Το 30% του παγκόσμιου δημόσιου χρέους αντιστοιχεί στις αναπτυσσόμενες χώρες

Σύμφωνα με στοιχεία του 2022 (σύντομα θα δημοσιεύσουμε και για το 2023). Οι αριθμοί στο πίνακα είναι σε δισ. δολάρια και αφορούν το δημόσιο χρέος μόνο.

Το ύψος του χρέους της κεντρικής διοίκησης στη χώρα μας το τελευταίο τρίμηνο του 2022 ανήλθε στα 400 δισ., δηλαδή 44 δισ. επιπλέον του δημόσιου χρέους, που είναι 356 δις.. Όπως στις αρχές της δεκαετίας του 2000 το Δημόσιο με swaps (με τράπεζα του εξωτερικού) διαμόρφωσε άλλη εικόνα για τα οικονομικά, με όμοιο τρόπο σήμερα μέσω repos και δανεισμού του από φορείς, όπως ασφαλιστικά ταμεία, κρύβει μέρος του χρέους.

Η διανομή γάλατος και τα παιδικά συσίτια στη Χαλκίδα στη κατοχή

Πηγή: ΓΑΚ Νομού Εύβοιας

Ο χειμώνας της 1941-1942, υπήρξε ο χειρότερος για τη χώρα. Εκτός από τα άλλα δεινά του πολέμου και της κατοχής υπήρχε και ο συμμαχικός αποκλεισμός εφοδιασμού της Ελλάδας από τη θάλασσα για να πληγούν οι Γερμανοί. Οι τελευταίοι όμως έλυναν τα προβλήματά τους αλλιώς, με επιτάξεις, κατασχέσεις παραγωγής και εφοδιασμό από ξηράς. Ο ελληνικός λαός όμως πλήρωσε αυτό το μέτρο αποκλεισμού με χιλιάδες θύματα από τα πιο ανυπεράσπιστα και φτωχά κοινωνικά στρώματα, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Όσοι είχαν κάποια περιουσία στα χωριά μπόρεσαν να βρουν λύσεις. (Ο παπούς μου Μανώλης Μπαλογιάννης, λιμενεργάτης έμεινε στη Χαλκίδα όπου δούλευε αλλά έστειλε τη γιαγιά Μαρία Γκιζελή  με τα τρία παιδιά (Βασιλική, Κωνσταντίνο και Δημήτηρη) στο Αυλωνάρι όπου και έζησαν στα χρόνια της πείνας).

Μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους εμπόλεμους επήλθε συμφωνία και η χώρα άρχισε να εφοδιάζεται τακτικά από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό από το φθινόπωρο του 1942. Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός (ΔΕΣ) εγκατέστησε δικό του διοικητικό μηχανισμό στην Ελλάδα για να παραλαμβάνει και να διανέμει υπό την εποπτεία του τη βοήθεια που ερχόταν.

Στη Χαλκίδα συγκροτήθηκε επιτροπή του ΔΕΣ με πρόεδρό της το Μητροπολίτη Γρηγόριο, το δήμαρχο Κώστα Ρεντίφη, τους γιατρούς Αγησίλαο Λεμπέση και Γιάννη Παπαστρατή και το μηχανικό Νότη Καπνίση. Με πρόταση του Γιώργου Γιαννάκη, σύμβουλου της επιτροπής, συγκροτήθηκε «Ειδική Επιτροπή για το Παιδί» με εφόρους την Άννα Καπνίση και το Σωτήρη Παπαστρατή από τις αρχές του 1943.

Η «Ειδική Επιτροπή για το Παιδί» οργάνωσε το βρεφικό σταθμό Χαλκίδας για τη σωτηρία των βρεφών τη δύσκολή εκείνη περίοδο. Καθήκον της ήταν η διανομή του γάλατος του ΔΕΣ, που όμως ερχόταν σε βαρέλια σκόνη και έπρεπε να δίνεται κάθε μέρα παρασκευασμένο από την Επιτροπή. Οι μητέρες ήθελαν να το παραλαμβάνουν σε σκόνη και να το παρασκευάζουν οι ίδιες, όμως ο ΔΕΣ δεν το επέτρεπε και για αυτό έπρεπε να οργανωθεί η διανομή του. Τα «καζάνια» του γάλατος στήθηκαν στο σημερινό χώρο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

Ο ΔΕΣ προέβλεπε τη χορήγηση γάλατος σε παιδιά έως ενός έτους αλλά ήταν φανερό ότι και τα μεγαλύτερα το είχαν ανάγκη. Η τοπική επιτροπή αποφάσισε να παρουσιάζει στον ΔΕΣ και τις ληξιαρχικές πράξεις γέννησης των πεθαμένων στο μεταξύ παιδιών και να παίρνει τις μερίδες τους που τις χορηγούσε στη συνέχεια στα μεγαλύτερα παιδιά.

Μετά την πρώτη αυτή νίκη, τα μέλη της τοπικής επιτροπής του ΔΕΣ και της Επιτροπής για το Παιδί αποφάσισαν να οργανώσουν συσσίτια για τα μεγαλύτερα παιδιά. Το ονόμασαν «το πιάτο του εξαντλημένου παιδιού» και αποφάσισαν να μην είναι μια καταθλιπτική διανομή συσσιτίου αλλά ένα είδος εστιατορίου με τραπέζια. Εξασφαλίστηκε για αίθουσα το Εργατικό Κέντρο, τότε πάνω απ’ την Κεντρική Αγορά. Καθαρίστηκε, ασπρίστηκε, τοποθετήθηκαν τραπέζια και καρέκλες. Στην αρχή επιλέχτηκαν τριάντα παιδιά, τα πιο εξαντλημένα και ξεκίνησε το «εστιατόριο» στις αρχές Απριλίου 1943.

Η επιτροπή έπαιρνε βασικά είδη απ’ τον ΔΕΣ (μακαρόνια, όσπρια) αλλά και από τη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας. Την Πρωτομαγιά του 1943 έγιναν τα επίσημα εγκαίνια του πρώτου παιδικού εστιατορίου με εκατό πενήντα πλέον παιδιά. Τα γεύματα ήταν πλήρη και ειδικά για τα μέτρα της εποχής, αφού προσφερόταν τακτικά και κρέας και ψάρι και φρούτα. Επίσης εξοικονομώντας αλεύρι από τα ατομικά δελτία διανομής του ΔΕΣ, πράγμα «παράνομο», δινόταν σε κάθε παιδί και ένα φραντζολάκι με το φαΐ του.

Η επιτυχία της προσπάθειας οδήγησε τους εμπνευστές της στην επέκταση της. Βρέθηκε μεγαλύτερη αίθουσα, ο κινηματογράφος «Παλλάς», στην περιοχή Παζάρι. Στις 18.7.1943 έγιναν τα εγκαίνια του δεύτερου εστιατορίου με χίλια τριακόσια πενήντα παιδιά! 

Με άρθρα  στον τοπικό Τύπο, τα μέλη της Επιτροπής παρουσίαζαν το έργο της και ζητούσαν τη στήριξή της επικρίνοντας ταυτόχρονα την απουσία ενδιαφέροντος από μερίδα των εύπορων της πόλης. Η καμπάνια αυτή είχε αποτέλεσμα να αυξηθούν οι εισφορές  και να κερδηθεί και αυτή η μάχη προς όφελος των παιδιών της Χαλκίδας.

Πηγή: Σωτήρης Παπαστρατής. Μέρες του 1943-1944 στην Εύβοια. Χατζηνικολής, 1995.

Διαβάστε και αυτό απο τα Αρχεία Νομού Εύβοιας

Φυλακισμένοι ΙΙ

Εκτός των φυλακών … φυλακισμένοι,

ελεύθεροι δεσμοφυλάκων,

με αριθμό προσωπικό μαρκαρισμένοι,

σε ανοιχτά στρατόπεδα κλεισμένοι.

 

Αόρατα συρματοπλέγματα

στο μυαλό μας σύνορα χαράζουν

και τις καρδιές ματώνουν.

 

Μα εμείς δραπέτες ορκισμένοι,

απόγονοι των Βούρλων

κι εγγόνια του Οκτώβρη,

απόδραση οργανώνουμε

και την κατάργηση των φυλακών

του νου και της καρδιάς.

 

Απόδραση οργανώνουμε!

                                                                                        10.01.2024    

2024: Ημερολόγιο σημαντικών ημερομηνιών και γεγονότων

Minotaur With Dead Horse In Front Of A Cave Facing A Girl In Veil (1936) by Pablo Picasso

Ιανουάριος

1 Ιανουαρίου - Η Αίγυπτος, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και η Αιθιοπία προσχωρούν στο BRICS. Η προεδρία περνά στη Ρωσία για ένα χρόνο - Οριστική ενσωμάτωση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν.

4 Ιανουαρίου - Δυστυχώς σε Παλαιστίνη, Ισραήλ, Ουκρανία, Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, Μαλί, Ιράκ, Σουδάν, Σομαλία, Λ.Δ.Κονγκό, Νότιο Σουδάν, Λιβύη, Συρία, Υεμένη, Αφγανιστάν συνεχίζονται οι πολεμικές συγκρούσεις.

7 Ιανουαρίου - Απονομές 81ης Χρυσής Σφαίρας

13 Ιανουαρίου - Εκλογή του επικεφαλής της διοίκησης της Ταϊβάν

14–28 Ιανουαρίου - Αυστραλιανό Όπεν

15–19 Ιανουαρίου — Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός

Φεβρουάριος

4 Φεβρουαρίου - Απονομή 66ων βραβείων Grammy

11 Φεβρουαρίου - Τελικός αγώνας της αμερικανικής εθνικής ένωσης ποδοσφαίρου (Super Bowl)

15–25 Φεβρουαρίου - Φεστιβάλ Βερολίνου

16–24 Φεβρουαρίου - 60η συνάντηση της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου

18 Φεβρουαρίου - Τελετή βραβείων BAFTA

Μάρτιος

10 Μαρτίου - 96α Βραβεία Όσκαρ

15-17 Μαρτίου - Προεδρικές εκλογές στη Ρωσική Ομοσπονδία

Απρίλιος

10 Απριλίου - Βουλευτικές εκλογές στη Νότια Κορέα

19–21 Απριλίου - Συνάντηση των διοικητικών οργάνων του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ

Μάϊος

11 Μαΐου - Τελικός του μουσικού διαγωνισμού της Eurovision

14–25 Μαΐου - Φεστιβάλ Καννών

20 Μαΐου - 9 Ιουνίου - Γαλλικό ανοιχτό πρωτάθλημα τένις "Roland Garros"

Ιούνιος

1 Ιουνίου - Τελικός UEFA Champions League στο Λονδίνο

5–8 Ιουνίου - 7ο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης (SPIEF)

6–9 Ιουνίου - Εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

13–15 Ιουνίου - 50η σύνοδος κορυφής της G7 στην Ιταλία

14 Ιουνίου – 14 Ιουλίου - Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στη Γερμανία

Ιούλιος

1–14 Ιουλίου - Τουρνουά τένις Wimbledon

9–11 Ιουλίου - Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον

26 Ιουλίου - 11 Αυγούστου - XXXIII Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στη Γαλλία

Αύγουστος

28 Αυγούστου - 8 Σεπτεμβρίου - Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες στη Γαλλία

Σεπτέμβριος

8 Σεπτεμβρίου - Εκλογές στη Ρωσία

Οκτώβριος

8 Οκτωβρίου - Σύνοδος Κορυφής της ΚΑΚ στη Μόσχα

Νοέμβριος

5 Νοεμβρίου - Προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ

Δεκέμβριος

10 Δεκεμβρίου - Απονομή βραβείων Νόμπελ

2024 Οι προβλέψεις του Bloomberg: τέλος στις λύσεις win-win, κρίση ταλέντων, φάντασμα Τράμπ, απειλή πολέμων και επικράτηση τεχνητής νοημοσύνης

Β.Καντίνσκυ. Κομήτες

 ..Όχι άλλο win-win

Τα τελευταία χρόνια, οι επιχειρήσεις βαδίζουν πάνω στο δρόμο του win-win. Σύμφωνα με το Bloomberg, όταν έρχονται αντιμέτωποι με οποιαδήποτε δύσκολη επιλογή – βιωσιμότητα ή αποδοτικότητα; αριστεία ή ισότητα; ενδιαφερόμενα μέρη ή μέτοχοι; – οι επικεφαλής τους έχουν πείσει τους εαυτούς τους ότι μπορούν να έχουν και τα δύο. Η βιωσιμότητα οδηγεί μακροπρόθεσμα στην αποδοτικότητα- τα ίδια κεφάλαια είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλιστεί η αριστεία- η ικανοποίηση όλων των ενδιαφερομένων οδηγεί σε υψηλότερες τιμές των μετοχών...

Η αναζήτηση ταλέντων

Η τρέχουσα κρίση που πλήττει τα ελίτ πανεπιστήμια της Αμερικής, φαίνεται πως θα αναγκάσει τις επιχειρήσεις να ξανασκεφτούν την πολιτική τους. Οι διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων που έχουν συγκλονίσει πολλά πανεπιστήμια έχουν επίσης προκαλέσει την αντίδραση ορισμένων εργοδοτών...Η περίοδος στασιμότητας στην πρόσληψη ταλέντων πρόκειται να δώσει τη θέση της σε μια περίοδο καινοτομίας. Ήδη οι πιο «έξυπνες» εταιρείες έχουν καταλήξει σε ορισμένες χρήσιμες νέες ιδέες για την πρόσκληψη φερέλπιδων αποφοίτων. Η Palantir Technologies Inc. είναι μία από τις πολλές εταιρείες τεχνολογίας που στοχεύουν σε φοιτητές οι οποίοι ήρθαν στην κορυφή ή κοντά στην κορυφή των προπτυχιακών τους τάξεων σε πολιτειακά πανεπιστήμια και στη συνέχεια έγιναν δεκτοί σε ελίτ πανεπιστήμια για μεταπτυχιακές σπουδές....

Ο «κομήτης» Τραμπ

Το μεγαλύτερο οικονομικό γεγονός του 2024 θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Αν συμβεί, αυτό θα προκαλέσει κύματα σοκ στην παγκόσμια οικονομία, καθώς οι αγορές θα χωνέψουν το γεγονός ότι οι Αμερικανοί ήταν πρόθυμοι να επαναφέρουν στην εξουσία έναν άνθρωπο που -μεταξύ των υποτιθέμενων εγκλημάτων του- ενέκρινε την εισβολή στο ίδιο τους το Καπιτώλιο. Θα εγκαινιάσει επίσης μια περίοδο παγκόσμιας αναταραχής, καθώς ο Τραμπ θα υψώσει παγκόσμιους φραγμούς, θα παραδώσει την Ουκρανία στον Βλαντιμίρ Πούτιν και πιθανότατα θα αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ...

Η απειλή του πολέμου

Οι ΗΠΑ απολαμβάνουν μια ψευδή αίσθηση στρατιωτικής ασφάλειας από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και μετά. Αυτή ενισχύθηκε, τα τελευταία χρόνια, από τη σύμπτωση δύο γεγονότων: τη δύναμη της συλλογικής αντίδρασης της Δύσης στην εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα της Κίνας. Το 2024 θα κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος. Η προθυμία της Δύσης να στηρίξει τον Ουκρανό Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα συνεχίσει να αποδυναμώνεται και μπορεί κάλλιστα να καταρρεύσει εντελώς, αν ο Τραμπ ανακτήσει τον Λευκό Οίκο. Η Δύση θα συνεχίσει να κλονίζεται από τις κινεζικές προόδους σε σημαντικές τεχνολογίες, όπως το λογισμικό αναγνώρισης προσώπου, τα διαστημικά λέιζερ, τα σμήνη μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τους υπερηχητικούς πυραύλους – τους πυραύλους που μπορούν να ταξιδέψουν με πενταπλάσια ταχύτητα από την ταχύτητα του ήχου, αποφεύγοντας την αεράμυνα, μια τεχνολογία που έχει διαφύγει από τη Δύση...

Η επικράτηση της τεχνητής νοημοσύνης

Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης ως έμπιστου εικονικού βοηθού για κάθε άνθρωπο και κάθε γυναίκα θα ηρεμήσει τις πιο ενθουσιώδεις συζητήσεις για μια αποκάλυψη. Αυτό έχει ήδη συμβεί στον κόσμο της μετάφρασης, όπου η πρακτική εφαρμογή της μεγάλης γλωσσικής μοντελοποίησης είναι πιο προχωρημένη: Αντί να δουν τις δουλειές τους να εξαφανίζονται, οι μεταφραστές είδαν τις δουλειές τους να αναβαθμίζονται, με την τεχνητή νοημοσύνη να κάνει τη βαρετή δουλειά της παραγωγής ενός πρώτου προσχεδίου και τους μεταφραστές να αναλαμβάνουν στη συνέχεια την πιο ικανοποιητική δουλειά της τελικής επιμέλειας και της τακτοποίησης των πρώτων αυτών προσχεδίων.

Το άρθρο του "Οικονομικού Ταχυδρόμου" εδώ 

Γιῶργος Σεφέρης - Οἱ Γάτες τ᾿ Ἅι-Νικόλα

Τὸν δ᾿ ἄνευ λύρας ὅμως ὑμνωδεῖ θρῆνον Ἐρινύος αὐτοδίδακτος ἔσωθεν θυμός, οὐ τὸ πᾶν ἔχων ἐλπίδος φίλον θράσος. ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ. 990 ἔπ.

«Φαίνεται ὁ Κάβο-Γάτα...», μοῦ εἶπε ὁ καπετάνιος δείχνοντας ἕνα χαμηλὸ γιαλὸ μέσα στὸ πούσι τ᾿ ἄδειο ἀκρογιάλι ἀνήμερα Χριστούγεννα, «... καὶ κατὰ τὸν Πουνέντε ἀλάργα τὸ κύμα γέννησε τὴν Ἀφροδίτη λένε τὸν τόπο Πέτρα τοῦ Ρωμιοῦ. Τρία καρτίνια ἀριστερά!» Εἶχε τὰ μάτια τῆς Σαλώμης ἡ γάτα ποὺ ἔχασα τὸν ἄλλο χρόνο κι ὁ Ραμαζὰν πῶς κοίταζε κατάματα τὸ θάνατο, μέρες ὁλόκληρες μέσα στὸ χιόνι τῆς Ἀνατολῆς στὸν παγωμένον ἥλιο κατάματα μέρες ὁλόκληρες ὁ μικρὸς ἐφέστιος θεός. Μὴ σταθεῖς ταξιδιώτη. «Τρία καρτίνια ἀριστερά» μουρμούρισε ὁ τιμονιέρης. ...ἴσως ὁ φίλος μου νὰ κοντοστέκουνταν, ξέμπαρκος τώρα κλειστὸς σ᾿ ἕνα μικρὸ σπίτι μὲ εἰκόνες γυρεύοντας παράθυρα πίσω ἀπ᾿ τὰ κάδρα. Χτύπησε ἡ καμπάνα τοῦ καραβιοῦ σὰν τὴ μονέδα πολιτείας ποὺ χάθηκε κι ἦρθε νὰ ζωντανέψει πέφτοντας ἀλλοτινὲς ἐλεημοσύνες. «Παράξενο», ξανάειπε ὁ καπετάνιος. «Τούτη ἡ καμπάνα-μέρα ποὺ εἶναι- μοῦ θύμισε τὴν ἄλλη ἐκείνη, τὴ μοναστηρίσια. Διηγότανε τὴν ἱστορία ἕνας καλόγερος ἕνας μισότρελος, ἕνας ὀνειροπόλος. «Τὸν καιρὸ τῆς μεγάλης στέγνιας, - σαράντα χρόνια ἀναβροχιὰ - ρημάχτηκε ὅλο τὸ νησὶ πέθαινε ὁ κόσμος καὶ γεννιοῦνταν φίδια. Μιλιούνια φίδια τοῦτο τ᾿ ἀκρωτήρι, χοντρὰ σὰν τὸ ποδάρι ἄνθρωπου καὶ φαρμακερά. Τὸ μοναστήρι τ᾿ Ἅι-Νικόλα τὸ εἶχαν τότε Ἁγιοβασιλεῖτες καλογέροι κι οὔτε μποροῦσαν νὰ δουλέψουν τὰ χωράφια κι οὔτε νὰ βγάλουν τὰ κοπάδια στὴ βοσκὴ τοὺς ἔσωσαν οἱ γάτες ποὺ ἀναθρέφαν. Τὴν κάθε αὐγὴ χτυποῦσε μία καμπάνα καὶ ξεκινοῦσαν τσοῦρμο γιὰ τὴ μάχη. Ὅλη μέρα χτυπιοῦνταν ὡς τὴν ὥρα ποῦ σήμαιναν τὸ βραδινὸ ταγίνι. Ἀπόδειπνα πάλι ἡ καμπάνα καὶ βγαῖναν γιὰ τὸν πόλεμο τῆς νύχτας. Ἤτανε θαῦμα νὰ τὶς βλέπεις, λένε, ἄλλη κουτσή, κι ἄλλη στραβή, τὴν ἄλλη χωρὶς μύτη, χωρὶς αὐτί, προβιὰ κουρέλι. Ἔτσι μὲ τέσσερεις καμπάνες τὴν ἡμέρα πέρασαν μῆνες, χρόνια, καιροὶ κι ἄλλοι καιροί. Ἄγρια πεισματικὲς καὶ πάντα λαβωμένες ξολόθρεψαν τὰ φίδια μὰ στὸ τέλος χαθήκανε, δὲν ἄντεξαν τόσο φαρμάκι. Ὡσὰν καράβι καταποντισμένο τίποτε δὲν ἀφῆσαν στὸν ἀφρὸ μήτε νιαούρισμα, μήτε καμπάνα. Γραμμή! Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν. Αἰῶνες φαρμάκι γενιὲς φαρμάκι». «Γραμμή! Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν. Αἰῶνες φαρμάκι, γενιὲς φαρμάκι». «Γραμμή!» ἀντιλάλησε ἀδιάφορος ὁ τιμονιέρης. Τετάρτη, 5 Φεβρουαρίου 1969 Πηγή: http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/george_seferis/oi_gates_t_ai_nikola.htm Ακολουθεί απόσπασμα απο το "Λόγω Γραφής" Ο Σεφέρης στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας είχε επιλέξει τη σιωπή και την άρνηση να δημοσιεύσει εργασίες του στην Ελλάδα. Στις 28 Μαρτίου 1969, ενάμιση χρόνο πριν τον θάνατό του, αποφασίζει να μιλήσει για πρώτη φορά δημόσια και να μεμφθεί ευθαρσώς τη Δικτατορία. Η δήλωσή του στο BBC έκανε τεράστια αίσθηση στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έδωσε ελπίδα στο αντιδικτατορικὸ κίνημα. Η «Δήλωση» του Σεφέρη κατά της Χούντας εκτός από το BBC ακούστηκε και σε άλλους ευρωπαϊκούς σταθμούς μεγάλης εμβέλειας. Πίσω από αυτήν καταφέρεται και εναντίον κάθε απολυταρχίας που καταπίεζε τον Ελληνισμό, όπως η Αγγλοκρατία την Κύπρο από το 1878 μέχρι το 1959. Παραθέτω το πιο ουσιαστικό απόσπασμα της Δήλωσης: «Κλείνουν δυο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μία κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά. Δε θα μου ήταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτοιες ζημιές δε λογαριάζουν πάρα πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς δεν πρόκειται μόνον γι’ αυτόν τον κίνδυνο. Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει, αναπότρεπτη, στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μας βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα, όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό. Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό, και, μπορώ να πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό, όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή». * Η δήλωση του Σεφέρη από το BBC  είχε τρία αποτελέσματα 1) Η Χούντα Αθηνών, ως αντίποινο, του αφαίρεσε τον τίτλο του «πρέσβη επί τιμή» και το διπλωματικό διαβατήριο. Σε επιστολή του ο Υπουργός Εξωτερικών Παν. Πιπινέλης ανέφερε στον Σεφέρη, ως αιτιολογία της απόφασης την ‘αντεθνική προπαγάνδα» επειδή δήθεν η Δήλωση του ποιητή είχε μεταδοθεί και από τη σοβιετική ραδιοφωνία. 2) Για πρώτη φορά έσπαγε η «Σιωπή» των διανοουμένων. Η Χούντα Αθηνών είχε αντιμέτωπους, εκτός από τους αριστερούς, και πολυπληθείς φιλελεύθερους λόγιους. 3) Στην κηδεία του Σεφέρη, ενάμισυ χρόνο μετά, η εκκλησία της οδού Κυδαθηναίων θα γεμίσει με κόσμο, νέους και φοιτητές, δεκάδες χιλιάδες νέες ‘γάτες του Άη Νικόλα’. Η κηδεία του Γιώργου Σεφέρη, υπό το άγρυπνο βλέμμα των συνταγματαρχών. Aν η κηδεία του Kωστή Παλαμά είχε λάβει το 1943 έναν αντιστασιακό χαρακτήρα εναντίον των ναζιστικών δυνάμεων, η κηδεία του νομπελίστα ποιητή είχε χαρακτήρα εναντίον της δικτατορίας. Ο Οδυσσέας Ελύτης είπε στον επικήδειό λόγο του για το Γ. Σεφέρη: «Κανείς άλλος δε στάθηκε τόσο ικανός ν’ ανιχνεύσει, να βρει και να κινήσει τα νήματα της ζωντανής ελληνικής παράδοσης όσο αυτός… Καλλιέργησε το αίσθημα της ευθύνης και κράτησε ψηλά τη σημαία της ελεύθερης συνείδησης, που τόσο την έχουν ανάγκη, σήμερα προπάντων, οι νέοι». Ολόκληρο το άρθρο εδώ

Ελληνική οικονομία: Από τους καθεστωτικούς μύθους στη σκληρή πραγματικότητα

Ποιοί κλάδοι κι πόσο πλούτο παράγουν στη χώρα; Ο πίνακας που ακολουθεί μας δίνει τις σκληρές απαντήσεις της πραγματικότητας για το 2021:

Το εμπόριο και οι επισκευές οχημάτων έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά κύκλου εργασιών και ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας. Η μεταποίηση στη δεύτερη θέση, τα logistics στη τέταρτη, οι τεχνικές / επιστημονικές δραστηριότητες στη πέμπτη και ο χιλιοτραγουδισμένος τουρισμός στην 7η. Πρόχειρα συμπεράσματα αυτά. Η βαθύτερη μελέτη του πίνακα και του κάθε κλάδου ξεχωριστά μπορεί να δώσει πολύ πιο πλούσια και ποιοτικά συμπεράσματα.

Ποιοί είναι οι κορυφαίοι "παίκτες" στο παιχνίδι της οικονομίας και ποιός ο ρόλος τους; Φαίνονται ανα κλάδο για το 2016 στον επόμενο πίνακα:

Η ολιγοπωλιακή συγκέντρωση απο το 2016 μέχρι σήμερα, βοηθώντων των κρίσεων που βιώσαμε έχει μάλλον αυξηθεί, παρά μειωθεί. Σε δεκάδες κλάδους 4 μόνο εταιρείες ελέγχουν τα πλειοψηφικά ποσοστά της παραγωγής τους με όλα τα επακόλουθα που μπορείτε να φανταστείτε.

Ποια ειναι η θέση της χωρας στο παγκόσμιο πλούτο κατά κεφαλή;  Δείτε παρακάτω 

Στις τελευταίες θέσεις των πιο ανεπτυγμένων χωρών. Εκεί είμαστε.

Περισσότερα στον "Οικονομικό Ταχυδρόμο"

Επίσης μερικά σημαντικά προβλήματα που δεν τα λέμε μόνο εμείς, παρακάτω:

"Μπορεί να παρατηρείται πρόοδος στην ανάκαμψη της οικονομίας, ωστόσο υπάρχουν μια σειρά από ζητήματα, τα οποία δείχνουν ότι η Ελλάδα – παρά την όποια ανάπτυξη σημειώνεται – απέχει ακόμη πάρα πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Άλλωστε, τίθεται και το ερώτημα του κατά πόσο αυτή η ανάπτυξη είναι διατηρήσιμη για τα επόμενα χρόνια, καθότι η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν με γοργούς ρυθμούς (και μάλιστα πιο γοργούς) κατά την περίοδο πριν από τος Ολυμπαικούς Αγώνες του 2004 αλλά και μετά. Πάντως, τα εισοδήματα στην χώρα μας εξακολουθούν να απέχουν από την αρχή της κρίσης το 2009.

Το ελληνικό ΑΕΠ ανεβαίνει, ωστόσο υπάρχει ακόμη μεγάλη απόσταση που πρέπει να γεφυρωθεί για να καλυφθούν όλες οι απώλειες της παρατεταμένη κρίσης που έπληξε την χώρα μας. Αποτέλεσμα; Η Ελλάδα να βρίσκεται μόνο πάνω από την Βουλγαρία σε ό,τι αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και να υστερεί έναντι πολλών χωρών όπως η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Ρουμανίες κλπ

Εισοδήματα και κατανάλωση
Η Ελλάδα απέχει κατά 33 μονάδες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το 2022, όπως και το 2020 και το 2021, το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία κατέγραψαν το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, 156% και 135% αντίστοιχα πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Μετά το Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία ακολουθεί η Δανία (36% πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.), η Ολλανδία (30% πάνω), η Αυστρία (24% πάνω) και το Βέλγιο (20% πάνω).

Αρνητική κατάταξη και στην ατομική κατανάλωση (AIC) για την Ελλάδα το 2022, αφού κατατάχτηκε στην 25η θέση πανευρωπαϊκά μαζί με την Εσθονία και 22 μονάδες κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Τα χαμηλότερα επίπεδα ατομικής κατανάλωσης AIC καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (31% κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.), στην Ουγγαρία (29% κάτω), στην Κροατία και Λετονία (και οι δύο 24% κάτω), στη Σλοβακία (23% κάτω) και στην Ελλάδα και Εσθονία (22% κάτω).

Ανεργία και Απσχόληση
Την ίδια στιγμή, η ανεργία μειώνεται στην Ελλάδα, όμως η χώρα παραμένει στη 2η χειρότερη θέση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την Ισπανία, ενώ κάτι αντίστοιχο ισχύει και στην απασχόληση, μετά τη γειτονική Ιταλία. Υπενθυμίζεται ότι αρκούσε μόλις μια τετραετία -από το 2009 έως το 2013- για να φθάσει το ποσοστό ανεργίας στη χώρα μας από μονοψήφιο ποσοστό στο δυσθεώρητο 28,1% και συνολικά 14 δύσκολα χρόνια για να φθάσει μόλις τον περυσινό Οκτώβριο στο 9,6%, κάτω από το «ψυχολογικό» ότι του 10%.".

Ολόκληρο το άρθρο εδώ

Οι Έλληνες εργαζόμενοι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, είχαν το 2022 μέσο ετήσιο μικτό μισθό 16.000 ευρώ και βρίσκονταν στην 24η θέση μεταξύ των 27 της Ε.E. Βρίσκονταν επίσης στο μισό επίπεδο αποδοχών του μέσου όρου της Ε.Ε. (32.300 ευρώ) και στην τελευταία θέση των χωρών της Ευρωζώνης, όπου ο μέσος ετήσιος μισθός ήταν 35.200 ευρώ. Ήταν, ακόμη, οι μοναδικοί εργαζόμενοι στην Ευρώπη που οι μισθοί τους παρέμεναν χαμηλότεροι σε σχέση με τα προ δεκαετίας επίπεδα – ακόμη και της πρώτης φάσης των μνημονίων.

Σε όρους αγοραστικής δύναμης αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι βρίσκονται μόλις στο 57% του μέσου όρου της Ευρωζώνης, ήτοι είναι ανάμεσα στους φτωχότερους της Ευρώπης, ξεπερνώντας μόνον χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία. Σε εποχή ιστορικής πληθωριστικής κρίσης, που απομειώνει ακόμη περισσότερο τα πραγματικά εισοδήματα, έχει ενδιαφέρον ότι η τάση αυτή δεν αναστράφηκε ούτε με τις μισθολογικές αυξήσεις της τελευταίας διετίας. Έχει επίσης ενδιαφέρον ότι εντελώς αντίστροφη είναι η τάση στα κέρδη των επιχειρήσεων. Η δυσαναλογία, μάλιστα, μισθών – κερδών εντείνεται αντί να εξισορροπεί τα τελευταία χρόνια, όπως δείχνει έρευνα του ινστιτούτου ΕΝΑ για τη «Διανομή του εγχώριου εισοδήματος».

Μερικές ακόμη δικές μας παρατηρήσεις:

Δεδομένης της εμπειρίας από την υλοποίηση στα τελευταία 40 χρόνια πληθώρας μεγάλων προγραμμάτων (ΜΟΠ, ΕΣΠΑ, Αναπτυξιακά κ.α.) είναι οι ακολουθούμενες πολιτικές και πρακτικές από τη κυβέρνηση και τους επιτετραμμένους της στη Τ.Α. οι αναγκαίες και ικανές για την έγκαιρη και αποτελεσματική απορρόφηση των νέων κονδυλίων; Ειδικά για το ψηφιακό μετασχηματισμό (μιας πολύ καθυστερημένης ψηφιακά κοινωνίας και οικονομίας), το πρωτογενή τομέα (μιας φθίνουσας δημογραφικά και οικονομικά υπαίθρου) και των υποδομών (όπου 5 χλμ. σύγχρονου και ασφαλούς δρόμου στην Ελλάδα κοστίζουν περισσότερο από όσο κόστισε η πρόσφατη αποστολή της Ινδίας στη Σελήνη)

Είναι δυνατόν να πετύχουμε την πολυπόθητη (γιατί θα αντιμετωπίσει την κερδοσκοπία και θα ενισχύσεις τις εξαγωγές) επάρκεια τροφίμων χωρίς πολυτομεακή και αειφόρο ανάπτυξη της υπαίθρου, χωρίς συνεχή, σταδιακή και επίμονη αντιμετώπιση της γήρανσης του πληθυσμού, της αστυφιλίας, της έλλειψης εργατικού δυναμικού;

