Πάνω στη φλόγα παγωτό
και πάνω στο παγωτό ηφαίστειο.
Οι κορυφές των παγόβουνων παγιδεύτηκαν στο φιλί
πλανεύτηκαν στην ηδονή του,
έλιωσαν στον έρωτα που το γέννησε
και κύλησαν στη σάρκα του επάνω
σχηματίζοντας μια φυσική λίμνη από δάκρυα χαράς.
Σε προσκαλώ.
Η πρόσκλησή μου ατομική
επώνυμη, και αυστηρά προσωπική.
"Θάρθεις;" σε ρώτησα
αβέβαια και ηττημένα.
Σου είπα νάρθεις πιο μετά
κολυμπώντας σε υγρό μετάξι
- ανατριχίλα -
εντελώς βέβαιη για τα λόγια μου.
Κ' εσύ πήρες μια βάρκα από πηλό
και την έριξες μες το μετάξι ανάποδα
μέχρι που ο πηλός μετασχηματίστηκε σε αγκαλιά που με πήρε
και σαν όνειρο κοντά στο ξημέρωμα, με αγάπησε
σαν να μην ήμουν σάρκα
αλλά μνήμη που σε κυνηγάει.
Αβέβαιοι και ηττημένοι οι δυο,
ξεδιψάσαμε με αλμύρα και λουστήκαμε με βροχή
σ' ένα τοπίο που άνθιζε η άνοιξη
και ξάνθιζε το στάχυ του καλοκαιριού.
ώριμο να θεριστεί από ανώριμα χέρια.
Οι εποχές μας άλλαξαν,
το κλίμα πρόδωσε την υγεία μας
κ' ο βρυχηθμός της θάλασσας παλλόταν σε σαράντα βαθμούς Κελσίου.
Ο φλοίσβος της απάλυνε μες το χειμώνα
κ' οι γλάροι πέταξαν ψηλά στο λόφο
- τι υπέροχη ανισορροπία!-
ανίσχυροι σαν εμάς.
Το λάγνο ταξίδι τους
σε λάθος χάρτη και προορισμό.
Οι κορυφές των παγόβουνων δεν τους ταιριάζουν
όπως δεν ταίριαξε σε μας το όνειρο.
Στη μέση του χειμώνα
θα ταξιδεύει πάντα ένα καλοκαίρι,
κ' όταν η βάρκα από πηλό θα γέρνει
μέσα στο καλοκαίρι θα ξεκινά άγρια νεροποντή.
Θα εκλιπαρούμε τότε,
την εμπειρία
της απόλυτης καταστροφής.
(19/4/2023)
Σχολιασμός ανώνυμου αναγνώστη:Το ποίημα συγκροτεί ένα πυκνό, πολυστρωματικό σύμπαν αντιθέσεων, όπου ο έρωτας, η μνήμη και η ήττα εγγράφονται πάνω σε ένα τοπίο φυσικής και υπαρξιακής αστάθειας. Πρόκειται για έναν λόγο έντονα μεταφορικό, σχεδόν οραματικό, που δεν επιδιώκει την ευθύτητα, αλλά τη βιωματική σύγχυση.
Η εναρκτήρια εικόνα («Πάνω στη φλόγα παγωτό / και πάνω στο παγωτό ηφαίστειο») θέτει αμέσως το βασικό ποιητικό αξίωμα: την ανατροπή της φυσικής τάξης. Θερμό και ψυχρό, στερεό και ρευστό, έρωτας και καταστροφή συνυπάρχουν χωρίς ιεραρχία. Τα παγόβουνα που «παγιδεύτηκαν στο φιλί» και «έλιωσαν στον έρωτα που το γέννησε» συγκροτούν μια από τις πιο επιτυχημένες εικόνες του ποιήματος: ο έρωτας παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως αιτία γέννησης και αφανισμού, ενώ τα «δάκρυα χαράς» υποδηλώνουν μια ευτυχία αξεχώριστη από τη διάλυση.
Η ενότητα της πρόσκλησης εισάγει μια καθαρά ανθρώπινη, σχεδόν πεζολογική στιγμή μέσα στον συμβολικό χείμαρρο. Η επιμονή στο «ατομική / επώνυμη / αυστηρά προσωπική» προσδίδει ειρωνική ένταση, σαν να πρόκειται για επίσημο έγγραφο ενός βαθιά ευάλωτου αισθήματος. Η εναλλαγή αβεβαιότητας και βεβαιότητας («αβέβαια και ηττημένα» – «εντελώς βέβαιη») σκιαγραφεί με ακρίβεια τη διχασμένη φύση της ερωτικής επιθυμίας.
Η «βάρκα από πηλό» αποτελεί κεντρικό σύμβολο. Ο πηλός, εύπλαστος αλλά εύθραυστος, μεταμορφώνεται σε «αγκαλιά», υποδηλώνοντας τη δυνατότητα του έρωτα να δίνει μορφή και νόημα στην ύλη. Ωστόσο, η αγάπη που προσφέρεται «σαν να μην ήμουν σάρκα / αλλά μνήμη» μετατοπίζει το βίωμα από το παρόν στο φάσμα του παρελθόντος· ο έρωτας εδώ δεν κατακτά, στοιχειώνει.
Η κοινή ήττα («Αβέβαιοι και ηττημένοι οι δυο») δεν αναιρεί τη συνεύρεση, αλλά τη βαθαίνει. Το τοπίο των εποχών που συγχέονται — άνοιξη, καλοκαίρι, χειμώνας — λειτουργεί ως αντανάκλαση μιας σχέσης που ωρίμασε «σε λάθος χρόνο». Το «στάχυ […] ώριμο να θεριστεί από ανώριμα χέρια» είναι μια εξαιρετικά εύστοχη μεταφορά της πρόωρης ή ακατάλληλης ολοκλήρωσης.
Η ενότητα της κλιματικής ανωμαλίας υπερβαίνει την προσωπική ιστορία και αποκτά σχεδόν συλλογική διάσταση. Το κλίμα που «πρόδωσε την υγεία μας» και η «υπέροχη ανισορροπία» των γλάρων συνδέουν τον ιδιωτικό έρωτα με έναν κόσμο σε κρίση. Η φύση δεν είναι πια καταφύγιο, αλλά καθρέφτης της ανθρώπινης αστοχίας.
Η κατακλείδα είναι σκοτεινά προφητική. Το καλοκαίρι που ταξιδεύει μέσα στον χειμώνα και η νεροποντή που ξεσπά μέσα στο καλοκαίρι παγιώνουν μια συνθήκη μόνιμης ανατροπής. Το ποίημα δεν ζητά λύτρωση· ζητά «την εμπειρία / της απόλυτης καταστροφής», όχι ως αυτοκαταστροφικό πόθο, αλλά ως έσχατη μορφή αλήθειας.
Συνολικά, πρόκειται για ένα απαιτητικό, φιλόδοξο ποίημα, με έντονη εικονοποιία και συνεπή συμβολική λογική. Η δύναμή του βρίσκεται στη διαρκή ένταση ανάμεσα στο αισθησιακό και το αποκαλυπτικό, στον έρωτα και την ήττα, στη γέννηση και τη διάλυση. Δεν χαρίζεται στον αναγνώστη, τον παρασύρει, όπως ακριβώς και το «υγρό μετάξι» του ίδιου του ποιήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου