η θητεία των ιθυνόντων. Όμως χρειάζονται ακόμη να αναπτυχθούν και μοντέλα έγκαιρης πρόγνωσης φυσικών καταστροφών με σύγχρονες μεθόδους τηλεπισκόπισης και τηλεμετρίας, που θα υπάγονται σε ένα επιστημονικά και τεχνολογικά άρτιο Πράσινο Παρατηρητήριο στην Εύβοια. Αυτό θα εφαρμόζει συστήματα monitoring για μία σειρά από βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες των ευαίσθητων φυσικών οικοσυστημάτων του νησιού, από τα νερά των θαλασσών, που έχουν ρυπανθεί σημαντικά από τις χιλιάδες τόνους φερτών υλικών, νεκρών ζώων, πετρελαιοειδών και πλαστικών, που παρασύρθηκαν από την πρόσφατη πλημμύρα έως την αναγέννηση ιδιαίτερων ενδιαιτημάτων που απειλούνται από τις συνεχείς πυρκαγιές στο νησί.

Γιατί διαφορετικά, όπως έλεγε κάποτε κι ένας φιλόσοφος – συγγραφέας, θα εξακολουθήσουμε να κατηγορούμε ότι τα νερά του ποταμού είναι βίαια κι όχι οι (ανθρωπογενώς κατασκευασμένες) όχθες του, που τον περιορίζουν...

Τα προκαταρκτικά συμπεράσματα και προτάσεις για τη πρόσφατη πλημμύρα στην Εύβοια

Χθες δημοσιεύθηκαν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα και δεδομένα που αφορούν στις πλημμύρες που έπληξαν περιοχές της Εύβοιας στις 9 Αυγούστου 2020 και προέκυψαν στο πλαίσιο επιστημονικής αποστολής, με τη συμμετοχή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Τμήματος Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Αστεροσκοπείου.

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ / ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Έντονη βροχόπτωση: Η πολύ έντονη βροχόπτωση υψηλής έντασης που σημειώθηκε στην περιοχή της κεντρικής Εύβοιας και κυρίως στα μεγαλύτερα υψόμετρα γύρω από τη Δίρφη και δυτικά της αποτελούν την κύρια αιτία των πλημμυρικών φαινομένων. Με βάση τα στοιχεία η καταιγίδα έμεινε για αρκετές ώρες πάνω από την περιοχή και ανατροφοδοτήθηκε δίνοντας πολύ μεγάλα ποσά βροχόπτωσης. 

2. Μεγάλη χωρική εξάπλωση των φαινομένων: Η μεγάλη έκταση των φαινομένων προκύπτει αφενός από την χωρική εξάπλωση της καταιγίδας αλλά και το γεγονός ότι ο μεγάλος όγκος των υδάτων παρελήφθη από δύο λεκάνες απορροής οι οποίες απορρέουν στο βόρειο και στο νότιο Ευβοϊκό σε μεγάλες αποστάσεις από τον πυρήνα της καταιγίδας αλλά και μεταξύ τους. Η μορφολογία των λεκάνων ήταν επίσης σημαντική: Οι έντονες μορφολογικές κλίσεις των λεκανών ενίσχυσαν τον όγκο της απορροής και τον ρυθμό της διάβρωσης προκαλώντας κατολισθήσεις και άλλες αστοχίες στα ορεινά. 

3. Ο όγκος και η ραγδαιότητα της βροχής δημιούργησε το πρωτοφανές φαινόμενο έντονης αυλάκωσης και χαράδρωσης σε επιφανειακούς γεωλογικούς σχηματισμούς βάθους έως και δύο μέτρων ακόμα και σε ανώτερα σημεία των λεκανών εκεί που ξεκινά η επιφανειακή απορροή. 

4. Ο ρόλος της πυρκαγιάς 2019: Η πυρκαγιά του 2019, συνετέλεσε στην αύξηση των φερτών υλικών και του όγκου των υδάτων. Ο ρόλος της όμως περιορίζεται σε ένα μόνο κλάδο της λεκάνης απορροής του Μεσσάπιου (Ψαχνά) και επομένως εκτιμάται ότι έχει περιορισμένο ρόλο στην εκδήλωση των φαινομένων. 

5. Ιδιαίτερη μορφολογία στις εκβολές: Στην εκβολή του Ποταμού Λήλαντα η μορφολογία που απαντάται είναι εκείνη του αλλουβιακού ριπιδίου με αποτέλεσμα ο φυσικός χώρος πλημμύρας να σχηματίζει μια μορφή βεντάλιας από τον οικισμό «Λευκαντί» έως τον οικισμό «Άγιος Νικόλαος». Κατά συνέπεια ο χώρος αυτός πλημμύρισε και πλημμυρίζει σε κάθε πλημμυρική απορροή του ποταμού. 

6. Ανθρώπινες παρεμβάσεις και υποδομές: Κατά θέσεις οι ανθρώπινες παρεμβάσεις μείωσαν κρίσιμες διατομές οι οποίες ενίσχυσαν τα πλημμυρικά φαινόμενα. 

7. Εκτιμάται ότι η περιοχή χρήζει εκπόνησης σχεδίου ολοκληρωμένης διαχείρισης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και άμεσων επεμβάσεων στις λεκάνες απορροής που επλήγησαν. Επιπρόσθετα, η κατασκευή ανασχετικών φραγμάτων ανάλογα με την περίπτωση και την τοποθεσία θα μπορούσε να ανασχέσει την ροή των υδάτων ενώ παράλληλα θα εξυπηρετούσε άλλες ανάγκες σχετικές με την ύδρευση και την άρδευση. 

8. Ειδικότερες προτάσεις που θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή στην περιοχή με θετικά αποτελέσματα: Ειδικά χωροταξικά – φυσικογεωγραφικά - γεωπεριβαλλοντικά σχέδια ευαίσθητων περιοχών (π.χ. εκβολές Λήλαντα, Πολιτικά), το οποία θα έχουν ως στόχο και την μείωση των επιπτώσεων από μελλοντικές καταστροφές - Πρότυπα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης στις συγκεκριμένες υδρολογικές λεκάνες - Ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή τοπικού συστήματος ενημέρωσης – ειδοποίησης μέσω κινητής τηλεφωνίας.

Ολόκληρη την ανακοίνωση μπορείτε να βρείτε στο:

https://edcm.edu.gr/images/docs/newsletters/Newsletter_19_2020_Evia_flood.pdf

«Αλληλεγγύη για όλους»: Συλλογή ειδών για τους πλημμυροπαθείς

Η "Στερεά Υπεροχής" στηρίζει και ενισχύει την προσπάθεια του δικτύου «Αλληλεγγύη για όλους».

Καλούμε τα μέλη και τους φίλους της παράταξής μας, να στηρίξουν όσο μπορούν αυτή την πρωτοβουλία.
Η «Αλληλεγγύη για όλους», η ομάδα της Χαλκίδας, ξεκινά έναν μαραθώνιο συλλογής ειδών, (μια και οι ανάγκες είναι μακροχρόνιες), που θα στηρίξουν σε πρώτη φάση, τους ανθρώπους μας, να σταθούν στα πόδια τους, να ξανακάνουν κατοικήσιμα τα σπίτια τους, να πάρουν κουράγιο, να αισθανθούν ότι είμαστε δίπλα τους και τους στηρίζουμε,να ξαναγεννηθεί η ελπίδα.
Κάθε απόγευμα, μετά τις 6.00 μ.μ., στο Εργατικό Κέντρο Χαλκίδας, θα λειτουργεί Αποθήκη, στην οποία θα συγκεντρώνονται για διανομή:
* Είδη πρώτης ανάγκης: Καθαριστικά σπιτιού, σκούπες, φαράσια, σφουγγαρίστρες, κουβάδες.
* Χαρτικά: Χαρτιά Κουζίνας και Υγείας, πάνες για μωρά.
* Σεντόνια, Πετσέτες.
* Ρούχα και Παπούτσια.
* Τρόφιμα: Ξηρά τροφή, γάλα, κονσέρβες, φρυγανιές, μπισκότα.

Θεομηνία;΄Η ολιγωρία και ευθύνες;

Του Γ.Βουκούτη, Συντονιστή Ο.Μ. Χαλκίδας του ΣΥΡΙΖΑ

Το μοιρολόι δεν έχει κοπάσει ακόμη. Oκτώ  άνθρωποι παρασύρθηκαν από τη λάσπη, με την οποία χτίστηκε η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες. Μια χώρα που βγάζει τα μάτια της. Και όλοι αυτοί που την διαφέντεψαν όλα αυτά τα χρόνια, θλίβονται και εκστομίζουν στερεότυπες δικαιολογίες και αντιλήψεις, που πάλι σκοπό έχουν να αποσείσουν από πάνω τους τις ευθύνες και ενοχές. Αν αναλάμβαναν τις βαριές ευθύνες τους, θα καταλάβαιναν πως υπήρξαν ένοχοι μιας επαναλαμβανόμενης τραγωδίας, για την οποία κανείς ως τώρα δεν τους τιμώρησε. Κι όταν δεν σιωπούν, αλυχτούν: Ακραία καιρικά φαινόμενα. Θεομηνία. Επιλογή που βολεύει. Απεκδυόμαστε των ευθυνών μας ως οργανωμένη κοινωνία. Βρίσκουμε κάποιον Θεό, όποιος κι αν είναι αυτός και του φορτώνουμε τις δικές μας ευθύνες. Έτσι καλύπτουμε, με επικίνδυνο τρόπο, μια διαχρονική ευθύνη όλων εκείνων που ενεπλάκησαν στον σχεδιασμό, εκτέλεση αλλά και νομιμοποίηση, άστοχων επεκτάσεων πολεοδομικών σχεδίων, νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων, αλλά και ακατάλληλων αντιπλημμυρικών έργων.                                                                 

Ο μύθος ξαναμοντάρεται στο καλοταϊσμένο τηλεοπτικό πεδίο, εκεί που κατασκευάζονται οι νέοι μύθοι.

Βολεύει να γίνει η φύση ο αποδιοπομπαίος τράγος. Γιατί τότε θα παρασύρει με τα νερά της και θα ξεπλύνει τις ενοχές και την εγκληματική αδιαφορία όσων ασέβησαν στη φύση, για να ικανοποιήσουν τα συμφέροντα της εκλογικής τους πελατείας. Η απληστία για το οικονομικό κέρδος, η βλακεία και τα μικροπολιτικά και ολιγαρχικά συμφέροντα μας οδήγησαν σε τέτοιο σημείο αλλοτρίωσης, ώστε να μπαζώσουμε κάθε ρέμα και ποτάμι, να κάψουμε εκατομμύρια στρέμματα δασών και πρασίνου.

Προχθές το νερό της βροχής, θεριεμένο από τη δυνατή καταιγίδα, ξαναθυμήθηκε τον δρόμο που δικαιωματικά εδώ και αιώνες τού ανήκει και όρμησε ξέφρενα να περάσει, δείχνοντας την πραγματική δύναμη της φύσης παρασέρνοντας σαν αθύρματα και μετατρέποντας σε άμορφες μάζες τα λαμαρινένια είδωλα της εποχής μας, που μερικά από αυτά πήρανε μαζί τους και κάποιους δυστυχείς συνανθρώπους μας. Η αλαζονεία, η αυθαιρεσία, η απληστία και η αμετροέπεια που μας χαρακτηρίζει, ώστε να καταντήσουμε να υβρίζουμε τη φύση, πληρώνεται δυστυχώς πολύ ακριβά και θα πληρωθεί πολύ ακριβότερα στο μέλλον.

 

Στις σημερινές πλημμυροπαθείς περιοχές μας, ίδια η κατάσταση το 2006 και το 2009. Οι καταστροφικές πλημμύρες που κόστισαν τη ζωή σε 8 ανθρώπους και έπληξαν καίρια κατοικίες και επιχειρήσεις, επαναφέρουν στη δημόσια συζήτηση τα ζητήματα της άναρχης δόμησης, των εγκληματικών παρεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον, της αντιπλημμυρικής προστασίας, της καταστροφικής διαχείρισης των πόρων από την πολιτεία.Η αποσπασματική -σε βαθμό εγκλήματος- πολιτική κυβερνήσεων και Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξυπηρέτησε την πελατειακή λογική που διέτρεχε το πολιτικό σύστημα. Αντί για έργα ουσίας, κάποιοι προτιμούσαν έργα βιτρίνας, ενώ έκαναν τα στραβά μάτια σε παρανομίες, ώστε να αποφύγουν τον συνολικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του προβλήματος στέγασης των φτωχότερων στρωμάτων.

Η επανάληψη των ίδιων συμπερασμάτων ύστερα από κάθε κακοκαιρία δεν οδήγησε ποτέ στην κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που θα προστατεύει τους πολίτες από τις καταστροφές.

Η μόνη μας ελπίδα είναι να παραδειγματιστούμε από τις καταστροφές και να δουλέψουμε με συναίσθηση ευθύνης για επείγουσα αντιπλημμυρική προστασία των περιοχών που έχουμε εγκαταλείψει στη μοίρα τους, δίνοντας διέξοδο στις φυσικές ροές του νερού.  

Καθώς τα δάκρυα στεγνώνουν, περιμένουν οι νομοθετικές και διοικητικές πρωτοβουλίες. Να θωρακιστούν οι αδύναμοι από την αδιαφορία όσων κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου στα προστατευμένα σπίτια τους.

ΥΓ.1 Η κυβέρνηση της Ν.Δ. και οι εκπρόσωποί της (Χαρδαλιάς κ.ά.) να σταματήσουν τα χυδαία ψέματα και τον εμπαιγμό για να αποσείσουν τις ευθύνες τους. Οι ευθύνες και η ολιγωρία τόσο της κυβέρνησης όσο και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας είναι δεδομένες και μεγάλες. Ευχόμαστε να σκύψουν πάνω από τα προβλήματα των συμπολιτών μας και να μην συνεχίσουν την ίδια τακτική που εδώ και ένα χρόνο δεν έχει αποδώσει καμία αρωγή σε πληγέντες συμπολίτες μας. Ας είχαν τουλάχιστον το θάρρος να πουν μια συγγνώμη στους πληγέντες και τις οικογένειες των θυμάτων.  Αρκετά πια με  τη …συμπάθεια και τη θλίψη τους.

ΥΓ.2  Είναι χρέος της Κυβέρνησης και επείγουσα κοινωνική ανάγκη η άμεση υλική ενίσχυση των πληγέντων, ιδίως των ανέργων, εποχιακά εργαζομένων και των πιο αδύνατων οικονομικά ανθρώπων.                                          

• Άμεση αποκατάσταση των δικτύων ύδρευσης και ρεύματος και των άλλων υποδομών.
• Ενίσχυση  σε στελεχιακό δυναμικό των υπηρεσιών των Δήμων για  συγκρότηση επιτροπών για τη καταγραφή των καταστροφών σε επιχειρήσεις, αγρότες, κτηνοτρόφους και νοικοκυριά, με την ολοκλήρωση των αυτοψιών εντός μίας εβδομάδας.
• Έκτακτη επιχορήγηση στις επιχειρήσεις των πληγεισών περιοχών της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας οι οποίες λόγω της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και καταστροφής των παραλιών ουσιαστικά οδηγούνται σε κλείσιμο.

Τεχνικό Πρόγραμμα της "πεπατημένης" για διαβούλευση στη Χαλκίδα

Ηχηρή διάψευση των προσδοκιών των δημοτών της πόλης αλλά και των υποστηρικτώνν της νέας Δημοτικής Αρχής αποτελεί το τεχνικό πρόγραμμα του ΔΧ που τέθηκε σε διαβούλευση. 

• Πλήρης απουσία αειφόρου προσεγγισης για τα προβλήματα της πόλης
• Όλα "τσιμέντο και άσφαλτος να γίνουν", ανυπαρξία έργων κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα
• Απουσία προτάσεων ή έστω μελετών για έργα οραματικού χαρακτήρα
• Απουσία αντιμετώπισης των "βιομηχανικών σπαραγμάτων" που ρυπαίνουν τον πολεοδομικό ιστό χρόνια τώρα
• Έλλειψη οποιασδήποτε αναφοράς αξιοποίησης του παλιού νοσοκομείου και της δωρεάς του Υπ.Αγροτικής Ανάπτυξης στην Αρτάκη
• Απουσία προτάσεων ουσιαστικής αξιοποίησης της υπάρχουσας δημοτικής περιουσίας για τις ερχόμενες γενεές
• Πασσαλείματα εδώ και εκεί που ουσιαστικά σπαταλούν τους δημόσιους πόρους αντι να τους κατευθύνουν σε έργα ουσίας

Και πολλά άλλα...

Ο αντισυστημικός Σταμάτης Κραουνάκης, άφησε το στίγμα του στη σκηνή του 4ου bio – Mechanical festival

“Let’s go party”: Ο Σταμάτης Κραουνάκης, εμφανώς αντισυστημικός, άφησε το στίγμα του καταμεσής στη σκηνή του 4^ου bio – Mechanical festival

Κείμενο – φωτογραφίες Κατερίνα Γιαμά – Θέατρο Χαλκίδας

Με όπλο την μαγική δύναμη της μουσικής και το αδιαμφισβήτητο τάλαντο της επικοινωνίας τους με το κοινό, ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Σπείρα με φίλους μουσικούς δεν άφησαν το παραμικρό περιθώριο χρόνου σε όσους είχαν την τύχη να τους ακούσουν, το Σάββατο το βράδυ στον Πολιτιστικό χώρο της Αυλιδείας Αρτέμιδας. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεών του το 4^ο bio – Mechanical festival άφησε, ως προτελευταία γεύση, το μουσικό αυτό σχήμα με επικεφαλής τον ανατρεπτικό Έλληνα μουσικό που έδωσε ηχηρό μήνυμα αισιοδοξίας στους ακροατές, αποδεικνύοντας ότι οι παντός είδους κρίσεις αντιμετωπίζονται δραστικά με την πολιτιστική δραστηριότητα, το πηγαίο χιούμορ, το μπρίο, την καλοστημένη σάτιρα και την έκφραση του σώματος. Στο «σχήμα» που αναστάτωσε τις κερκίδες κερδίζοντας πόντο πόντο το κέφι και την έντονη συμμετοχή του κοινού, συμμετείχαν οι Βαϊος Πράπας(φωνή – κιθάρα – μπουζούκι), Σάκης Καραθανάσης(φωνή – κιθαρόνι – καχόνε), Γιώργος Στιβανάκης(φωνή – μαράκες, ντέφι), Κώστας Μπουγιώτης(φωνή – καχόνε), Χρήστος Γεροντίδης(φωνή – καχόνε), Γιώργος Ταμιωλάκης(τσέλλο), Δημήτρης Ανδρεάδης(πλήκτρα).

Το πρόγραμμα διέθετε τα πάντα. Μια πλούσια και ευρηματική γκάμα χαρακτηριστική για τις ευρηματικές εναλλαγές της, αφενός «ανέβαζε» τους τόνους προκαλώντας ένταση και σασπένς, αφετέρου τους «κατέβαζε», δημιουργώντας ημισκότεινα σκηνικά στυλ καμπαρέ- town και φωνές που «σφυροκοπούσαν» απροκάλυπτα το συναίσθημα. Λαϊκά της περασμένης δεκαετίας, παραδοσιακά, ρετρό, ξένες μπαλάντες με αποκαλυπτικές ερμηνείες, κοινωνική σάτιρα που τσάκιζε κόκκαλα ή που άγγιζε επιδερμικά αλλά επιδέξια την ευαισθησία των ακροατών, τραγούδια που έχουν αφήσει εποχή από τις πρώτες του και κατ’ εξακολούθηση συνεργασίες με την Λίνα Νικολακοπούλου και γνωστούς ‘Ελληνες τραγουδιστές, μουσικά όργανα σε συστοιχία αλλά και..χωρίς αυτήν, ανάμικτα αλλά και σύμμικτα. «Αυτή η νύχτα» που την τραγούδησε και το κοινό, «Τα πιο ωραία λαϊκά» , «Μια πόλη μαγική», «Η κουπαστή» με το «Φίλα με» και «Όταν έχω εσένα» μετέτρεψαν την μουσική του παράσταση σε μια επαναλαμβανόμενη, αλλά συνήθιστη «οπερέτα» όπου όλοι και όλα κινούνταν αδιάκοπα με διαφορετικούς ρυθμούς εναρμονισμένους μεταξύ τους. Το ερωτικό στοιχείο διαπερνούσε τη θεματική του κάνοντάς το να φαντάζει άλλοτε σαν επίγεια αναγκαιότητα και άλλοτε σαν μεταφυσική αναζήτηση. 

Πριν το θεαματικό τέλος – αν και στην περίπτωση Κραουνάκη το τέλος είναι μια δεύτερη παράσταση – ερμήνευσε ένα τραγούδι βασισμένο σε σύγχρονο άρθρο της Έλενας Ακρίτα που όπως είπε, χωρίς να «μασάει» τα λόγια του, τον συγκλόνισε για την αλήθεια του. Μέσα στο σκοτάδι – που εναλασσόταν με εντυπωσιακούς φωτισμούς των προβολέων - ενός πρώην ανενεργού λατομείου, ο Κραουνάκης (Σταμάτης για τους περισσότερους λόγω της αμεσότητάς του) υποκλίθηκε με την ταπεινότητα του καλλιτέχνη που γνωρίζει πολύ καλά πώς να κερδίζει την συμπάθεια του κοινού και να την μετουσιώνει σε πολύωρη, μουσική πανδαισία με εσάνς καυστικού χιούμορ.

Το Θέατρο Χαλκίδας συναντά τον μύθο ενδίδοντας στην γοητεία των Ομηρικών επών

 

 

Το Θέατρο Χαλκίδας «Αναχωρεί από την Ωγυγία» για ένα τριήμερο  και συναντά τον μύθο  ενδίδοντας στην γοητεία των Ομηρικών επών

Κείμενο – φωτο: Κατερίνα Γιαμά – Θέατρο Χαλκίδας

Το ταξίδι του Οδυσσέα εν μέσω θεϊκών και θνητών δυσκολιών, φιλοσοφικών διλημμάτων και νοσταλγίας για την πατρίδα του με ζωντανέ αφηγήσεις και έντεχνα ευρήματα, παρουσιάστηκε, σε πείσμα ποικίλων ανασταλτατικών παραγόντων(συμπεριλαμβανομένου και του κορονοϊού) την Πέμπτη το βράδυ στη σκηνή του Πολιτιστικού χώρου της Αυλιδείας Αρτέμιδας σε παραγωγή του Θεάτρου Χαλκίδας. Το «τρίτο κουδούνι» αντήχησε μέσα στην απλόχωρη αγκαλιά του παλιού νταμαριού και η  πέμπτη ραψωδία της Ομηρικής Οδύσσειας σε σκηνοθεσία και δραματουργία της Μαρίας Βαρδάκα πήρε τη θέση της επάξια ενώπιον των θεατών που έσπευσαν να απολαύσουν την πρεμιέρα της παράστασης ενώ αναμένονται δύο ακόμη παραστάσεις απόψε Παρασκευή 31 Ιουλίου και την Κυριακή 2 Αυγούστου. 

Η ενδυματολογική επιμέλεια ανήκει στην Βάσω Λευκούδη, η μουσική επένδυση στην Μαίρη Χουλιέρη,  η χορογραφία στην Δήμητρα Αγραφιώτη και η μουσική διδασκαλία των τραγουδιών στον Νικηφόρο Κουρμπέτη. Την επιμέλεια του προγράμματος έχει η ΄Εστερ Σώτια Λουκά, την δημιουργία της αφίσας ο Πέτρος Χριστούλιας ενώ στον σκηνοθετικό βοηθητικό ρόλο είναι ο Θεόφιλος – Ιάσονας Τσουκαλάς. Τους ρόλους ερμήνευσαν μέλη της θεατρικής ομάδας  Θεάτρου Χαλκίδας που κάτω από την έμπειρη «μπαγκέτα» της Μαρίας Βαρδάκα απέδωσαν  βάσει του περιορισμένου χρόνου που διέθεταν, με καλλιτεχνική αξιοπιστία και αξιοσημείωτη ερμηνευτική συνέπεια. 

Στους ρόλους οι : Νίκος Αθανασιάδης, Λιζ Αθανασιάδη – Γκάρντερ, Ελένη Αλεξανδρή, Ματούλα Αναστασίου, Ευρώπη Ευαγγελοπούλου, Σουζάνα Αθανασιάδου, Μαρία Καράκωστα, Εύη Κονοβέση, Βασιλική Κοτσανταμάνη, Γιώργος Λεβάκης, Ζωή Λιβανίου, ΄Εστερ Σώτια Λουκά, Κώστας Ντεγιάννης,΄Αννα Οταπασίδου, Γιάννης Παρχαρίδης, Κωνσταντίνα Πολυδώρου, Βάσια Σκούρα, Παναγιώτης Τζαφέρης,΄Ελενα Φωτιά,΄Αννα  και Εύα Χειμώνα.Διανθισμένη κατά διαστήματα με ζωντανή μουσική από τους Δημήτρη Κικίδη - Μιχαέλα Ρώτα και χορογραφία της Δήμητρας Αγραφιώτη που αποδόθηκε από τους Αναστασία – Βαρβάρα Μπαρότα και Χριστόφορο Παντούλα, η πέμπτη ραψωδία ταξίδεψε το κοινό κόντρα στι ς «θύελλες» της σύγχρονης  πραγματικότητας δίνοντάς του την έντονη αίσθηση ότι ο μύθος αντιστέκεται στη φθορά των δυσκολιών και του χρόνου. Το κείμενο  και οι μουσικές σύγχρονα, οι ποιητικές αναφορές  εναλλάχτηκαν  με διαδοχικές παύσεις, μελωδικές «αναπνοές» και  ερωτικές επικλίσεις. Από τον Ελύτη και τον Καζαντζάκη μέχρι τον μεταπολεμικό Ασλάνογλου και την νεορομαντική Μαρία Πολυδούρη, την «Αθανασία» του Χατζηδάκη και τραγούδια των Δήμα, «Ρόδο του Ανέμου», Βασιλείου και Ζαχοπούλου, η Ωγυγία όπου η Καλυψώ γνώρισε και «αιχμαλώτισε» τον Οδυσσέα σύμφωνα με τον μύθο, πέρασε μέσω της  μαγικής θεατρικής τέχνης στη σκηνή χωρίς..συνοπτικές διαδικασίες.΄Οπως εξηγεί στο σημείωμά της για το έργο η Μαρία Βαρδάκα  που χαιρέτισε με όλους τους συντελεστές το ακροατήριο, «ενδώσαμε στην κρυφή σκηνική γοητεία των Ομηρικών επών». Τίποτε λιγότερο, αντίθετα πολύ περισσότερο.     

 

Σπάνιες Γαίες: στρατηγικά ορυκτά για το σήμερα και αύριο του πλανήτη

BGS - Σπάνιες Γαίες στην Ευρώπη

...Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι σπάνιες γαίες, αλλά και άλλα μέταλλα, θα πρωταγωνιστήσουν στο τεράστιο έργο της πράσινης ανάπτυξης, που θα βάλει τα θεμέλια για την απαλλαγή του πλανήτη από ρυπογόνες πρώτες ύλες (κάρβουνο, πετρέλαιο, κτλ.) και θα οδηγήσει στην περιβαλλοντική ουδετερότητα. Ωστόσο, οι παγκόσμιοι οργανισμοί και θεσμοί, και οι εθνικοί και περιφερειακοί φορείς, που είναι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής, οφείλουν αφενός να αναλάβουν την ευθύνη για την εποπτεία πάνω στην αλυσίδα παραγωγής και εφοδιασμού της βιομηχανίας (ώστε επιτέλους να απαλλαγούμε από τους περιβαλλοντικούς κινδύνους και τις καταστροφές) και αφετέρου να προστατεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, κυρίως σε χώρες όπως η Κίνα, το Κογκό, η Μέση Ανατολή, η Ινδία, κτλ...

Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί και διοικητικοί ηγέτες πρέπει επιτέλους να λύσουν την εξίσωση «Ναι στην Πράσινη Οικονομία και Όχι στα Μεταλλεία στην Πίσω Αυλή μας». Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι τα μεταλλεία είναι εκεί που τα δημιούργησε η φύση. Δεν μπορούν να «ξενιτευτούν»! Όπως τονίστηκε και προηγούμενα, εδώ είναι που θα χρειαστούν: μια ξεκάθαρη νομοθετική και πολιτική παρέμβαση, η εταιρική ευθύνη, η διαβούλευση με τις τοπικές κοινότητες (ώστε να επιτυγχάνεται η κοινωνική συναίνεση) και ο ουσιαστικός/ανεξάρτητος έλεγχος των μεταλλευτικών έργων. Η τεχνολογική εξέλιξη έχει απογειωθεί σε τέτοιο βαθμό που οι βέλτιστες πρακτικές για εξουδετέρωση όλων των αρνητικών επιπλώσεων της μεταλλευτικής βιομηχανίας είναι εφικτές και εφαρμόσιμες. Εκτός και εάν ο στόχος είναι αποκλειστικά η επιδίωξη του οικονομικού κέρδους...

Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, σύμφωνα με το ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) και τις γνώσεις μου ως κοιτασματολόγου, τα σημαντικότερα αποθέματα ΣΓ, βρίσκονται κατά μήκος των ακτών της ΒΑ Ελλάδας, ανάμεσα στη χερσόνησο της Χαλκιδικής και της Καβάλας (No 69 της Εικ. 5), όπως και στην κεντρική Ελλάδα, στη Φωκίδα, (στην Εύβοια επίσης) και στην περιοχή της Λοκρίδας (No 70-72 της Εικ. 5).

Εκείνο λοιπόν που χρειάζεται είναι μια πιο συστηματική έρευνα (π.χ. για τη δυνατότητα παραγωγής ΣΓ από βωξίτες και τα απόβλητα της επεξεργασίας του, δηλ. τη λεγόμενη «κόκκινη λάσπη») και η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της στα πλαίσια μιας βιώσιμης ανάπτυξης. Και τούτο γιατί, κατά πάσα πιθανότητα, και παρά την τεράστια αξία των γεωλογικών αποθεμάτων τους (υπολογίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ), δεν αναμένεται η αδειοδότηση των παραθαλάσσιων συγκεντρώσεων ΣΓ στη βόρεια Ελλάδα (εάν ποτέ αυτή ζητηθεί, μετά από τις απαραίτητες συμπληρωματικές έρευνες και οικονομοτεχνικές μελέτες) για τουριστικούς λόγους...

... το ίδιο φαινόμενο (NIMBY) εμφανίζεται σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως βέβαια και στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Κάποτε μάλιστα ακούγονται φωνές ενάντια σε εγκαταστάσεις που δεν έχουν καμία σχέση με ραδιενέργεια, επικίνδυνα απόβλητα, κτλ., όπως είναι αυτές της αιολικής ενέργειας για αισθητικούς λόγους. Εδώ απλά θα δανειστώ τα λόγια του συγγραφέα και ομότιμου καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Θ. Π. Τάσιου: «Κάμποσοι συμπολίτες μας, ενώ θαυμάζουν την κοντόχοντρη σιλουέτα ενός ανεμόμυλου, απεχθάνονται (λέει) τον υψηλόφρονα συμβολισμό μιας ανεμογεννήτριας – κι άντε να βρεις εσύ ερμηνείαν αυτής της απίστευτης “ευαισθησίας” που μας έλαχε».

Πηγή: https://www.huffingtonpost.gr/

Ολόκληρο το άρθρο εδώ

Για το Σκάνδιο διαβάστε εδώ

" Φεγγάρι Μπλε" - το νέο βιβλίο της Κ.Γιαμά

Από τις εκδόσεις Bookstars (www.bookstars.gr) κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο 

 "Φεγγάρι Μπλε¨της Κατερίνας Γιαμά

Ηλεκτρονική παραγγελία στο: https://www.bookstars.gr/User/BookDetails.aspx?Id=5buTeBJYhjbVcMtvDXlIAw%3d%3d&CId=HgAViWA5%2bUg%3d

17 Ιούνη - Παγκόσμια Ημέρα για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης

Πάνω από 100 χώρες του κόσμου πλήττονται σοβαρά από την μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, ενώ στην Ελλάδα το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης. Η ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης σε ξηρές, ημι-άνυδρες και ύφυγρες περιοχές. και προκαλείται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες και κλιματικές αλλαγές, ενώ δεν αναφέρεται στην επέκταση των υπαρχόντων ερήμων.

Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 34% των εδαφών της χώρας διατρέχει υψηλό, το 49% μέτριο και το 17% χαμηλό κίνδυνο ερημοποίησης. Η χώρα δοκιμάζεται συνεχώς από καταστροφικές πυρκαγιές, ανεξέλεγκτη οικοδομική δραστηριότητα, πλημμελή ορθολογική διαχείριση εδάφους και υδάτων, προώθηση βιομηχανικής κλίμακας ενεργειακών και τουριστικών υποδομών.

Η ανατολική Πελοπόννησος θεωρείται σήμερα υψηλού κινδύνου. Στο κόκκινο βρίσκονται ακόμη όλα τα νησιά του Αιγαίου, καθώς και τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας, καθώς και της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Θράκης, όπως και η Κεντρική και η Νοτιοανατολική Κρήτη.

Το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης (ΚΥΑ 99605/3719/2001) παραμένει τύπος κενός, χωρίς ουσιαστική εφαρμογή. Η εθνική και Κοινοτική περιβαλλοντική νομοθεσία εφαρμόζεται αποσπασματικά, ή παραβιάζεται κατάφορα. Ο πρόσφατος περιβαλλοντικός νόμος (4685/2020) δεν αναφέρεται καν στην υποβάθμιση γης / ερημοποίηση. Αντίθετα, επιτρέπει καταστροφικές δραστηριότητες ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές.έχρι το 2050 η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου με 18% λιγότερες βροχοπτώσεις. Οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες ενώ η “επαναφόρτιση” του υδροφόρου ορίζοντα, στον οποίο βασίζεται η Ελλάδα, θα συνεχίζει να μειώνεται.

Περισσότερα στο tvxs

AstroVox: Μερική έκλειψη ηλίου - Κυριακή 21 Ιουνίου

Το πρωινό της Κυριακής 21 Ιουνίου 2020 θα έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε και από την Ελλάδα μια έκλειψη ηλίου. Η έκλειψη θα είναι δακτυλιοειδής για μια στενή ζώνη που περνάει από Αφρική και Ασία αλλά στην Ελλάδα η έκλειψη θα είναι ορατή ως μερική έκλειψη με κάλυψη του ηλιακού δίσκου που θα είναι μεγαλύτερη στα νότια και ανατολικά (30% στη Ρόδο), και μικρότερη στα βόρεια και δυτικά (13% στην Κέρκυρα). Στην Αθήνα η κάλυψη θα είναι σε ποσοστό 20% επί της φαινόμενης ηλιακής διαμέτρου που αντιστοιχεί σε περίπου 11% επί της φαινόμενης ηλιακής επιφάνειας. Αντίστοιχα και η διάρκεια της έκλειψης θα είναι μικρότερη για τις περιοχές με μικρότερη κάλυψη και μεγαλύτερη για περιοχές με μεγαλύτερη κάλυψη. Στην Αθήνα η διάρκεια της έκλειψης θα είναι 1 ώρα και 23 λεπτά. Η έκλειψη θα ξεκινήσει λίγο πριν τις 8 το πρωί. Παρακάτω θα βρείτε έναν προσεγγιστικό πίνακα με τις τοπικές ώρες που θα διαρκέσει η έκλειψη για τέσσερις πόλεις της Ελλάδας.

Αθήνα
Έναρξη μερικής έκλειψης: 7:48
Μέγιστο έκλειψης: 8:28
Τέλος μερικής έκλειψης: 9:11

Θεσσαλονίκη
Έναρξη μερικής έκλειψης: 7:57
Μέγιστο έκλειψης: 8:32
Τέλος μερικής έκλειψης: 9:09

Πάτρα
Έναρξη μερικής έκλειψης: 7:51
Μέγιστο έκλειψης: 8:28
Τέλος μερικής έκλειψης: 9:07

Βόλος
Έναρξη μερικής έκλειψης: 7:53
Μέγιστο έκλειψης: 8:30
Τέλος μερικής έκλειψης: 9:09

Ηράκλειο
Έναρξη μερικής έκλειψης: 7:39
Μέγιστο έκλειψης: 8:24
Τέλος μερικής έκλειψης: 9:13

Ακριβείς ώρες για συγκεκριμένο τόπο μπορείτε να βρείτε στον εξής δικτυακό τόπο:
http://xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/ASE_2020_GoogleMapFull.html

Κάνοντας κλικ σε έναν τόπο θα πάρετε πληροφορίες για την έναρξη και λήξη της έκλειψης καθώς και το μέγιστο στη συγκεκριμένη περιοχή. Προσοχή να δοθεί στο ότι όλες οι ώρες είναι UT δηλαδή θα πρέπει να προσθέσετε 3 ώρες για να έχετε τη θερινή ώρα Ελλάδος.
Η παρατήρηση της έκλειψης πρέπει να γίνει μόνο με τα ειδικά ηλιακά φίλτρα όπως περιγράφονται στο σχετικό θέμα: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15712
Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί να μην παρατηρηθεί η έκλειψη χωρίς τη χρήση ειδικών φίλτρων ακόμα και αν απλά κοιτάζετε με τα μάτια σας. Υπάρχει κίνδυνος σοβαρής βλάβης στην υγεία των οφθαλμών.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να δει κανείς την έκλειψη με κιάλια ή τηλεσκόπιο είναι με την αγορά του ηλιακού φίλτρου Baader Astrosolar. Επίσης, τα ειδικά γυαλιά παρατήρησης έκλειψης μπορούν να δείξουν την έκλειψη χωρίς άλλο οπτικό βοήθημα. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται προσοχή και τήρηση των προδιαγραφών του κατασκευαστή.

Μπορείτε να ενημερώνεστε για όλα τα αστρονομικά γεγονότα από το AstroVox μέσω του www.astrovox.gr αλλά και μέσω των κοινωνικών δικτύων:
https://www.instagram.com/astrovoxgr/
https://twitter.com/astrovoxgr
https://www.facebook.com/astrovox

Καλή και ασφαλή ηλιακή παρατήρηση!

Ανδρέας Παπαλάμπρου
https://www.astrovox.gr/

ΣΑΒΒΑΤΟ 13/6 ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ 11 πμ: ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΡΚΟ

Tο περιφερειακό συμβούλιο της Στερεάς Ελλάδας, με ομόφωνη απόφασή του, στηρίζει το δίκαιο αγώνα των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ.


Δίνουμε μαζικά και μαχητικά το «παρών» στο συλλαλητήριο,
στην πλατεία Συντάγματος 13/6 στις 11.00 π.μ

ΛΑΡΚΟ: Άρχισε η αντίστροφη μέτρηση

Πώληση ή πτώχευση»: έτσι έθετε το δίλημμα για τη ΛΑΡΚΟ η κυβέρνηση, όταν άρχιζε, πριν από μερικούς μήνες, το εγχείρημα της εκκαθάρισης εν λειτουργία της βιομηχανίας νικελίου, με τελικό στόχο την πώληση των περιουσιακών της στοιχείων (εργοστάσιο, ορυχεία) μέσα από δύο ξεχωριστούς διαγωνισμούς. Τώρα, η κυβέρνηση βλέπει το... τρένο της πτώχευσης να πλησιάζει με απειλητικά υψηλή ταχύτητα, καθώς δεν φαίνεται στον ορίζοντα να υπάρχει έστω και ένας ενδιαφερόμενος από την παγκόσμια αγορά για το εργοστάσιο της Λάρυμνας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διαπιστώνουν ότι είναι πολύ πιθανό πλέον το σενάριο του άκαρπου διαγωνισμού για το εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ και της εμφάνισης μόνο ενός ενδιαφερόμενου επενδυτή για τα ορυχεία της Καστοριάς. Πρόκειται για όμιλο ισραηλινών συμφερόντων, όπως είχε αποκαλύψει πρόσφατα το Σin, η προσφορά του οποίου όμως είναι πολιτικά προβληματική γιατί, εκτός άλλων λόγων, σκοπός των επενδυτών είναι να τροφοδοτήσεις με ελληνικό μετάλλευμα (λατερίτης) το εργοστάσιου νικελίου που οι ίδιοι ελέγχουν στο Καβάνταρτσι της Β. Μακεδονίας, την ώρα που η ελληνική μονάδα παραγωγής νικελίου, στη Λάρυμνα, θα κλείνει, ελλείψει ενδιαφερόμενου επενδυτή.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έγινε το τελευταίο διάστημα μια προσπάθεια να βολιδοσκοπηθούν ενδιαφερόμενοι επενδυτές, αλλά οι απαντήσεις ήταν αρνητικές. Το εργοστάσιο της Λάρυμνας αντιμετωπίζεται πλέον με καθαρά αρνητικό τρόπο από τους «παίκτες» της διεθνούς αγοράς νικελίου, παρότι στο παρελθόν είχε προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον, όχι μόνο γιατί η πανδημία και η αβεβαιότητα της νέας οικονομικής κρίσης κρατούν χαμηλά τις διεθνείς τιμές, χωρίς να είναι βέβαιος ο χρόνος η δυναμική μιας ανάκαμψης, ούτε μόνο επειδή το απαρχαιωμένο εργοστάσιο χρειάζεται πολύ μεγάλες επενδύσεις για την τεχνολογική και περιβαλλοντική του αναβάθμιση (της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ), ποσό που στις σημερινές συνθήκες είναι αρκετό για να στηθεί από το μηδέν μια υπερσύγχρονη μονάδα στην Ασία με πολύ φθηνότερο ρεύμα και εργατικά.

Ένα βασικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα είναι ότι η ΛΑΡΚΟ έχει χάσει πλέον το καλό όνομα που είχε στις λίγες χαλυβουργίες που έχουν απομείνει στην ευρωπαϊκή αγορά, ως μια βιομηχανία που παράγει ποιοτικό προϊόν και είναι αξιόπιστη στις παραδόσεις. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση εξήγγειλε την έναρξη εκκαθάρισης σε λειτουργία, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο πτώχευσης, η ΛΑΡΚΟ υποχρεώθηκε να ανανεώσει συμβάσεις με σημαντική έκπτωση, λόγω του κινδύνου να μην παραδώσει το προϊόν ή να μην το παραδώσει έγκαιρα, ενώ ακόμη και πιστοί πελάτες της μετακινούνται ή εξετάζουν να μετακινηθούν προς την ανταγωνιστική βιομηχανία νικελίου της Βόρειας Μακεδονίας.

Με αυτά τα δεδομένα, μόνο ένα θαύμα από αυτά που δεν συμβαίνουν στον κόσμο της διεθνούς βιομηχανίας, θα μπορούσε να φέρει έναν επενδυτή στο διαγωνισμό για τη μονάδα της Λάρυμνας, έστω και με συμβολικό τίμημα. Ή, τουλάχιστον, έναν επενδυτή που θα είχε πράγματα τα εχέγγυα και την πρόθεση να επενδύσει μεγάλα ποσά και να αξιοποιήσει το εργοστάσιο και όχι απλώς να το χρησιμοποιήσει κερδοσκοπικά, με στόχο κάποιο βραχυχρόνιας διάρκειας «παιχνίδι» στην αγορά του νικελίου.

Ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι φέρονται να ενημερώνουν συνδικαλιστές της ΛΑΡΚΟ ότι ζωηρό ενδιαφέρον για το εργοστάσιο διατηρεί η εδρεύουσα στην Ελβετία, TELF, πίσω από την οποία βρίσκονται τρεις γνωστοί και αμφιλεγόμενοι ολιγάρχες από το χώρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Κιργιζία και Ουζμπεκιστάν). Η TELF έχει πράγματι την ανάγκη να συνεργασθεί με κάποια βιομηχανική μονάδα για παραγωγή νικελίου, καθώς έχει αποκτήσει μεταλλεία λατερίτη στη Γουατεμάλα, χωρίς να διαθέτει παραγωγική ικανότητα για τελικό προϊόν.

Όμως, είναι πολύ αμφίβολο αν η TELF έχει τους πόρους και την πρόθεση να επενδύσει πραγματικά στη ΛΑΡΚΟ. Το μόνο που είναι βέβαιο είναι ότι έχει ικανοποιηθεί ιδιαίτερα από προηγούμενη συνεργασία με την ελληνική βιομηχανία, όπου παρέδιδε μετάλλευμα και έπαιρνε τελικό προϊόν σε χαμηλή τιμή, από την οποία λέγεται ότι κέρδισε περισσότερα από 15 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, η TELF έκανε προσπάθεια να επαναλάβει την ίδια συμφωνία, αλλά η σημερινή διοίκηση της ΛΑΡΚΟ απέκρουσε το... ζημιογόνο φλερτ. Στην καλύτερη περίπτωση, λένε πηγές με γνώση της αγοράς, στόχος της TELF θα ήταν να κλείσει άλλη μια συμφωνία ανταλλαγής μεταλλεύματος με τελικό προϊόν, αλλά θεωρείται απίθανο να θελήσει να δεσμευθεί σε μια μακροχρόνια επένδυση στην ελληνική εταιρεία. Απίθανο θεωρείται, επίσης, να διαθέτει η TELF τα απαιτούμενα κεφάλαια για να προχωρήσει σε τέτοια επένδυση, χωρίς μάλιστα να γνωρίζει αν μπορεί να φθάσει σε ένα κερδοφόρο αποτέλεσμα.

Με αυτά τα δεδομένα και ενώ έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη ΛΑΡΚΟ, καθώς η τελευταία κρατική επιδότηση των 35 εκατ. ευρώ δεν επαρκεί για να κρατήσει «ζωντανή» για μεγάλο διάστημα την επιχείρηση, κάθε ημέρα που περνά φέρνει την κυβέρνηση πιο κοντά στο «μαύρο» σενάριο: να προκηρύξει ένα διαγωνισμό για το εργοστάσιο της Λάρυμνας που θα αποβεί άκαρπος και θα οδηγήσει στο κλείσιμο της τελευταίας βιομηχανίας νικελίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πηγή: https://www.sofokleousin.gr

Η επόμενη μέρα: 5ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών

In light of the collective effort to fight coronavirus and the social distancing measures that are in place, we will deliver this year’s Delphi Economic Forum as a digital event.

Φωτο: A.Dzevanovky.1977

From Tuesday June 9 to Friday June 12, Delphi Economic Forum will livestream talks from international policy makers and global thinkers and present online discussions from top experts and business leaders.

In the meantime, we will continue to livestream our popular and impactful series of online discussions entitled “Covid-19: Outlook for an evolving situation”. You can view and register for each event here!

Το ψηφιακό 5ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών, ξεκινάει την Τρίτη 9 Ιουνίου 2020 στις 12.30 με εναρκτήρια ομιλία της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Το συνέδριο θα διαρκέσει 4 ημέρες με 8ωρο καθημερινό πρόγραμμα, επικεντρωμένο στις προκλήσεις και τις δράσεις της επόμενης μέρας, μετά το φαινόμενο της πανδημίας που αλλάζει σιγά - σιγά τον κόσμο.

Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης θα τιμήσει το Φόρουμ με μία σημαντική συζήτηση με τον ιστορικό Niall Ferguson, την Πέμπτη 11 Ιουνίου στις 17.15μμ.

Περισσότεροι από 200 καλεσμένοι ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα συμμετάσχουν στο συνέδριο, μεταξύ των οποίων οι Ευρωπαίοι Επίτροποι Στέλλα Κυριακίδου (Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων), Olivér Várhelyi (Επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης), Kadri Simson (Επίτροπος Ενέργειας), Ylva Johansson (Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων), ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας  Aleksandar Vučić, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Edi Rama, ο πρωθυπουργός  Βόρειας Μακεδονίας (2017-2020) Zoran Zaev, ο πρωθυπουργός της Σουηδίας (1991-1994) Carl Bildt, ο αναπληρωτής Βοηθός Εξωτερικών των ΗΠΑ Matthew Palmer, o αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου  Tao Zhang, ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Alan Wolff, κ.α.  

Η παρακολούθηση του online Φόρουμ είναι ελεύθερη στο https://2020delphiforum.gr/

Οι ενότητες που αφορούν τους  βασικούς άξονες της θεματολογίας του ψηφιακού Φόρουμ είναι οι ακόλουθες:

• Η Υγεία και οι πρωτοφανείς προκλήσεις που αντιμετωπίζονται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην μετά-Covid-19 εποχή, τα θέματα της ψηφιοποίησης στον τομέα της Υγείας, οι προετοιμασίες για το ενδεχόμενο ενός 2ου κύματος κορωνοϊού σε Ευρώπη και Ελλάδα, και το θέμα της θεραπείας και των εμβολίων σχετικά με τον Covid-19.
• Οι Γεωπολιτικές Εξελίξεις που διαμορφώνονται μετά την πανδημία και κυρίως οι νέες πολιτικές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι προτεραιότητες της γερμανικής Προεδρίας,  με ποιους τρόπους η πανδημία αλλάζει τον κόσμο, η κρίση στα θέματα του Παγκόσμιου Εμπορίου, οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, και η σταδιακή ενσωμάτωση των Βαλκανικών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• H επιτάχυνση στην Ψηφιακή Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και ο ρόλος της Τεχνολογικής Προόδου στον εκσυγχρονισμό του κράτους, στην αντιμετώπιση της ανεργίας μέσω της ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων και του διττού συστήματος εκπαίδευσης, και στην εξέλιξη της ανταγωνιστικής ανάπτυξης.
• Τα βήματα για μια γρήγορη Οικονομική Ανάκαμψη στην Ελλάδα στον τομέα των Επενδύσεων, Αναπτυξιακών Έργων, των Υποδομών, της Ενέργειας, της Παιδείας, του Τουρισμού, και του Αγροτικού τομέα.
• Επίσης, άλλα θέματα που θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια του τετραήμερου είναι τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, το κρίσιμο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, το μέλλον της ανάπτυξης των πόλεων στη μετά-Covid-19 περίοδο, το μέλλον της εργασίας, και τα θέματα ηγεσίας στις επιχειρήσεις.

Κατά τη διάρκεια του τετραήμερου, θα πραγματοποιηθούν επίσης περισσότερες από 30 συζητήσεις με σημαντικές πολιτικές και επιχειρηματικές προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Οι περισσότερες συζητήσεις του Φόρουμ θα μεταδίδονται ζωντανά από το Ζάππειο.

Πηγή: https://www.sofokleousin.gr

Όλο το άρθρο εδώ

ΕΥ: Η Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης των ελκυστικότερων χωρών για ΑΠΕ

Πηγή: https://www.naftemporiki.gr

Η Ελλάδα υποχώρησε από την 31η στην 33η θέση της κατάταξης. Πρόκειται για την τρίτη, κατά σειρά, υποβάθμιση, σε σχέση με την 28η θέση στην οποία είχε βρεθεί η χώρα τον Νοέμβριο του 2018, όταν η έκθεση σημείωνε ότι η Ελλάδα είχε δημιουργήσει ένα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον για τους διαγωνισμούς αιολικής και ηλιακής ενέργειας, στην προσπάθεια επίτευξης του στόχου της ΕΕ για συμμετοχή των ΑΠΕ κατά 18% μέχρι το 2020.

Η έκθεση εξετάζει πώς η αποθήκευση ηλιακής ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα είναι σημαντική για την απομάκρυνση των συστημάτων ηλεκτρισμού από τον άνθρακα, καθώς και τις συνθήκες που απαιτούνται για την ενθάρρυνση επενδύσεων στην αποθήκευση ενέργειας σε επίπεδο εταιρειών κοινής ωφέλειας. Καθώς τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας απομακρύνονται σταδιακά από τον άνθρακα, θα απαιτείται η αποθήκευση μεγαλύτερων ποσοτήτων ενέργειας και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, καθώς και οι παραγωγοί ενέργειας, αυξάνουν σταδιακά τις επενδύσεις στην παραγωγή μπαταριών μεγάλης κλίμακας. Σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχουν σχέδια για την εγκατάσταση μπαταριών με χωρητικότητα αποθήκευσης 12,6GWh φέτος, καθιστώντας το 2020 χρονιά-ρεκόρ στην αύξηση της αποθήκευσης ενέργειας. Μακροπρόθεσμα, αναμένεται η αποθηκευτική χωρητικότητα να είναι 13 φορές μεγαλύτερη, από τις 17GWh σήμερα, στις 230GWh το 2025.

Παγκόσμιος δείκτης ελκυστικότητας ΑΠΕ
Όλο το άρθρο εδώ

ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ..

Μιχαήλ Δούκας. «Βυζαντινοτουρκική ιστορία», Εκδόσεις Κανάκη

ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΤΟ 1453 … ουσιαστικά ήταν η Κωνσταντινούπολη και τα γύρω από αυτήν, καθώς και η Πελοπόννησος. Οι Τούρκοι κατείχαν τα πάντα γύρω από την πόλη. Χαρακτηριστικό είναι ότι η πρωτεύουσα των Τούρκων βρισκόταν πιο δυτικά από την Κωνσταντινούπολη, στην Ανδριανούπολη που την είχαν καταλάβει οι Τούρκοι πριν ένα αιώνα. Στις θάλασσες, την κυριαρχία είχαν οι Γενουάτες και οι Βενετοί. Την Θεσσαλονίκη το 1430 την πούλησαν οι Βυζαντινοί στη Βενετία, αλλά την πήραν στη συνέχεια οι Τούρκοι. Τα νησιά του Βορείου Αιγαίου (Λέσβο, Λήμνο, Σαμοθράκη κλπ.) τα είχαν χαρίσει οι Παλαιολόγοι στην Γενοβέζικη οικογένεια των Γατελούζων, γιατί τους βοήθησαν να ανακτήσουν το θρόνο σε κάποια από τις συνηθισμένες ίντριγκες του παλατιού. Και ένας Σουλτάνος έλεγε σ’ έναν βυζαντινό αυτοκράτορα : «Κλείσε τις πύλες της πόλης και βασίλευε μέσα σ’ αυτήν. Κάθε τι όμως που βρίσκεται έξω από την πόλη, ανήκει σ’ εμένα» (Δούκας).

ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΑΝΥΠΟΛΗΠΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ... του οποίου ο αυτοκράτορας πλήρωνε μονίμως φόρο στο Σουλτάνο. Οι Τούρκοι με τα φλουριά τους ανέβαζαν και κατέβαζαν όχι μόνο αξιωματούχους στην αυλή του αυτοκράτορα, αλλά ακόμα και πατριάρχες. Κι ήταν διαιτητές στις διενέξεις του Βυζαντίου. Αλλά «καθάριζαν» και για λογαριασμό των αυτοκρατόρων σε περιπτώσεις εξεγέρσεων, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την καταστολή της εξέγερσης των Ζηλωτών της Θεσσαλονίκης, το 1342, που κάλεσε ο Κατακουζηνός τους Τούρκους να την καταστείλουν, με αντάλλαγμα ... την κόρη του. Το 1392, ο αυτοκράτορας χρησιμοποιήθηκε από το Σουλτάνο Βαγιαζήτ, ακόμα και σαν … επικεφαλής του τουρκικού στόλου σε πόλεμο εναντίον των Ενετών. Κι ο γιός του αυτοκράτορα κρατούνταν μονίμως όμηρος στην αυλή του Σουλτάνου, για να μη κάνει «στραβοτιμονιές» η «αυτοκρατορία». Με τη Δύση, η εικόνα των σχέσεων ήταν παρόμοια. Οι αυτοκράτορες «έγλειφαν» τον Πάπα, τη Βενετία ή τη Γένουα για βοήθεια, στρατιωτική η οικονομική. Αλλά και τους Σέρβους ή τους Βούλγαρους. Κάποτε ένας αυτοκράτορας του Βυζαντίου συνελήφθη και φυλακίστηκε στη Βενετία ως οφειλέτης.

ΟΙ ΠΛΟΥΣΙΟΙ … κατείχαν ολοένα και πιο τεράστιες περιουσίες, δεν πλήρωναν φόρους, αλλά μόνο απαιτούσαν προνόμια. Τον καιρό της άλωσης, είχαν στο λιμάνι έτοιμα καράβια με τα πλούτη τους για να διαφύγουν. Την ίδια ώρα, ο αυτοκράτορας δε μπορούσε να πληρώσει τους μισθοφόρους και τους άφηνε να λεηλατούν περιουσίες για να ικανοποιηθούν.

ΟΙ ΑΝΘΕΝΩΤΙΚΟΙ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ … Ο Παλαιολόγος, προσπαθούσε «να τα βρουν» οι εκκλησίες δύσης και ανατολής (1438 Σύνοδος της Φεράρας), μήπως και πάρει η «Βασιλεύουσα» κάποια βοήθεια από τον Πάπα. Η «αυτοκρατορία» χωρίστηκε σε «Ενωτικούς» (Παλαιολόγοι κλπ.) και «Ανθενωτικούς», με ηγέτες πολιτικό και οικονομικό τον πρωθυπουργό Λουκά Νοταρά (που είπε το περίφημο «Είναι καλύτερα να δει κανείς μέσα στην πόλη την δύναμη του Τούρκικου σαρικιού, παρά αυτήν της Λατινικής Τιάρας» όπως λέει ο Δούκας) και θρησκευτικό ηγέτη τον Γεννάδιο Γεώργιο Σχολάριο, που λίγο πριν την άλωση τοιχοκολλούσε «αναθέματα» στον Παλαιολόγο και μετά την άλωση ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β’ τον έκανε … Πατριάρχη.
Η εκκλησία, ενίσχυε τη μοιρολατρία και δεισιδαιμονία που τρεφόταν από τις προφητείες. Λυσσασμένοι καλόγεροι με επικεφαλής το Γεννάδιο, την ώρα της πολιορκίας, φώναζαν: «Ανοίξατε τις πόρτες του Κάστρου, αντί να περιμένετε να τις καταστρέψει ο άπιστος Τούρκος. Αφήστε αυτόν να μπει μέσα και να περάσει στη μέση της Πόλης. Τότες άγγελος εξολοθρευτής θα σας σώσει…». (Δούκας). Μ’ αυτές τις λογικές είχαν κλείσει το λαό στην Αγιά Σοφία όπου τους βρήκαν οι Τούρκοι μαζεμένους για να τους ... μοιραστούν. Θα τους έσωζε υποτίθεται η υπερμάχος ή ο αρχάγγελος. «… ήταν οι καιροί που η Πόλη/πόρνη σε μετάνοιες ξενυχτούσε/και τα χέρια της δεμένα τα κρατούσε/και καρτέραγ΄ ένα μακελάρη (...) Και καρτέραγε τον Τούρκο να την πάρει» (Κωστής Παλαμάς από τον «Δωδεκάλογο του Γύφτου»).

Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ... του Μωάμεθ ήταν 100 - 200.000 Σέρβοι, Αλβανοί, Τούρκοι. Απέναντί τους αντιπαρατάσσονταν το πολύ 8.500 άνθρωποι, κυρίως δυτικοί μισθοφόροι και στρατιώτες Δυτικών ηγεμόνων. Ο Δούκας λέει ότι «αναλογούσε ένας Ρωμαίος σε είκοσι τούρκους». Όταν οι Τούρκοι μπήκαν μέσα στα τείχη, δεν πίστευαν ότι ήταν τόσοι λίγοι οι αντίπαλοί τους. «Σκοτώναμε όσους βρίσκαμε μπροστά μας επειδή φοβόμασταν ότι πίσω από αυτούς, κρύβονται κι άλλοι» ... έλεγαν οι Τούρκοι κατά τον Δούκα. Η βασική «πληγή» διαρροής ανδρών, ήταν ότι … «Την εποχή της Άλωσης, υπήρχε έξαρση του μοναχισμού. Σε όλη τη διαμάχη των ανθενωτικών οι καλόγεροι στα μοναστήρια της Πόλης και του Άθω ήταν πολλοί και δεν πολεμούσαν» όπως μας ενημερώνει η Αρβελέρ.
Οι πολιορκητές διέθεταν στόλο από 150 καράβια κι είναι γνωστό το στρατήγημα του Μωάμεθ να περάσει το στόλο του στον Κεράτιο κόλπο «μεταφέροντας τις διήρεις πάνω σε τροχοφόρες εξέδρες», για να εντείνει την πολιορκία κι από κει. «Όλη η επιφάνεια του νερού είχε καλυφθεί από τα τριακόσια κατάρτια των Τούρκων» ... λέει ο Δούκας. Όπως κι ότι οι Τούρκοι προετοίμαζαν την πολιορκία χρόνια πριν, χτίζοντας τα φρούρια Ρούμελη Χισάρ (1452) και Αναντολού Χισάρ, αλλά και γέφυρα πάνω από το Βόσπορο.

ΤΑ ΤΕΙΧΗ ... ήταν επίσης σε κακά χάλια. Το 1393 που ο αυτοκράτορας Ιωάννης Ε’ προσπάθησε να ενισχύσει το τείχος που είχε φθορές και να αναγείρει οχυρά, όταν τόμαθε ο τούρκος Σουλτάνος Βαγιαζήτ, τον έβαλε να γκρεμίσει ότι είχε ήδη φτιάξει. Κρατούσε βλέπετε όμηρο το γιό του. Την ώρα της πολιορκίας και της μάχης, σε κάποια σημεία του τείχους έγιναν ζημιές, τρύπες κλπ. από το συνεχή κανονιοβολισμό των Τούρκων. Ο αρχηγός της φρουράς της πόλης ο Γενοβέζος Ιουστινιάνης, ζήτησε από τον πρωθυπουργό Λουκά Νοταρά κανόνια για να καλύψει τους κινδύνους αυτούς. Αυτός του αρνήθηκε. «Ε! Προδότη! Δε ξέρω τι με κρατά και δε σε σφάζω» ... είπε ο Ιουστινιάνης στον Νοταρά.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΝΟΝΙ … Ο Μωάμεθ ήταν ίσως ο πρώτος πολέμαρχος παγκοσμίως που χρησιμοποίησε συγκροτημένο πυροβολικό σε μάχες. Κατά την πολιορκία διέθετε 15 πυροβολαρχίες. Τελευταία στιγμή ενίσχυσε το πυροβολικό του και με το λεγόμενο «μεγάλο κανόνι», που γκρέμιζε τείχη. Στα 1452, ο Ούγγρος Orban, πήγε στον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και του πρόσφερε έναντι αμοιβής, την τέχνη του να κατασκευάζει, μεγάλα μπρούτζινα κανόνια. Ο Κωνσταντίνος ενδιαφέρθηκε και τον κράτησε. Αλλά είχε λίγα διαθέσιμα κεφάλαια για να επενδύσει στη κατασκευή νέων όπλων. Ποιος άλλωστε θα τον χρηματοδοτούσε ; Η εκκλησία ; Ή οι πλούσιοι ; Και τα μπρούτζινα κανόνια ήταν πάρα πολύ ακριβά. Ενώ κι η μικρή αμοιβή του τεχνίτη δεν του δίνονταν ούτε τακτικά, ούτε ολόκληρη. Οπότε αποφάσισε κι αυτός να βρει τη τύχη του αλλού. Και πήγε «απέναντι» να κατασκευάσει τις μπομπάρδες του Σουλτάνου.

ΕΠΕΣΕ Η ΠΟΛΗ Ή ΠΑΡΑΔΟΘΗΚΕ ;
Πατριαρχικές και Τουρκικές πηγές μιλούν για συμφωνία με τους Τούρκους, αφού οι πολιορκημένοι δεν άντεχαν άλλο. Ο Δούκας περιγράφει την επίσημη διαπραγμάτευση, αλλά δε μιλάει για συμφωνία του αυτοκράτορα. «Βλέποντας όμως (ο αυτοκράτορας) τώρα τόσο πολυάριθμο στρατό, τόσο βαριά εξοπλισμένο στόλο και εκείνα τα ισοπεδωμένα τείχη, έπεσε σε απόγνωση και απελπισία. Έστειλε λοιπόν πρέσβεις στον τύραννο και τον ικέτευε, λέγοντάς του πως θα καταβάλει ετήσιο φόρο, ακόμη και πέρα από τις δυνατότητές του». Η απάντηση του Μωάμεθ ήταν ότι «θα τελειώσουμε ότι αρχίσαμε κι αν θέλεις μπορείς να φύγεις, μαζί με τους άρχοντές σου και τα υπάρχοντά τους, αφήνοντας τον πληθυσμό πίσω σου σώο και αβλαβή». Η τελική απάντηση του Κωσταντίνου σύμφωνα με το Δούκα ήταν : «Δεν έχω το δικαίωμα ούτε εγώ, ούτε κανείς άλλος από τους κατοίκους της να σου παραδώσουμε αυτή την πόλη. Όλοι με μια ψυχή διαλέγουμε όχι να λυπηθούμε τη ζωή μας αλλά να πεθάνουμε με απόφαση ομόθυμη προασπίζοντάς την». Το αν υπήρξε κάποιου είδους άλλη «παράδοση» δεν το γράφει, αλλά το υπονοεί … καθαρά.

ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΟΠΟΡΤΑ ;
Ο Δούκας είναι ο μόνος ιστορικός που χρησιμοποιεί το όνομα «κερκόπορτα» και γράφει ότι «ξεχάστηκε ανοιχτή». «Ανοιγμένη ή ξεχασμένη. Αστεία πράγματα. Ήταν χιλιάδες έξω, τα καράβια τους στον Κεράτιο, οι Γενοβέζοι έφευγαν … είναι σαν να λέμε ότι αντί να σκοτώνονταν τρεις Τούρκοι κατά την είσοδό τους στην Πόλη, θα σκοτώνονταν δέκα, αν η πόρτα ήταν κλειστή. Και λοιπόν; Αφού είχαν ανεβάσει σκάλες και έμπαιναν από όπου ήθελαν» λέει η Ελένη Αρβελέρ.

Ο χρονικογράφος Δούκας, λέει πως όταν καιγόταν ο τόπος από τις κανονιές, οι ανθενωτικοί έμειναν στα σπίτια τους και έβαλαν τα συμφωνημένα σημάδια στις πόρτες και έπεσαν να κοιμηθούν ήσυχοι (συμφωνημένα με ποιόν). Όταν όμως το πρωί στις 29 του Μάη διαδόθηκε πως ο Παλαιολόγος αρνήθηκε να δεχτεί τους νέους επαχθείς όρους του Μωάμεθ, αυτοί (οι ανθενωτικοί) πήγαν και άνοιξαν την Κερκόπορτα, για να μπουν οι Τούρκοι. Το πρωί στις 29 του Μάη, βρέθηκε πράγματι ανοιχτή. Μπήκαν στην αρχή καμιά πενηνταριά Τούρκοι κι ύστερα και άλλοι κι άρχισαν να χτυπούν τους υπερασπιστές από μέσα κι αυτοί αναγκάζονταν ολοένα να υποχωρούν. Η τελευταία πράξη του δράματος κατά τον Δούκα είναι ότι ο Μωάμεθ, τελικά «όλους τους Βυζαντινούς αξιωματούχους και μεγιστάνες που είχε εξαγοράσει, τους παρέδωσε στο δήμιο και τους καρατόμησε». Μαζί και τον Νοταρά.

Πάντως «Το περίεργο θα ήταν να μην έπεφτε η πόλη», λέει κι η Ελένη Αρβελέρ, αφού η κατάσταση της αυτοκρατορίας και οι δυνατότητές της απέναντι σ’ ένα τόσο μεγάλο, οργανωμένο στρατό κι ένα τόσο χαρισματικό στρατηγό, σαν τον Μωάμεθ, δεν άφηναν πολλά περιθώρια για ελπίδες.

ΤΟ ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ.
Νομίζω ότι όσο και να σκαλίζουμε την ιστορία, το αιώνιο ερώτημα θα παραμένει : Αφού οι Τούρκοι υποτίθεται ότι ήταν λαύροι κατά της εκκλησίας και του κλήρου, έσφαζαν παπάδες, έκαιγαν εκκλησίες (όπως λένε τα εθνικιστικά αφηγήματα). Αφού λεηλάτησαν την πόλη (γεγονός) και τους πήραν σκλάβους όσους δεν έσφαξαν. Πώς και άφησαν απείραχτο το πατριαρχείο να υπάρχει ; Πως και γιατί η Εκκλησία κράτησε όλα τα κτήματά της και η αυτοκρατορία τα έχασε ; Πως και ο Σουλτάνος σαν ένα από τα πρώτα μελήματά του είχε να ορίσει νέο Πατριάρχη τον Γεννάδιο ;

Από: https://www.facebook.com/profile.php?id=100010649760743&__tn__=%2Cd*F*F-R&eid=ARC1k5mnMz5t-AkBJ9MMnLmjI9GzxEtHZ_pauuT_k-h6itVzwA9peFzLxEFBJYfaTUGWSKQxiNr9E5QG&tn-str=*F