Οι ¨τεχνητές¨ γιγαντώσεις εταιρειών μέσω εξαγορών, με σχεδόν μοναδικό στόχο την αύξηση του πελατειακού τους εύρους και του κύκλου εργασιών (που πολλές φορές δεν διατηρείται) είναι ικανές να αλλάξουν την πορεία της οικονομίας ή ανακυκλώνουν ίδιες πρακτικές και πολιτικές αφού δημιουργούν στο ίδιο σαθρό έδαφος πιο μεγάλα και άπληστα ολιγοπώλια και μονοπώλια που χειραγωγούν την ούτως ή άλλως προβληματική εγχώρια αγορά;

Η πλειονότητα των ξένων επενδύσεων που εξακολουθεί να γίνεται στο τομέα της κυκλοφορίας του κεφαλαίου και των υπηρεσιών (δημόσια δάνεια, ιδιωτικά ομόλογα, Logistics, άντε και τουρισμός και  Real Estate) χειραγωγεί σε μεγάλο βαθμό το σημερινό και μελλοντικό προσανατολισμό της οικονομίας της χώρας. Είναι αυτό θετικό για το μέλλον της; Κάθε άλλο. Που είναι οι επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς και κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας που ορίζουν τον διεθνή ανταγωνισμό; Έστω σε σύγχρονους κλάδους μεσαίων τεχνολογιών που θα υποκαθιστούσαν εισαγωγές; Ήδη στις επενδύσεις στο τομέα της κυκλοφορίας του κεφαλαίου (και ειδικά  στα εμπορευματικά κέντρα εθνικής εμβέλειας και στις υποδομές των παραχωρημένων λιμένων, ακόμη και στα υδατοδρόμια) παρατηρείται – όσο και αν θέλουν να την κρύψουν - στασιμότητα, που οδηγεί στο ερώτημα αν η χώρα μας έγινε ένα απλό πιόνι στο παιχνίδι κάποιων μεγάλων παικτών που έχουν την ικανότητα να το κινούν κατά το δοκούν σε βάθος δεκαετιών. Η ανεπάρκεια σύγχρονων υποδομών επιδεινώνει τα προβλήματα. Στο μεταξύ ο κόσμος γύρω αλλάζει, νέες ευκαιρίες χάνονται και η θέση της χώρας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας υποβαθμίζεται συνεχώς μαζί με την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.

Τελικά για την ευημερία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της χώρας η ανάκτηση οποιασδήποτε επενδυτικής βαθμίδας έχει κάποια πραγματικά θετικά αποτελέσματα ή θα οδηγήσει σε πρόσθετο καταναλωτικό δημόσιο και ιδιωτικό δανεισμό και νέο φαύλο κύκλο χρεών; 

Αν δεν συνοδέυεται απο δέσμη άλλων μέτρων παραγωγικού και κοινωνικού χαρακτήρα δυστυχώς μάλλον το δεύτερο.

Η χαμένη Υπερβόρειος (Γ.Ρίτσου)

Το μάθαμε καλά πως Υπερβόρειος διόλου δεν υπάρχει
πέρα από τις Ριπαίες οροσειρές, όσο κι αν τα γλαυκά όριά της,
ανάλογα με τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις των γεωγράφων,
μετακινούνταν όλο πιο μακριά.

Σήμερα βεβαιώθηκε:μια σκέτη φαντασία η χώρα απ’ όπου μας ερχόντανε
οι κύκνοι και τα ορτύκια, όπου οι σεμνόπρεπες κόρες
Λαοδίκη και Υπερόχη ετοίμαζαν για τους θεούς
τα πρώτα φρούτα της σοδειάς, προσεχτικά τυλίγοντάς τα
σ’ άχυρο σίτου και λεπτό χαρτί.
Και τώρα αναρωτιόμαστεπού τάχατε ν’ αποδημεί ο Απόλλωνας κάθε χειμώνα
με τ’ άρμα του που το ’σερναν λάμποντες κύκνοι και γρύπες,
κρούοντας τη χρυσή του λύρα, όταν εμείς μήνες και μήνες
μάταια κατά το Μάρτη καρτερούσαμε το γυρισμό του
συντάσσοντας μέσα στο κρύο τούς γιορτινούς του παιάνες;
Ή μήπως πια ούτε Απόλλωνας ούτε και λύρα υπάρχει;

Ωστόσο ακόμη συνεχίζουμε τον μισοτελειωμένο παιάνα
αφήνοντας ένα κενό στου ονόματος το μέρος, μήπως
βρεθεί κανένα νέο και το προσθέσουμε την ύστατη ώρα,
πάντοτε με το φόβο μήπως ο αριθμός των συλλαβών του,
μικρότερος ή μεγαλύτερος, μας χαλάσει το μέτρο.

Καρλόβασι, 7.VΙ.69

Γιάννης Ρίτσος. 1972. Πέτρες. Επαναλήψεις. Κιγκλίδωμα. Αθήνα: Κέδρος. & Γιάννης Ρίτσος. [1989] 1998. Ποιήματα Ι΄ (1963-1972). 2η έκδ. Αθήνα: Κέδρος.