Τρίτη 7 Απριλίου 2009

Ελλάδα: «η πιο αντιαμερικανική χώρα στον κόσμο».

Της Έλενας Αποστόλου, Δικηγόρου, αναδημοσίευση απο την Αυγή
Σε πρόσφατο δημοσίευμα διάβασα, χωρίς καμία έκπληξη ομολογουμένως, ότι 87% των Ελλήνων έχουν αρνητική άποψη για τον ρόλο των ΗΠΑ σε διάφορα παγκόσμια προβλήματα, ποσοστό που μας κατατάσσει πρώτους στη σχετική κατάταξη και ανακηρύσσει την Ελλάδα ως την «πιο αντιαμερικανική χώρα στον κόσμο».
Αυτή η μικρή είδηση έφερε στο μυαλό μου το οξύμωρο της νεοελληνικής κοινωνίας που αντιπαθεί και συχνά λοιδορεί τους αμερικανούς, γενικά και ειδικά, αλλά κάνει το παν για να τους μοιάσει. Γλώσσα επηρεασμένη από την αγγλική /αμερικάνικη γλώσσα, έντυπα που βρίθουν από ξένες λέξεις και λατινικούς χαρακτήρες, τρόπος διασκέδασης, junk food, ταινίες του Hollywood σε multiplex κινηματογραφικές αίθουσες...όπου κι αν γυρίσεις να κοιτάξεις, ακόμη και η γράφουσα, δεν μπορούμε να αποφύγουμε εύκολα την επιρροή της Αμερικής στον τρόπο ζωής μας.
Τί είναι αυτό όμως που μας κάνει να είμαστε τόσο αντιαμερικανοί και να διακρίνουμε εντέλει τη στάση μας απέναντι στον αμερικάνικο τρόπο ζωής από τον αμερικάνικο τρόπο σκέψης; Ή μήπως έχουμε απλά δαιμονοποιήσει την Αμερική για να έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη, ότι δηλαδή σε καμία περίπτωση ο προοδευτικός και δημοκράτης Έλληνας δε μπορεί να ταυτιστεί με την αυταρχική και ανελεύθερη Αμερική;
Δεν μπορώ μέσα σε λίγες γραμμές να εντοπίσω τα ψυχολογικά αίτια ή το λόγο αυτής της επιρροής στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, θα ήθελα όμως να δώσω τροφή για σκέψη στον αναγνώστη με τον παρακάτω παραλληλισμό. Πρώτα όμως να σημειώσω ότι τα παρακάτω δεν αποτελούν έκφραση φόβου απέναντι σε ξένους πολιτισμούς ή πατριωτικό κάλεσμα για αντίσταση σε Αμερική και Δύση, ούτε και θεωρώ ότι η πολιτισμική πρόσκτηση μεταξύ λαών οδηγεί σε άσχημα αποτελέσματα.
Στην Ελλάδα του σήμερα, λοιπόν, έκπληκτοι στεκόμαστε μπροστά σε αποκαλύψεις για φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας, θεωρώντας πως είναι μεμονωμένες περιπτώσεις, ενώ καθημερινά μαθαίνουμε περιστατικά που σιγά-σιγά επιβεβαιώνουν τη δική μου, τουλάχιστον, εντύπωση, ότι δεν πρόκειται για περιπτωσιολογία αλλά για συστατικό της σύγχρονης κοινωνίας. Ο Άλεξ στη Βέροια, η 16χρονη κοπέλα στην Αμάρυνθο, ο μαθητής του ειδικού μουσικού σχολείου στη και σίγουρα πολλά ακόμη περιστατικά που γνωρίζει ο καθένας μας προσωπικά, συνθέτουν την εικόνα της ελληνικής κοινωνίας που στρουθοκαμηλίζει και θέλει να πιστεύει ότι είναι δημοκρατική και προοδευτική, αντιαμερικανική και ανεκτική και μόνο λίγες εξαιρέσεις της χαλάνε τη λαμπερή της εικόνα..
Στην Αμερική του σήμερα (και του χτες), τη χώρα των γενναίων, των ελεύθερων και των ίσων ευκαιριών για όλους, καθημερινά διαψεύδονται αυτές οι πανηγυρικές διατυπώσεις και επιβεβαιώνεται για πολλοστή φορά ότι ο ρατσισμός δεν είναι απλά ένα αρνητικό, διακριτό στοιχείο της αμερικάνικης κοινωνίας, αλλά έχει ποτίσει αυτό το κράτος από την ίδρυσή του, τόσο που αποτελεί πλέον θεμέλιο και στυλοβάτη της Αμερικής ενώ είναι αδύνατον πλέον να τον διακρίνεις και να τον απομονώσεις.
Αυτός ο παραλληλισμός με οδηγεί σε ένα συμπέρασμα. Οι νεοέλληνες του 21ου αιώνα που επιδιώκουν το εύκολο χρήμα, τα 15 λεπτά διασημότητας, την εύπεπτη διασκέδαση και τα ελαφριά αναγνώσματα, που επηρεάζονται ασυνείδητα σχεδόν καθημερινά από το εμπορευματοποιημένο μέρος του αμερικάνικου πολιτισμού, μοιάζουν πλέον τρομακτικά με το μέσο αμερικανό. Σε ένα σύγχρονο ελληνικό κράτος που αδιαφορεί για την ισότητα, την κοινωνική πρόνοια και το κράτος δικαίου, που ο ιδιώτης έχει την ελευθερία να πράξει κατά βούληση, αλλά ο πολίτης έχει μόνο το δικαίωμα να (καθ)οδηγείται κάθε τέσσερα χρόνια στην κάλπη, ενώ καθημερινά είναι εντελώς απομακρυσμένος από τα κέντρα λήψης αποφάσεων, σε αυτήν την κοινωνία του εύκολου κέρδους δε θα μπορούσε να ριζώνουν και να ευδοκιμούν ιδέες ισότητας και φυλετικής ανοχής.
Ίσως ήρθε πια η ώρα να σταθούμε με ειλικρίνεια απέναντι στον Ξένο αλλά και στον Εαυτό μας. Ο ρατσισμός είναι η εύκολη λύση για κάθε άνθρωπο, προκειμένου να διαφυλάξει τα κεκτημένα του, να εδραιώσει την κυριαρχία του και να επιβεβαιώσει την υπεροχή του. Δεν παύει να είναι όμως η εύκολη λύση. Κι αφού φτάσαμε ως εδώ, στην αποδοχή της δημοκρατίας και των αρχών της, μπορούμε με λίγη παραπάνω προσπάθεια, με την κατάλληλη εκπαίδευσή στο σχολείο, σε καθημερινές πρακτικές, με την αλλαγή της στάσης του κράτους απέναντι στους αλλοδαπούς, να μάθουμε όχι μόνο να λέμε ότι είμαστε ίσοι αλλά και να νιώθουμε ίσοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: